-
Burada bizə deyilir ki,
-
f(x) bu sonsuz sıraya bərabərdir və
-
f-in 3-cü tərtib törəməsini
-
0 nöqtəsində tapmalıyıq.
-
Həmişə olduğu kimi videonu dayandırın və
-
özünüz etməyə çalışın.
-
Bunu etmək üçün 2 yol var.
-
Biri bunu siqmanın işarəsi ilə
-
törəməsini almaqdır.
-
Digəri isə f(x)-i genişləndirib
-
3 dəfə törəməsini almaqdır,
-
sonra da cavabı alırıq.
-
Gəlin ikincini yoxlayaq.
-
Bunu genişləndirək.
-
f(x) bərabərdir,
-
mənfi 1 üstü 0 , bu da 1 edir,
-
vur x üstü 0 üstəgəl 3,
-
bu da x üstü 3 böl 2 vur 0,
-
bu da 0 üstəgəl 1 faktorial edir,
-
bu da sadəcə böl 1 edir.
-
Növbəti həddə keçək, n 1-ə bərabər olduqda
-
mənfi 1 üstü 1,
-
sadəcə mənfi işarəsi alınacaq.
-
Mənfi olur, 2 vur 1 üstəgəl 3 olur,
-
x üstü 5 böl 2 vur
-
1 üstəgəl 1 , bu da 2 üstəgəl , yəni 3
-
faktorial edəcək.
-
x üstü 5 böl 6 edəcək.
-
x 2 olduqda
-
müsbət olacaq yenə də,
-
x üstü 7 böl 5 faktorial
-
olacaq.
-
Düzdür?
-
5 faktorial.
-
Gəlin 5 faktorial yazaq.
-
5 faktorial 120 olacaq.
-
5 vur 4 vur 6, 120 edir.
-
Sadəcə müsbət mənfini saxlayırıq,
-
beləcə davam edir.
-
Törəmələrini tapırıq.
-
f(x) bərabər olacaq,
-
üstlərin vurulması qaydasını
tətbiq edirik,
-
x kvadratı
-
çıx 6-da 5x üstü 4, üstəgəl 7
-
böl 5 faktorial x üstü 6,
-
üstlərin vurulmasını tətbiq edirik,
-
çıx üstəgəl, bu şəkildə davam edir.
-
İkinci tərtib törəmə
-
buna bərabər olacaq.
-
6x üstü 1 çıx 4 vur 5 böl 6
-
bunu sadəcə 6-da 20x üstü 3 yazırıq,
-
üstəgəl 6 vur 7, bu da 42 böl 5 faktorial
-
x üstü 5 edir və bu şəkildə davam edir,
-
çıx üstəgəl, davam edəcək,
-
əvvəl çıx, sonra
-
üstəgəl olur.
-
3-cü tərtib törəmədə isə
-
baxaq, 6x-in törəməsi 6-dır,
-
çıx 20 vur 3, 60 böl 6 edir,
-
bu da 10 edəcək, x kvadratı
-
üstəgəl 5 vur 42, 210 böl 5 faktorial vur
-
x üstü 4, çıx üstəgəl,
-
yenə də bu şəkildə davam edir və
-
0 nöqtəsində hesablayırıq.
-
x sıfır olanda
-
bu hədlərin hamısı 0 olacaq,
-
sadəcə 6 qalacaq burada.
-
3-cü tərtib törəmə 0 nöqtəsində
-
6-ya bərabərdir.
-
Bunu həll etməyin digər yolu
-
sadəcə siqma işarəsindən istifadə
etməkdir.
-
Deyək ki, f(x)-in törəməsi
-
sonsuz cəmə bərabərdir.
-
Bu f(x)-in törəməsinin
genişləndirilməsi idi,
-
lakin f(x)-in törəməsi n bərabər 0-dan
-
sonsuzluğa doğru bu cəmə
-
bərabərdir,
-
x-ə görə törəməni
-
tapırıq,
-
burada
-
n bizə
-
həddin necə dəyişdiyini göstərəcək,
-
burada x-ə görə törəməni tapırıq,
-
üstlərin vurulması qaydasından istifadə
edirik və 2n üstəgəl 3
-
o da mənfi 1 üstü n vur 2n üstəgəl 3,
vur x-in
-
qüvvətinin azaldılmış forması,
-
2n üstəgəl 2 böl 2n üstəgəl
-
1 faktorial.
-
2-ci tərtib törəməni tapsaq,
-
bununla eyni olacaq.
-
ikinci tərtib törəmə də
-
0-dan sonsuzluğa mənfi 1 üstü n-in cəminə
-
bərabər olur.
-
Bir az yer açaq,
-
sağa gedək.
-
Bu qüvvəti qarşıya çıxaraq,
-
2n üstəgəl 3 vur
-
2n üstəgəl 2, bunların hamısı
-
böl 2n üstəgəl 1 faktoriala bərabər olur,
-
bu da x üstü 2n üstəgəl 1 olacaq.
-
Bir az mürəkkəb oldu.
-
Sadəcə qüvvəti qarşıya çıxarırıq,
-
sonra da hasilini tapırııq və
azaldırıq.
-
2n üstəgəl 2 çıx 1, 2n üstəgəl 1 edir.
-
3-cü trətib törəməni tapsaq,
-
n bərabər 0-dan sonsuzluğa, mənfi 1 üstü
-
n-nin cəminə bərabər olacaq.
-
Bunun hasilini tapırıq,
-
2n üstəgəl 3 vur
-
2n üstəgəl 2 vur 2n üstəgəl 1,
-
bunların hamısı böl 2n üstəgəl
1 faktorial,
-
bu da vur
-
x üstü 2n edir.
-
Bunu x 0-a bərabər olanda hesablayaq.
-
n bərabər 0-dan
-
sonsuzluğa mənfi 1 üstü n-in cəmi.
-
Maraqlıdır.
-
Burada
-
2n üstəgəl 3 vur 2n üstəgəl 2
-
vur 2n üstəgəl 1 və bunların hamısı
-
böl 2n üstəgəl 1 faktorial,
-
vur 0 üstü 2n var.
-
Deyə bilərsiniz ki,
-
0 üstü bu qüvvətlər
-
0 olacaq,
-
lakin xatırlayın ki, n bərabər 0-dan
başlamışıq,
-
bura qədər n 0-a bərabər deyil,
-
0 üstü bu qüvvət 0-a çevriləcək və
-
islah olunacaq.
-
Burada ifadəni genişləndirdikdə görmüşdük.
-
Burada vacib olan hədd
-
n bərabər 0-dır.
-
Bu sadəcə 0 olur, çünki
-
n bərabər 1, 2, 3, 4, 5 və
-
sonsuzluq olduqda belə
alınacaq.
-
Hasili 0 olacaq.
-
Bunların hamısı 0 olacaq.
-
Bu ilk həddə qədər azalacaq,
-
n 0 olduqda
-
bu, mənfi 1 üstü 0 olacaq.
-
Bu da 1 edəcək.
-
Bura 1 yazaq.
-
Vur bu ifadə, 3 vur 2 vur 1
-
böl 1 faktorial və bu da
vur 0 üstü 0 olur,
-
yəni 1 edir.
-
Bu, 1-ə bərabərdir,
bu da 6 olacaq.
-
İlk yazdığımız yol daha
-
sadə idi,
-
daha rahat başa düşülən idi,
-
amma bunu yadda saxlayın ki,
-
eyni üsulu iki dəfə istifadə etdik,
-
burada siqma işarəsinə
-
daxil etdik.
-
Bu üsul faydalıdır, çünki məsələlərdə
-
bunu çox görəcəksiniz,
-
bu daha ümumi yoldur və
-
siqma işarəsindən istifadə edərək
-
törəməsini ala biləcəksiniz.