Return to Video

De eerste en de laatste koning van Haïti - Marlene Daut

  • 0:07 - 0:12
    Het koningspaar van Haïti werd op weg
    naar hun kroning door een menigte begroet.
  • 0:12 - 0:14
    Nadat hij z'n kroon en scepter kreeg,
  • 0:14 - 0:19
    nam Henri Christophe plaats op z'n troon,
    die 20 meter boven de grond rees.
  • 0:19 - 0:23
    De blije toeschouwers wisten niet
    dat de eerste koning van Haïti
  • 0:23 - 0:26
    ook meteen de laatste zou zijn.
  • 0:26 - 0:29
    Christophe werd als slaaf geboren
    op het eiland Grenada
  • 0:29 - 0:33
    en van het ene Caraïbische eiland
    naar het andere gebracht.
  • 0:33 - 0:36
    In 1779, hij was toen twaalf jaar oud,
  • 0:36 - 0:40
    ging hij samen met z'n meester
    de Amerikaanse revolutionairen helpen
  • 0:40 - 0:42
    in de Strijd om Savannah.
  • 0:42 - 0:48
    Dit beleg was z'n eerste kennismaking
    met een gewelddadige revolutie.
  • 0:48 - 0:50
    Slechts enkele overgebleven verslagen
  • 0:50 - 0:53
    vertellen over Christophes leven
    direct na de oorlog.
  • 0:53 - 0:54
    Tien jaar lang
  • 0:54 - 0:57
    werkte hij als metselaar
    en als ober in een hotel
  • 0:57 - 1:01
    in de Franse kolonie Saint-Domingue,
    zoals Haïti toen heette.
  • 1:01 - 1:05
    Door de slavenopstand
    in 1791 in de kolonie
  • 1:05 - 1:09
    kreeg Christophe een nieuwe kans
    om te vechten voor vrijheid.
  • 1:09 - 1:13
    Onder Toussaint Louverture
    vochten de rebellen tegen plantagehouders
  • 1:13 - 1:17
    en tegen Britse en Spaanse troepen
    die de eilanden wilden veroveren.
  • 1:17 - 1:20
    Christophe maakte een bliksemcarrière
  • 1:20 - 1:23
    en verwierf al snel de rang van generaal.
  • 1:23 - 1:29
    In 1793 had Louverture
    alle slaven van Saint-Domingue bevrijd.
  • 1:29 - 1:34
    In 1801 had hij van het eiland
    een deels onafhankelijke kolonie gemaakt.
  • 1:34 - 1:39
    Maar toen Napoleon Bonaparte
    in Frankrijk naar de macht greep,
  • 1:39 - 1:42
    deed hij er alles aan om de slavernij
    en de Franse autoriteit te herstellen
  • 1:42 - 1:44
    door het hele rijk.
  • 1:44 - 1:48
    Het verzet tegen pogingen
    de slavernij weer in te voeren was enorm.
  • 1:48 - 1:51
    Christophe zette zelfs
    de hoofdstad in lichterlaaie
  • 1:51 - 1:53
    om een militaire bezetting te voorkomen.
  • 1:53 - 1:57
    Uiteindelijk dwongen de opstand
    en de gele koorts
  • 1:57 - 2:02
    de Franse soldaten zich terug te trekken,
    maar dat ging niet zonder slag of stoot.
  • 2:02 - 2:06
    Louverture werd in de gevangenis gegooid
    en aan z'n lot overgelaten,
  • 2:06 - 2:11
    zoals ook zijn negenjarige zoon
    een paar jaar later.
  • 2:11 - 2:12
    Na de revolutie
  • 2:12 - 2:17
    kregen Christophe en de generaals
    Jean-Jaques Dessalines en Alexandre Pétion
  • 2:17 - 2:20
    belangrijke posities
    in de nieuwe regering.
  • 2:20 - 2:24
    In 1804 werd Dessalines uitgeroepen
    tot keizer van een onafhankelijk Haïti.
  • 2:24 - 2:29
    Maar z'n despotische bewind
    zette kwaad bloed bij het volk.
  • 2:29 - 2:33
    Dit leidde uiteindelijk
    tot een politiek complot
  • 2:33 - 2:37
    en in 1806 werd hij vermoord.
  • 2:37 - 2:42
    De burgeroorlog die volgde,
    verdeelde het land in tweeën.
  • 2:42 - 2:47
    In 1807 werd Christophe president
    van het noordelijke Cap-Haïtien
  • 2:47 - 2:51
    en Pétion regeerde over het Zuiden,
    bij Port-au-Prince.
  • 2:51 - 2:54
    Pétion bleef democraat in hart en nieren
  • 2:54 - 2:57
    en richtte de republiek in
    naar voorbeeld van de Verenigde Staten.
  • 2:57 - 3:01
    Ook steunde hij vrijheidsstrijders
    in andere koloniën.
  • 3:01 - 3:04
    Zijn beleid maakte hem geliefd,
  • 3:04 - 3:07
    maar was slecht voor de handel
    en de economie.
  • 3:07 - 3:11
    Christophe had veel ambitieuzere plannen
    voor een onafhankelijk Haïti.
  • 3:11 - 3:13
    Hij verdeelde het land onder het volk,
  • 3:13 - 3:16
    maar de landbouw
    bleef onder staatstoezicht.
  • 3:16 - 3:19
    Hij dreef handel met het buitenland,
  • 3:19 - 3:21
    waaronder het Verenigd Koninkrijk
    en de Verenigde Staten,
  • 3:21 - 3:24
    en zwoer zich niet met
    hun buitenlandbeleid te bemoeien.
  • 3:24 - 3:29
    Ook liet hij een enorme citadel bouwen
    voor als de Fransen weer binnenvielen.
  • 3:29 - 3:32
    Hiervoor maakte hij gebruik
    van dwangarbeid
  • 3:32 - 3:37
    en om z'n positie te versterken
    kroonde hij zichzelf tot koning in 1811.
  • 3:37 - 3:41
    Tijdens z'n regeerperiode
    woonde hij in het mooie paleis Sans-Souci
  • 3:41 - 3:45
    met z'n vrouw en hun
    drie nog levende kinderen.
  • 3:45 - 3:48
    In het koninkrijk ontstond
    bloeiende handel,
  • 3:48 - 3:51
    industrie, cultuur en onderwijs.
  • 3:51 - 3:54
    Hij haalde Europese kunstenaars
    naar Haïti om de cultuur te bevorderen
  • 3:54 - 3:59
    en hij liet onderwijzers komen
    om openbare scholen te stichten.
  • 3:59 - 4:02
    Maar hij raakte z'n populariteit
    onder de bevolking kwijt.
  • 4:02 - 4:05
    Het instellen van dwangarbeid,
    was een nare herinnering
  • 4:05 - 4:08
    aan de slavernij waar de Haïtianen
    zo hard tegen hadden gevochten.
  • 4:08 - 4:12
    Met z'n autoritaire beleid
    verloor hij langzaam hun steun
  • 4:12 - 4:15
    en z'n tegenstanders in het zuiden
    werden steeds sterker.
  • 4:15 - 4:20
    In 1820 kwam hij tragisch aan z'n einde.
  • 4:20 - 4:24
    Kort nadat een hartaanval
    het hem onmogelijk maakte te regeren,
  • 4:24 - 4:28
    liep de legertop over
    naar de zuidelijke troepenmacht.
  • 4:28 - 4:32
    Verraden en wanhopig,
    pleegde de koning daarop zelfmoord.
  • 4:32 - 4:36
    Nog steeds vind je sporen
    van z'n gecompliceerde geschiedenis
  • 4:36 - 4:39
    in de ruïnes van z'n paleizen
  • 4:39 - 4:46
    en in het feit dat Haïti als eerste land
    voorgoed de slavernij heeft afgeschaft.
Title:
De eerste en de laatste koning van Haïti - Marlene Daut
Speaker:
Marlene Daut
Description:

Kijk naar de hele les: https://ed.ted.com/lessons/the-first-and-last-king-of-haiti-marlene-daut

Op weg naar de kroning werd het koningspaar van Haïti luid toegejuicht. Nadat hij de kroon op kreeg, besteeg Henri Christophe de troon, die 20 meter boven de grond rees. Maar de toeschouwers wisten niet dat de eerste koning van Haïti ook meteen de laatste zou zijn. Wie was deze revolutionair? Marlene Daut beschrijft hoe een man die als slaaf werd geboren, wist op te klimmen tot koning.

Les van Marlene Daut, geregisseerd door Cabong Studios.
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
04:48
Peter van de Ven approved Dutch subtitles for The first and last king of Haiti
Peter van de Ven accepted Dutch subtitles for The first and last king of Haiti
Bieke Van Gelder edited Dutch subtitles for The first and last king of Haiti
Peter van de Ven declined Dutch subtitles for The first and last king of Haiti
Peter van de Ven edited Dutch subtitles for The first and last king of Haiti
Lisette Feenstra edited Dutch subtitles for The first and last king of Haiti
Lisette Feenstra edited Dutch subtitles for The first and last king of Haiti
Lisette Feenstra edited Dutch subtitles for The first and last king of Haiti
Show all

Dutch subtitles

Revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.