< Return to Video

Yerel gazetecilik ölürse demokrasi de ölür

  • 0:00 - 0:04
    23 yıldan fazla bir süredir,
  • 0:04 - 0:06
    Arkansas Democrat-Gazette'de
  • 0:06 - 0:08
    Pittsburg Tribune Review'da
  • 0:08 - 0:10
    Ve son zamanlarda
    The Denver Post'ta gazeteciyim.
  • 0:10 - 0:14
    (Alkışlar)
  • 0:14 - 0:18
    2003'de Denver Post'ta işe başladığımda
  • 0:18 - 0:22
    yaklaşık 300 gazeteci
  • 0:22 - 0:24
    ve etkileyici abone yapısıyla
  • 0:24 - 0:27
    ülkenin en büyük 10 gazetesi arasındaydı.
  • 0:28 - 0:30
    O zamanlar 30'lu yaşlarımdaydım.
  • 0:30 - 0:32
    O yaştaki her hırslı gazeteci
  • 0:32 - 0:35
    ''The New York Times'' veya
    ''The Wall Street Journal'' gibi
  • 0:35 - 0:37
    ulusal gazetelerden
    birinde çalışmak için can atar.
  • 0:38 - 0:39
    Denver Gazetesi ise daha ilk haftalarda
  • 0:39 - 0:42
    beni havaya uçurmuştu. Ve dedim ki:
  • 0:42 - 0:45
    ''Burası benim gazetem olacak.
  • 0:45 - 0:47
    Burada bir kariyer yapabilirim.''
  • 0:48 - 0:50
    Ve aradan yedi yıl geçti,
  • 0:50 - 0:53
    Alden Global Capital adında
  • 0:53 - 0:54
    bir kamu fonuna satılmıştık.
  • 0:55 - 0:57
    Birkaç yıl içerisinde
  • 0:57 - 0:58
    (Gülme)
  • 0:58 - 1:00
    (Gülme sesleri)
  • 1:00 - 1:01
    Bazıları bu hikayeyi biliyor.
  • 1:01 - 1:04
    (Gülme sesleri)
  • 1:05 - 1:06
    Birkaç yıl içerisinde
  • 1:06 - 1:09
    geçmiş ve şimdiki sahiplerin
    satın alımları
  • 1:09 - 1:11
    basın odalarını neredeyse yarıya indirdi.
  • 1:13 - 1:14
    Ve ben anladım.
  • 1:14 - 1:19
    Temel kural şuydu ki
    gazetelerin gelirinin %80'i
  • 1:19 - 1:22
    özel basılı reklamlardan
    ve ilanlardan geliyordu.
  • 1:22 - 1:26
    Google, Facebook ve Craiglist gibi
    devlerin çıkmasıyla
  • 1:26 - 1:29
    o reklam gelirleri buharlaştı.
  • 1:29 - 1:34
    Koca bir endüstri devasa bir değişimle
    yazılıdan dijitale geçiş yaptı.
  • 1:34 - 1:37
    Alden'ın emirleri
    ilk önce dijital olmaktı.
  • 1:37 - 1:41
    Bloglar, videolar
    ve sosyal medyadan yararlanın.
  • 1:41 - 1:44
    Bir gün, çevrim içi kazandığımız paranın
  • 1:44 - 1:49
    basılı olarak kaybettiğimiz parayı
    telafi edeceğini söylediler.
  • 1:50 - 1:51
    Fakat o gün asla gelmedi.
  • 1:52 - 1:55
    2013 yılında Aurora Colorado'daki
    silahlı saldırının haberini yaparak
  • 1:55 - 1:58
    bir Pulitzer Ödülü kazandık.
  • 1:59 - 2:02
    Alden daha fazla
    gazetecinin kovulmasını istedi.
  • 2:03 - 2:04
    Yeniden
  • 2:04 - 2:06
    ve yeniden
  • 2:06 - 2:07
    ve yeniden
  • 2:07 - 2:08
    ve yeniden.
  • 2:08 - 2:11
    Sadece arkadaş olarak değil
    bir aile olarak gördüğümüz
  • 2:11 - 2:14
    yetenekli ve çalışkan gazetecilere
  • 2:14 - 2:16
    veda etmek zorunda kaldık.
  • 2:17 - 2:20
    Geride kalanlarımız birkaç şeyle meşgulken
  • 2:20 - 2:24
    ve acele makaleler yazarken
    inanılmaz sıkıştık.
  • 2:25 - 2:29
    Mart 2018'de penceresiz
    bir toplantı odasında
  • 2:29 - 2:33
    30 kişinin daha
    gitmek zorunda kaldığını öğrendik.
  • 2:34 - 2:37
    Bu gazete bir zamanlar
    300 gazeteciye sahipken
  • 2:37 - 2:40
    bugün bu rakam 70.
  • 2:41 - 2:43
    Ve bu hiç mantıklı gözükmedi.
  • 2:43 - 2:46
    Burada, birden fazla
    Pulitzer ödülü kazandık.
  • 2:46 - 2:48
    Odağımızı yazılıdan dijitale kaydırdık
  • 2:48 - 2:50
    hırslı hedeflere ulaştık
  • 2:50 - 2:55
    sektöre öncülük eden isimlerden e-postalar
    gazetenin kar marjını artırdı,
  • 2:55 - 2:59
    ki uzmanlara göre bu yaklaşık
    yüzde 20 kadardı.
  • 3:00 - 3:04
    Eğer şirketimiz bu kadar
    başarılıysa ve kar ediyorsa
  • 3:04 - 3:08
    ofisimiz neden gittikçe
    daha fazla küçülüyordu?
  • 3:10 - 3:15
    Biliyordum ki Colorado'da olan
    bütün ülkede oluyordu.
  • 3:15 - 3:17
    2004 yılından beri
  • 3:17 - 3:21
    neredeyse 1800 basın odası kapatıldı.
  • 3:22 - 3:24
    Yiyecek kıtlığını duymuşsunuzdur.
  • 3:24 - 3:26
    Bu da haberin kıtlığı.
  • 3:26 - 3:29
    Topluluklar ve sıklıkla bütün ilçeler
  • 3:29 - 3:33
    neredeyse hiç habere ulaşamıyorlar.
  • 3:33 - 3:35
    Daha da kötüsü:
  • 3:35 - 3:38
    birçok gazete hayalet gemi haline gelip
  • 3:38 - 3:40
    bir basın odasıymış gibi yelken açıyor
  • 3:40 - 3:43
    fakat gerçekte anlamsız yazıların
    etrafını reklamlarla sarıyorlar.
  • 3:44 - 3:49
    Alden gibi şirketlere devamlı
    daha fazla basın odası satılıyor.
  • 3:49 - 3:51
    Ve bu toplantıda
  • 3:51 - 3:54
    niyetleri daha açık olamazdı.
  • 3:54 - 3:56
    Hasat kaldırabildilerini kaldırıp
  • 3:56 - 3:58
    geri kalanları atıyorlar.
  • 3:59 - 4:03
    Gizli bir şekilde
    sekiz kişilik bir yazar takımıyla
  • 4:03 - 4:06
    yerel gazetelerin önemiyle alakalı
  • 4:06 - 4:08
    özel bir Pazar Perspektifi
    bölümü hazırladık.
  • 4:08 - 4:11
    (Gülme sesleri)
  • 4:11 - 4:14
    Denver isyanı, bir füze gibi fırlatıldı
  • 4:14 - 4:16
    ve hidrojen bombası gibi patladı.
  • 4:16 - 4:17
    [Olağanüstü bir eylemle
  • 4:17 - 4:20
    ''Denver Post'' sahibini gazeteyi
    satmaya çağırıyor]
  • 4:20 - 4:23
    [''Denver Post'' Editör Kurulu Açıkça
    Gazetenin Sahiplerine Meydan Okuyor]
  • 4:23 - 4:26
    [''Denver Post'ta akbabalar
    ve süper kahramanlar]
  • 4:26 - 4:29
    (Alkışlar ve tezahüratlar)
  • 4:29 - 4:32
    Açıkça, bu hareketimizde yalnız değildik.
  • 4:33 - 4:36
    Fakat beklenildiği gibi
    istifa etmeye zorlandım.
  • 4:36 - 4:38
    (Gülme sesleri)
  • 4:38 - 4:41
    Ve bir yıl sonra hiçbir şey değişmedi.
  • 4:41 - 4:45
    ''The Denver Post'' kılığında
    bir zaman harika olan bir gazetede
  • 4:45 - 4:48
    birkaç yalnız gazeteci
    hayranlık uyandıran işler yapıyorlar.
  • 4:49 - 4:54
    En azından bazılarınız
  • 4:54 - 4:55
    "N'olmuş yani?" diye düşünüyorsunuz.
  • 4:55 - 4:57
    Doğru mu?
  • 4:57 - 4:58
    N'olmuş yani?
  • 4:58 - 5:00
    Bırakın ölmekte olan bu endüstri ölsün.
  • 5:00 - 5:01
    Ve kısmen bunu anlıyorum.
  • 5:02 - 5:06
    Yerel haberler o kadar
    uzun zamandır düşüşte ki
  • 5:06 - 5:08
    birçoğunuz büyük bir yerel
    gazeteye sahip olmanın
  • 5:08 - 5:11
    nasıl bir şey olduğunu
    hatırlamıyor bile olabilirsiniz.
  • 5:12 - 5:15
    Belki de gazeteciliğin eskiden nasıl
    olduğunu romantikleştiren
  • 5:15 - 5:19
    "Spotlight" veya "The Paper"
    gibi filmleri izlediniz.
  • 5:20 - 5:23
    Ben buraya bunu romantikleştirmek
    veya nostalji yapmak için gelmedim.
  • 5:23 - 5:26
    Burada sizi yerel gazetelerin öldüğü zaman
  • 5:26 - 5:29
    demokrasinin de öleceği
    konusunda uyarmaya geldim.
  • 5:29 - 5:31
    Bu, sizi endişelendirmeli.
  • 5:31 - 5:37
    (Alkışlar ve tezahüratlar)
  • 5:38 - 5:41
    Bu sizi neye
    üye olursanız olun ilgilendirmeli.
  • 5:42 - 5:44
    Alın size sebebi.
  • 5:44 - 5:48
    Demokrasi, halkın kendini yönetmesi.
  • 5:48 - 5:52
    İnsanlar, nihai gücün
    ve otoritenin kaynağı.
  • 5:53 - 5:56
    Harika bir yerel haber merkezi
    bir ayna gibi davranıyor.
  • 5:56 - 6:00
    Gazeteciler, toplumu gözlemliyor
    ve geri yansıtıyor.
  • 6:00 - 6:03
    Bu bilgi güç veriyor.
  • 6:03 - 6:05
    Görmek, bilmek ve anlamak
  • 6:05 - 6:07
    bunlar iyi karar almanın yolları.
  • 6:08 - 6:10
    İyi bir yerel gazeteye sahip olduğunuzda
  • 6:10 - 6:14
    her kent konseyi toplandığında
    oturan gazetecilere de sahip olursunuz.
  • 6:14 - 6:18
    Hükumet binalarının
    ve senatonun toplantılarını dinlerler.
  • 6:18 - 6:20
    Bu önemli ama kabul etmeliyiz,
  • 6:20 - 6:23
    bazen inanılmaz sıkıcı
    komite konuşmaları oluyor.
  • 6:23 - 6:24
    (Gülme sesleri)
  • 6:24 - 6:28
    Gazeteciler hataları ve kötü tasarlanmış
    önlemleri keşfediyorlardı,
  • 6:28 - 6:32
    toplum iyi bilgilendirildiği için
    kirli çamaşırlar ortaya çıkıyordu.
  • 6:32 - 6:34
    Okuyucular, sandıklara gidiyor
  • 6:34 - 6:37
    ve oy pusulalarının
    artı-eksilerini biliyorlardı
  • 6:37 - 6:40
    çünkü gazeteciler onlar için
    işin yükünü üstleniyorlardı.
  • 6:41 - 6:42
    Daha da iyisi
  • 6:42 - 6:46
    araştırmalara göre yerel gazete
    okumak, oy vermeyenlerin
  • 6:46 - 6:50
    yüzde 13'ünü sandığa götürüyor.
  • 6:50 - 6:52
    Yüzde 13.
  • 6:52 - 6:57
    (Alkışlar)
  • 6:57 - 7:00
    Bu bir çok seçimin sonucunu
    değiştirebilecek bir rakam.
  • 7:00 - 7:02
    Eğer büyük bir yerel gazeteniz yoksa
  • 7:02 - 7:06
    seçmenler hukuk diline göre
    en iyi tercihi yapmaya çalışırken
  • 7:06 - 7:07
    kafaları karışıyor,
  • 7:07 - 7:11
    sandıklarda donup kalıyorlar.
  • 7:12 - 7:14
    Kusurlu önlemler geçiyor.
  • 7:14 - 7:18
    İyi tasarlanmış fakat fazlasıyla
    teknik önlemler başarısız oluyor.
  • 7:18 - 7:20
    Oy verenler daha da partizanlaşıyor.
  • 7:22 - 7:25
    Son zamanlarda
    Colorado'da vali yarışlarında
  • 7:25 - 7:28
    herhangi birinin hatırlayabileceğinden
    daha fazla aday vardı.
  • 7:28 - 7:29
    Geçen zamanlarda
  • 7:29 - 7:32
    gazeteciler, yerel gazetedeki rakiplerini
  • 7:32 - 7:35
    irdelemiş, doğruluğunu kontrol etmiş,
    profillemiş ve çekişerek
  • 7:35 - 7:38
    derinlemesine incelemişlerdir.
  • 7:39 - 7:41
    ''The Denver Post'' bunun
    en iyisini yaptı.
  • 7:41 - 7:45
    Ancak geçmiş seviyelerdeki titiz raporlar
    ve araştırmalara rağmen
  • 7:45 - 7:48
    toplum yüksek performanslı konuşmalara
  • 7:48 - 7:52
    ve zeki kampanya reklamlarını
  • 7:52 - 7:53
    kendileri için yorumlamayı bıraktı.
  • 7:54 - 7:57
    Harcadığı paranın reklamını yaparak
  • 7:57 - 7:59
    seçilebilirlik paraya indirgeniyor.
  • 8:00 - 8:02
    Böylece ön seçimlerin sonunda
  • 8:02 - 8:05
    sadece en zengin ve en iyi fonlanmış
  • 8:05 - 8:07
    adaylar kaldı.
  • 8:07 - 8:10
    Birçok deneyimli ve övgüye değer aday
  • 8:10 - 8:12
    asla nefes alamadı
  • 8:12 - 8:14
    çünkü yerel gazeteler azalınca
  • 8:14 - 8:18
    satın almak için pahalı şeyler
    oynamak için öde yarışlarına döndü.
  • 8:18 - 8:21
    Yeni valimizin 300 milyon dolarlık
  • 8:21 - 8:25
    bir aday oluşu sizi şaşırtır mı?
  • 8:25 - 8:30
    Ya da milyarder iş adamları
    Donald Trump ve Howard Schultz
  • 8:30 - 8:32
    politik sahneyi ele geçirebilir mi?
  • 8:32 - 8:36
    Bence serbest ve adil seçimler derken
  • 8:36 - 8:38
    Amerika'nın kurucularının
    aklından geçen bu değildi.
  • 8:38 - 8:45
    (Alkışlar ve tezahüratlar)
  • 8:46 - 8:52
    İşte tam olarak bundan 'The Journal'',
    ''The Times'' ve ''The Post'' gibi
  • 8:52 - 8:55
    büyük ulusal gazetelere güvenemiyoruz.
  • 8:55 - 8:57
    Bunlar muazzam gazeteler
  • 8:57 - 9:00
    ve tanrım, onlara şu anda
    hiç olmadığımız kadar ihtiyacımız var.
  • 9:01 - 9:04
    Ancak her ülke içerisindeki her seçimi
  • 9:04 - 9:07
    kapsayacak bir dünya yok.
  • 9:07 - 9:08
    Hayır.
  • 9:08 - 9:12
    Yerel seçimlerinizi korumak için
  • 9:12 - 9:14
    en donanımlı olanı
    sizin yerel haber merkeziniz olmalı.
  • 9:14 - 9:17
    Eğer şanslıysanız ve hala bundan
    bir taneye sahipseniz.
  • 9:17 - 9:19
    Seçim günü sona erdiğinde
  • 9:19 - 9:24
    büyük bir yerel gazete hala orada
    bir bekçi köpeği gibi bekler.
  • 9:25 - 9:27
    İzleniyorken,
  • 9:27 - 9:29
    politikacılar daha az güce sahip olurlar,
  • 9:29 - 9:31
    polisler toplum için doğru olanı yaparlar
  • 9:31 - 9:34
    hatta devasa şirketler
    en iyi tutumunu sergilerler.
  • 9:35 - 9:40
    Bize jenerasyonlar boyunca
    bilgi veren ve rehberlik eden bu mekanizma
  • 9:40 - 9:43
    artık eski fonksiyonlarına sahip değil.
  • 9:44 - 9:48
    Zehirli ulusal söylemin neye benzediğini,
  • 9:48 - 9:52
    bunun ne kadar alaycı bir tartışma konusu
    haline geldiğini yakından biliyorsunuz.
  • 9:52 - 9:55
    Yerel haber merkezleri
    kepenkleri indirince
  • 9:56 - 10:00
    ülke çapındaki topluluklar
    izlenmiyor ve görülmüyor.
  • 10:01 - 10:04
    Yerel haberlerdeki bu düşüşün
  • 10:04 - 10:07
    toplum için ciddi sonuçlarını
    fark edene kadar
  • 10:07 - 10:10
    bu durum daha iyiye gitmeyecek.
  • 10:11 - 10:14
    Uygun şekilde kadrolaşmış
    yerel gazete karlı değildir,
  • 10:14 - 10:16
    Google ve Facebook çağında da
  • 10:17 - 10:18
    karlı olmayacaktır.
  • 10:19 - 10:22
    Eğer gazeteler demokrasimiz
    için hayati öneme sahipse
  • 10:22 - 10:25
    onları demokrasimiz için
    hayatiymiş gibi fonlamalıyız.
  • 10:25 - 10:32
    (Alkışlar ve tezahüratlar)
  • 10:32 - 10:36
    Burada durup bekçilerimizin
    baskılanmasına izin veremeyiz.
  • 10:36 - 10:39
    Daha fazla topluluğun karanlıkta
    gözden kaybolmasına izin veremeyiz.
  • 10:39 - 10:42
    Dördüncü kuvvet ve onunla birlikte
  • 10:42 - 10:44
    büyük demokrasi anlayışımız yok olmadan
  • 10:44 - 10:48
    toplumun fonlama seçeneğini tartışmalıyız.
  • 10:48 - 10:50
    Bir isyandan daha fazlasına
    ihtiyacımız var.
  • 10:50 - 10:53
    Bir devrime ihtiyacımız var.
  • 10:53 - 10:54
    Teşekkür ederim.
  • 10:54 - 10:58
    (Alkışlar ve tezahüratlar)
Title:
Yerel gazetecilik ölürse demokrasi de ölür
Speaker:
Chuck Plunkett
Description:

2004 yılından beri neredeyse 1.800 haber odası kepenkleri indirdi ve birçok topluluk karanlıkta görünmez ve duyulmaz oldu. Bu tutkulu konuşmada ve toplanma çağrısında gazeteci Chuck Plunkett iş verenlerine, neden yok olmak üzere olan bir endüstrinin farkındalığını arttırmak için isyan ettiğini açıklıyor ve yerel gazetelerin sağlıklı bir demokrasi için vazgeçilmez bir parça oluşunun davasını yapıyor.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
11:11

Turkish subtitles

Revisions