< Return to Video

CA Algebra I: Wyrazenia Wymierne

  • 0:00 - 0:01
    ...
  • 0:01 - 0:03
    Jestesmy przy problemie 66.
  • 0:03 - 0:11
    Ile wynosi x do kwadratu minus cztery x plus cztery minus x
  • 0:11 - 0:16
    do kwadratu minus 3 x dodac 2? W wyniku podaj skrocona wersje rozwiazania
  • 0:16 - 0:18
    Prawdopodobnie oczekuja od nas, zebysmy rozlozyli na czynniki kazde z powyzzych rownan
  • 0:18 - 0:21
    kwadratowych i zobaczyli, ze da sie cos uproscic.
  • 0:21 - 0:22
    Wiec sprobojmy
  • 0:22 - 0:26
    Zacznijmy od licznika, to nie powinno sprawic klopotu.
  • 0:26 - 0:28
    Jakie dwie liczby pomnozone przez siebie dadza wynik 4?
  • 0:28 - 0:30
    A gdy je dodam dadza wynik minus 4?
  • 0:30 - 0:31
    To bedzie minus 2, prawda?
  • 0:31 - 0:33
    Minus dwa plus minus dwa rowna sie minus 4
  • 0:33 - 0:35
    a minus 2 do kwadratu rowna sie plus 4.
  • 0:35 - 0:41
    Wiec to daje x minus 2 razy x minus 2
  • 0:41 - 0:43
    Mozecie sprawdzic, jesli nie wierzycie
  • 0:43 - 0:44
    Przemnozcie to.
  • 0:44 - 0:48
    A teraz podzielic, zobaczmy, jakie dwie liczby?
  • 0:48 - 0:49
    To tez nie powinno sprawic klopotu
  • 0:49 - 0:51
    Oba maja ten sam znak, zeby pomnozone przez siebie
  • 0:51 - 0:54
    daly liczbe dodatnia.
  • 0:54 - 0:56
    I obie musza byc ujemne, bo dodane
  • 0:56 - 0:57
    musza dac minus 3.
  • 0:57 - 0:59
    Wiec sprobojmy, minus 2 i minus 1.
  • 0:59 - 1:01
    Minus 2 razy minus 1 daje 2.
  • 1:01 - 1:04
    Minus 2 plus minus 1 daje minus 3.
  • 1:04 - 1:09
    Wiec to bedzie x minus 2 razy x minus 1.
  • 1:09 - 1:12
    I jesli zalozmymy, ze x nie rowna sie dwa, bo w tym wypadku
  • 1:12 - 1:15
    nasz wynik bylby niezdefiniowany, mozemy to sobie uproscic.
  • 1:15 - 1:17
    Pozniej dowiecie sie, ze to spowodowaloby luke w grafie
  • 1:17 - 1:19
    bo funkcja rowniez by byla niezdefiniowana.
  • 1:19 - 1:24
    A wiec zostaje nam minus 2 podzielic na minus 1
  • 1:24 - 1:26
    Czyli odpowiedz A.
  • 1:26 - 1:29
    .
  • 1:29 - 1:32
    Zadanie 67
  • 1:32 - 1:33
    To dobre cwiczenie
  • 1:33 - 1:34
    troche ich maja
  • 1:34 - 1:42
    Wiec, tresc, po prostu ja napisze, 12a do potegi 3 minus 20a
  • 1:42 - 1:50
    do kwadratu podzielic na 16a do kwadratu dodac 8a.
  • 1:50 - 1:53
    Uprosc. Wiec sprobojmy rozlozyc na czynniki
  • 1:53 - 1:55
    licznik i mianownik i zobaczmy co nam zostanie.
  • 1:55 - 1:58
    A wiec, w liczniku, zmienie sobie tylko
  • 1:58 - 2:03
    kolor pisaka, oba wyrazy sa podzielne przez 4 i oba sa podniesione do potegi drugiej.
  • 2:03 - 2:05
    Sprobojmy wiec wyciagnac 4a kwadrat przed nawias.
  • 2:05 - 2:07
    Wiec mamy 4a kwadrat...
  • 2:07 - 2:10
    .
  • 2:10 - 2:12
    12 podzielic na 4 daje nam 3
  • 2:12 - 2:15
    A a szescian podzielic na a kwadrat rowna sie a
  • 2:15 - 2:19
    a wiec 12a szescian podzielic na 4a kwadrat to 3a
  • 2:19 - 2:23
    Minus 20....moglbym rownie dobrze powiedziec plus minus 20...
  • 2:23 - 2:24
    ale wiecie o co mi chodzi.
  • 2:24 - 2:26
    20 podzielic na 4 to 5.
  • 2:26 - 2:30
    A a kwadrat podzielic na a kwadrat to po prostu a.
  • 2:30 - 2:32
    I znowu, jesli nie wierzycie przemnozcie wszystkie wyrazy
  • 2:32 - 2:35
    4a kwadrat razy 3a to 12a szescian
  • 2:35 - 2:38
    oraz 4a kwadrat razy minus 5 to minus 20a kwadrat.
  • 2:38 - 2:40
    A wiec, dziala
  • 2:40 - 2:41
    Teraz mianownik...
  • 2:41 - 2:44
    Zobaczmy, oba wyrazenia sa podzielne przez 8a, wiec sprobojmy to
  • 2:44 - 2:47
    wyciagnac przed nawias
  • 2:47 - 2:49
    16 podzielic na 8 to 2
  • 2:49 - 2:53
    a kwadrat podzielic na a to a
  • 2:53 - 2:55
    Wiec 16a kwadrat podzielic na 8a to 2a
  • 2:55 - 2:58
    I, liczac od drugiej strony, 8a razy 2a
  • 2:58 - 2:58
    kwadrat to 16a kwadrat
  • 2:58 - 3:00
    A wiec znowu, wszystko sie zgadza
  • 3:00 - 3:02
    Dodac jeden
  • 3:02 - 3:04
    8a razy 1 to 8a
  • 3:04 - 3:07
    Wiec pomyslmy co mozemy tu zrobic...
  • 3:07 - 3:08
    To wyniesie jeden...
  • 3:08 - 3:10
    tu bedzimy mieli 2
  • 3:10 - 3:15
    A kwadrat podzielic na a, to bedzie 1, a to po prostu
  • 3:15 - 3:16
    bedzie sie rownac a.
  • 3:16 - 3:23
    Wiec zostalo nam a razy 3a minus 5 podzielic na 2
  • 3:23 - 3:26
    razy 2a plus 1
  • 3:26 - 3:27
    Zobaczmy..
  • 3:27 - 3:31
    odpowiedz D.
  • 3:31 - 3:33
    Myslalem, ze moze bedziemy musieli to jeszcze raz przemnozyc
  • 3:33 - 3:35
    ale nie, to odpowiedz d.
  • 3:35 - 3:44
    Problem 68
  • 3:44 - 3:46
    O, to jest dobre
  • 3:46 - 3:47
    Tylko je zapisze...
  • 3:47 - 3:48
    Bedziemy musieli mnozyc..
  • 3:48 - 4:01
    A wiec, 7z kwadrat dodac 7z
  • 4:01 - 4:05
    podzielic na 4z dodac 8
  • 4:05 - 4:12
    razy z kwadrat minus 4 podzielic na z szescian
  • 4:12 - 4:17
    dodac 2z kwadrat dodac z rowna sie...
  • 4:17 - 4:18
    Wiec pewnie mysliciwe, o Boze, musze to wszystkok obliczac..
  • 4:18 - 4:19
    mnozyc i dzielic..
  • 4:19 - 4:22
    Ale wydaje mi sie, ze wystarczy to rozlozyc na czynniki
  • 4:22 - 4:24
    a wszystko zacznie sie upraszczac
  • 4:24 - 4:25
    ze soba nawzajem
  • 4:25 - 4:27
    I okaze sie, ze to dosc prosty przyklad.
  • 4:27 - 4:29
    A wiec, oba te wyrazenia sa podzielne na 7z.
  • 4:29 - 4:31
    Wiec wyciagnijmy to przed nawias
  • 4:31 - 4:37
    A wiec na gorze bedziemy mieli 7z kwadrat podzielic na 7z,
  • 4:37 - 4:39
    wiec zostaje nam tylko z...
  • 4:39 - 4:42
    Jesli pomnozymy te wyrazenia, otrzymamy 7z kwadrat
  • 4:42 - 4:44
    dodac 1
  • 4:44 - 4:46
    Wiec po pomnozeniu bedzie to wynosic 7z kwadrat plus 7z
  • 4:46 - 4:50
    .
  • 4:50 - 4:52
    Przy mnozeniu ulamkow mnozymy po prostu licznik
  • 4:52 - 4:55
    z licznikiem a mianownik
  • 4:55 - 4:57
    z mianownikiem
  • 4:57 - 4:59
    Wiec to razy licznik.
  • 4:59 - 5:02
    Z kwadrat minus 4 daje a kwadrat minus b kwadrat.
  • 5:02 - 5:08
    Wiec z plus 2, a plus b razy z minus 2, a minus b.
  • 5:08 - 5:11
    Te wszystkie a i b maja pokazac wam metode
  • 5:11 - 5:13
    wiec tutaj bedziemy mieli z dodac 2 razy z miuns 2, mam nadzieje, ze
  • 5:13 - 5:15
    sami to widzicie.
  • 5:15 - 5:18
    A teraz, to wszystko podzielic na...zobaczmy, na pewno
  • 5:18 - 5:24
    mozemy wyciagnac , wiec 4 razy z plus 2.
  • 5:24 - 5:30
    8 podzielic na 4 to 2 razy...wiec tak, z pewnoscia mozemy tez wyciagnac z,
  • 5:30 - 5:39
    wiec zostanie nam z razy z kwadrat plus 2z plus 1
  • 5:39 - 5:40
    Juz sie zblizamy do konca.
  • 5:40 - 5:42
    Teraz tylko rozlozyc to na czynniki
  • 5:42 - 5:43
    Poczekajcie, tylko to przepisze..
  • 5:43 - 5:51
    Wiec tu mamy 7z razy z plus 1, razy z plus 2,
  • 5:51 - 5:53
    razy z minus 6
  • 5:53 - 6:02
    podzielic na 4 razy z plus 2, razy z.
  • 6:02 - 6:03
    A co to oznacza?
  • 6:03 - 6:06
    To poprostu z plus 1 kwadrat
  • 6:06 - 6:08
    Z plus 1 razy z plus 1, 1 razy 1 to 1
  • 6:08 - 6:10
    i 1 plus 1 to 2-
  • 6:10 - 6:15
    wiec razy z dodac 1, razy z dodac 1.
  • 6:15 - 6:16
    I teraz, do sedn
  • 6:16 - 6:18
    Tu mamy jedynke, tu sa nawiasy
  • 6:18 - 6:20
    Teraz mozemy zaczac upraszczac
  • 6:20 - 6:22
    Musimy tylko zalozyc, ze mianownik nigdy nie bedzie rownal sie
  • 6:22 - 6:23
    0 i takie tam
  • 6:23 - 6:25
    A wiec, z dodac 2 skraca sie
  • 6:25 - 6:27
    z tym z dodac 2.
  • 6:27 - 6:31
    To z plus 1 skroci sie z jednym z tych z plus jedynek
  • 6:31 - 6:33
    Wybiore to zapisane bardziej niechlujnie..
  • 6:33 - 6:37
    A wiec, zobatrzmy, to z skroci nam sie z tym z...
  • 6:37 - 6:39
    I co nam zostaje?
  • 6:39 - 6:46
    Wszystko uproscilo sie do 7 razy z minus 6 podzielic na 4
  • 6:46 - 6:48
    razy z plus 1
  • 6:48 - 7:00
    ...
  • 7:00 - 7:01
    ...Napisalem z minus b
  • 7:01 - 7:03
    Tu mamy z plus dwa razy z minus 2
  • 7:03 - 7:05
    Cale te formulki, pomylilem sie
  • 7:05 - 7:09
    Z kwadrat minus 4 rowna sie z plus 2 razy z mimnus 2
  • 7:09 - 7:11
    nie minus b, myslalem, ze to byla 6...
  • 7:11 - 7:14
    A wiec to jest z minus 2
  • 7:14 - 7:16
    wiec i to jest z minus 2
  • 7:16 - 7:20
    A wiec odpowiedz A
  • 7:20 - 7:23
    Przepraszam za pomylke...
  • 7:23 - 7:27
    Mozg nie jest noeomylny..
  • 7:27 - 7:29
    Dobra, nastepny przyklad to znowu to samo
  • 7:29 - 7:37
    Chca, zebysmy obliczyli produkt x dodac 5 podzielic na 3x
  • 7:37 - 7:45
    dodac 2, razy 2x minus 3, podzielic na x minus 5.
  • 7:45 - 7:47
    Szczerze mowiac, nie ma tu zabardzo co upraszczac...
  • 7:47 - 7:48
    musimy to po prostu przemnozyc..
  • 7:48 - 7:54
    A wiec, to bedzie sie rownalo x dodac 5 razy 2x minus 3
  • 7:54 - 7:56
    podzielic na 3x
  • 7:56 - 7:59
    Po prostu mnoze licznik a potem przemnazam
  • 7:59 - 8:04
    mianowniki...3x dodac 2 razy x minus 5
  • 8:04 - 8:08
    I wtedy poprostu mnozymy oba dwumiany.. x
  • 8:08 - 8:11
    razy 2x, 2x kwadrat
  • 8:11 - 8:15
    x razy minus 3 to minus 3x
  • 8:15 - 8:19
    5 razy 2x, 10x na plusie
  • 8:19 - 8:23
    5 razy minus 3 to minus 15
  • 8:23 - 8:23
    No, przebrnelismy jakos.
  • 8:23 - 8:25
    Czas na mianownik.
  • 8:25 - 8:29
    3x razy x to 3x kwadrat
  • 8:29 - 8:34
    3x razy minus 5, minus 15x
  • 8:34 - 8:38
    2 razy x, 2x na plusie
  • 8:38 - 8:41
    2 razy minus 5 to minus 10
  • 8:41 - 8:43
    i teraz zobaczmy, czy mozemy cos uproscic.
  • 8:43 - 8:47
    Mamy licznik rowny 2x kwadrat
  • 8:47 - 8:48
    minus 3x dodac 10x
  • 8:48 - 8:53
    A wiec 7x minus 15
  • 8:53 - 8:56
    Wszystko to podzielone na 3x kwadrat
  • 8:56 - 9:00
    i minus 15x plus 2x
  • 9:00 - 9:06
    To daje minus 13x minus 10
  • 9:06 - 9:08
    A wiec odpowiedz D
  • 9:08 - 9:11
    ...
  • 9:11 - 9:13
    Kolejne zadanie
  • 9:13 - 9:14
    Numer 70
  • 9:14 - 9:17
    Wow, komus naprawde zalezy, zebysmy robili tego typu zadania...
  • 9:17 - 9:18
    Coz, dobre cwieczenie.
  • 9:18 - 9:31
    A wiec, x kwadrat dodac 8x dodac 16 podzielic na x dodac 3
  • 9:31 - 9:41
    podzielic na 2x dodac 8, podzielic na x kwadrat minus 9
  • 9:41 - 9:44
    A wiec, pierwsza rzecz ktora robimy, dzielenie ulamkow
  • 9:44 - 9:46
    to to samo co mnozenie ich przez ich odwrotnosc.
  • 9:46 - 9:55
    A wiec x kwadrat plus 8x plus 16, podzielic na x dodac 3
  • 9:55 - 10:00
    razy odwrotnosc tego wyrazenia, x kwadrat, odjac 9,
  • 10:00 - 10:02
    podzielic na 2x dodac 8
  • 10:02 - 10:03
    Styknie
  • 10:03 - 10:05
    Zobaczmy, czy mozemy to jakos uproscic
  • 10:05 - 10:07
    Zrobie to na zolto
  • 10:07 - 10:11
    A wiec, 4 dodac 4 rowna sie 8, 4 razy 4 to 16
  • 10:11 - 10:17
    a wiec mozemy to zapisac jako x dodac 4 razy x dodac 4
  • 10:17 - 10:21
    ...
  • 10:21 - 10:24
    x kwadrat odjac 9, to typowe a kwadratminus b kwadrat
  • 10:24 - 10:30
    zapiszmy to zatem jako x dodac 3 razy x minus 3
  • 10:30 - 10:31
    wszystko pod formulki
  • 10:31 - 10:34
    Tutaj mozemy wyciagnac 2 przed nawias, a wiec mozemy to zapisac, jako 2
  • 10:34 - 10:37
    razy x dodac 4
  • 10:37 - 10:39
    tutaj mamy x dodac 3
  • 10:39 - 10:40
    Oczywiscie, przy mnozeniu ulamkow mnozymy po prostu licznik z
  • 10:40 - 10:43
    licznikiem a mianownik z mianownikiem
  • 10:43 - 10:46
    A wiec tak jakbys po prostu robimy to w jednej linii
  • 10:46 - 10:49
    Licznik bedzie x dodac 4 razy x dodac 4 razy x dodac 3
  • 10:49 - 10:51
    razy x minus 3
  • 10:51 - 10:55
    podzielic na x dodac 3 razy 2 razy x dodac 4.
  • 10:55 - 10:56
    A teraz sobie poupraszczajmy..
  • 10:56 - 10:57
    Dochodzimy do tej zabawnej czesci
  • 10:57 - 10:59
    A wiec mamy x dodac 4 i x dodac 4...je mozemy skrocic
  • 10:59 - 11:02
    ...
  • 11:02 - 11:05
    Mamy x dodac 3 i kolejne x dodac 3, je tez mozemy uproscic
  • 11:05 - 11:07
    ...
  • 11:07 - 11:10
    Wiec co nam zostaje?
  • 11:10 - 11:18
    Zostaje nam x dodac 4 razy x minus 3
  • 11:18 - 11:20
    Podzielic na 2.
  • 11:20 - 11:24
    A wiec odpowiedz C
  • 11:24 - 11:27
    Do zobaczenia w nastepnym odcinku
  • 11:27 - 11:27
    ...
Title:
CA Algebra I: Wyrazenia Wymierne
Description:

66-70, jeszcze wiecej upraszczania wyrazen wymiernych.

more » « less
Video Language:
English
Duration:
11:28
kirekirek edited Polish subtitles for CA Algebra I: Rational Expressions
kirekirek added a translation

Polish subtitles

Revisions