Vì sao sự riêng tư quan trọng?
-
0:01 - 0:04Có cả một thể loại video trên YouTube
-
0:04 - 0:06liên quan đến một trải nghiệm
-
0:06 - 0:08mà tôi chắc mọi người ở đây đã từng có.
-
0:08 - 0:10Đó là về những người
-
0:10 - 0:12nghĩ họ đơn độc,
-
0:12 - 0:15tham gia vào một số hành vi phô trương -
-
0:15 - 0:18ca hát, nhảy múa điên dại,
-
0:18 - 0:20hay một vài hành động gợi tình -
-
0:20 - 0:23sau đó nhận ra,
thực ra họ không đơn độc, -
0:23 - 0:26mà có ai đó đang quan sát và do thám họ,
-
0:26 - 0:28Phát hiện này làm họ
-
0:28 - 0:30ngay lập tức dừng việc đang làm
-
0:30 - 0:31trong sợ hãi.
-
0:31 - 0:34Cảm giác xấu hổ và bị sỉ nhục
-
0:34 - 0:36hiện rõ ràng trên gương mặt họ.
-
0:36 - 0:38Lý do là,
-
0:38 - 0:39"Có những thứ tôi sẵn sàng làm
-
0:39 - 0:43khi không bị ai theo dõi."
-
0:43 - 0:45Đây là điểm then chốt của công việc
-
0:45 - 0:47mà tôi đang tập trung vào
-
0:47 - 0:49trong suốt 16 tháng qua,
-
0:49 - 0:51câu hỏi liên quan đến vấn đề riêng tư,
-
0:51 - 0:53một câu hỏi đã được nêu lên
-
0:53 - 0:56trong bối cảnh của một thảo luận toàn cầu,
-
0:56 - 0:59được bắt đầu bằng việc tiết lộ của Edward Snowden
-
0:59 - 1:01rằng nước Mỹ và các nước đồng minh,
-
1:01 - 1:03cả thế giới không hề biết,
-
1:03 - 1:05họ đã biến Internet,
-
1:05 - 1:08một thời được xem là
-
1:08 - 1:11công cụ của tự do và dân chủ,
-
1:11 - 1:13thành một hệ thống giám sát
-
1:13 - 1:17khổng lồ và không khoan nhượng.
-
1:17 - 1:19Có một tâm lý chung
-
1:19 - 1:21trong cuộc tranh luận này,
-
1:21 - 1:23thậm chí cả giữa những người
-
1:23 - 1:25phản đối giám sát đại chúng,
-
1:25 - 1:27họ nói rằng,
thật ra cũng không có hại gì -
1:27 - 1:29nếu giám sát toàn diện như vậy
-
1:29 - 1:33bởi vì chỉ có những người làm việc xấu
-
1:33 - 1:35mới muốn giấu diếm
-
1:35 - 1:37và quan tâm đến sự riêng tư mà thôi.
-
1:37 - 1:40Quan điểm này căn cứ vào
-
1:40 - 1:42giả định rằng trên thế giới
có 2 loại người, -
1:42 - 1:44người tốt và người xấu.
-
1:44 - 1:47Người xấu là người có âm mưu tấn công khủng bố
-
1:47 - 1:49hoặc tội phạm bạo lực
-
1:49 - 1:52nên mong muốn giấu diếm
điều họ đang làm, -
1:52 - 1:54và muốn bảo vệ sự riêng tư của họ.
-
1:54 - 1:57Nhưng ngược lại, người tốt
-
1:57 - 1:59là những người đi làm,
-
1:59 - 2:02về nhà, chăm sóc con cái, xem tivi.
-
2:02 - 2:04Họ dùng Internet không phải để âm mưu đánh bom
-
2:04 - 2:07mà là để xem tin tức
hay trao đổi công thức nấu ăn -
2:07 - 2:09hoặc để cho con cái họ
chơi trò Little League, -
2:09 - 2:12và những người này không làm gì sai
-
2:12 - 2:14nên chẳng có gì đểi giấu diếm
-
2:14 - 2:16và cũng có lý do gì để sợ
-
2:16 - 2:18việc chính phủ muốn giám sát họ.
-
2:18 - 2:20Những người nói như vậy thật sự lại
-
2:20 - 2:23tự đưa mình vào một hành động cực đoan
-
2:23 - 2:25chống lại chính bản thân họ.
-
2:25 - 2:26Điều mà họ thực sự muốn nói là,
-
2:26 - 2:29"Tôi để cho bản thân thành
-
2:29 - 2:31một người vô hại, không đe doạ ại
-
2:31 - 2:34và không đáng để ý, mà tôi không hề sợ
-
2:34 - 2:38chính phủ biết tôi đang làm gì."
-
2:38 - 2:40Cách nghĩ này
tạo nên điều mà tôi cho là -
2:40 - 2:42là một dạng biểu cảm thuần tuý nhất.
-
2:42 - 2:44Trong buổi phỏng vấn năm 2009
-
2:44 - 2:47với CEO lâu năm của Google,
Eric Schmidt, người mà -
2:47 - 2:49khi được hỏi về việc
bằng nhiều cách khác nhau -
2:49 - 2:52công ty anh ấy đã liên quan tới
việc xâm phạm quyền riêng tư -
2:52 - 2:54của hàng triệu người trên thế giới,
-
2:54 - 2:56Ông đã trả lời rằng:
-
2:56 - 2:58"Nếu bạn đang làm gì mà không muốn
-
2:58 - 3:00người khác biết,
-
3:00 - 3:04thì có lẽ ngay từ đầu bạn không nên làm thì hơn."
-
3:04 - 3:06Giờ đây, có rất nhiều điều để giải thích
-
3:06 - 3:08về tâm trạng đó,
-
3:08 - 3:11thứ nhất là, những người mà họ nói rằng,
-
3:11 - 3:14họ cho rằng quyền riêng tư
không thật sự quan trọng, -
3:14 - 3:17họ không thật sự nghĩ như thế,
-
3:17 - 3:18và cách mà chúng ta biết được
họ không thật sự nghĩ thế -
3:18 - 3:21là vì khi họ nói sự riêng tư
không quan trọng, -
3:21 - 3:24đối với cách hành động của họ,
thì họ lại tìm mọi cách -
3:24 - 3:27để bảo vệ sự riêng tư của họ.
-
3:27 - 3:29Họ đặt mật mã cho email
-
3:29 - 3:31và cho các tài khoản mạng xã hội,
-
3:31 - 3:33họ khóa cửa phòng ngủ
-
3:33 - 3:34và phòng tắm,
-
3:34 - 3:37làm mọi cách để ngăn cản người khác
-
3:37 - 3:40tiến vào khu vực họ xem là riêng tư
-
3:40 - 3:43và biết được
điều mà họ không muốn người khác biết. -
3:43 - 3:46Cũng chính Eric Schmidt,
CEO của Google, -
3:46 - 3:49đã yêu nhân viên Google của ông
-
3:49 - 3:51dừng trao đổi với
-
3:51 - 3:53với tạp chí mạng CNET
-
3:53 - 3:56sau khi CNET đăng bài báo
-
3:56 - 3:58với những thông tin cá nhân, riêng tư
-
3:58 - 4:00của Eric Schmidt,
-
4:00 - 4:03mà chúng đều được thu thập
chỉ từ hệ thống tìm kiếm của Google -
4:03 - 4:06và những sản phẩm Google khác. (Cười)
-
4:06 - 4:08Một ví dụ khác có thể kể đến
-
4:08 - 4:11là CEO của Facebook, Mark Zuckerberg,
-
4:11 - 4:14trong cuộc phỏng vấn đáng xấu hổ năm 2010
-
4:14 - 4:17đã tuyên bố rằng sự riêng tư
-
4:17 - 4:20đã không còn là một "chuẩn mực xã hội" nữa.
-
4:20 - 4:22Năm ngoái, Mark Zuckerberg và vợ mới cưới
-
4:22 - 4:24không chỉ mua một căn nhà để ở
-
4:24 - 4:28mà còn mua luôn
cả 4 căn nhà liền kề ở Palo Alto -
4:28 - 4:30tổng cộng hết 30 triệu đô la
-
4:30 - 4:33chỉ để bảo đảm họ có khu vực riêng tư
-
4:33 - 4:36qua đó không cho người khác theo dõi
-
4:36 - 4:39nhưng việc họ làm trong đời tư của họ.
-
4:39 - 4:4216 tháng vừa qua, tôi đi đã thảo luận
về vấn đề này tại nhiều nơi trên thế giới, -
4:42 - 4:44mỗi khi có ai nói với tôi,
-
4:44 - 4:46"Tôi không mấy quan tâm
đến việc xâm phạm quyền riêng tư -
4:46 - 4:47vì tôi không có gì
phải che giấu cả." -
4:47 - 4:49Tôi luôn nói với họ như thế này.
-
4:49 - 4:51Tôi lấy 1 cây bút ra,
viết địa chỉ email của mình, -
4:51 - 4:53rồi nói,
"Đây là địa chỉ email của tôi. -
4:53 - 4:55Tôi muốn bạn về nhà
-
4:55 - 4:57gửi cho tôi toàn bộ mật mã
-
4:57 - 4:58của các tài khoản email của bạn,
-
4:58 - 5:01không chỉ email công việc,
-
5:01 - 5:02mà là toàn bộ,
-
5:02 - 5:04bởi vì tôi muốn biết hết
-
5:04 - 5:06mọi hoạt động trên mạng của bạn,
-
5:06 - 5:09đọc hết những thứ tôi muốn và
công bố hết những thứ tôi thấy thích. -
5:09 - 5:11Dù sao đi nữa,
nếu bạn không phải người xấu, -
5:11 - 5:12không làm gì sai,
-
5:12 - 5:15thì bạn không nên che giấu gì cả."
-
5:15 - 5:19Vậy mà chưa có ai làm điều đó với tôi cả.
-
5:19 - 5:23Tôi kiểm tra - (Vỗ tay)
-
5:23 - 5:26Tôi kiểm tra email của tôi liên tục.
-
5:26 - 5:29Hộp thư hoàn toàn trống rỗng.
-
5:29 - 5:31Và có lý do đối với điều đó,
-
5:31 - 5:33là vì chúng ta là con người,
-
5:33 - 5:35cho dù chúng ta nói ngoài miệng
-
5:35 - 5:38không xem trọng sự riêng tư,
-
5:38 - 5:40nhưng theo bản năng
-
5:40 - 5:42chúng ta luôn nhìn nhận
tầm quan trọng sâu xa của nó. -
5:42 - 5:45Thực tế là con người, chúng ta là động vật xã hội,
-
5:45 - 5:47có nghĩa là chúng ta có nhu cầu cho người khác biết
-
5:47 - 5:50chúng ta đang làm gì, nói gì, nghĩ gì,
-
5:50 - 5:54đó cũng là nguyên nhân chúng ta muốn
đưa thông tin của mình lên mạng. -
5:54 - 5:57Nhưng khá quan trọng liên quan đến
-
5:57 - 5:59ý nghĩa về con người tự do và trọn vẹn
-
5:59 - 6:01là có một nơi mà chúng ta có thể tới
-
6:01 - 6:05để tránh sự nhòm nghó và phán xét của người khác.
-
6:05 - 6:07Đó là lý do vì sao chúng ta tìm kiếm điều đó,
-
6:07 - 6:10và lý do đó là, tất cả chúng ta -
-
6:10 - 6:14không chỉ phần tử khủng bố và tội phạm,
mà tất cả chúng ta - -
6:14 - 6:16đều có những thứ cần phải che giấu.
-
6:16 - 6:18Có rất nhiều thứ chúng ta nghĩ và làm
-
6:18 - 6:21mà chúng ta sẵn sàng kể với bác sĩ ,
-
6:21 - 6:25luật sư, bác sĩ tâm lý, hoặc vợ/chồng chúng ta
-
6:25 - 6:27hoặc bạn thân của chúng ta
-
6:27 - 6:29như sẽ thấy xấu hổ
nếu phải nói ra bên ngoài. -
6:29 - 6:31Chúng ta suy xét từng ngày
-
6:31 - 6:34về những thứ chúng ta nói, nghĩ hay làm
-
6:34 - 6:36mà có thể cho người khác biết,
-
6:36 - 6:38và những thứ chúng ta nói, nghĩ hay làm
-
6:38 - 6:40mà không muốn cho bất cứ ai biết.
-
6:40 - 6:43Mọi người có thể dễ dàng nói ngoài miệng
-
6:43 - 6:45rằng họ không quan tâm
đến sự riêng tư, -
6:45 - 6:50nhưng hành động của họ
lại phủ nhận điều họ nói. -
6:50 - 6:54Giờ đây, đó là lý do vì sao sự riêng tư luôn được đòi hỏi
-
6:54 - 6:56một cách tự nhiên và rộng rãi.
-
6:56 - 6:58Nó không chỉ là một hoạt đông theo phản xạ
-
6:58 - 7:00như hít thở hay uống nước.
-
7:00 - 7:03Lý do là khi chúng ta trong một tình huống
-
7:03 - 7:06mà ở đó chúng ta bị theo dõi,
mà ở đó chúng ta bị nhòm ngó, -
7:06 - 7:08hành vi của chúng ta sẽ thay đổi đột ngột.
-
7:08 - 7:11Phạm vi biểu cảm khi mà chúng ta cho rằng
-
7:11 - 7:13chúng ta bị theo dõi
-
7:13 - 7:15giảm đi đáng kể.
-
7:15 - 7:17Điều này là một thực tế về bản chất con người
-
7:17 - 7:20mà đã được nhìn nhận trong khoa học xã hội,
-
7:20 - 7:22trong văn học và tôn giáo,
-
7:22 - 7:24và trong các lĩnh vực khác.
-
7:24 - 7:27Có rất nhiều các nghiên cứu tâm lý
-
7:27 - 7:29chứng minh rằng khi một ai đó biết rằng
-
7:29 - 7:31khi họ bị theo dõi,
-
7:31 - 7:32thái độ mà họ thể hiện
-
7:32 - 7:36trở nên tuân thủ và chấp hành hơn rất nhiều.
-
7:36 - 7:39Sự hổ thẹn của con người
là một động lực mạnh mẽ, -
7:39 - 7:42cũng như ước muốn
tránh không bị hổ thẹn, -
7:42 - 7:44và đó là nguyên nhân tại sao,
-
7:44 - 7:46khi bị theo dõi, đưa ra các quyết định
-
7:46 - 7:49không phải là của họ
-
7:49 - 7:51mà là theo sự kỳ vọng
-
7:51 - 7:53của những người khác
-
7:53 - 7:57hoặc sự bắt buộc của chuẩn mực xã hội.
-
7:57 - 8:00Nhận thức này
được tận dụng mạnh mẽ nhất -
8:00 - 8:04vào khoảng thế kỷ 18
bởi nhà triết học Jeremy Bentham, -
8:04 - 8:06người đã giải quyết
một vấn đề quan trọng -
8:06 - 8:08trong thời kỳ công nghiệp,
-
8:08 - 8:11khi, lần đầu tiên, các định chế
-
8:11 - 8:13đã trở nên quá lớn và tập trung
-
8:13 - 8:14mà đến nỗi họ không thể theo dõi được
-
8:14 - 8:17và vì thế không thể kiểm soát được
từng cá nhân của họ, -
8:17 - 8:19và giải pháp mà ông đã đề ra
-
8:19 - 8:22là môt thiết kế kiến trúc
-
8:22 - 8:24lúc đầu chỉ định để triển khai tại các nhà tù
-
8:24 - 8:27mà ông gọi là nhà tù xây tròn,
-
8:27 - 8:29thuộc tính tiêu biểu của nhà tù này
-
8:29 - 8:32là tòa tháp lớn ở ngay vị trí trung tâm
-
8:32 - 8:34nơi mà bất cứ ai kiểm soát nhà tù
-
8:34 - 8:37có thể nhìn thấy những tù nhân
bất cứ lúc nào, -
8:37 - 8:40dù rằng họ không thể
quan sát hết mọi người mọi lúc mọi nơi. -
8:40 - 8:42Điểm mấu chốt của thiết kế này
-
8:42 - 8:44là những tù nhân không thể
-
8:44 - 8:47không thể nhìn vào trong nhà tù vòng,
vào trong tháp, -
8:47 - 8:49và vì thế họ không bao giờ biết
-
8:49 - 8:51họ có đang bị theo dõi
hay thậm chí là khi nào họ bi theo dõi hay không. -
8:51 - 8:54Và điều làm ông hứng thú nhất đối với khám phá này
-
8:54 - 8:56đó là nó có nghĩa rằng
-
8:56 - 8:59những tù nhân luôn cảm thấy họ bị theo dõi
-
8:59 - 9:01bất cứ lúc nào,
-
9:01 - 9:03điều này trở thành động lực cơ bản
-
9:03 - 9:06để họ nghe lời và tuân thủ quy định.
-
9:06 - 9:09Nhà triết học thế kỷ 20
Michel Foucault -
9:09 - 9:11đã nhận ra rằng mô hình này
không chỉ có thể dùng cho nhà tù -
9:11 - 9:14mà còn có thể cho các định chế khác
-
9:14 - 9:16cần kiểm soát hành vi con người như:
-
9:16 - 9:19trường học, bệnh viện, nhà máy, cơ quan.
-
9:19 - 9:21Và ông ấy cho rằng tư tưởng này,
-
9:21 - 9:24với nguyên lý phát hiện bởi Bentham,
-
9:24 - 9:27chính là cách thức kiểm soát xã hội chủ yếu
-
9:27 - 9:29dành cho các xã hội phương Tây hiện đại,
-
9:29 - 9:31khi mà không cần đến
-
9:31 - 9:33các vũ khí công khai của chế độ độc tài -
-
9:33 - 9:35bằng trừng phạt, giam giữ hay
thủ tiêu các phần tử chống đối, -
9:35 - 9:39hay dùng luật pháp để khuất phục một đảng phái -
-
9:39 - 9:41bởi vì giám sát toàn diện tạo nên
-
9:41 - 9:44một nhà tù trong tinh thần
-
9:44 - 9:45điều này trở nên khôn khéo hơn
-
9:45 - 9:47mà lại mang đến hiệu quả tốt hơn
-
9:47 - 9:50việc tăng cường tuân thủ các quy tắc xã hội
-
9:50 - 9:52hoặc đối với chuẩn mực xã hội,
-
9:52 - 9:53có hiệu quả hơn nhiều
-
9:53 - 9:56so với việc sử dụng vũ lực.
-
9:56 - 9:59Công trình văn học tiêu biểu nhất
về giám sát và sự riêng tư -
9:59 - 10:03là tiểu thuyết của George Orwell "1984",
-
10:03 - 10:06mà chúng ta đều học ở trường, và vì thế
gần như trở thành khuôn mẫu. -
10:06 - 10:08Thực tế, mỗi khi bạn đề cập
đến nó khi tranh luận về giám sát, -
10:08 - 10:11người ta lập tức gạt bỏ nó
-
10:11 - 10:13bởi vì không thích hợp, và họ nói thế này,
-
10:13 - 10:16"Ồ, trong "1984",
người ta bị giám sát cả khi ở nhà, -
10:16 - 10:18bị giám sát bất cứ lúc nào,
-
10:18 - 10:22nên nó chẳng liên quan gì đến
điều mà chúng ta đang nói cả." -
10:22 - 10:25Đây là một hiểu lầm cơ bản
-
10:25 - 10:28về lời cảnh báo
mà Orwell đưa ra trong "1984". -
10:28 - 10:30Ông đưa ra lời cảnh báo
-
10:30 - 10:31về sự giám sát
-
10:31 - 10:33không phải tất cả mọi người vào mọi thời điểm,
-
10:33 - 10:35nhưng ở đó người ta lại cho rằng
-
10:35 - 10:37họ có thể bị giám sát bất cứ lúc nào.
-
10:37 - 10:40Người phát ngôn của Orwell,
Winston Smith, -
10:40 - 10:42mô tả hệ thống giám sát
-
10:42 - 10:44mà họ từng gặp:
-
10:44 - 10:46"Chắc chắn không có cách nào
-
10:46 - 10:48để biết bạn có đang bị theo dõi hay không."
-
10:48 - 10:50Ông nói tiếp,
-
10:50 - 10:51"Họ luôn có thể quan sát bạn
-
10:51 - 10:53nếu họ muốn.
-
10:53 - 10:56Bạn phải sống, và đúng là bạn sống,
-
10:56 - 10:58quen dần đến trở thành bản năng,
-
10:58 - 11:00luôn cho rằng mỗi âm thanh mà bạn phát ra
-
11:00 - 11:03đều có người nghe
và ngoại trừ trong bóng tối -
11:03 - 11:05mỗi hành động đều bị dò xét kỹ lưỡng."
-
11:05 - 11:09Các tôn giáo Abraham thừa nhận rằng
-
11:09 - 11:12có một lực lượng toàn năng, vô hình,
-
11:12 - 11:13bởi vì sự thông thái của nó,
-
11:13 - 11:15luôn theo dõi điều bạn đang làm,
-
11:15 - 11:18nghĩa là bạn không bao giờ riêng tư,
-
11:18 - 11:20đây là nhân tố quyền lực
-
11:20 - 11:23thúc đẩy tuân theo tôn giáo.
-
11:23 - 11:26Có môt điều dường như khác thường
-
11:26 - 11:29cuối cùng mà họ đều đạt được,
-
11:29 - 11:31nhận ra là một xã hội mà trong đó
-
11:31 - 11:34mọi người bị bị theo dõi toàn bộ thời gian
-
11:34 - 11:36là xã hội tạo nên sự chấp hành,
-
11:36 - 11:39tuân thủ, khuất phục,
-
11:39 - 11:40đó là lý do mỗi nhà độc tài,
-
11:40 - 11:42từ công khai
cho đến khéo che giấu nhất, -
11:42 - 11:44đều muốn xây dựng hệ thống như vậy.
-
11:44 - 11:47Ngược lại, nhưng còn quan trọng hơn,
-
11:47 - 11:49nó là một khu vực riêng tư,
-
11:49 - 11:52năng lực để đi đến một nơi
-
11:52 - 11:56mà ở đó chúng ta có thể suy nghĩ,
giao tiếp, trò chuyện -
11:56 - 11:59mà không chạm phải
ánh mắt đánh giá của người khác, -
11:59 - 12:03nơi sự sáng tạo, khám phá
-
12:03 - 12:06và bất đồng ý kiến thật sự tồn tại,
-
12:06 - 12:08và đó là lý do tại sao,
-
12:08 - 12:10khi chúng ta cho phép một xã hội tồn tại
-
12:10 - 12:12mà trong đó chúng ta bị giám sát thường xuyên,
-
12:12 - 12:15chúng ta cho phép bản chất tự do của con người
-
12:15 - 12:18bị tê liệt hoàn toàn.
-
12:18 - 12:21Điều cuối cùng tôi muốn nói liên quan đến tư duy này,
-
12:21 - 12:23quan điểm cho rằng chỉ có người làm việc xấu
-
12:23 - 12:27mới có thứ cần phải che giấu và
mới quan tâm đến sự riêng tư, -
12:27 - 12:31nó tạo nêu hai thông điệp tai hại,
-
12:31 - 12:33hai bài học tại hại,
-
12:33 - 12:35thứ nhất là
-
12:35 - 12:37chỉ những người quan tâm sự riêng tư,
-
12:37 - 12:39chỉ những người tìm kiếm sự riêng tư,
-
12:39 - 12:43được cho là người xấu.
-
12:43 - 12:45Đây là kết luận
-
12:45 - 12:48mà chúng ta cần phải tránh xa,
-
12:48 - 12:51điều quan trọng nhất của nó là khi bạn nói,
-
12:51 - 12:53"ai đó đang làm việc xấu,"
-
12:53 - 12:56có thể ý bạn là âm mưu tấn công khủng bố
-
12:56 - 12:58hay tội phạm bạo lực,
-
12:58 - 13:01một khái niệm hết sức hạn hẹp
-
13:01 - 13:03xuất phát từ những người nắm quyền
-
13:03 - 13:05khi họ đề cập đến "làm việc xấu".
-
13:05 - 13:07Đối với họ, "làm việc xấu" nghĩa là
-
13:07 - 13:10làm những việc chống đối đáng kể
-
13:10 - 13:14đến việc thực thi quyền lực của họ.
-
13:14 - 13:15Một bài học tai hại khác, và tôi nghĩ,
-
13:15 - 13:17còn nguy hiểm hơn
-
13:17 - 13:20nếu chấp nhận tư duy này
-
13:20 - 13:23đó là có một sự mặc cả ngầm
-
13:23 - 13:26mà những người đồng ý với tư duy này
đã chấp nhận, -
13:26 - 13:28sự mặc cả ngầm này như sau:
-
13:28 - 13:30Nếu bạn sẵn sàng khiến cho bản thân
-
13:30 - 13:32đủ vô hại,
-
13:32 - 13:34không mang tính đe dọa
-
13:34 - 13:36đối với người có quyền lực chính trị,
-
13:36 - 13:39chỉ khi đó bạn mới được giải phóng
-
13:39 - 13:41khỏi những theo dõi giám sát.
-
13:41 - 13:43Chỉ có những phần tử chống đối,
-
13:43 - 13:45thách thức quyền lực,
-
13:45 - 13:47mới phải lo lắng.
-
13:47 - 13:50Có các nguyên nhân
mà bạn cũng nên tránh xa bài học này. -
13:50 - 13:52Có thể bạn là người, ngay bây giờ,
-
13:52 - 13:54không có hành vi đó,
-
13:54 - 13:57nhưng có thể bạn sẽ có
tại một thời điểm trong tương lai. -
13:57 - 13:58Ngay cả khi bạn quyết định rằng
-
13:58 - 14:00bạn không bao giờ muốn chống đối,
-
14:00 - 14:02sự thật là có những người
-
14:02 - 14:04có thể và sẵn sàng
-
14:04 - 14:06thách thức những người có quyền lực -
-
14:06 - 14:08phe đối lập, phóng viên,
-
14:08 - 14:10nhà hoạt động và những người khác -
-
14:10 - 14:12họ có thể mang điều tốt đến cho chúng ta
-
14:12 - 14:15và cần phải được bảo vệ.
-
14:15 - 14:17Điều không kém quan trọng là
-
14:17 - 14:20sự đo lường tự do của mỗi xã hội
-
14:20 - 14:22không phải ở việc nó đối xử thế nào
-
14:22 - 14:24với các công dân nghe lời,
-
14:24 - 14:26mà là cách nó đối xử với phe đối lập
-
14:26 - 14:29và những người có ý kiến bất đồng.
-
14:29 - 14:31Nhưng lý do quan trọng nhất
-
14:31 - 14:33là hệ thống giám sát toàn diện
-
14:33 - 14:36đàn áp tự do của chúng ta theo mọi cách.
-
14:36 - 14:38Nó khống chế
-
14:38 - 14:40mọi lựa chọn hành vi của chúng ta
-
14:40 - 14:43mà ta lại không biết điều đó đang diễn ra.
-
14:43 - 14:46Nhà hoạt động xã hội chủ nghĩa nổi tiếng
Rosa Luxemburg -
14:46 - 14:48từng nói, "Người không di chuyển
-
14:48 - 14:51sẽ không nhận thấy
xiêng xích trên thân thể họ". -
14:51 - 14:53Người ta có thể cố gắng khiến cho
sợi dây xích giám sát toàn diện -
14:53 - 14:56trở nên vô hình
và không thể phát hiện, -
14:56 - 14:59nhưng sự kiềm hãm của nó
trên mỗi chúng ta -
14:59 - 15:01không hề nhẹ đi chút nào.
-
15:01 - 15:03Xin cảm ơn rất nhiều.
-
15:03 - 15:04(Khán giả vỗ tay)
-
15:04 - 15:06Xin cảm ơn.
-
15:06 - 15:11(Khán giả vỗ tay)
-
15:11 - 15:13Cảm ơn.
-
15:13 - 15:16(Khán giả vỗ tay)
-
15:19 - 15:22Bruno Giussani: Glenn, cảm ơn.
-
15:22 - 15:24Phải nói rằng
bài thuyết trình rất thuyết phục, -
15:24 - 15:25nhưng tôi muốn hỏi 1 chút
-
15:25 - 15:29về 16 tháng vừa qua
và về Edward Snowden, -
15:29 - 15:31nếu anh không phiền.
-
15:31 - 15:33Câu hỏi đầu hơi cá nhân.
-
15:33 - 15:36Chúng ta đều đọc
về việc bắt giữ cộng sự của anh, -
15:36 - 15:40David Miranda tại Luân Đôn,
và những khó khăn khác, -
15:40 - 15:42nhưng tôi cho rằng
-
15:42 - 15:45về ràng buộc và rủi ro cá nhân,
-
15:45 - 15:47để chống lại
các tổ chức quyền lực nhất thế giới -
15:47 - 15:50là không hề dễ dàng.
-
15:50 - 15:52Anh có thể nói một chút về điều này không?
-
15:52 - 15:54Glenn Greenwald: Anh biết đấy, tôi nghĩ
-
15:54 - 15:56lòng dũng cảm của con người
-
15:56 - 15:58thật sự lan truyền,
-
15:58 - 16:01và mặc dù tôi
và các cộng sự -
16:01 - 16:03chắc chắn nhận thấy rủi ro đó -
-
16:03 - 16:05nước Mỹ tiếp tục
là quốc gia quyền lực nhất thế giới -
16:05 - 16:07và họ không vui chút nào
-
16:07 - 16:09khi bạn công bố hàng nghìn bí mật của họ
-
16:09 - 16:12trên mạng Intenet -
-
16:12 - 16:15nhìn thấy một thường dân 29 tuổi
-
16:15 - 16:17lớn lên
-
16:17 - 16:20trong một môi trường bình thường
-
16:20 - 16:23thể hiện sự dũng cảm
mà Edward Snowden thể hiện, -
16:23 - 16:26dù biết là mình sẽ phải vào tù cả đời
-
16:26 - 16:27hoặc là cuộc đời sẽ hoàn toàn thay đổi,
-
16:27 - 16:29tạo cảm hứng cho tôi
và các phóng viên khác -
16:29 - 16:31và tạo cảm hứng cho,
tôi nghĩ, mọi người trên thế giới, -
16:31 - 16:33bao gồm các thế hệ tương lai,
-
16:33 - 16:36để nhận ra rằng họ
cũng có thể thực hiện như vậy. -
16:36 - 16:39BG: Tôi tò mò về mối quan hệ của anh
và Ed Snowden, -
16:39 - 16:42bởi vì anh trò chuyện khá nhiều với anh ấy,
-
16:42 - 16:44và chắc rằng anh sẽ tiếp tục làm thế,
-
16:44 - 16:46nhưng trong sách của anh,
anh chưa bao giờ gọi anh ấy là Edward, -
16:46 - 16:50hay là Ed, mà là "Snowden". Vì sao thế?
-
16:50 - 16:51GG: Anh biết đấy, tôi cho rằng đây có thể
trở thành -
16:51 - 16:55đề tài kiểm tra
của một nhóm tâm lý học. (Cười) -
16:55 - 16:58Tôi cũng không chắc nữa. Nguyên nhân có thể là,
-
16:58 - 17:02một trong những mục tiêu quan trọng
của anh ấy -
17:02 - 17:04cũng có thể là thủ thuật quan trọng nhất,
-
17:04 - 17:07là anh ấy biết rằng một trong những cách
-
17:07 - 17:09phân tán sự chú ý
ra khỏi việc công bố thông tin -
17:09 - 17:12là để cố gắng và cá nhân hoá
sự tập trung lên bản thân anh ta. -
17:12 - 17:14và đó là lý do, anh ấy không tiếp xúc với truyền thông.
-
17:14 - 17:16Anh ấy đã cố gắng
-
17:16 - 17:18để đời sống cá nhân không bị đề cập,
-
17:18 - 17:21và vì thế tôi nghĩ
tôi gọi anh ấy là Snowden -
17:21 - 17:24là môt cách để xác địnhanh ấy
như một nhân vật lịch sử quan trọng -
17:24 - 17:26hơn là cá nhân hóa anh ấy
-
17:26 - 17:29và phân tán sự tập trung vào vật chất.
-
17:29 - 17:31Người điều tiết: Sự công bố thông tin của anh ấy,
bài phân tích của anh, -
17:31 - 17:32công việc của các phóng viên khác,
-
17:32 - 17:35thật sự đã sự tranh cãi,
-
17:35 - 17:38và nhiều chính phủ đã có phản ứng,
-
17:38 - 17:40trong đó Brazil, với các dự án và chương trình
-
17:40 - 17:43để chuyển đổi lại thiết kế của internet, v.v.
-
17:43 - 17:46Nhiều thứ đang tiến triển theo hướng đó.
-
17:46 - 17:48Nhưng tôi tự hỏi, với cá nhân anh,
-
17:48 - 17:50kết thúc sẽ như thế nào?
-
17:50 - 17:51Khi nào thì anh nghĩ,
-
17:51 - 17:54chúng ta thực sự thành công?
-
17:54 - 17:57GG: Kết thúc đối với một phóng viên như tôi
-
17:57 - 17:59thật ra rất đơn giản,
-
17:59 - 18:01đó là mỗi hồ sơ có giá trị đưa tin
-
18:01 - 18:03và nên được công bố
-
18:03 - 18:04cuối cùng sẽ được công bố,
-
18:04 - 18:06và những bí mật
không nên được giữ -
18:06 - 18:08cuối cùng sẽ hé lộ.
-
18:08 - 18:10Với tôi, đó là bản chất nghề báo
-
18:10 - 18:11và đó là điều tôi cam kết thực hiện.
-
18:11 - 18:14Tôi cho rằng giám sát toàn diện thật đáng sợ
-
18:14 - 18:16vì những lý do tôi nêu ở trên
và những lý do khác, -
18:16 - 18:18Tôi sẽ tiếp tục và không bao giờ ngừng lại
-
18:18 - 18:21cho đến khi chính phủ khắp thế giới
-
18:21 - 18:23không còn can thiệp và giám sát
-
18:23 - 18:25toàn bộ dân số
-
18:25 - 18:27trừ khi họ có lý do thuyết phục
-
18:27 - 18:29rằng người họ nhắm đến
-
18:29 - 18:32thực sự đã làm việc sai trái.
-
18:32 - 18:35Đối với tôi, đó là
cách hồi sinh sự riêng tư. -
18:35 - 18:37BG: Snowden thật sự,
như ta thấy ở TED, -
18:37 - 18:40lưu loát khi trình bày quan điểm bản thân
-
18:40 - 18:42và biện hộ cho các giá trị
-
18:42 - 18:44và nguyên tắc dân chủ.
-
18:44 - 18:47Nhưng nhiều người không tin
-
18:47 - 18:49đó là động lực duy nhất của anh ấy.
-
18:49 - 18:51Họ cũng không tin
-
18:51 - 18:52rằng tiền không có liên quan,
-
18:52 - 18:54và anh ấy không hề bán một số
thông tin mật -
18:54 - 18:56thậm chí cho Trung Quốc và Nga,
-
18:56 - 18:59vốn rõ ràng
-
18:59 - 19:01chẳng phải bạn tốt của nước Mỹ.
-
19:01 - 19:03Và tôi chắc nhiều người trong phòng này
-
19:03 - 19:05cũng đang tự hỏi như thế.
-
19:05 - 19:07Anh có nghĩ rằng
-
19:07 - 19:09có 1 phần của Snowden
mà chúng ta chưa rõ không? -
19:09 - 19:13GG: Không, tôi thấy thật kỳ cục và buồn cườI.
-
19:13 - 19:15(Cười) Nếu anh muốn,
-
19:15 - 19:17tôi biết anh chỉ thử vai phản diện thôi,
-
19:17 - 19:21nhưng nếu anh muốn bán thông tin mật
-
19:21 - 19:23cho quốc gia khác,
-
19:23 - 19:24điều mà nếu anh ấy có thể đã làm
-
19:24 - 19:26và trở nên giàu có nhờ đó,
-
19:26 - 19:28điều cuối cùng anh muốn làm
-
19:28 - 19:31đó là đưa thông tin đó cho phóng viên
và yêu cầu họ công bố, -
19:31 - 19:33bởi vì thông tin đó sẽ chẳng còn giá trị gì nữa.
-
19:33 - 19:34Những người mong muốn giàu có
-
19:34 - 19:36bán thông tin cho chính phủ
một cách bí mật, -
19:36 - 19:38nhưng tôi nghĩ có 1 điểm đáng lưu ý,
-
19:38 - 19:40đó là, lời buộc tội kiểu này
-
19:40 - 19:42đến từ những người trong chính phủ Mỹ,
-
19:42 - 19:44từ giới truyền thông
-
19:44 - 19:46trung thành với các chính phủ này,
-
19:46 - 19:49và trong nhiều trường hợp
người ta thường buộc tội người khác như vậy - -
19:49 - 19:51"Ồ, anh ta không thể làm thế
-
19:51 - 19:52vì mục đích tốt,
-
19:52 - 19:54chắc chắn phải có tham nhũng
hay lý do bất chính nào đó" - -
19:54 - 19:57Họ đang nói nhiều về họ
-
19:57 - 19:58hơn là người mà họ buộc tội,
-
19:58 - 20:03bởi vì - (Khán giả vỗ tay) -
-
20:03 - 20:05những người đó, những người buộc tội,
-
20:05 - 20:07chính họ chưa bao giờ hành động
-
20:07 - 20:09vì lý do nào khác hơn là lý do bất chính,
-
20:09 - 20:11nên họ cho rằng
-
20:11 - 20:13mọi người khác
-
20:13 - 20:15cũng nhiễm chứng bệnh vô cảm giống họ,
-
20:15 - 20:17và đó chỉ là giả định của họ mà thôi.
-
20:17 - 20:19(Khán giả vỗ tay)
-
20:19 - 20:21BG: Glenn, cảm ơn rất nhiều.
GG: Cảm ơn rất nhiều. -
20:21 - 20:24BG: Clenn Greenwald.
-
20:24 - 20:25(Khán giả vỗ tay)
- Title:
- Vì sao sự riêng tư quan trọng?
- Speaker:
- Glenn Greenwald
- Description:
-
Glenn Greenwald là một trong những phóng viên đầu tiên quan sát thấy - và viết về - những hồ sơ của Edward Snowden, và những khám phá của họ về hệ thống giám sát công dân đại chúng của Hoa Kỳ. Trong buổi nói chuyện này, Greenwald đề cập tới lý do tại sao bạn cần phải quan tâm về sự riêng tư, ngay cả khi bạn đang "không làm bất cứ điều gì mà bạn cần che giấu."
- Video Language:
- English
- Team:
closed TED
- Project:
- TEDTalks
- Duration:
- 20:37
![]() |
Dimitra Papageorgiou approved Vietnamese subtitles for Why privacy matters | |
![]() |
Vu Duy Kien edited Vietnamese subtitles for Why privacy matters | |
![]() |
Vu Duy Kien accepted Vietnamese subtitles for Why privacy matters | |
![]() |
Vu Duy Kien edited Vietnamese subtitles for Why privacy matters | |
![]() |
Vu Duy Kien edited Vietnamese subtitles for Why privacy matters | |
![]() |
Vu Duy Kien edited Vietnamese subtitles for Why privacy matters | |
![]() |
Vu Duy Kien edited Vietnamese subtitles for Why privacy matters | |
![]() |
Vu Duy Kien edited Vietnamese subtitles for Why privacy matters |