Waarom lawaai slecht is voor je gezondheid -- en wat je eraan kunt doen

Stilte is tegenwoordig een zeldzaam goed. Verkeer, bouwactiviteiten, airconditioning, de maaimachine van je buurman ... al deze ongewenste geluiden kunnen een verbazingwekkende invloed hebben op je gezondheid, zegt lawaai-onderzoeker Mathias Basner.
Ontdek wat de wetenschap zegt over de manier waarop lawaai je gezondheid en slaap beïnvloedt -- en hoe je meer kunt profiteren van het geluid van stilte.

Horen jullie dat?

Weten jullie wat dat is?

Stilte.

Het geluid van stilte.

Simon en Garfunkel hebben er
een lied over geschreven.

Maar stilte is tegenwoordig
een vrij zeldzaam goed

en daar betalen we allemaal een prijs voor
met onze gezondheid --

een verbazingwekkend
hoge prijs, zo blijkt.

Gelukkig zijn er een paar dingen
die we op dit moment kunnen doen,

individueel en als maatschappij,

om onze gezondheid beter te beschermen

en meer te profiteren
van het geluid van de stilte.

Jullie weten vast wel dat te veel geluid
slecht is voor je gehoor.

Als je een concert of bar uit komt
en je hebt zo'n fluittoon in je oor,

dan kun je er zeker van zijn
dat je gehoor een beetje beschadigd is,

waarschijnlijk permanent.

En dat is heel belangrijk.

Maar lawaai is niet alleen
van invloed op ons gehoor.

Het heeft minder bekende gevolgen

die net zo ernstig zijn
als de gevolgen voor ons gehoor.

Dus wat bedoelen we
eigenlijk met 'lawaai'?

'Lawaai' wordt gedefinieerd
als ongewenst geluid

en het heeft een fysieke
component, het geluid,

en een psychologische component,

de omstandigheden die dat geluid
ongewenst maken.

Een rockconcert is een goed voorbeeld.

Iemand die naar een rockconcert gaat
en wordt blootgesteld aan 100 decibel

beschouwt de muziek niet als lawaai.

Hij houdt van de band en heeft zelfs
100 dollar betaald voor een ticket.

Dus hoe hard de muziek ook is,
hij ervaart het niet als lawaai.

Maar denk eens aan iemand
die drie straten verderop woont.

Hij probeert een boek te lezen,

maar kan zich niet concentreren
vanwege de muziek.

En hoewel de geluidsdruk
daar veel lager is,

ervaart hij de muziek als lawaai

en dat kan tot reacties leiden die later
van invloed zijn op de gezondheid.

Waarom zijn rustige plekken zo belangrijk?

Omdat lawaai veel meer gevolgen heeft
dan alleen voor ons gehoor.

Maar het is hoe langer hoe moeilijker
om rustige plekken te vinden

in tijden van almaar toenemend verkeer,

toenemende verstedelijking,

bouwterreinen, airconditioners,

bladblazers, grasmaaimachines,

outdoor-concerten en -bars, mp3-spelers

en je buren die tot 3 uur 's nachts
een feestje hebben.

Poeh!

In 2011 schatte de WHO

dat elk jaar 1,6 miljoen
gezonde levensjaren verloren gaan

door blootstelling aan omgevingslawaai.

En dit alleen al in de lidstaten
van West-Europa.

Een belangrijk effect van lawaai
is dat het de communicatie verstoort.

Misschien moet je harder praten
om verstaanbaar te zijn.

In uitzonderlijke gevallen moet je
het gesprek misschien zelfs onderbreken.

Je wordt ook eerder verkeerd begrepen
in een luidruchtige omgeving.

Dit zou allemaal kunnen verklaren
waarom uit onderzoek is gebleken

dat kinderen die naar school gaan
in een lawaaiige omgeving

het eerder minder goed doen
dan hun leeftijdsgenootjes.

Nog een heel belangrijk gevolg
voor de gezondheid

is het toegenomen risico
op cardiovasculaire aandoeningen

als je langdurig wordt blootgesteld
aan hoge geluidsniveaus.

Lawaai betekent stress,

vooral als we er weinig
of geen controle over hebben.

Ons lichaam maakt stresshormonen aan,
zoals adrenaline en cortisol,

die tot veranderingen leiden
in onze bloedsamenstelling

en in de structuur van onze bloedvaten.

Die vaten blijken al harder te zijn als je
één nacht aan lawaai bent blootgesteld.

Epidemiologisch onderzoek toont aan
dat er een verband bestaat

tussen blootstelling aan lawaai
en een verhoogd risico op hoge bloeddruk,

hartaanvallen en hersenbloedingen.

En hoewel over het algemeen
dit toegenomen risico relatief klein is,

vormt het nog steeds een enorm probleem
voor de volksgezondheid,

omdat lawaai zo alomtegenwoordig is

en er zo veel mensen blootgesteld zijn
aan vrij hoge geluidsniveaus.

Uit recent onderzoek is gebleken
dat de Amerikaanse maatschappij

jaarlijks 3,9 miljard dollar
zou kunnen besparen

als de blootstelling aan lawaai
met vijf decibel wordt teruggebracht,

alleen al door de lagere behandelkosten
van cardiovasculaire aandoeningen.

Er zijn andere aandoeningen
als kanker, diabetes en overgewicht

die gelinkt zijn aan lawaaiblootstelling,

maar we hebben nog niet genoeg bewijs

om te kunnen concluderen dat die
inderdaad door lawaai worden veroorzaakt.

Nog een belangrijk gevolg van lawaai
is een verstoorde slaap.

Slaap is een actief mechanisme
dat ons herstelt

en ons voorbereidt
op de volgende wakkere periode.

Een rustige slaapkamer
is een van de fundamenten

van wat slaaponderzoekers
'een goede slaapgewoonte' noemen.

Ons gehoor fungeert als wachter.

Het is onze omgeving constant
aan het scannen op bedreigingen,

zelfs als we slapen.

Lawaai in de slaapkamer kan dus betekenen
dat we minder snel in slaap vallen,

dat we 's nachts wakker worden

en kan ervoor zorgen dat onze bloeddruk
gedurende de nacht niet daalt.

Wij geloven dat als deze
lawaai-gerelateerde slaapverstoring

maanden- en jarenlang doorgaat,

dat kan leiden tot een verhoogd risico
op een cardiovasculaire aandoening.

Maar we beseffen vaak niet
dat geluidsoverlast onze slaap verstoort,

omdat we niet bij kennis zijn
als we liggen te slapen.

In het verleden hebben we het effect
van verkeerslawaai op de slaap onderzocht

en de proefpersonen zeiden 's ochtends
na het wakker worden vaak:

"Ik heb heerlijk geslapen,
was direct onder zeil

en ben niet wakker geweest."

Maar als we dan keken
naar de fysiologische signalen

die we die nacht hadden geregistreerd,

dan bleek dat ze vaak wakker waren geweest

en een zeer gebroken slaap hadden gehad.

Deze wakkere periodes
waren te kort om je ervan bewust te worden

en je de volgende ochtend
te kunnen herinneren,

maar toch kunnen ze
van diepe invloed zijn geweest

op de mate van rust die de slaap biedt.

Dus wanneer is luid te luid?

Een goede aanwijzing is
als je je gedrag begint te veranderen.

Misschien praat je harder
om verstaanbaar te zijn

of zet je de tv harder.

Je gaat naar binnen
of doet het raam dicht.

Je verhuist je slaapkamer
naar het souterrain

of je laat zelfs
geluidsisolatie installeren.

Veel mensen zullen verhuizen
naar rustiger streken,

maar niet iedereen
kan zich dat veroorloven.

Dus wat kunnen we op dit moment doen
om onze geluidsomgeving te verbeteren

en beter voor onze gezondheid te zorgen?

Nou, om te beginnen,
als iets te luid is: zeg dat dan.

Veel bioscoopeigenaren bijvoorbeeld

denken schijnbaar dat alleen
hardhorenden nog naar de film gaan.

Als je klaagt over het geluid
en er gebeurt niets,

vraag dan je geld terug en vertrek.

Dat is de taal die managers
meestal wel begrijpen.

Heb het met je kinderen
over het gezondheidsrisico van lawaai

en zeg dat naar harde muziek luisteren
hen op latere leeftijd zal opbreken.

Je kunt ook gaan slapen
aan de rustige kant van je huis,

zodat je eigen gebouw je beschermt
tegen verkeerslawaai.

Als je een nieuw huis wilt huren of kopen,

maak 'geluidsarm' dan een prioriteit.

Bezoek het pand op verschillende
momenten van de dag

en praat met de buren over geluid.

Je kunt een ruisonderdrukkende
hoofdtelefoon gebruiken als je reist

of op kantoor zit, als je daar last hebt
van veel achtergrondgeluid.

In het algemeen geldt:
zoek rustige plaatsen op,

vooral in het weekend
of wanneer je op vakantie bent.

Geef je systeem de kans
om tot rust te komen.

Voor deze speech heb ik,
heel toepasselijk,

in Japan een conferentie bijgewoond
over lawaai, vier jaar geleden.

Toen ik terugkwam in de Verenigde Staten
en het luchthavengebouw binnenging,

liep ik tegen een muur van geluid aan.

Dit laat zien dat we niet meer beseffen

hoe continu we zijn blootgesteld
aan geluidsoverlast

en hoe goed het ons zou doen
als we meer rustige plekken zouden hebben.

Wat kunnen we nog meer doen?

Nou, net zoals een koolstofvoetafdruk,
hebben we ook een lawaaivoetafdruk

en er zijn dingen die we kunnen doen
om die voetafdruk kleiner te maken.

Maai bijvoorbeeld niet je gazon
om 7 uur op zaterdagochtend.

Je buren zullen je dankbaar zijn.

Of pak een hark en geen bladblazer.

Lawaaibestrijding aan de bron
is over het algemeen het meest zinvol.

Dus of je nu van plan bent
een nieuwe auto te kopen,

een airconditioner,
een blender of wat dan ook:

kies een geluidsarme.

Veel fabrikanten maken de geluidsniveaus
die hun apparaten genereren openbaar

en sommigen maken er zelfs reclame mee.

Gebruik die informatie.

Velen denken dat strengere
geluidsnormen een goed idee zijn,

voor de hand liggend wellicht,

maar dat is niet zo makkelijk,

want veel van de activiteiten
die dat geluid teweegbrengen

genereren ook inkomsten.

Denk aan een luchthaven
en alle bijbehorende bedrijfsactiviteiten.

Ons onderzoek vertelt politici

bij welk geluidsniveau ze welk
gezondheidseffect kunnen verwachten

en dat draagt bij
aan een beter geluidsbeleid.

Robert Koch schijnt gezegd te hebben:

"Op een dag zullen we lawaai net zo hard
bestrijden als cholera en de pest."

Op dat punt zijn we nu, denk ik,

en ik hoop dat we
dit gevecht zullen winnen.

En als dat lukt, dan kunnen we samen
een fijn en rustig feestje bouwen.

(Gelach)

Dank jullie wel.

(Applaus)