Một cái nhìn trung thực vào tình trạng khủng hoảng tài chính cá nhân.

Có một bí mật như sau: Hàng triệu người thuộc thế hệ "Baby boomers" đang đi đến những năm cuối cùng của cuộc khủng hoảng tài chính nghiêm trọng. Và ngay sau họ, một thế hệ trẻ hơn cũng đang phải đối mặt với những thách thức tương tự. Trong bài nói chuyện sâu sắc này, tác giả Elizabeth White sẽ mở ra những chia sẻ chân thực về khó khăn tài chính, đồng thời cung cấp những lời khuyên thực tiễn về cách tạo dựng một cuộc sống phong phú dựa trên mức thu nhập hạn chế.

Các bạn biết tôi

Tôi luôn "ẩn mình giữa ban ngày" trong
vòng kết nối bạn bè của các bạn

Những bộ quần áo của tôi vẫn hoàn hảo

vì được mua vào khoảng thời gian khá giả
khi tôi còn kiếm được tiền

Nhìn tôi các bạn sẽ không biết được

tuần trước nhà tôi bị cắt điện
do chưa đóng tiền,

hay tôi đã đủ điều kiện yêu cầu
để được cấp tem thực phẩm.

Nhưng, nếu chú ý,

các bạn sẽ nhìn thấy
nỗi buồn trong mắt tôi

nghe thấy sự sợ hãi
trong giọng nói tự tin của tôi.

Gần đây tôi dự định mua 1 bình Tide,
cỡ dùng thử, giá 1.99$,

một cách để tiết kiệm.

Tôi cá là các bạn không biết
có loại nước giặt kích cỡ đó.

Bạn mời tôi tới những nhà hàng sang trọng,

nơi mà chúng ta vẫn thường tới thưởng thức

nhưng giờ tôi sẽ chỉ gọi nước lọc
với một lát chanh

thay vì một ly Chardonnay 12$.

Tôi tiết kiệm trong việc
chọn lựa thực đơn.

Tôi tỉ mỉ tính nhẩm từng xu trong đầu.

Tôi phản đối việc chia đều hóa đơn
bao gồm cả món tráng miệng, cà phê

và vài ly rượu,
trong khi tôi không hề dùng đến.

Tôi mệt mỏi với việc phải cố gắng giả vờ.

Một người bạn từng nói tôi chỉ đang
hết tiền, và nó khác với nghèo.

Tôi không có cáp,
thẻ thành viên ở phòng gym

và các cuộc hẹn làm móng.

Tôi nhận ra mình có thể tự làm tóc.

Không hề có tiền tiết kiệm hưu trí,

không một khoản để dành.

Tôi thật sự kiệt sức, từ lâu rồi.

Không có căn hộ đắt tiền nào
để thu hút nguồn vốn,

không có người chồng để trợ giúp

Số tháng trả chậm và không trả khiến
quỹ tín dụng của tôi hao hụt nghiêm trọng

Những người thu tiền liên tục gọi điện,

đọc nguyên văn từ một kịch bản

trước bày tỏ sự thông cảm
cho hoàn cảnh của tôi

sau đó yêu cầu tôi đóng những khoản tiền
mà tôi không thể.

Bạn bè tôi thường tự hỏi bằng cách nào
một người được học tập đàng hoàng

có thể lâm vào tình trạng
kinh tế rơi tự do như vậy.

Tôi vẫn vô cùng tài năng và thông minh,

chi là công việc đang không ổn,

phần lớn là những
bản hợp đồng tư vấn thất thường.

Ở tuổi 55, tôi đã học được
cách giả vờ vui vẻ,

nhưng giờ không còn nhiều
cơ hội thực hành nữa.

Tôi không nhớ chính xác
nó dừng lại từ khi nào,

nhưng hiện tại tôi không thể phủ nhận

mình đang bước vào một thế giới mơ hồ,
so với trước kia

Tôi không chắc chắn
mình thuộc về nơi nào nữa.

Điều tôi nhận thức được là hàng tá
những đơn ứng tuyển online

dường như đã mất hút vào hồ đen.

Tôi tự hỏi điều gì
đang xảy ra với mình vậy.

Cho đến nay sức khỏe của tôi vẫn ổn,

nhưng toàn thân tôi đau nhức,
hay chính là tinh thần tôi?

Tôi từng không hề để ý đến
những người phụ nữ vô gia cư,

nhưng giờ đây tôi soi xét họ
với ánh mắt tò mò,

tự hỏi liệu câu chuyện của họ
có bắt đầu giống như tôi.

Tôi viết tác phẩm này cách đây một năm.

Đó là tổng hợp câu chuyện của tôi
và những người phụ nữ khác mà tôi biết.

Tôi viết nó khi đã quá mệt mỏi
với việc phải giả tạo.

Thoát khỏi nó tôi thấy ổn hơn.

Tôi mệt mỏi vì phải cố tỏ ra bình thường.

Hình ảnh tôi trên những tờ báo lớn
không còn là chính mình.

Tôi không biết ai từng đi khắp thế giới
hay mua một căn hộ ở Costa Rica.

Rất ít người bạn của tôi
dành ra được 15% đến 20%

Các chuyên gia khuyên chúng tôi
nên duy trì mức sống khi về hưu.

Nhiều bạn bè tôi,
ở tầm tuổi 50, 60

đã hướng đến việc "trở nên nghèo hơn",

với phương châm làm việc-để-sống,

chỉ là mất việc, một vài chuẩn đoán bệnh
hay tránh xa tình trạng vỡ nợ.

Chúng ta có thể không rơi vào
tình trạng khó khăn tột cùng,

nhưng nhiều người trong chúng ta
đã chứng kiến chuỗi sự việc

nơi khởi đầu cho những khó khăn đó.

Và sự thật là, nó không hề mất nhiều.

Một hộ gia đình trung bình ở Mỹ

có khoản tiết kiệm chỉ
đủ thay thế 1 tháng thu nhập.

47% trong chúng ta

không thể gom đủ 400$ để đối phó
trong trường hợp khẩn cấp.

Gần như một nửa trong chúng ta.

Một chiếc ô tô lớn đang sửa,
còn chúng ta đang đứng bên bờ vực.

Bạn sẽ không nhận ra
cho đến khi nhìn xung quanh

Tôi không phải người duy nhất
trong tình trạng này.

Có những người trong căn phòng này
cũng đang ở tình trạng tương tự,

và nếu không phải bạn,

có thể sẽ là cha mẹ, chị em
hay bạn thân của bạn.

Chúng ta rất giỏi trong việc
giả vờ bình thường.

Sự xấu hổ khiến chúng ta
im lặng và dè dặt.

Khi lần đầu quyết định
tiết lộ câu chuyện của mình,

tôi đã lập một trang web,

một người bạn đã để ý trên đó
không có bức ảnh nào của tôi

mà chỉ toàn những
tranh vẽ hoạt hình kiểu này.

Ngay cả khi tôi tiết lộ,

tôi vẫn đang trốn tránh.

Chúng ta đang sống ở một thế giới mà
thành công được định nghĩa qua thu nhập.

Khi bạn nói rằng bạn đang gặp
vấn đề về tài chính,

đồng nghĩa bạn đang phần lớn
thừa nhận mình thất bại.

Và nếu bạn tốt nghiệp
Đại học Kinh tế Havard, giống tôi,

bạn thành kẻ thất bại hai lần.

Chúng ta- thế hệ "baby boomers" đã
nghe nhiều về việc quỹ hưu trí bị hao hụt

,đó đều là sai lầm của chúng ta.

Điều gì đã khiến chúng ta rút trích
từ quỹ 401(k) để bù đắp sự thiếu hụt

cho việc chăm lo cho mẹ chồng
ở viện dưỡng lão,

hay trả học phí cho con,
hay chỉ đơn giản để tồn tại?

Chúng ta bị chê trách là những kẻ
lập kế hoạch kém và thụ động --

vì đã dành toàn bộ số tiền đó cho
những cốc latte và nước đóng chai.

Chỉ trích và đổ lỗi
dường như rất được ưa thích.

Nhiều người thậm chí
không cần đợi ai làm giúp,

vì đã đủ bận rộn với việc
tự phê bình bản thân.

Hãy sở hữu một khoản cho riêng mình,

chúng ta hoàn toàn
có thể tiết kiệm hơn thế.

Tôi biết mình đã có thể
tiết kiệm nhiều hơn,

nếu các bạn tìm hiểu qua về
cuộc sống của tôi trong 30 năm nay,

các bạn sẽ thấy nhiều hơn một
sai lầm ngu ngốc về tài chính của tôi.

Giờ tôi không thể thay đổi được gì nữa.

và các bạn cũng không,

nhưng chúng ta không nên
đánh đồng thái độ cá nhân, riêng lẻ

với những yếu tố mang tính hệ thống

thứ đã gây nên chênh lệch
mức thu nhập hưu trí lên tới 7.7 tỉ đô.

Hàng triệu người Mỹ thuộc
thế hệ "baby boomer" không có mặt ở đây

bởi lịch trình của họ dày đặc
những cuộc hẹn ở Starbucks.

Chúng ta dành suốt 3 thập kỉ qua đối phó
với vấn đề mức lương ổn định, rồi giảm

và những khoản lương hưu mất hút

và cả những khoản chi tốn kém

vào nhà ở, chăm sóc sức khỏe và giáo dục

Mọi thứ đã từng rất khác.

Chúng ta hẳn đều nhớ nguyên tắc
"Kiềng ba chân" trong thu nhập hưu trí

bao gồm tiền tiết kiệm,
lương hưu và bảo hiểm xã hội.

Vâng, bây giờ chiếc kiềng ấy
đã mất cân bằng.

Ta tiết kiệm- nhưng bằng cách nào?

Với nhiều gia đình,

họ không còn gì để tiết kiệm nữa,
sau khi đã trả đủ các loại hóa đơn

Nhánh lương hưu của chiếc kiềng
cũng đang bấp bênh.

Hãy nhớ về khoảng thời gian khi
rất nhiều người có lương hưu

Ngày nay, chỉ 13% công nhân Mỹ làm
cho các công ty có trợ cấp lương hưu.

Vậy, thứ ta nhận được là gì?

Chúng ta có quỹ hưu trí tư nhân 401(k),

và đột nhiên trách nhiệm
về quỹ hưu trí đã chuyển dịch

từ phía các công ti sang chúng ta.

Chúng ta có được tiếng nói riêng,
nhưng cũng chịu đựng nhiều rủi ro,

nó cho thấy hàng triệu người
trong chúng ta không giỏi

trong việc đầu tư tự nguyện suốt 40 năm.

Hàng triệu người không biết cách
kiểm soát những rủi ro thị trường.

Đây đều là những con số biết nói.

Một nửa số hộ gia đình Mỹ không hề có
một khoản tiết kiệm hưu trí.

Chính xác là con số 0

Không có quỹ 401(k), không tài khoản IRA,
không một đồng nào.

Với những người ở tầm tuổi 55- 64
đang sở hữu tài khoản hưu trí,

giá trị trung bình
của tài khoản đó là 104,000$

Nào, 140.000$ xem ra có vẻ ổn hơn 0,

nhưng dưới dạng một niên kim,
nó tạo ra khoảng 300$.

Tôi không nói các bạn không thể sống
dựa vào số tiền đó.

Với việc những khoản tiết kiệm
dần hao hụt ,

lương hưu chỉ còn là
tàn tích của quá khứ

và quỹ 401(k) thất bại
với hàng triệu người dân Mỹ,

nhiều người sắp nghỉ hưu nay chỉ còn
trông chờ vào an sinh xã hội

cho việc tích lũy hưu trí.

Nhưng vấn đề nằm ở đây.

An sinh xã hội đã từng
không được coi là quỹ hưu trí.

Nó gần như không đủ.

Nó thay thế tối đa 40%

thu nhập trước khi nghỉ hưu của bạn.

Mọi thứ thay đổi rất nhiều

từ khi an sinh xã hội được
tái giới thiệu vào năm 1935.

Sau đó, một chàng trai 21 tuổi
chỉ còn 50% cơ hội sống sót

cho đến năm 65 tuổi.

Nên người đó đã nghỉ hưu ở tuổi 60,

dành thời gian câu cá,
gần gũi bên các cháu,

mua một chiếc đồng hồ vàng--

5 năm sau ông ấy qua đời,
và nhận được trợ cấp.

Ví dụ này không còn đúng với hiện tại.

Nếu bạn đang ngoài 50, và sức khỏe vẫn ổn,

bạn sẽ vẫn sống tốt trong vòng
20 hay 25 năm nữa.

Đây thật sự là một
khoảng thời gian dài để tích góp.

phòng khi bạn cháy túi.

Vậy điều gì sẽ diễn ra, nếu bạn đang ở đây

và bạn ở tầm tuổi 50, 55 hoặc 60?

Còn sẽ thế nào, nếu bạn
không muốn sống ở đây

và bạn khoảng 22 hoặc 32 tuổi?

Đây là điều tôi đã học
từ kinh nghiệm của bản thân.

Những kỵ sĩ sẽ không tới đâu.

Không có cuộc giải cứu ngoạn mục nào cả

không có chàng hoàng tử hào hoa

cũng không có gói cứu trợ nào hết.

Để nỗ lực không rơi vào cảnh
già nua và nghèo đói ở Mỹ

chúng ta phải tự cứu chính mình,
và cả những người khác.

Tôi đã bước ra khỏi bóng tối,

và đứng ở đây đầy tự tin,

tôi mong các bạn hãy cùng giống như tôi.

Tôi sẽ không nói
đây là một việc khó khăn đâu.

Tôi đã dám mạo hiểm kể câu chuyện của mình

vì tôi nghĩ nó sẽ giúp những người khác
kể câu chuyện của họ dễ dàng hơn.

Tôi cho rằng chỉ có thể nhờ vào
sức mạnh của tất cả chúng ta

để bước đầu thay đổi
cuộc đối thoại theo kiểu "la-la"

mà chúng ta đang có giữa
cuộc khủng hoảng hưu trí hiện nay.

Nhiều người trong chúng ta bàng hoàng
và mông lung trước những gì đã diễn ra,

chúng ta sẽ phải gây dựng lại từ nền tảng,

hình thành những nhóm mà
tôi gọi là vòng tròn phục hồi.

Đó là những nhóm nhỏ
tập trung lại với nhau

để kể về những điều dã
và đang xảy đến với họ,

để chia sẻ những giải pháp và thông tin

và bắt đầu vạch định con đường phía trước.

Tôi tin rằng đây là nền tảng để
chúng ta một lần nữa tạo được tiếng nói

và gióng lên hồi chuông cảnh báo

bắt đầu gây áp lực lên các cơ quan
và các nhà làm chính sách

để họ chiến đấu với cuộc khủng hoảng
hưu trí này, vì tính khẩn cấp của nó.

Trong lúc ấy,

- trong khoảng thời gian chờ đợi --

chúng ta sẽ phải thích nghi với
tư duy "sống trên mặt đất",

cắt giảm đáng kể việc chi tiêu.

Tôi không có ý nói chỉ sống
đủ với số tiền chúng ta có.

Rất nhiều người đang làm như vậy.

Điều cần được kêu gọi hiện nay là,

một cách sâu sắc hơn hiều,

tự hỏi bản thân chúng ta ý nghĩa thật sự

của một cuộc sống không được
định nghĩa bằng mọi vật chất là gì.

Tôi gọi đó là "Tiết kiệm ưu tiên"

"Tiết kiệm ưu tiên" nghĩa là tìm ra
những gì bạn thật sự cần

khiến bạn cảm thấy hài lòng và tin cậy

Một người bạn của tôi luôn lái những
chiếc ô tô cũ ,chất lượng khá tồi

nhưng anh ấy sẽ dành dụm,
cho đến một ngày đủ 15,000$

để mua một cây sáo

bởi âm nhạc mới là tất cả với anh ấy.

Anh ấy đã tiết kiệm ưu tiên

Tôi đã phải vứt bỏ
những suy nghĩ kì diệu--

rằng chỉ cần tôi đủ kiên nhẫn

và thắt lưng buộc bụng,

mọi thứ sẽ trở lại bình thường.

Nếu tôi gửi thêm một CV

hay điền vào thêm một
đơn ứng tuyển online

hay tham gia thêm một
sự kiện kết nối của các doanh nghiệp

thì tôi chắc chắn sẽ kiếm được
một công việc quen thuộc.

Mọi việc chắc chắn sẽ trở lại bình thường.

Nhưng sự thật là tôi không thể trở lại,
và các bạn cũng không

Cái bình thường mà chúng ta biết qua rồi.

Trong thế giới mới mà ta đang sống,

chúng ta sẽ được yêu cầu làm
những việc bản thân không muốn.

Chúng ta sẽ được giao những công việc

mà chúng ta cảm thấy
không xứng với vị thế, năng lực

và kĩ năng của chúng ta.

Tôi từng phải bước xuống khỏi ngai vàng.

Năm ngoái, một người bạn
hỏi tôi có thể giúp cô ấy

làm một vài công việc tổ chức.

Tôi đinh ninh rằng cô ấy
nói đến việc tổ chức cộng đồng

tương tự những gì
Tổng thống Obama đã làm ở Chicago.

Nhưng hóa ra ý cô ấy là
"tổ chức" lại tủ quần áo hộ ai đó.

Tôi đã nói,"Mình không làm"

Cô ấy đáp,"Rời khỏi ngai vàng của cậu đi.
Đồng tiền thật màu xanh cơ"

Không dễ dàng gì khi làm
một phần của đội tiên phong

những người đang mở ra kỷ nguyên mới
của công việc và cuộc sống.

Đầu tiên luôn là khó khăn nhất.

Tiên phong là trước khi có mạng máy tính,

những con đường và
những người làm gương...

là trước khi có cảnh sát và
những phương hướng để chỉ dẫn chúng ta

phải đi tiếp như thế nào.

Chúng ta đang đứng giữa
một cơn địa chấn

và chúng ta sẽ phải tìm ra một cây cầu
để tự giải thoát chính mình.

Một lối thoát chính là điều ta cần lúc này

ta cần tạo nên một lối thoát

trong khi tiếp tục cố gắng
tìm ra hướng đi tiếp theo.

Lối thoát này cũng sẽ
giúp chúng ta buông bỏ ý niệm

rằng giá trị của chúng ta
phụ thuộc vào mức thu nhập,

địa vị xã hội và nghề nghiệp.

Lối thoát này có thể ngớ ngẩn hay tuyệt vời
phụ thuộc vào cách bạn xoay sở

khi đồi diện với cuộc
khủng hoảng tài chính cá nhân.

Tôi có 1 người bạn là Tiến sĩ,
đang làm việc tại Container Store

hay lái xe cho Uber hay Lyft gì đó,

và một vài người bạn khác đang
cộng tác với các "baby boomers"

và mạo hiểm với những
dự án kinh doanh đầy tiềm năng.

Lối thoát ở đây không có nghĩa là
chúng ta không muốn

gây dựng lại sự nghiệp trước đây,

hay không muốn
những công việc có ý nghĩa.

Chúng ta muốn.

Lối thoát là những gì chúng ta làm
trong khi chờ đợi,

trong khi tìm ra hướng đi tiếp theo.

Tôi từng phải học cách nghĩ về
chiến lược thay vì thất bại

khi tôi cố gắng duy trì những việc
bản thân không muốn làm.

Và khi tôi nói đó là một cách tiếp cận

tôi hi vọng các bạn
cũng cân nhắc điều này.

Nên nếu bạn muốn chuyển đến
sống cùng anh trai cho tiết kiệm,

hãy gọi cho anh bạn.

Nếu bạn cần cho thuê nhà
để có tiền trả các khoản thế chấp

hay tiền thuê nhà của chính bạn

hãy làm đi.

Nếu bạn cần đến tem thực phẩm,

hãy lấy chúng.

AARP thống kê chỉ 1/3 số người lớn tuổi
đủ điều kiện lấy chúng.

Hãy làm những gì bạn cần
để hướng đến cuộc sống mới.

Hãy hiểu rằng có hàng triệu
người như chúng ta.

Bước ra khỏi bóng tối.

Cắt giảm chi tiêu,

tiết kiệm có ưu tiên;

nghĩ về chiến lược, thay vì sự thất bại;

rời khỏi ngai vàng

và tìm một lối thoát để vượt qua
khoảng thời gian khủng hoảng

Chúng ta đã thành công
trong việc nâng cao tuổi thọ,

đầu tư hàng tỉ đô la vào
các chuẩn đoán, điều trị

và kiểm soát bệnh tật.

Nhưng sống lâu thôi chưa đủ.

Chúng ta muốn sống tốt.

Chúng ta đang không đầu tư
đủ nhiều vào các cơ sở hạ tầng

để đảm bảo cho mong muốn này.

Giờ chúng ta cần một hướng tư duy mới

về ý nghĩa của việc trở thành
người cao tuổi ở Mỹ.

Chúng ta cũng cần
những hướng dẫn và ý tưởng

làm sao để có một cuộc sống phong phú

với nguồn thu nhập vô cùng khiêm tốn.

Nên tôi đang kêu gọi
những người đại diện thay đổi

và những doanh nghiệp xã hội,

những nghệ sĩ, người cao tuổi,

những nhà đầu tư có tầm ảnh hưởng.

Tôi kêu gọi các nhà phát triển và
nhà cải cách với hiện trạng này.

Chúng tôi cần các bạn
giúp chúng tôi hình dung

cách thức đầu tư vào các dịch vụ,
các sản phẩm và cơ sở hạ tầng,

những thứ giúp chúng tôi
nâng cao phẩm giá,

sự tự do và giàu có

mà chúng tôi sẽ được hưởng
trong rất nhiều thập kỉ tới.

Một cuộc hành trình đã đưa tôi thoát khỏi
nơi tràn ngập nỗi sợ hãi và xấu hổ

để hướng đến sự khiêm nhường và thấu hiểu

Tôi giờ đây đã sẵn sàng cùng
mọi người liên kết những lá chắn

để cùng tranh đấu trong cuộc chiến này,

và tôi chào đón các bạn cùng tham gia

Cảm ơn các bạn.

(Vỗ tay)