Vərəm patogenezi | Yoluxucu xəstəliklər | NCLEX-RN | Khan Akademiyası
-
0:05 - 0:07Salam, mən Çarles Prober.
-
0:07 - 0:08Mən də Morqan Teis.
-
0:08 - 0:09Bu gün tuberkulozun
-
0:09 - 0:13patofizyolojisi barədə,
-
0:13 - 0:17bu tuberkulozun insanları
necə xəstə etdiyindən danışacağıq. -
0:20 - 0:23Bu çizgi fimldə sol tərəfdə infeksiyaslı
-
0:23 - 0:24şəxs var.
-
0:24 - 0:28O adam öskürür və ya asqırır
-
0:28 - 0:30və bu kiçik ağ nöqtələrin hamısı
-
0:30 - 0:34insanın ağzından çıxan hissəciklərdir.
-
0:34 - 0:39Sağdakı şəxs vərəmə yoluxmağa
-
0:39 - 0:43həssas olan amma sağlam fərddir.
-
0:43 - 0:46Soldakı adam öskürəndə,
-
0:46 - 0:49əgər onda vərəm varsa,
-
0:49 - 0:53o zaman bu basilin bəziləri öskürəklə
-
0:53 - 0:56yaxın təmasda olduqları insana keçəcək,
-
0:56 - 0:59damlacıqlara keçəcək.
-
0:59 - 1:02Təxminən % 10 olduğu təxmin edilən
-
1:02 - 1:06bu yoluxmuş damlacıqların bir hissəsi
həssas fərdin -
1:06 - 1:10hava yolundan aşağıya doğru
irəliləyir və ağciyərə enir. -
1:10 - 1:13Onlar çox çox balaca olmalıdırlar
-
1:13 - 1:15ağciyərin ən uzaq bölgəsi olan
-
1:15 - 1:17alveola çatmaq üçün.
-
1:17 - 1:21Təqribən diametrləri
5 və ya 10 mikron olmalıdır. -
1:21 - 1:26Bu basillər bir dəfə insanın
ağciyərinə girdilərsə, -
1:26 - 1:30ev sahibinin, insanın immun sisteminin
bazal səviyədə -
1:30 - 1:31aktivləşdirirlər.
-
1:31 - 1:35İmmunitet sisteminin
bu basillərlə qarşılaşan ilk hissəsi -
1:35 - 1:38ağciyər tənəffüs yollarında olan
makrofajlardır. -
1:38 - 1:44Bu makrofajlar basilləri içərisinə alır
-
1:44 - 1:49və basillər makrofaj içində çoxalırlar,
-
1:49 - 1:51sayıca artırlar.
-
1:51 - 1:54Makrofaj sonradan basili sərbəst buraxır.
-
1:54 - 1:56Digər makrofajlar onları götürür,
-
1:56 - 2:00və nəticədə bir nəfərin
ağciyərinin distal hissəsində -
2:00 - 2:05yoluxmuş bir sıra hüceyrə olur.
-
2:05 - 2:08Bu makrofajlar daha sonra
bir araya gəldikdə -
2:08 - 2:13və ağciyər məhvi meydana gəldikdə,
-
2:13 - 2:17nəticədə ağciyərdə qranuloma adlanan
-
2:17 - 2:19müəyyən bir lezyon meydana gətirirlər.
-
2:19 - 2:22Qranuloma
(tuberkuloz xəstəliyində daha çox -
2:22 - 2:25tuberkuloma işlədilir)
tuberkuloz infeksiyasına -
2:25 - 2:29qarşı reaksiya göstərən
makrofaj və -
2:29 - 2:32başqa iltihab hüceyrələr
-
2:32 - 2:35qrupudur.
-
2:35 - 2:39Bu qranuloma bir insanın görməsi üçün
kifayət qədər -
2:39 - 2:42böyüyübsə,
yəni bir patoloq ağciyərə baxanda -
2:42 - 2:47bunu görürsə,
buna Gohn fokusu deyilir, G-O-H-N, -
2:47 - 2:51əlbətdə Dr. Gohn"un adı verilib.
-
2:51 - 2:55Makrofajlarda lokal infeksiya yaranıb
-
2:55 - 2:57qranuloma formalaşdıqdan sonra,
-
2:57 - 3:00infeksiya həmin lokal ərazidə
nəzarət altına alınmırsa, -
3:00 - 3:04infeksiyanın
regional limfa düyünlərinə yayılır, -
3:04 - 3:07yəni ağciyərdəki limfa düyünlərinə.
-
3:07 - 3:11Sonra bu regional limfa düyünlərində
immun reaksiya yaranır. -
3:11 - 3:17Regional limfa düyünləri
və yoluxmuş qranuloma -
3:17 - 3:20Gohn kompleksi adlanır.
-
3:20 - 3:23Bu, bir insanın ya rutin olaraq,
ya da hər hansı -
3:23 - 3:26bir səbəblə etdiyi bir
sinə rentgenoqrafiyasında -
3:26 - 3:28aydın görsənə bilər.
-
3:28 - 3:30Bunu görən radyoloq deyəcək ki,
-
3:30 - 3:34"Bu əvvəlki vərəm infeksiyasına
bənzəyir." -
3:34 - 3:36Radioqrafiyalarda həm qranuloma,
-
3:36 - 3:39həm də Gohn kompleksinin
bir nümunəsini göstərəcəyik. -
3:41 - 3:45Bütün bu infeksiyaya,
indi yoluxmuş insana, -
3:45 - 3:49birincil infeksiya deyilir.
-
3:49 - 3:53Fərd vərəmə yoluxub.
-
3:53 - 3:57Bir çox şəxs üçün bu,
hekayənin sonudur. -
3:57 - 4:00Tüberküloz gizli bir vəziyyət olaraq
adlandırılan -
4:00 - 4:04vəziyyətdə qalır və
-
4:04 - 4:07heç bir problem yaratmadan
insanın bütün -
4:07 - 4:08həyatı boyunca gizli qalır.
-
4:08 - 4:10Tamamilə bakteriyadan
-
4:10 - 4:11qurtulurlar bəs?
-
4:11 - 4:13Bakteriyanın tamailə öldürülüb
-
4:13 - 4:16öldürülmədiyi aydın deyil.
-
4:16 - 4:18Bəzi faktlar var ki,
-
4:18 - 4:20bəziləri bakteriyanı yox edir,
-
4:20 - 4:22ancaq klinik baxımdan,
bir dəfə vərəmə -
4:22 - 4:25yoluxduğunuzda,
sonsuza qədər sizinlə olduğunu -
4:25 - 4:28və sonrakı problemlərə
səbəb ola biləcəyini -
4:28 - 4:31düşünmək lazımdır,
bu barədə indi danışacağıq. -
4:31 - 4:36İnsanların 90 faizi üçün,
məsələ burda bitir. -
4:36 - 4:37Amma 10 faizi üçün yox.
-
4:37 - 4:41Təqribən bu 10 faizin yarısı,
yəni 5 faizin birincil infeksiyaları -
4:41 - 4:44proqressivdir, yəni onlar dəvam edirlər
-
4:44 - 4:48və vərəmə yoluxduqdan bir müddət sonra
-
4:48 - 4:51problem yaradırlar.
-
4:51 - 4:54Bu problem infeksiyanın
lokal proqressiyası kimi -
4:54 - 4:57izah oluna bilər,
beləliklə ağciyər Gohn fokusu -
4:57 - 5:01daha da böyüyür və nəticədə
-
5:01 - 5:04vərəm pnevmoniyası ilə nəticələnir,
-
5:04 - 5:08yəni vərəmin yaratdığı
ağciyər xəstəliyi ilə. -
5:08 - 5:11Və ya bundan da qabağa gedə bilərlər.
-
5:11 - 5:13İnfeksiya geniş şəkildə yayılır,
-
5:13 - 5:15bədəndəki bir çox orqanlara yayılır,
-
5:15 - 5:20əsasən də qaraciyərə,
ağciyərin digər hissələrinə, -
5:20 - 5:24hətta beyin və digər orqanlara.
-
5:24 - 5:28lokal progressyon yada yayılım xəstələrin
-
5:28 - 5:31təqribən 5 faizində olur.
-
5:31 - 5:33Bu yayılma ilə əlaqələndirilən bir model
-
5:33 - 5:35budur ki (bu tək model deyil),
-
5:35 - 5:39infeksiya bir çox orqanı
çox kiçik olduqları üçün -
5:39 - 5:43"darı" (millets) adlanan kiçik
-
5:43 - 5:46ləkələrlə doldurmasıdır,
-
5:46 - 5:51
-
5:51 - 5:54Ən çox ağciyərlərdə,
-
5:54 - 5:56bu kiçik nöqtələri gördüyünüz
-
5:56 - 5:58ağciyərlərdə görsənir.
-
5:58 - 6:01Bu yayılan infeksiyanın bir növüdür.
-
6:01 - 6:06Bu birincil infeksiyadır
ve 5 faizi təşkil edir. -
6:06 - 6:12Xəstələrin əlavə 5-10% -i
infeksiyanın -
6:12 - 6:15gizli vəziyyətindən çıxır və
-
6:15 - 6:19ikincil xəstəlik adlananan
vəziyətə keçirlər. -
6:19 - 6:25Bu əvvəlki gizli ya da yatan infeksiyanın
-
6:25 - 6:28yenidən aktivləşməsi ilə olur.
-
6:28 - 6:31Yenə də, yoluxmuş ümumi əhalinin
-
6:31 - 6:34təxminən 5% -nin bu yenidən aktivasiya
-
6:34 - 6:38xəstəliyinə tutulduğu təxmin edilir.
-
6:38 - 6:39Bu həyatızın hər hansısa
-
6:39 - 6:40bir nöqtəsində baş
-
6:40 - 6:42verə bilər?--- Bu tamamilə
-
6:42 - 6:45həyatınızın hər hansı bir yerində
ola bilər, xəstəlikdən bir neçə -
6:45 - 6:48ay sonra ya da çox çox illər sonra.
-
6:48 - 6:53Bu yenidən aktivləşmə, yazdığım kimi,
-
6:53 - 6:56ikincil vərəm adlanır
-
6:56 - 7:00birincil infeksiyadan fərqli olaraq;
bu ikincil infeksiyadır. -
7:00 - 7:03Birinin yenidən aktivləşmə ehtimalı,
-
7:03 - 7:06əslində xəstənin immuniteti də daxil olmaqla
-
7:06 - 7:09bir çox faktordan təsirlənir.
-
7:09 - 7:14
-
7:14 - 7:18
-
7:18 - 7:21
-
7:21 - 7:26
-
7:26 - 7:29
-
7:29 - 7:31
-
7:31 - 7:34
-
7:34 - 7:36
-
7:36 - 7:40
-
7:40 - 7:43
-
7:43 - 7:46
-
7:46 - 7:50
-
7:50 - 7:52
-
7:52 - 7:54
-
7:54 - 7:55
-
7:55 - 7:56
-
7:56 - 7:58
-
7:58 - 7:59
-
7:59 - 8:03
-
8:03 - 8:06
-
8:06 - 8:07
-
8:07 - 8:10
-
8:10 - 8:12
-
8:12 - 8:14
-
8:14 - 8:17
-
8:17 - 8:19
-
8:19 - 8:22
-
8:22 - 8:25
-
8:25 - 8:29
-
8:29 - 8:32
-
8:32 - 8:36
-
8:36 - 8:38
-
8:38 - 8:41
-
8:41 - 8:43
-
8:43 - 8:46
-
8:46 - 8:47
-
8:47 - 8:49
-
8:49 - 8:51
-
8:51 - 8:52
-
8:52 - 8:53
-
8:53 - 8:56
-
8:56 - 8:58
-
8:58 - 9:02
-
9:02 - 9:04
-
9:04 - 9:08
-
9:08 - 9:12
-
9:12 - 9:15
-
9:15 - 9:17
-
9:17 - 9:20
-
9:20 - 9:22
-
9:22 - 9:23
-
9:23 - 9:26
-
9:26 - 9:28
-
9:28 - 9:30
-
9:30 - 9:32
-
9:32 - 9:33
-
9:33 - 9:35
-
9:35 - 9:39
-
9:39 - 9:41
-
9:41 - 9:45
-
9:45 - 9:49
-
9:49 - 9:54
-
9:54 - 9:58
-
9:58 - 10:00
-
10:00 - 10:04
-
10:04 - 10:07
-
10:07 - 10:11
-
10:11 - 10:15
-
10:15 - 10:16
-
10:16 - 10:19
-
10:19 - 10:22
-
10:22 - 10:24
-
10:24 - 10:28
-
10:28 - 10:29
-
10:29 - 10:33
-
10:33 - 10:36
-
10:36 - 10:38
-
10:38 - 10:43
-
10:43 - 10:47
-
10:47 - 10:50
-
10:50 - 10:53
-
10:53 - 10:55
-
10:55 - 10:57
-
10:57 - 10:58
-
10:58 - 11:01
-
11:01 - 11:04
-
11:04 - 11:06
-
11:06 - 11:09
-
11:09 - 11:13
-
11:13 - 11:16
-
11:16 - 11:18
-
11:18 - 11:23
-
11:23 - 11:27
-
11:27 - 11:28
-
11:28 - 11:31
-
11:31 - 11:34
-
11:34 - 11:38
-
11:38 - 11:41
- Title:
- Vərəm patogenezi | Yoluxucu xəstəliklər | NCLEX-RN | Khan Akademiyası
- Description:
-
more » « less
Vərəmin ağciyərlərə necə zərər verdiyini tam olaraq öyrənin. Bu videolar tibbi məsləhət vermir və yalnız məlumat vermək üçündür. Videoların peşəkar tibbi məsləhət, diaqnoz və ya müalicənin əvəzi olması nəzərdə tutulmayıb. Tibbi vəziyyətlə bağlı suallarınız üçün həmişə ixtisaslı bir sağlamlıq məsləhətçisindən məsləhət alın. Heç bir Khan Academy videosunda oxuduğunuz və ya gördüyünüz bir şey olduğuna görə heç vaxt peşəkar tibbi məsləhətləri laqeyd yanaşmayın və ya müraciətində gecikməyin. Stanford Tibb Fakültəsi tərəfindən hazırlanmışdır.
Növbəti dərsi izləyin: https://www.khanacademy.org/test-prep/nclex-rn/rn-infectious-diseases/tuberculosis-rn/v/primary-and-secondary-tb?utm_source=YT&utm_medium=Desc&utm_campaign=Nclex -rn
Əvvəlki dərsi qaçırdınız? https://www.khanacademy.org/test-prep/nclex-rn/rn-infectious-diseases/tuberculosis-rn/v/tb-epidemiology?utm_source=YT&utm_medium=Desc&utm_campaign=Nclex-rn
Khan Academy-də NCLEX-RN: NCLEX-RN-də yer alan məzmundan suallar toplusu. Bu suallar Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 3.0 Amerika Birləşmiş Ştatları Lisenziyası (http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/3.0/us/ saytında mövcuddur) altında mövcuddur.
Khan Academy haqqında: Khan Academy şagirdlərə sinifdə və xaricində öz templəri ilə təhsil almağa imkan verən təcrübə məşqləri, təlimat videoları və fərdi öyrənmə panelini təklif edir. Riyaziyyat, elm, kompüter proqramı, tarix, sənət tarixi, iqtisadiyyat və s. Riyaziyyat tapşırıqlarımız güclü və öyrənmə boşluqlarını müəyyən edən ən müasir, uyğunlaşma texnologiyasından istifadə edərək uşaqları uşaq bağçasından hesablamaya istiqamətləndirir. Xüsusi məzmun təklif etmək üçün NASA, Müasir İncəsənət Muzeyi, Kaliforniya Elmlər Akademiyası və MIT kimi qurumlarla da əməkdaşlıq etdik.
Pulsuz. Hər kəs üçün. Əbədi. # Hərşeyiöyrənəbilərsiniz
Khan Academy’nin NCLEX-RN kanalına abunə olun: https://www.youtube.com/channel/UCDx5cTeADCvKWgF9x_Qjz3g?sub_confirmation=1
Khan Academy-yə abunə olun: https://www.youtube.com/subscription_center?add_user=khanacademy - Video Language:
- English
- Team:
Khan Academy
- Duration:
- 11:41
|
Aydan Poladlı edited Azerbaijani subtitles for TB pathogenesis | Infectious diseases | NCLEX-RN | Khan Academy | |
|
Aydan Poladlı edited Azerbaijani subtitles for TB pathogenesis | Infectious diseases | NCLEX-RN | Khan Academy | |
|
Aydan Poladlı edited Azerbaijani subtitles for TB pathogenesis | Infectious diseases | NCLEX-RN | Khan Academy | |
|
Aydan Poladlı edited Azerbaijani subtitles for TB pathogenesis | Infectious diseases | NCLEX-RN | Khan Academy | |
|
Aydan Poladlı edited Azerbaijani subtitles for TB pathogenesis | Infectious diseases | NCLEX-RN | Khan Academy | |
|
Aydan Poladlı edited Azerbaijani subtitles for TB pathogenesis | Infectious diseases | NCLEX-RN | Khan Academy | |
|
Aydan Poladlı edited Azerbaijani subtitles for TB pathogenesis | Infectious diseases | NCLEX-RN | Khan Academy | |
|
Aydan Poladlı edited Azerbaijani subtitles for TB pathogenesis | Infectious diseases | NCLEX-RN | Khan Academy |
