ინტერნეტი: მავთულები, სადენები და უკაბელო ინტერნეტი
-
0:03 - 0:08ინტერნეტი / მავთულები, სადენები და უკაბელო
ინტერნეტი -
0:08 - 0:13მე ვარ ტეს უინლოკი, გუგლის პროგრამული უზრუნველყოფის
ინჟინერი -
0:13 - 0:18თქვენთვის კითხვა მაქვს: როგორ ვაგზავნით სურათს,
მესიჯს ან იმეილს ერთ მოწყობილობიდან მეორემდე? -
0:18 - 0:25მაგია არაფერ შუაშია, ამას ინტერნეტით ვაკეთებთ.
ინფორმაციის მამოძრავებელი ხელშესახები, ფიზიკური სისტემა -
0:25 - 0:30ინტერნეტი ფოსტას გავს, მაგრამ
ფიზიკური ამანათები ცოტა უფრო სხვანაირია. -
0:30 - 0:37ყუთებისა და კონვერტების მაგივრად, ინტერნეტი
ორობით ინფორმაციას აგზავნის. -
0:37 - 0:41ინფორმაცია ბიტებისგან შედგება. ბიტი
საწინააღმდეგოების წყვილია: ჩართული და გამორთული, -
0:41 - 0:49კი და არა. 1-ით, როგორც წესი, ჩართვას ვგულისხმობთ,
0-ით - გამორთვას. ბიტს სულ ორი შესაძლო -
0:49 - 0:56მდგომარეობა აქვს, ამიტომ, მას ორობითი კოდი ჰქვია.
8 ბიტი 1 ბაიტია. 1000 ბაიტი - კილობაიტი. -
0:56 - 1:021000 კილობაიტი მეგაბაიტია. ერთი სიმღერა
დაახლოებით 3-4 მეგაბაიტითაა -
1:02 - 1:08კოდირებული. სულ ერთია, სურათია, ვიდეო,
სიმღერა თუ - რა, ინტერნეტში ყველაფერი -
1:08 - 1:13ბიტებითაა წარმოდგენილი.
ეს ინფორმაციის ატომებია. -
1:13 - 1:17ცხადია, ჩვენ ფიზიკურად კი არ ვაგზავნით
1-ებს და 0-ებს ერთ ადგილიდან მეორემდე -
1:17 - 1:22ან ადამიანიდან ადამიანამდე. იკითხავთ: აბა,
რას ვგზავნით მავთულებით და ავიახაზებით? -
1:22 - 1:26აი, დავაკვირდეთ ამ მაგალითს,
სადაც ადამიანები ფიზიკურ კავშირს ამყარებენ -
1:26 - 1:31და ერთ ბიტ ინფორმაციას გზავნიან. ვთქვათ,
-
1:31 - 1:37შეგვილია, შუქის ჩართვით ვანიშნებთ 1-ს, გამორთვით -
0-ს. ან მორზეს კოდით სასაუბროთ ზარებს ან მსგავს -
1:37 - 1:42რამეებს ვიყენებთ. ეს მეთოდები მუშაობს,
მაგრამ ნელია, შეცდომების შანსი დიდია და -
1:42 - 1:47ადამიანებზეა დამოკიდებული. ჩვენ მანქანა გვინდა.
წლების მანძილზე ბევრი ისეთი სისტემა ავაგეთ, -
1:47 - 1:51რომელსაც ორობითი ინფორმაციის გაგზავნა
სხვადასხვა ფიზიკური ქმნილების მეშვეობით შეულია. -
1:51 - 2:00დღეს ბიტებს ელექტრობით, სინათლითა და რადიო
ტალღებით ვგზავნით. ბიტის ელექტრობით გასაგზავნად -
2:00 - 2:05წარმოდგინეთ სპილენძის მავთულით შეეთებული ორი
ნათურა. თუ ერთი ნათურის მმართველი რთავს შუქს, -
2:05 - 2:09ნათურა ინთება. თუ შუქი არ არის, ნათურაც არ
ინთება. -
2:09 - 2:14თუ ორივე მმართველი თანხმდება, რომ ანთება ნიშნავს
1-ს და ჩაქრობა - 0-ს, გვექნება -
2:14 - 2:20ბიტების გაგზავნის სისტემა ერთი ადამიანიდან
მეორემდე ელექტრობის მეშვეობით. -
2:20 - 2:25მაგრამ პრობლემა გვაქვს: თუ გვინდა, რომ 0
ზედიზედ 0-ჯერ გავგზავნოთ, მეორე -
2:25 - 2:30ადამიანი როგორ დათვლის 0-ების რაოდენობას?
-
2:30 - 2:35გამოსავალია საათის ან წამზომის შემოღება.
მმართველები შეთანხმდებიან, რომ თითოეული -
2:35 - 2:39წამში მხოლოდ 1 ბიტს გაგზავნის. ისინი დასხდებიან
და ჩაინიშნავენ თითოეულ -
2:39 - 2:44წამს და ბიტს. ზედიზედ ხუთი 0-ის გაგზავნა
მარტივია - გამორთავ შუქს, -
2:44 - 2:48დაიცდი 5 წამი, მეორე მმართველი 5
წამს ჩაინიშნავს. -
2:48 - 2:54ზედიზედ ხუთი 1-იანისთვის ჩართავ შუქს,
დაიცდი 5 წამი, ჩაინიშნავ წამებს. ცხადია, გვინდა, -
2:54 - 2:58რაღაცები უფრო სწრაფად გავგზავნოთ, ვიდრე
ბიტი/წამში სიჩქარით. უნდა გავზარდოთ ჩვენი -
2:58 - 3:04გამტარუნარიანობა - გაგზავნის მაქსიმალური უნარი.
გამტარუნარიანობა ბიტური სიჩქარით იზომება, -
3:04 - 3:09ანუ, ბიტების რაოდენობით, რომლის გაგზავნაც
წამებით გაზომილ რაღაც დროში შეგვიძლია. -
3:09 - 3:14სიჩქარის კიდევ ერთი საზომია ლატენტურობა,
დრო, რომელიც ბიტს ერთი ადგილიდან -
3:14 - 3:22მეორემდე მისასვლელად გვჭირდება,
საწყისიდან მომთხოვნ მოწყობილობამდე. -
3:22 - 3:27ადამიანისთვის ბიტი/წამში საკმაოდ
სწრაფი იყო, ადამიანს გაუჭირდებოდა კიდეც ამ -
3:27 - 3:31სიჩქარით მუშაობა. ვთქვათ, გინდათ, 3 მბ-იანი
სიმღერა 3 წამში გადმოწეროთ, -
3:31 - 3:37მეგაბაიტში 8 მილიონ ბიტია, ანუ, 8 მილიონი ბიტი
წამში სიჩქარე. -
3:37 - 3:41ცხადია, ადამიანს არ შეუძლია, წამში 8 მილიონი
ბიტი გაგზავნოს ან მიიღოს, მანქანისთვის -
3:41 - 3:45კი ეს არ იქნება პრობლემა. საკითხავი ისაა,
როგორი მავთულით უნდა გავაგზავნოთ -
3:45 - 3:50ასეთი მესიჯები და რა სიჩქარით მივა
სიგნალი. ეთერნეთის მავთულით, ისეთით, -
3:50 - 3:56როგორიც სახლებში, ოფისებში, სკოლაში
გაქვთ, რამდენიმე ასეულ ფუტზე დიდ მანძილზე -
3:56 - 4:01სიგნალი იკარგება ან იფარება. იმისთვის,
რომ ინტერნეტმა მთელ მსოფლიოში იმუშაოს, -
4:01 - 4:06ბიტების დიდ მანძილზე გასაგზავნად სხვა
მეთოდი გვჭირდება. სიგნალმა, ვთქვათ, ოკეანის -
4:06 - 4:11მეორე ნაპირამდე უნდა მიაღწიოს. რა ვიღონოთ?
რა მოძრაობს მავთულში ელექტრობაზე -
4:11 - 4:18სწრაფად? სინათლე. შეგვიძლია, ბიტები
სინათლის სხივების სახით გავგზავნოთ -
4:18 - 4:23ოპტიკურ-ბოჭკოვანი კაბელით. ოპტიკურ-ბოჭკოვანი
კაბელი შუშის ძაფია, რომელიც შუქს ირეკლავს. -
4:23 - 4:27შუქის სხვის კაბელში რომ გზავნით, სხივი
კაბელში ზემოთ-ქვემოთ დახტის, სანამ -
4:27 - 4:31კაბელის მეორე ბოლომდე არ მივა. სხივი სხვადასხვა
კუთხით დახტის, ამიტომ, შეგვიძლია, -
4:31 - 4:36ერთდროულად რამდენიმე ბიტი გავგზავნოთ,
თითოეული სინათლის სიჩქარით. -
4:36 - 4:41ბოჭკოვანი მეთოდი ძალიან სწრაფია. რაც მთავარია,
სიგნალი დიდ მანძილებზე არ წყდება. -
4:41 - 4:45წადით ათასობით მილის მოშორებით - ის არ
დაიკარგება. ოპტიკურ-ბოჭკოვანი კაბელით -
4:45 - 4:50რამდენიმე კონტინენტის დაკავშირება
შეგვიძლია. -
4:50 - 4:562008 წელს ალექსანდრიასთან, ეგვიპტესთან
ასეთი კაბელი გადაჭრეს, ამიტომ, -
4:56 - 5:01შუა აღმოსავლეთსა და ინდოეთს ინტერნეტი თითქმის
აღარ მიეწოდებოდა. ჩვენ გვგონია, რომ ინტერნეტი -
5:01 - 5:05სულ გვექნება, არადა, ეს საკმაოდ არამდგრადი,
ფიზიკური სისტემაა. ბოჭკოვანი კაბელი მაგარია, -
5:05 - 5:09მაგრამ ეს საკმაოდ ძვირია და რთული სამარტავი.
სპილენძის მავთულს უფრო ხშირად შეხვდებით. -
5:09 - 5:17კაბელის გარეშე ინფორმაციას როგორღა ვგზავნით?
როგორ ვიღებთ რაღაცებს უკაბელოდ? რადიო. -
5:17 - 5:21ბიტების უკაბელოდ გაგზავნა რადიო სიგნალით
შეიძლება. -
5:21 - 5:28მანქანებს 1-იანები და 0-იანები განსხვავებული
სიხშირის რადიო ტალღებში გადაყავთ. -
5:28 - 5:32მიმღებ მანქანებს საპირისპირო პროცესის გაკეთება -
ინფორმაციის ორობით სისტემაში გადაყვანა -
5:32 - 5:38უწევთ. უკაბელო ინტერნეტის წყალობით ჩვენი
ინტერნეტი მობილური გახდა. რადიო სიგნალი -
5:38 - 5:42შეუფერხებლად ძალიან შორს ვერ მიდის.
ლოს-ანჯელესის რადიოსადგურს -
5:42 - 5:48ჩიკაგოში ვერ დაიჭერთ. კი, უკაბელო ინტერნეტი
მაგარია, მაგრამ ის ჯერ კიდევ -
5:48 - 5:52კაბელიან ინტერნეტს ემყარება. როდესაც კაფეში
უკაბელო ინტერნეტს იყენებთ, ბიტები ამ უკაბელო -
5:52 - 5:56როუტერში იგზავნება, შემდეგ კი ფიზიკური
მავთულით ძალიან შორს მოგზაურობს. -
5:56 - 6:01ბიტების გაგზავნის ფიზიკური მეთოდი
შეიძლება, მომავალში შეიცვალოს, -
6:01 - 6:06შეიძლება, მომავალში სატელიტებით ლაზერები
გავგზავნოთ, ბუშტებით - რადიოტალღები ან დრონები, -
6:06 - 6:11მაგრამ ინფორმაციის ორობით სისტემაში წარმოდგენა
და ინფორმაციის გაგზავნის პროტოკოლი -
6:11 - 6:15ჯერჯერობით არ შეცვლილა.
ინტერნეტზე ყველაფერი - -
6:15 - 6:21სიტყვები, იმეილები, სურათები, კატების ვიდეოები,
ცუგების ვიდეოები - 1-ებამდე და 0-ებამდე -
6:21 - 6:26დადის. მათ ელექტრონული პულსებით, სინათლის
სხივებით, რადიოტალღებით და დიდი სიყვარულით ვგზავნით.
- Title:
- ინტერნეტი: მავთულები, სადენები და უკაბელო ინტერნეტი
- Description:
-
ეს საგანმანათლებლო ვიდეო ხსნის, როგორ გზავნის ინტერნეტის ფიზიკური ინფრასტრუქტურა ინფორმაციას.
მეტისთვის ეწვიეთ: Code.org/educate/cspწარმოგვიდგენს ტეს უინლოკი / გუგლის კომპიუტერული უზრუნველყოფის ინჟინერი
დიდი მადლობა:
ტეს უინლოკს,
ები ჰუანგს,
ბემნეტ ასეფას,
სალონი პარიხს,
archive.org-ს
wikimedia-ს
submarinecablemap.com-ს
Google Earth-ს
Wikipedia-ს - Video Language:
- English
- Duration:
- 06:41
Rusudan Jakeli edited Georgian subtitles for The Internet: Wires, Cables, & Wifi | ||
Rusudan Jakeli edited Georgian subtitles for The Internet: Wires, Cables, & Wifi |