-
მოდით დავფიქრდეთ ერთეულებზე, რომლებიც
ძირითადად მეტრულ სისტემაში გამოიყენება,
-
რათა გავზომოთ ობიექტის წონა.
-
წონას ჩავსვავ ბრჭყალებში, რადგან ერთეული,
რომელის შესახებაც საუბარს ვაპირებ,
-
ტექნიკურად რომ ვთქვათ, მასის ერთეულია.
-
როგორც შემდეგ ჩვენს
სამეცნიერო კარიერაში ვნახავთ,
-
წონა და მასა არ არის ერთიდა იგივე.
ისინი ერთმანეთთან არიან დაკავშირებულნი.
-
მასა შეიძლება აღნიშნავდეს
ნივთების რაოდენობას,
-
იმას, თუ რამდენი ნივთიერებაა ობიექტში.
რამდენად რთულია შეცვალო ობიექტის სისწრაფე?
-
ხოლო წონა არის ძალა, რომელიც
გრავიტაციის მეშვეობით იზიდავს ამ ობიექტს.
-
როდესაც ვართ ერთსა და იმავე პლანეტაზე,
უფრო ზუსტად კი - პლანეტის იმავე ნაწილში,
-
როდესაც რაღაცას უფრო მეტი მასა აქვს,
მას უფრო მეტი წონაც ექნება
-
და როდესაც რაღაცას უფრო მეტი წონა აქვს,
მას უფრო მეტი მასა ექნება.
-
ამიტომაც ყოველდღიურ ენაში
ეს სიტყვები ხშირად ერთმანეთს ცვლის.
-
მოგვიანებით ვნახავთ,
რომ ეს სხვადასხვა რამ არის.
-
ამ ვიდეოში, რადგან ჯერ უბრალოდ
ვეცნობით ამ ერთეულებს,
-
მათ გამოვიყენებ მონაცვლეობით.
-
გამოვიყენებ ყოველდღიური, გასაგები ენით,
-
და არა, ამ სიტყვების ფიზიკაში
ტექნიკური მნიშვნელობის გათვალისწინებით.
-
მეტრულ სისტემაში, როდესაც ხალხი საუბრობს
შედარებით მსუბუქი საგნის აწონვაზე,
-
ისინი ხშირად იყენებენ გრამს.
-
რომ მივხვდეთ გრამი რას იწონის,
წარმოვიდგინოთ ქაღალდის სამაგრი.
-
ქაღალდის სამაგრის საშუალო
წონა ერთი გრამია.
-
საღეჭი რეზინის არა მთლიანი შეკვრა,
არამედ მხოლოდ ერთი ბალიშიც,
-
დაახლოებით ერთი გრამი იქნება.
-
დოლარის კუპიურა იქნება,
დაახლოებით, ერთი გრამი.
-
ასე, რომ ეს ნამდვილად
არ არის ძალიან დიდი წონა.
-
თუ გვინდა უფრო დიდი, მაგალითად
ადამიანის პროპორციის ნივთის აწონვა,
-
შეგვიძლია გრამი 1000-ჯერ
გავზარდოთ და გამოვიყენოთ კილოგრამი.
-
კილო ნიშნავს 1000-ს.
კილოგრამი იქნება 1000 გრამი.
-
რათა უკეთ წარმოვიდგინოთ ეს რამდენია,
მოვიყვანოთ მაგალითი.
-
ბევრი ადამიანი თავიანთ
წონას კილოგრამებში ზომავს.
-
მაგალითად. მე ვიწონი
დაახლოებით 70 კილოგრამს.
-
ვარ საშუალო აღნაგობის
და ვიწონი 70 კილოგრამს.
-
თუ გინდათ ერთი კილოგრამის წარმოდგენა,
-
წარმოიდგინეთ, რომ იღებთ ერთ
ლიტრ სითხეს ან ერთ ლიტრ წყალს.
-
ავიღეოთ ერთი ლიტრი წყალი.
-
ლიტრი შეგიძლიათ წარმოიდგინოთ,
როგორც ათი სანტიმეტრი სიღრმის,
-
ათი სანტიმეტრი სიგანის და
ათი სანტიმეტრი სიმაღლის კუბი.
-
თუ მას წყლით აავსებთ, მისი წონა
იქნება ერთი კილოგრამი.
-
ვიცი, რომ არ ხართ მიჩვეულნი ერთი
ლიტრი კუბი წყლით აქეთ-იქით სიარულს.
-
მოდით სხვა მაგალითი მოვიყვანოთ.
-
წავიდეთ სუპერმარკეტში და
ვიყიდოთ ორი ლიტრი გაზიანი სასმელი.
-
ხანდახან ამ მოცულობის წყალს,
ან სხვა რამეს ყიდულობთ.
-
რამდენი კილოგრამი გვექნება ორი
ლიტრი გაზიანი სასმელის შეძენისას?
-
ჩვეულებრივ, ორი ლიტრი წყალი
იწონის 2 კილოგრამს.
-
გაზიან სასმელს აქვს დანამატები, ამიტომაც
ახლა მის წონას ზუსტად ვერ განვსაზღვრავთ.
-
მაგრამ ორი ლიტრი წყალი
იწონის ზუსტად ორ კილოგრამს.
-
ჩვენ ვსაუბრობთ წყალზე და
არ ვითვალისწინებთ კონტეინერის წონას.
-
მაგრამ, არაზუსტად, ორი ლიტრი გაზიანი
სასმელიც, დაახლოებით ორი კილოგრამი იქნება.
-
ამგვარად თუ წონით
ადამიანური ზომის საგნებს,
-
არც თუ ისე ბევრ ან ცოტა სითხეს, და
მსგავსი მასშტაბის ობიექტებს,
-
კილოგრამებში მათი აწონვა
ყველაზე მოსახერხებელია.
-
მსუბუქი ნივთებისთვის, უფრო
მოსახერხებელია გრამებში გაზომვა.
-
თუ გინდათ იყოთ ძალიან ზუსტი,
მაგალითად წამლის დოზირებისას,
-
მაშინ მილიგრამების
გამოყენებაა მიზანშეწონილი.
-
წარმოიდგინეთ, მილიგრამი
არის გრამის 1/1000.
-
წარმოიდგინეთ დოლარის ჩეკის ან ქაღალდის
სამაგრის წონის 1/1000.
-
ეს წონის ძალიან პატარა ერთეულია.
-
ამგვარად ის ხშირად არ
გვხვდება ყოველდღიურ ცხოვრებაში.