Het brein achter Linux

Linus Torvalds heeft de technologie twee keer getransformeerd -- eerst met de Linuxkernel, één van de motoren achter het internet, en dan met Git, het managementsysteem voor broncode dat ontwikkelaars wereldwijd gebruiken. In een zeldzaam interview met TED-curator Chris Anderson vertelt Torvalds met opmerkelijke openheid over de persoonlijkheidskenmerken waar zijn unieke filosofische kijk op werk, techniek en leven op stoelt. "Ik ben geen visionair, ik ben ingenieur", zegt Torvalds. "Ik kan perfect leven met alle mensen die rondlopen en naar de wolken staren ... maar ik kijk naar de grond en ik wil het gat in de weg voor mijn voeten dichten, voor ik erin val."

Chris Anderson: Dit is zo bizar.

Jouw software, Linux,
draait op miljoenen computers,

het gros van het internet draait erop.

Er zijn volgens mij

zowat anderhalf miljard
Androidtoestellen in omloop.

Jouw software zit
in elk van die toestellen.

Dat is verbluffend.

Je hebt vast een fantastisch hoofdkwartier
waar dit alles aangestuurd wordt.

Dat dacht ik -- en ik was geschokt
toen ik er een foto van zag.

Ik bedoel, dit is --

dit is het wereldwijde
hoofdkwartier van Linux.

(Gelach)

(Applaus)

Linus Torvalds: Het ziet er echt niet uit.

En ik moet zeggen

dat het interessantste aan deze foto,

waarop ik het meeste reactie krijg,

het staande bureau is.

Het is het interessantste
deel van mijn kantoor

en ik gebruik het feitelijk niet meer.

De twee zijn volgens mij gelinkt.

Mijn manier van werken is...

ik wil geen externe prikkels.

Je ziet de lichtgroene muur.

Men zegt me dat gekkenhuizen
dat soort lichtgroene muren hebben.

(Gelach)

Het is een kalmerende kleur,

niet echt iets dat je prikkelt.

Wat je niet ziet, is de computer --
je ziet alleen het scherm.

Bij mijn computer let ik vooral op --

hij hoeft niet groot en krachtig te zijn,
ook al vind ik dat leuk,

hij moet vooral volledig geruisloos zijn.

Ik ken mensen die voor Google werken

en thuis een klein datacenter hebben.

Dat doe ik niet.

Mijn kantoor is het saaist mogelijke.

Ik zit daar alleen, in stilte.

Als de kat opduikt,

ligt ze op mijn schoot.

Ik wil haar horen spinnen,

ik wil het geluid van de ventilator
in de computer niet horen.

CA: Dat is verbluffend,

want op deze manier

run je een enorm technologisch imperium --

het is een imperium --

dus dat is een geweldig bewijs
van de kracht van open source.

Vertel ons hoe je open source doorgrondde

en hoe dat leidde
tot de ontwikkeling van Linux.

LT: Ik werk nog altijd alleen.

Echt -- ik werk alleen in mijn huis,

vaak in mijn kamerjas.

Als er een fotograaf aan de deur staat,
kleed ik me aan, zodat ik kleren aan heb.

(Gelach)

Zo heb ik altijd gewerkt.

Zo ben ik met Linux begonnen.

Ik ben er niet mee begonnen
als een collaboratief project.

Ik begon ermee als
één van de vele projecten

die ik destijds voor mezelf deed,

deels omdat ik het resultaat nodig had,

maar nog meer omdat ik
graag programmeerde.

Het ging dus om het einde van de reis,

dat we 25 jaar later
nog steeds niet bereikt hebben.

Het ging echt om het feit
dat ik een project op mezelf zocht,

open source stond
helemaal niet op mijn radar.

Wat er gebeurde, is...

het project groeit en wordt iets
waar je mee wil uitpakken.

Zoiets van "Wow, kijk wat ik gemaakt heb!"

Geloof me -- het was toentertijd
echt niet veel soeps.

Ik stelde het open

en het was zelfs toen
nog geen open source.

Op dat moment was het broncode
die open was, zonder de bedoeling

om het met opensourcemethodes
zoals we die nu kennen,

te verbeteren.

Het was meer van

"Kijk, ik werk hier al een half jaar aan,

ik zou graag commentaar krijgen."

Andere mensen contacteerden me ook.

Op de universiteit van Helsinki

had ik een vriend
die aan open source deed --

het heette toen
voornamelijk 'free software' --

en hij maakte me vertrouwd
met de notie

dat je opensourcelicenties kon gebruiken
die al bestonden.

Ik hield het een tijdlang in beraad.

Ik maakte me zorgen over inmenging
van commerciële belangen.

Dat is één van de zorgen
van de meeste starters,

dat iemand misbruik
maakt van hun werk, niet?

En ik besloot: "Wat zou het?"

En --

CA: En op een bepaald moment

leverde iemand een stuk code af
waarvan jij dacht:

"Dat is echt interessant,
daar was ik zelf niet opgekomen.

Dat zou een echte verbetering zijn."

LT: Het begon zelfs niet
met het bijdragen van code,

ze droegen veeleer ideeën bij.

Het feit dat iemand anders
jouw project bekijkt --

ik ben er zeker van dat dat
ook voor andere dingen geldt

maar het geldt zeker voor code --

iemand anders heeft belangstelling
voor jouw code,

bestudeert ze lang genoeg
om je feedback te geven

en om je op ideeën te brengen.

Dat vond ik geweldig.

Ik was toen 21, ik was dus jong,

maar ik had al mijn halve leven
geprogrammeerd.

Voordien waren al mijn projecten
persoonlijk geweest.

Het was een revelatie toen mensen
commentaar gingen geven,

feedback op mijn code.

Zelfs voordat ze zelf
code gingen bijdragen,

was dat één van de grote
momenten waarop ik zei:

"Ik hou van andere mensen!"

Begrijp me niet verkeerd --

ik ben geen mensenmens.

(Gelach)

Ik hou niet echt van andere mensen --

(Gelach)

Maar ik hou van computers,

ik hou van interactie
met anderen via e-mail,

want dan heb je een buffer.

Maar ik hou echt van andere mensen
die commentaar geven en betrokken raken.

Het project werd er zoveel méér door.

CA: Was er een moment waarop
je zag wat er gemaakt werd,

en het van de grond begon te komen,

en je dacht: "Wacht even,
dit zou echt iets groots kunnen worden,

niet zomaar een persoonlijk project
waar ik goed commentaar op krijg,

maar een explosieve ontwikkeling
in de wereld van de technologie?"

LT: Niet echt.

Voor mij was het grote punt
niet toen het enorm werd,

maar toen het klein werd.

Voor mij was het grote punt
niet alleen te zijn,

en 10, of 100 medestanders te hebben --

dat was een groot punt.

Al de rest ging heel geleidelijk.

Van 100 mensen naar een miljoen gaan,
maakt niet veel uit -- voor mij.

Dat is het natuurlijk wel als je --

(Gelach)

Als je je product wil verkopen,
maakt het wel veel uit --

begrijp me niet verkeerd.

Maar als je interesse hebt
voor technologie,

en voor het project, dan was
het grote ding de community opstarten,

die vervolgens geleidelijk groeide.

Er is niet één bepaald punt waarop ik zei:

"Wow, het is van de grond gekomen"

omdat het een langdurig proces was.

CA: Alle technologen
met wie ik praat, zeggen dat jij

een enorme impact op hun werk hebt gehad.

Het gaat niet alleen om Linux,

er is ook zoiets als Git,

een managementsysteem
voor softwareontwikkeling.

Kan je daar kort over vertellen,
en over jouw rol daarin?

LT: Eén van onze problemen,

dat pas na een tijdje kwam bovendrijven,

is dat als je...

als je groeit van 10 tot 100 mensen
die werken aan een project

naar 10.000 mensen --

op dit moment is de situatie zo
dat voor de kernel alleen

1.000 mensen betrokken zijn
bij elke release,

dat wil zeggen ongeveer
om de twee of drie maanden.

Sommigen van hen doen niet veel.

Er zijn een hoop mensen
die heel kleine wijzigingen doen.

Maar om dat te onderhouden --

de schaal verandert
de manier van onderhouden.

We hebben veel groeipijnen gekend.

Er zijn hele projecten die louter
over onderhoud van source code gaan.

CVS was vroeger het meest gebruikte.

Ik had een grondige afkeer van CVS
en bleef er zo ver mogelijk van weg.

Ik probeerde iets anders,
iets radicaals en interessants,

en alle anderen hadden er een afkeer van.

CA: (Lacht)

LT: We stonden er slecht voor,

want duizenden mensen wilden meewerken,

maar ik was eigenlijk het breekpunt,

want ik kon mezelf niet opschalen
tot op het punt waar ik

met duizenden mensen kon samenwerken.

Git is dus mijn tweede grote project,

dat alleen tot stand kwam om mijn eerste
grote project te onderhouden.

Dat is letterlijk mijn manier van werken.

Ik programmeer niet voor de --

ik programmeer wel voor de lol,

maar ik wil programmeren
voor iets dat betekenis heeft.

Al mijn projecten ontstonden
omdat ik iets nodig had

en --

CA: Dus Linux en Git zijn allebei ontstaan

haast als een onbedoeld gevolg

van jouw verlangen om niet
met teveel mensen te moeten werken.

LT: Absoluut, ja.

(Gelach)

CA: Dat is verbluffend.
LT: Ja.

(Applaus)

En toch ben je de man die technologie
heeft getransformeerd,

niet één, maar twee keer,

en we moeten proberen
te begrijpen hoe dat komt.

Je gaf ons al enkele hints, maar ...

Dit is een foto van jou als kind,
met een Rubiks kubus.

Je zei al dat je al programmeert
sinds je 10de of je 11de,

de helft van je leven.

Was je een soort computergenie,
een übernerd,

de ster op school, die alles kon?

Hoe was je als kind?

LT: Ik was een typische nerd, ja.

Ik bedoel, ik was ...

Ik was geen mensenmens, in die tijd.

Dat is mijn jongere broer.

Ik had duidelijk meer interesse
voor de Rubiks kubus

dan voor mijn jongere broer.

(Gelach)

Mijn jongere zus staat niet op de foto.

Als we een familiebijeenkomst hadden --

het is niet zo'n grote familie,
maar ik heb een paar neven ---

stoomde ze me vooraf klaar.

Voor ik de kamer in kwam, zei ze:

"Oké, dat is die-en-die ..."

want ik was niet...

Ik was een geek.

Ik hield van computers,

ik hield van wiskunde,

van natuurkunde.

Daar was ik goed in.

Ik denk niet dat ik uitzonderlijk was.

Mijn zus heeft gezegd

dat mijn grootste uitzonderlijke kwaliteit
was dat ik niet opgaf.

CA: Laten we daarop inzoomen,
want dat is interessant.

Je gaf niet op.

Dat gaat dus niet over
een geek zijn en slim zijn,

dat gaat over ... koppig zijn?

LT: Dat gaat over koppig zijn.

Dat gaat over --

iets beginnen

en niet zeggen: "Oké, klaar,
tijd voor iets anders" --

"Kijk, aantrekkelijk"

Ik merk dat ook
in andere aspecten van mijn leven.

Ik heb zeven jaar
in Silicon Valley gewoond.

Ik werkte voor hetzelfde bedrijf,
in Silicon Valley,

al die tijd.

Dat is ongehoord.

Zo werkt Silicon Valley niet.

Het hele punt van Silicon Valley
is juist dat mensen van job naar job gaan

om een goed mengsel te krijgen.

En zo zit ik niet in elkaar.

CA: Maar tijdens de ontwikkeling van Linux

zorgde die koppigheid soms
voor conflicten met anderen.

Vertel daar eens over.

Was dat essentieel om de kwaliteit
van het product te bewaken?

Hoe zou je beschrijven wat er gebeurde?

LT: Ik weet niet of het essentieel was.

Terug naar "Ik ben geen mensenmens" --

ik ben soms ook ...

laten we zeggen,

bijziend als het aankomt
op de gevoelens van anderen,

en daardoor zeg je soms dingen
die anderen kwetsen.

Ik ben daar niet fier op.

(Applaus)

Maar tegelijk --

Mensen zeggen me
dat ik vriendelijk moet zijn.

Als ik probeer uit te leggen:
jij bent misschien vriendelijk,

misschien moet jij agressiever zijn,

dan vinden ze me niet vriendelijk.

(Gelach)

Wat ik wil zeggen, is: wij zijn anders.

Ik ben geen mensenmens.

Ik ben er niet bepaald fier op,

maar zo zit ik in elkaar.

Eén van mijn favoriete aspecten
van open source

is dat totaal verschillende mensen
er samen aan kunnen werken.

We hoeven elkaar niet leuk te vinden --

en soms vinden we elkaar écht niet leuk.

Er zijn soms echt hoog oplopende ruzies.

Maar soms -- ben je het zelfs niet eens
dat je het niet eens bent,

je hebt gewoon echt andere interesses.

Terug naar het punt van daarnet,

dat ik bang was dat commerciële mensen
mijn werk zouden misbruiken.

Het bleek, al heel snel,

dat die commerciële mensen
heel erg leuk waren.

Zij deden alle dingen
waar ik geen interesse voor had.

Ze hadden heel andere doelen voor ogen.

Ze gebruikten open source
op manieren die ik niet wilde.

Maar omdat het
open source was, mochten ze.

Het past mooi in elkaar.

Volgens mij werkt het
op dezelfde manier.

Je hebt nood aan mensenmensen,
communicatiemensen,

warme, vriendelijke mensen

die houden van --

(Gelach)

knuffelen en je
bij de gemeenschap betrekken.

Maar dat is niet iedereen.

En dat ben ik niet.

Ik hou van de technologie.

Sommigen houden van de interface.

Ik zou geen interface kunnen maken
om mijn leven te redden.

Als ik op een eiland zat

en de enige ontsnappingsroute zou zijn
dat je een mooie interface maakt,

dan zou ik daar sterven.

(Gelach)

Er zijn dus verschillende soorten mensen.

Ik zoek geen uitvluchten,
ik probeer het uit te leggen.

CA: Toen we elkaar vorige week spraken,

had je het over een andere
interessante karaktertrek.

Het idee van smaak.

Ik heb hier een paar foto's.

Dit is een voorbeeld
van niet zo goede smaak in code,

en dit is betere smaak,

dat zie je zo.

Wat is het verschil?

LT: Dit is --

Hoeveel mensen hier
hebben al geprogrammeerd?

CA: Lieve help.

LT: Ik kan je garanderen

dat iedereen die zijn hand opstak,

ooit een enkelvoudig gelinkte lijst
heeft geprogrammeerd.

Je leert dat --

die eerste, niet zo smaakvolle aanpak

is wat je leert als je
begint te programmeren.

Je hoeft de code niet te begrijpen.

Voor mij is het meest interessante

de laatste 'if'-clausule.

Wat er gebeurt in een gelinkte lijst --

hier probeer je een bestaand item
van een lijst af te halen.

Het maakt uit of het
het eerste item is,

of een item in het midden.

Want als het het eerste item is,

moet je de 'pointer'
naar het eerste item wijzigen.

Als het in het midden is,

moet je de 'pointer'
van een eerder item wijzigen.

Dat zijn twee heel verschillende gevallen.

CA: En dat is beter.

LT: En dat is beter.

Er zit geen if-clausule in.

Het maakt niet echt uit --

ik wil je niet doen begrijpen
waarom er geen 'if'-clausule is,

maar wel dat je een probleem
soms anders kan benaderen

en herschrijven, zodat
een uitzondering verdwijnt

en opgaat in de regel.

En dat is goede code.

Maar dit is simpele code.

Dit is CS 101.

Dit is niet belangrijk --
hoewel, details zijn belangrijk.

Het kenmerk van mensen
met wie ik echt graag samenwerk,

is dat ze goede smaak hebben,
en dus ...

Ik stuurde je dit stomme voorbeeld

dat niet relevant is
omdat het te klein is.

Goede smaak is veel omvangrijker.

Goede smaak draait erom
dat je echt de grote patronen ziet

en instinctief weet
wat de juiste aanpak is.

CA: We maken de puzzel even af.

Je hebt smaak

op een manier die betekenisvol is
voor softwaremensen.

Je --

(Gelach)

LT: Ik denk dat het betekenisvol was
voor een aantal mensen hier.

CA: Je bent een heel slimme programmeur

en je bent afgrijselijk koppig.

Maar er moet nog iets zijn.

Je hebt de toekomst veranderd.

Je moet dat vermogen hebben
om een toekomstvisie uit te werken.

Je bent visionair, niet?

LT: Ik voelde me wat ongemakkelijk
op deze TED-conferentie,

de jongste twee dagen,

want hier valt veel visie te rapen, niet?

En ik ben geen visionair.

Ik heb geen vijfjarenplan.

Ik ben ingenieur.

Ik vind het --

ik kan perfect leven met alle mensen

die rondlopen en naar de wolken staren

en zeggen: "Daar wil ik heen!"

Maar ik kijk naar de grond,

en ik wil het gat in de weg
voor mijn voeten dichten,

voor ik erin val.

Dat soort van mens ben ik.

(Gejuich)

(Applaus)

CA: Je vertelde me vorige week
over deze twee kerels.

Wie zijn ze en wat is jouw band met hen?

LT: Het is een cliché in de technologie,

Tesla versus Edison,

waarbij Tesla de visionaire wetenschapper
is met de gekke ideeën.

Mensen zijn dol op Tesla.

Sommige mensen vernoemen
hun bedrijf naar hem.

(Gelach)

De andere is Edison,

die vaak verguisd wordt
omdat hij prozaïsch zou zijn

en --

zijn beroemdste citaat is

"Genie is één procent inspiratie
en 99 procent zweten".

Ik zit in het Edisonkamp,

zelf als mensen
niet altijd dol op hem zijn.

Want als je ze vergelijkt,

dan vindt men Tesla fascinerend,

maar wie heeft de wereld echt veranderd?

Edison was misschien geen leuke kerel --

hij heeft veel gedaan --

hij was misschien niet zo intellectueel,

niet zo visionair.

Maar ik ben eerder
een Edison dan een Tesla.

CA: Ons thema deze week
bij TED is dromen --

grote, boude, voortvarende dromen.

Jij bent het tegengif.

LT: Ik probeer het
een beetje te dimmen, ja.

CA: Dat is goed.

(Gelach)

We sluiten je in de armen.

Bedrijven als Google en vele anderen

hebben vele miljarden
verdiend met je software.

Word je daar niet nijdig van?

LT: Nee.

Ik word er om verschillende redenen
niet nijdig van.

Eén ervan is dat ik het goed maak.

Ik maak het echt goed.

De andere is --

zonder het hele gedoe van
open source en laat-het-los,

zou Linux niet zijn wat het is.

Ik maak dingen mee waar ik
niet dol op ben -- spreken voor publiek --

maar tegelijk is dit een ervaring.

Geloof me.

Er gebeuren veel dingen
die me gelukkig stemmen

en waardoor ik denk dat ik
de juiste keuzes heb gemaakt.

CA: Is het idee van open source

-- we zullen hiermee afronden --

volop tot ontplooiing gekomen in de wereld

of zijn er nog wegen,

zou het nog meer kunnen doen?

LT: Ik heb hier twee meningen.

Eén van de redenen waarom open source
zo goed werkt in code,

is dat als het erop aankomt,

code meestal zwart-wit is.

Er is meestal een redelijk
goede manier om te bepalen

wat goed gedaan is
en wat niet goed gedaan is.

Code werkt of ze werkt niet,

en dus is er minder ruimte voor discussie.

En toch maken we ruzie, niet?

In vele andere domeinen --

mensen hebben het
over open politiek en zo --

het is soms moeilijk te zeggen

of je dezelfde principes kan toepassen
in andere gebieden,

want zwart en wit wordt niet alleen grijs,

maar ook andere kleuren.

Open source is aan een comeback bezig
in de wetenschap.

De wetenschap was eerst open.

Maar toen werd ze erg gesloten,

met peperdure tijdschriften en zo.

Open source komt terug in de wetenschap

met dingen als arXiv
en open tijdschriften.

Wikipedia heeft de wereld ook veranderd.

Er zijn dus andere voorbeelden,

en er komen er zeker nog meer.

CA: Maar je bent geen visionair,

en dus zal jij ze niet benoemen.

LT: Nee.

(Gelach)

Dat moeten jullie doen, niet?

CA: Inderdaad.

Linus Torvalds,

bedankt voor Linux,
bedankt voor het internet,

bedankt voor al die Android-telefoons.

Bedankt om naar TED te komen
en zoveel van jezelf te laten zien.

LT: Dankjewel.

(Applaus)