< Return to Video

Ułamki, które są sobie równoważne

  • 0:01 - 0:05
    Dzisiaj opowiem o ułamkach równoważnych
  • 0:05 - 0:09
    Ułamki równoważne są to takie ułamki...
  • 0:09 - 0:10
    ...które, pomimo że wyglądają inaczej...
  • 0:10 - 0:12
    ...są sobie równe. Jak to jest możliwe?
  • 0:12 - 0:14
    Spójrzmy na przykład.
  • 0:14 - 0:18
    Powiedzmy że mamy ułamek 1/2.
  • 0:18 - 0:21
    Dlaczego to nie chce pisac...
  • 0:21 - 0:23
    Jeszcze tylko dobiorę właściwy kolor...
  • 0:23 - 0:27
    No więc przypuśćmy, że mamy ułamek 1/2
  • 0:27 - 0:31
    Można go narysować, powiedzmy że mam pizzę,
  • 0:31 - 0:33
    którą mam podzielić na dwa równe kawałki.
  • 0:33 - 0:35
    To jest mianownik, 2
  • 0:35 - 0:38
    I gdybym zjadł jeden z dwóch takich samych kawałków, zjadłbym...
  • 0:38 - 0:41
    ...połowę pizzy.
  • 0:41 - 0:42
    To jest jasne.
  • 0:42 - 0:44
    I nieskomplikowane.
  • 0:44 - 0:46
    No dobrze, a jeśli zamiast dzielić tą samą pizzę na dwa kawałki,
  • 0:46 - 0:50
    zaraz to narysuję.
  • 0:50 - 0:52
    Zamiast dzielić ją na 2 kawałki, podzielę ją
  • 0:52 - 0:55
    na 4 kawałki?
  • 0:55 - 0:59
    W mianowniku mam teraz w sumie
  • 0:59 - 1:03
    4 kawałki pizzy.
  • 1:03 - 1:05
    I zamiast zjeść jeden z tych kawałków,
  • 1:05 - 1:07
    zjadłbym 2 z nich.
  • 1:07 - 1:13
    Czyli zjadłbym 2/4 pizzy.
  • 1:15 - 1:20
    Patrzac na oba rysunki widzę że
  • 1:20 - 1:22
    zjadłem tyle samo pizzy!
  • 1:22 - 1:25
    Czyli te dwa ułamki są równe.
  • 1:25 - 1:28
    Jeśli ktoś powiedział Ci że zjadł 1/2 pizzy, lub jeśli
  • 1:28 - 1:31
    powiedział Ci że zjadł 2/4 pizzy, okazuje się że w obu wypadkach
  • 1:31 - 1:33
    zjadł tyle samo pizzy.
  • 1:33 - 1:34
    Dlatego mówimy że oba te ułamki
  • 1:34 - 1:35
    są równoważne.
  • 1:35 - 1:39
    Jeszcze jeden przykład.
  • 1:39 - 1:44
    Tym razem wyszła trochę krzywo, ale przyjmijmy że
  • 1:44 - 1:46
    to jest nasza pizza.
  • 1:46 - 1:51
    Powiedzmy że podzielę ją na 8 równych części.
  • 1:51 - 1:58
    I zamiast zjeść 2 części, zjemy 4 części z tych 8/
  • 1:58 - 2:00
    Tak, że zjedliśmy cztery kawałki z 8.
  • 2:00 - 2:03
    Znowu zjedliśmy tyle samo pizzy!
  • 2:03 - 2:05
    Znowu zjedliśmy połowę pizzy.
  • 2:05 - 2:11
    Czyli 1/2 równa się 2/4 i równa się 4/8.
  • 2:11 - 2:13
    Widzisz powtarzający się schemat, jeśli porównamy
  • 2:13 - 2:19
    związek pomiędzy 1/2, 2/4 i 4/8?
  • 2:19 - 2:25
    No tak, żeby przejść od 1/2 do 2/4 musimy pomnożyć mianownik,
  • 2:25 - 2:27
    czyli tą liczbę,która jest na dole
  • 2:27 - 2:29
    ułamka.
  • 2:29 - 2:31
    Mnożymy ją przez 2.
  • 2:31 - 2:35
    Ale kiedy mnożymy mianownik przez 2, musimy także
  • 2:35 - 2:38
    pomnożyć licznik przez 2.
  • 2:38 - 2:39
    Dokładnie to zrobiliśmy.
  • 2:39 - 2:42
    I ma to sens, bo skoro zwiększamy dwa razy liczbę kawałków,
  • 2:47 - 2:51
    na które dzielimy pizzę, musimy zjeść dwa razy więcej tych mniejszych kawałków,
  • 2:51 - 2:54
    żeby zjeść tyle samo pizzy.
  • 2:54 - 2:56
    Spróbujmy zrobić jeszcze kilka przykładów,
  • 2:56 - 3:01
    w ten sposób, mam nadzieję, nabierzemy wprawy.
  • 3:01 - 3:02
    Pozwólcie że to zetrę.
  • 3:02 - 3:07
    Dlaczego nie chce ścierać?
  • 3:08 - 3:14
    Dobrze, użyje myszy...
  • 3:16 - 3:18
    OK, w porządku.
  • 3:18 - 3:19
    Przepraszam :).
  • 3:19 - 3:21
    Powiedzmy, że mam ułamek 3/5.
  • 3:21 - 3:24
    Tak samo jak poprzednio, jeśli pomnożymy
  • 3:27 - 3:31
    licznik i mianownik przez tą samą liczbę,
  • 3:31 - 3:33
    otrzymamy ułamek równoważny.
  • 3:33 - 3:38
    No więc jeśli pomnożymy licznik przez 7 i mianownik
  • 3:38 - 3:47
    przez 7, otrzymamy 21 - ponieważ 3 razy 7 równa się 21 - przez 35.
  • 3:47 - 3:52
    A więc 3/5 i 21/35 są ułamkami równoważnymi (są równe).
  • 3:52 - 3:55
    Wprawdzie nie mam pojęcia, czy umiecie już
  • 3:55 - 3:58
    mnożyć ułamki, ale w sumie pomnożyliśmy po prostu 3/5
  • 3:58 - 4:02
    prze 7/7 i otrzymaliśmy w wyniku 21/35.
  • 4:02 - 4:06
    I w dodatku to wcale nie są żadne czary!
  • 4:06 - 4:09
    7/7, co to właściwie jest 7/7?
  • 4:09 - 4:13
    Jeśli mam pizzę podzieloną na 7 równych części i właśnie zjadłem wszystkie 7;
  • 4:13 - 4:15
    czyli zjadłem całą pizzę.
  • 4:15 - 4:19
    Czyli 7/7 jest równe 1.
  • 4:19 - 4:23
    Czyli to co zrobiliśmy to po prostu wzięliśmy 3/5 i
  • 4:23 - 4:24
    pomnożyliśmy przez 1.
  • 4:24 - 4:27
    Bo 7/7 równa się 1.
  • 4:30 - 4:33
    Oj, coś tu znowu nie działa...
  • 4:33 - 4:39
    I w ten sposób otrzymaliśmy 21/35.
  • 4:39 - 4:39
    Ciekawe...
  • 4:39 - 4:41
    W zasadzie pomnożyliśmy liczbę przez 1 i wiemy
  • 4:41 - 4:44
    że każda liczba pomnożona przez 1 jest równa sobie.
  • 4:44 - 4:46
    I wszystko co zrobiliśmy to zapisaliśmy ją inaczej,
  • 4:46 - 4:54
    jako 21/35.
  • 4:54 - 5:00
    Zacznijmy teraz od ułamka 5/12.
  • 5:00 - 5:05
    Powiedzmy, że chcę zapisać ten ułamek tak, żeby
  • 5:05 - 5:09
    jego mianownik był równy 36.
  • 5:09 - 5:13
    Hm... Jeśli chcemy otrzymać 36 z 12, przez jaką liczbę musimy pomnożyć?
  • 5:13 - 5:18
    No tak, 12 mieści się w 36 trzy razy.
  • 5:18 - 5:20
    Czyli, jeśli pomnożymy mianownik przez 3, musimy
  • 5:20 - 5:22
    także pomnożyć licznik przez 3.
  • 5:22 - 5:24
    Razy 3.
  • 5:24 - 5:27
    To będzie 15.
  • 5:27 - 5:32
    Czyli 15/36 to jest to samo co 5/12.
  • 5:32 - 5:34
    I tak jak w naszych poprzednich przykładach, oznacza to po prostu
  • 5:34 - 5:38
    że mając pizzę pokrojoną na 12 równych kawałków zjedliśmy 5 z nich.
  • 5:38 - 5:39
    Powiedzmy, że już.
  • 5:39 - 5:42
    A potem taką samą pizzę, tego samego rozmiaru,
  • 5:42 - 5:45
    podzieliliśmy na 36 kawałków i zjedliśmy 15 z nich.
  • 5:45 - 5:48
    Zjedliśmy dokładnie tyle samo pizzy, co poprzednim razem.
Title:
Ułamki, które są sobie równoważne
Description:

Introduces the concept of equivalent fractions

more » « less
Video Language:
English
Duration:
05:49
Lech Mankiewicz added a translation

Polish subtitles

Revisions