Aubrey de Grey twierdzi, że możemy uniknąć starzenia się

Aubrey de Grey, naukowiec z Cambridge, przekonuje nas, że starzenie się jest zaledwie chorobą - i to uleczalną. Twierdzi, że ludzie starzeją się na siedem sposobów, i że można temu zapobiec.

18 minut to absolutne minimum,

przejdę zatem do rzeczy.

Gdy tylko sprzęt zacznie działać.

Poruszę dzisiaj 5 kwestii.

Opowiem dlaczego warto pokonać starzenie.

O tym, dlaczego powinniśmy

w końcu zacząć o tym mówić.

Powiem też, czy da się to zrobić.

Powiem, skąd bierze się fatalizm

na temat zapobiegania starości.

Następnie spróbuję udowodnić,

że możemy ten fatalizm odrzucić

i w końcu coś z tym zrobić.

Zrobię to w dwóch punktach.

Najpierw opowiem

o umiarkowanym przedłużeniu życia, może o 30 lat,

dla ludzi w wieku średnim,

aż do punktu,

w którym pokonamy starzenie całkowicie,

czyli kiedy zaniknie korelacja między wiekiem,

a prawdopodobieństwem rychłego zgonu

albo chorób spowodowanych wiekiem.

Oczywiście na koniec opowiem

jak osiągnąć to pośrednie stadium,

czyli wydłużyć życie o jakieś 30 lat.

Zacznę od tego, dlaczego powinniśmy to zrobić.

Mam pytanie.

Podnieście ręce: czy ktoś z was lubi malarię?

OK. To było łatwe.

Teraz podnoszą ręce ci, którzy nie są pewni,

czy malaria jest dobra czy zła?

Czyli wszyscy zgadzamy się, że zła.

To dobrze, bo tego się spodziewałem.

Chcę udowodnić,

że uważamy malarię za złą,

ponieważ dzieli ze starzeniem pewną cechę.

Oto ona. [Slajd: Bo zabija ludzi]

Tyle że ze starości umieramy częściej niż na malarię.

Podczas prezentacji w Wielkiej Brytanii

lubię używać porównania z polowaniem na lisy,

zakazanym przez rząd po długiej batalii,

nie tak dawno temu.

Wiem, że siedzą tutaj wrażliwi widzowie,

ale wielu ludzi nie przekonują te argumenty.

Moim zdaniem to niezłe porównanie.

Pojawiały się głosy typu:

"Miastowi nie będą nam mówili, co mamy robić.

Polowania to nasza tradycja,

powinniśmy móc ją pielęgnować.

Jest ekologicznie zasadna, ogranicza populację lisów".

W końcu, zdanie rządu przeważyło,

gdyż większość brytyjskiej opinii publicznej,

a zwłaszcza większość parlamentarzystów,

uznała, że takich rzeczy

nie wolno tolerować w cywilizowanym społeczeństwie.

Myślę, że starzenie i polowanie na lisy

mają mnóstwo wspólnych cechy.

Czego tu niektórzy nie potrafią zrozumieć?

Nie chodzi tutaj tylko o życie...

(Śmiech)

Chodzi o życie w zdrowiu.

Osłabienie, nędza i zależność to żadna frajda,

bez względu co sądzimy o samym umieraniu.

Lubię to zjawisko określać

jako globalny trans.

Takimi niewiarygodnymi wymówkami

ludzie tłumaczą konieczność starzenia.

OK, nie twierdzę,

że te wymówki są całkowicie niedorzeczne.

Jest w tym trochę racji.

Trzeba trochę przemyśleć, zaplanować

żeby zminimalizować zawirowania,

które wiążą się z likwidacją starzenia.

Jednak dostrzeżemy w tym szaleństwo,

gdy wróci do nas wyczucie proporcji.

Takie argumenty mogłyby wzbudzać niepokój,

ale trzeba zapytać,

czy ryzyko związane z likwidacją starzenia

jest na tyle duże,

że przewyższa straty

wynikające z akceptacji starzenia?

Czy usprawiedliwia niepotrzebną,
przedwczesną śmierć

100 tys. ludzi dziennie?

Bez równie mocnego kontrargumentu

nie zawracajcie mi głowy.

(Śmiech)

Jest jeden argument,

uważany za wystarczająco mocny.

Ludzie martwią się przeludnieniem.

"Jeśli przestaniemy się starzeć

lub też współczynnik umieralności

znacznie spadnie,

nie będzie można mieć dużej ilości dzieci,

a to dla niektórych bardzo istotna sprawa".

To prawda.

Wielu próbuje unikać odpowiedzi na to pytanie,

dając odpowiedzi [jak na slajdzie].

Nie zgadzam się z nimi.

Zgadzam się natomiast, że stoimy przed dylematem.

Będziemy musieli wybrać
między niskim współczynnikiem urodzin

a wysokim współczynnikiem śmiertelności.

Wysoka śmiertelność
wyniknie z odrzucenia tej terapii,

na rzecz posiadania dużej liczby potomstwa.

Wydaje mi się to rozsądne;

przyszłość ludzkości ma prawo
do dokonania takiego wyboru.

Jednak ludzkość nie powinna
dokonywać wyboru za przyszłe pokolenia.

Jeśli będziemy się wahać

i nie opracujemy odpowiednich terapii,

odbierzemy szansę masie ludzi

dość młodych i zdrowych

by na tym skorzystać.

To jednoznaczne z narzuceniem limitu

na długość życia.

Uważam to za niemoralne.

Oto moja odpowiedź na argument przeludnienia.

Następne pytanie to:

po co się za to brać?

Ponieważ, pro-starzeniowy trans ma jakiś sens.

W istocie, to dość rozsądny sposób

radzenia sobie z nieuchronnością starzenia.

Starzenie się jest okropne, ale nieuniknione,

więc musimy się z tym jakoś pogodzić;

to racjonalne podejście.

Zatem wymyślamy te niedorzeczne wymówki

usprawiedliwiające starzenie się.

Ma to sens tylko w tych warunkach.

Gdy starzenie przestaje być nieuchronne,

a zdaje się możemy coś z nim zrobić,

wtedy dostrzegamy problem.

Pro-starzeniowy trans tłumi emocje.

Dlatego właśnie powinniśmy o tym rozmawiać.

Może nawet ewangelizować,

by przyciągnąć uwagę

i wybudzić ludzi z transu.

Tyle na ten temat.

Teraz omówię realność wykonania.

Nasze poczucie, że starość jest nieuchronna

sumuje ta definicja starzenia.

To prosta definicja.

Starzenie się jest skutkiem ubocznym życia,

a bardziej szczegółowo - metabolizmu.

To nie jest masło maślane,

tylko logiczne stwierdzenie.

Starzenie dotyczy przedmiotów martwych, jak samochody,

jak również nas,

pomimo sprytnych mechanizmów samo-naprawy,

które nie są bynajmniej doskonałe.

Metabolizm, definiowany jako ogół procesów

trzymających nas przy życiu,

ma skutki uboczne,

które kumulując się powodują patologie.

To niezła definicja,

która obrazuje przebieg wydarzeń.

Są dwa podejścia

do "odkładania" starości:

podejście gerontologiczne i podejście geriatryczne.

Geriatra interweniuje w ostatnim stadium,

kiedy patologia już zrobi swoje,

starając się zatrzymać czas

i powstrzymując skutki uboczne,

od wywoływania patologii.

Oczywiście to strategia nieefektywna i krótkotrwała

bo patologii z czasem przybywa.

Podejście gerontologiczne

z pozoru wygląda obiecująco,

bo prewencja jest lepsza niż leczenie.

Niestety, nie do końca rozumiemy metabolizm.

Mamy żałośnie słabe pojęcie o pracy organizmu,

czy nawet komórek.

Interferencję RNA odkryliśmy

zaledwie parę lat temu,

a to podstawowy czynnik pracy komórek.

Gerontologia to dobre podejście

ale jeszcze nie czas na nie,

jeśli mowa o interwencji.

Co zatem powinniśmy zrobić?

Brzmi to całkiem logicznie, przekonywająco

i nie do odparcia, prawda?

Ale nie jest.

Zanim powiem wam dlaczego,

pozwolę sobie na małą dygresję.

Załóżmy, że już dzisiaj

potrafimy o 30 lat przedłużyć życie

potrafimy o 30 lat przedłużyć życie

osobom w średnim wieku, po 50.

Nazwijmy to zjawisko "znacznym odmłodzeniem".

Co by to dokładnie miało oznaczać?

Jak długo ludzie w różnym wieku,

dziś czy też wówczas, gdy terapie wejdą w życie,

mogliby żyć?

Odpowiedź wydaje się oczywista,

ale tak nie jest.

Nie można powiedzieć:
"Osoba w wieku pozwalającym na terapię

pożyje o 30 lat dłużej".

To błędna odpowiedź.

Powodem tego jest postęp.

Istnieją dwa rodzaje

postępu technologicznego

Mamy wielkie technologiczne przełomy

oraz stopniowe udoskonalenia.

Różni je od siebie

przewidywalność zakresu czasowego.

Bardzo trudno przewidzieć

kiedy nastąpi

fundamentalny przełom.

Od dawna wiadomo, że latanie to frajda,

a dopiero w 1903 roku doszliśmy, jak to zrobić.

Później sytuacja się ustabilizowała.

To sensowny przebieg wydarzeń

w ulepszaniu maszyn latających.

Wydaje się, że każde z tych osiągnięć,

wykracza poza wyobraźnię poprzedniego twórcy.

Te stopniowe udoskonalenia razem wzięte

dały coś zupełnie nie stopniowego.

Można to zaobserwować po wielkim przełomie,

w każdej dziedzinie technologii.

Komputery: oś czasu wygląda analogicznie,

znacznie później, oczywiście.

Medycyna, czyli higiena, szczepionki, antybiotyki

rozwija się podobnie.

Krok numer dwa, o którym wspominałem,

właściwie nie jest krokiem.

Otóż ludzie wystarczająco młodzi

by skorzystać z tych pierwszych terapii

nieznacznie wydłużających życie,

nawet jeśli muszą na terapie poczekać,

znajdą się na krawędzi.

Doczekają ulepszonych terapii,

które dodadzą im kolejne 30 - 50 lat.

Innymi słowy, będą w czołówce.

Terapie zostaną udoskonalone

zanim odczujemy skutki ich niedoskonałości.

To bardzo istotne.

Nie chodzi mi o to,

że wielu obecnie żyjących dożyje 1000 lat,

z powodu terapii,

które pojawią się w ciągu najbliższych dekad

i że pozwolą one dożyć 1000 lub więcej lat.

Wcale tego nie twierdzę.

Uważam natomiast, że wystarczy tempo

udoskonaleń tych terapii.

Niedoskonałości pozostaną, ale usuniemy

przyczyny śmierci 200-latków
zanim ktokolwiek dożyje 200 lat.

Analogicznie w przypadku 300 i 400 -latków.

Postanowiłem nadać temu zjawisku nazwę

"prędkość ucieczki w długowieczność".

(Śmiech)

Chyba nieźle oddaje sens.

Te trajektorie pokazują przewidywaną długości życia,

a raczej ile go jeszcze zostało

mierząc wg stanu zdrowia osoby w danym wieku

i czasu pojawienia się poszczególnych terapii.

Dla dzisiejszych 100-latków

czy nawet 80-latków

niewiele możemy zrobić,

bo znajdują się zbyt blisko "wrót śmierci",

by skorzystać z tych eksperymentalnych terapii.

Byłyby zbyt wyczerpujące.

50-latkom natomiast

może uda się wyjść na prostą...

(Śmiech)

i z tego skorzystać

i może uda się im odmłodzić,

zarówno fizycznie jaki umysłowo,

przez co spada ryzyko zgonu ze starości.

Osoby poniżej pięćdziesiątki

nie zbliżą się nawet do momentu,

w którym mogłaby ich dotknąć śmierć ze starości.

Wniosek: nie wiemy ile ma teraz lat

pierwszy 150-latek,

ponieważ nie wiemy, kiedy będzie gotowa

pierwsza generacja tych terapii.

Jednak niezależnie od wieku śmiem twierdzić,

że pierwsza osoba, która dożyje 1000 lat,

wyjąwszy jakieś globalne katastrofy,

będzie tylko 10 lat młodsza

od pierwszego 150-latka.

Resztę wystąpienia

poświecę na przedstawienie pierwszego kroku

do osiągnięcia nieznacznego wydłużenia życia,

co pozwoli nam uciec w długowieczność.

Doświadczenia na myszach osiągnęły wyniki

analogiczne do "znacznego ludzkiego odmłodzenia".

Nazywam je "znacznym mysim odmłodzeniem",

niezbyt wyszukanie.

Bierzemy mysz długowiecznej odmiany,

takiej, której osobniki żyją przeciętnie 3 lata.

Nie robimy absolutnie nic, aż skończy 2 lata,

później poddajemy ją różnorodnym terapiom,

dzięki którym dożyje 5 urodzin.

dzięki którym dożyje 5 urodzin.

Dajemy im dwa lata życia,

czyli wydłużamy im życie trzykrotnie,

od momentu rozpoczęcia terapii.

Czy ma to znaczenie dla terminu,

w którym udostępnimy ludziom tę terapię,

którą nazywam znacznym odmłodzeniem

albo ucieczką w długowieczność?

Po drugie, jak zmienią się oczekiwania

co do terminu wprowadzenia terapii,

kiedy terapia myszy się powiedzie?

Po trzecie: Ile osób

tak naprawdę zechce się temu poddać?

Wydaje mi się, że pierwsza kwestia

jest wyłącznie natury biologicznej

i bardzo trudno o odpowiedź.

Większość moich kolegów po fachu twierdzi,

że nie powinniśmy spekulować na ten temat

zanim nie dowiemy się więcej.

Uważam, że to nonsens.

Przemilczanie tej sprawy jest nieodpowiedzialne.

Trzeba oszacować potencjalne ramy czasowe,

aby dać ludziom możliwość

ustalenia własnych priorytetów.

Według mnie, mamy 50% szans

na osiągnięcie "znacznego odmłodzenia"

w ciągu 15 lat od chwili,

gdy uda się to na myszach.

15 lat.

Zwykle nie docenia się trudności

stojących przed naukowcami.

Opinia publiczna może oczekiwać rezultatów za 5 lat.

Nic bardziej mylnego, choć to bez znaczenia.

Warto również nadmienić,

że ten ambiwalentny stosunek do starzenia się

spowodowany globalnym transem opinii publicznej,

to już praktycznie historia

Przestaniemy wierzyć w nieuchronność starzenia,

widząc jak efektywnie wydłużono życie myszy.

Opinia na ten temat ulegnie zmianie,

co niesie olbrzymie konsekwencje.

Zanim przejdę do myszy,

przytoczę kilka własnych definicji starzenia.

Użyję słowa "szkody" dla określenia

pośrednich skutków metabolizmu,

w których efekcie dochodzi do patologii.

Pomimo że szkody

powodują patologię dopiero w końcowej fazie,

zaczynają się już od momentu poczęcia.

Nie jest to jednak część metabolizmu per se,

co okazuje się użyteczne,

bo pozwala od nowa narysować stary diagram.

W przeciwieństwie do geriatrii,

gerontologia próbuje hamować tempo szkód

wyrządzanych przez metabolizm.

Zaraz to wyjaśnię

z punktu widzenia biologii.

Geriatria stara się "stępić ząb czasu",

próbując zatrzymać szkody,

które już przyjęły formę patologii.

To z góry przegrana walka.

Istnieje również trzecie podejście,

tzw. podejście inżynieryjne.

Uważam, że jest ono w zasięgu ręki.

To podejście nie ingeruje w żadne procesy,

w ani w ten, ani w ten.

Daje nam szansę na sukces

i leży w granicach naszych możliwości,

bo nie próbuje poprawiać ewolucji.

Podstawą tego podejścia są okresowe naprawy

wszystkich rodzajów szkód.

Nie chodzi tu o całkowitą naprawę,

lecz raczej ograniczanie szkód tak,

by nie dochodziło do patologii.

Wiemy, że taka granica istnieje,

bo na choroby wieku starczego nie zapadają młodzi,

choć szkody nawarstwiają się od poczęcia.

Skąd wiemy, że leży to w naszej mocy?

Mówi o tym dolna część tego slajdu.

Wiele czynników metabolizmu wpływa na starzenie,

bo praktycznie cały metabolizm

odpowiada w jakiś sposób za starzenie.

To nie jest kompletna lista, tylko ilustracja.

Ta po prawej też.

To tylko część rodzajów patologii

powiązanych z wiekiem.

Środkowa list jest jednak kompletna.

Wymienia efekty uboczne metabolizmu

i prawdopodobne przyczyny patologii.

i prawdopodobne przyczyny patologii.

Mamy tylko siedem kategorii.

Utrata komórek,

mutacje w chromosomach i mitochondriach itd.

Sądzę, że to kompletna lista.

Ktoś mógłby skontrować:

"Z czego się składamy?"

Składamy się z komórek i ich otoczenia.

Gdzie kumulują się szkody?

Otóż w starych cząsteczkach.

Gdy młode cząsteczki zostaną uszkodzone i zniszczone

jak proteoliza niszczy białka, ginie także uszkodzenie.

Problem stanowią tylko stare cząsteczki.

Gerontologia od dawna omawia te siedem zagadnień

i to dobrze,

bo sporo osiągnęliśmy biologii przez ostatnie 20 lat.

Ponieważ lista nie uległa wydłużeniu,

prawdopodobnie nie ma jej o co wydłużyć.

Co więcej wiemy już, jak je naprawić

u myszy, co w zasadzie oznacza,

że uda się je wdrożyć w ciągu 10 lat.

Te na początku listy już wdrożono.

Nie zdążę ich teraz omówić,

powiem tylko, że przy odpowiednich funduszach

możemy osiągnąć 'znaczne odmłodzenie myszy'

w przeciągu dekady.

Musimy tylko podejść do sprawy poważnie.

Zapewne są dzisiaj na widowni biolodzy

i chętnie odpowiem na pytania.

Może wystąpienie nie było zadowalające,

ale polecam lekturę prac na ten temat.

Wiele na ten temat opublikowałem.

Przytaczam wiele eksperymentów,

z których czerpię swój optymizm.

To szczegóły przekonują mnie

do radykalnych ram czasowych.

Jeśli sądzicie, że się mylę,

musicie to cholernie dobrze uargumentować.

Trzeba też sceptycznie podchodzić do osób,

które nazywają się gerontologami.

Jak przy każdej radykalnej zmianie

trzeba spodziewać się oporu

i bagatelizowania.

Musicie zatem przysiąść fałdów by zobaczyć

czy to rzeczywiście prawda.

Kilka spraw na koniec.

Na następnej sesji usłyszycie gościa,

który swego czasu zapowiadał
szybkie sekwencjonowanie ludzkiego genomu

i wszyscy uważali to za niemożliwe.

Wiecie, co się później stało.

Czyli wiecie, że takie rzeczy się zdarzają.

Mamy kilka strategii: nagroda mysiego Matuzalema

mająca zachęcić naukowców do innowacji.

Za skuteczną pracę

można wygrać pieniężną nagrodę.

Myślimy też o założeniu instytutu.

To na pewno pochłonie sporo funduszy,

ale o ile więcej pochłania wojna w Iraku.

Dużo więcej.

(Śmiech)

Zdamy się na filantropię,
bo szukanie zysku wypacza biotechnologię,

ale mamy 90% szans powodzenia.

Chyba damy radę.

Dziękuję.

(Oklaski)

Chris Anderson: Zobaczymy, czy publiczność

przygotowała jakieś pytania.

Widz: Skoro walczysz ze starością,

po co postarzasz się wyglądem?

(Śmiech)

AG: Bo tak naprawdę mam 158 lat.

(Śmiech)

(Oklaski)

Widz: System immunologiczny gatunków wyewoluował,

żeby jednostki mogły dożyć wieku rozrodczego,

a potem umrzeć. Komórki się dzielą,

telomeraza się skraca i gatunek wymiera.

Jeśli nieśmiertelność ma być korzystna,

czemu ewolucja jej unika? A może wciąż ewoluujemy?

AG: Świetne pytanie. Mogę odpowiedzieć

w sposób nie wzbudzający kontrowersji.

Przytoczę ogólnie przyjęta odpowiedź,

którą akurat podzielam:

Starzenie nie płynie z selekcji naturalnej czy ewolucji,

ale z ewolucyjnego zaniedbania.

Innymi słowy - ciężej jest się nie starzeć niż starzeć.

Potrzeba więcej genetycznych ścieżek

i bardziej wyrafinowanych genów,
by starzeć się wolniej,

Im dłużej żyjemy, tym trudniej.

Ewolucja dba tylko o przekazywanie genów,

a nie o sposób przekazywania,

czyli długie życie albo prokreację.

Widzimy tu sporo modulacji,

przez co gatunki różnią się długością życia

ale nie ma gatunków nieśmiertelnych.

CA: Genom jest wszystko jedno, ale nam nie?

AG: Właśnie.

Widz: Podobno w ostatnim dwudziestoleciu

żyjemy dłużej średnio o 10 lat.

Czyli jeśli wcześniej nie rozbiję się na motocyklu

mam szansę dożyć 120 lat.

Czy będę jednym z 1000-latków?

AG: Jeśli trochę schudniesz.

(Śmiech)

To nieścisłe obliczenie.

Średnio długość życia wydłuża się

o rok lub dwa na dekadę,

czyli wolniej, niż na to liczyłeś.

Chcę to przyspieszyć do jednego roku na rok.

Widz: Podobno wiele dojrzałych komórek mózgowych

znajduje się już w ludzkim embrionie;

a komórki mózgowe żyją ok. 80 lat.

Jeśli to prawda,

czy ma to znaczenie dla procesów odmładzania?

Jeśli niektóre komórki żyją 80 lat

zamiast kilka miesięcy?

AG: Oczywiście ma to techniczny związek.

Musimy zastąpić komórki w obszarach mózgu,

które tracą komórki w szybkim tempie,

szczególnie w neuronach.

Nie trzeba tego jednak robić zbyt szybko,

bo pogorszyłoby to funkcje poznawcze.

Mówiłem, że nie ma gatunków, które się nie starzeją,

ale to zbytnie uproszczenie.

Są gatunki które się nie starzeją, jak stułbia,

ale to dlatego, że nie mają systemu nerwowego.

ani tkanek, których funkcjonowanie

wymagałoby długowiecznych komórek.