< Return to Video

Recognizing Odd and Even Functions

  • 0:01 - 0:07
    Çift ve tek fonksiyonlar hakkında bir şeyler öğrenip öğrenemeyeceğimize bakalım.
  • 0:07 - 0:12
    Çift fonksiyonlar ve bu sağ tarafta da tek fonksiyonlar hakkında konuşacağız.
  • 0:12 - 0:18
    Zamanımız olursa, çift de tek de olmayan fonksiyonlar hakkında konuşacağız.
  • 0:18 - 0:22
    Şimdi, çift fonksiyonları tanımlamadan önce,
  • 0:22 - 0:24
    size onların nasıl gözüktüğünü göstermek istiyorum
  • 0:24 - 0:27
    çünkü bence onları tanımanın en kolay yolu bu,
  • 0:27 - 0:31
    çift fonksiyonların tanımını gördüğümüzde
  • 0:31 - 0:32
    biraz daha oturacak.
  • 0:32 - 0:36
    Şimdi, şuraya bir koordinat düzlemi çiziyoruz.
  • 0:36 - 0:41
    X ekseni ve sonra, -şunu biraz daha düzgün çizeyim,
  • 0:41 - 0:45
    Bunu şuraya çekeyim, ve bu y eksenim.
  • 0:45 - 0:49
    Ya da y eşittir f(x) eksenim de diyebilirdim, işte böyle.
  • 0:49 - 0:53
    f(x)'in grafiğini çizeyim.
  • 0:53 - 0:58
    f(x) eşittir x kare, veya y eşittir x kare, ikisi de olur.
  • 0:58 - 1:00
    O zaman ilk yarısını çizeyim.
  • 1:00 - 1:02
    Böyle görünüyor.
  • 1:02 - 1:07
    Ve, ikinci yarısı, o da böyle görünüyor
  • 1:07 - 1:11
    Şöyle -şunu simetrik olarak çizeyim
  • 1:11 - 1:15
    Evet, iyi oldu.
  • 1:15 - 1:20
    f(x) eşittir x kare, bir çift fonksiyondur.
  • 1:20 - 1:23
    Bunu simetrik olmasından tanıyabilirsiniz,
  • 1:23 - 1:25
    y eksenine göre simetriktir.
  • 1:25 - 1:29
    Eğer sağ taraftakileri alırsanız, y ekseninin sağındakileri
  • 1:29 - 1:33
    ve onları y ekseninden sol tarafa yansıtırsanız,
  • 1:33 - 1:37
    fonksiyonun diğer kısmını elde edersiniz,
  • 1:37 - 1:39
    ve bu da çift fonksiyonu işaret eder.
  • 1:39 - 1:42
    Size ilginç bir özellik göstermek istiyorum.
  • 1:42 - 1:45
    Herhangi bir x değerini alırsanız -pozitif bir x değeri aldık diyelim
  • 1:45 - 1:48
    x eşittir 2 değerini aldık diyelim.
  • 1:48 - 1:51
    f(2) derseniz 4 çıkar.
  • 1:51 - 1:58
    Bu fonksiyon için, f(x) fonksiyonu için,
  • 1:58 - 1:58
    2'nin karesinden 4 çıkacak.
  • 1:58 - 2:03
    Eğer 2'nin negatif halini alırsanız, yani eksi 2 alırsanız,
  • 2:03 - 2:06
    eksi 2 alırsanız ve fonksiyonu öyle değerlendirirseniz
  • 2:06 - 2:11
    yine 4 çıkacak, ve bu
  • 2:11 - 2:14
    umarım, ya da belki, size çok mantıklı geliyordur.
  • 2:14 - 2:18
    Diyeceksiniz ki, "Tabii Sal, belli ki eğer bu fonksiyonu
  • 2:18 - 2:20
    y ekseninden yansıtıyorsam, sonuç böyle çıkacak."
  • 2:20 - 2:24
    Fonksiyona hangi pozitif değeri verirsem vereyim,
  • 2:24 - 2:27
    negatifini verdiğimde fonksiyon yine aynı değeri verecek.
  • 2:27 - 2:31
    Bu da bizi bir tanıma götürüyor.
  • 2:31 - 2:35
    Bir fonksiyon çiftse, ya da diyebilirim ki, bir fonksiyon
  • 2:35 - 2:41
    ancak ve ancak, -yani, çift. Çift fonksiyon
  • 2:41 - 2:43
    ve çift sayı terimlerini karıştırmayın.
  • 2:43 - 2:47
    Tamamen farklı fikirler. Aralarında bariz
  • 2:47 - 2:49
    bir bağlantı yok, bildiğim kadarıyla, çift fonksiyonlar ve
  • 2:49 - 2:52
    çift sayılar arasında, ve tek fonksiyonlar ve tek sayılar arasında.
  • 2:52 - 3:01
    Yani, ancak ve ancak, f(x) eşittir f(-x) ise
  • 3:01 - 3:04
    bir çift fonksiyon elde edersiniz.
  • 3:04 - 3:06
    Size bunu en baştan bunu söylemememin sebebi,
  • 3:06 - 3:08
    bunun çift fonksiyonların tanımı olması.
  • 3:08 - 3:09
    Çünkü buna baktığınızda:
  • 3:09 - 3:11
    Hey, bu da ne demek? diyecektiniz.
  • 3:11 - 3:14
    f(x) eşittir f(-x) ve işte bu anlama geliyor.
  • 3:14 - 3:18
    f(2) alırsam, 4 çıkacağı anlamına geliyor.
  • 3:18 - 3:20
    Size özel bir durum göstereyim.
  • 3:20 - 3:25
    f(2) eşittir f(-2).
  • 3:25 - 3:32
    Ve bu özel durum için f(x) eşittir x kare, ikisi de 4'e eşit.
  • 3:32 - 3:38
    Yani, fonksiyon yansıtılabilir demenin, veya fonksiyonun sol tarafı
  • 3:38 - 3:42
    sağ tarafının dikey eksene göre, y eksenine göre,
  • 3:42 - 3:47
    yansıması demenin başka bir yolu.
  • 3:47 - 3:50
    Burayı iyi anladığımızdan emin olmak için
  • 3:50 - 3:52
    birkaç çift fonksiyon daha çizeyim.
  • 3:52 - 3:57
    Ve biraz daha tuhaf şeyler çizeceğim,
  • 3:57 - 3:59
    sadece onları görünce tanımayı öğrenmeniz için.
  • 3:59 - 4:09
    Yani şunun gibi bir fonksiyon, şöyle diyelim.
  • 4:09 - 4:15
    Belki buraya atlıyor ve şöyle bir şey yapıyor.
  • 4:15 - 4:17
    Ve sonra bu tarafta, yine aynı şeyi yapıyor.
  • 4:17 - 4:20
    Yansıması, yani buraya atlıyor.
  • 4:20 - 4:24
    Ve sonra böyle gidiyor ve sonra da böyle gidiyor.
  • 4:24 - 4:27
    Birbirlerinin aynada yansıması olacak şekilde çizmeye çalışıyorum.
  • 4:27 - 4:29
    Bu bir çift fonksiyon.
  • 4:29 - 4:32
    Bu fonksiyonun sağ tarafında olan şeyi alıyorsunuz,
  • 4:32 - 4:38
    ve gerçek anlamda onu y eksenine göre yansıtıyorsunuz ve fonksiyonun sol tarafını elde ediyorsunuz.
  • 4:38 - 4:40
    Bunun da geçerli olduğunu görebilirsiniz.
  • 4:40 - 4:42
    Eğer birkaç değer alırsam.
  • 4:42 - 4:46
    Buradaki değere, ... bilmiyorum, 3 diyelim.
  • 4:46 - 4:54
    Burada f(3) eşittir, 5 diyelim.
  • 4:54 - 4:55
    Yani bu 5.
  • 4:55 - 5:02
    f(-3)'ün de 5 olduğunu görüyoruz.
  • 5:02 - 5:06
    Ve bu çift fonksiyon tanımımızın da bize söylediği şey.
  • 5:06 - 5:10
    Çizebilirim, bir tane daha çizeyim ki tam otursun.
  • 5:10 - 5:13
    Eksenler yeşil renkte yapacağım.
  • 5:13 - 5:17
    Bunun gibi bir tane daha yapayım.
  • 5:17 - 5:22
    Belki trigonometrik gibi görünen bir fonksiyonumuz olabilirdi.
  • 5:22 - 5:23
    Böyle görünürdü.
  • 5:23 - 5:27
    Böyle görünürdü işte.
  • 5:27 - 5:30
    İki yönde de gitmeye devam ediyor.
  • 5:30 - 5:33
    Yani bunun gibi bir şey de çift olurdu.
  • 5:33 - 5:37
    Yani bunların hepsi çift fonksiyonlar. Muhtemelen şimdi düşünüyorsunuz:
  • 5:37 - 5:38
    Peki bir tek fonksiyon nedir?
  • 5:38 - 5:41
    Sizin için bir tek fonksiyon çizeyim.
  • 5:41 - 5:45
    Eksenleri bir daha çizeyim.
  • 5:45 - 5:52
    x ekseni, y ekseni, f'in x ekseni, size bir tek fonksiyon göstermek için.
  • 5:52 - 5:56
    Belirli bir tek fonksiyon yazayım, belki tek fonksiyonların en ünlüsü.
  • 5:56 - 5:58
    Bu muhtemelen çift fonksiyonların en ünlüsü.
  • 5:58 - 6:04
    Ve bu f(x), en ünlü tek fonksiyon için başka adaylar olsa da.
  • 6:04 - 6:07
    f(x) eşittir x küp.
  • 6:07 - 6:10
    Şöyle görünüyor ve belki de bu grafiği gördünüz.
  • 6:10 - 6:14
    Görmediyseniz ve kendiniz bazı noktaları alarak çizmeyi deneyebilirsiniz.
  • 6:14 - 6:16
    Böyle görünüyor.
  • 6:16 - 6:21
    ve bir tek fonksiyonu görerek tanımanın yolu da,
  • 6:21 - 6:25
    y ekseninin sağında ne olduğuna bakma. Bir daha, bu y ekseni, bu x ekseni.
  • 6:25 - 6:28
    Tüm bu meseleler y ekseninin sağında.
  • 6:28 - 6:32
    Eğer onu y eksenine göre yansıtırsanız şöyle bir şey bulursunuz.
  • 6:32 - 6:36
    Bunun gibi bir şey bulursunuz ve eğer grafiğin sol tarafı böyle görünseydi,
  • 6:36 - 6:37
    bir çift fonksiyonla uğraşıyor olurduk.
  • 6:37 - 6:39
    Açık ki öyle değil.
Title:
Recognizing Odd and Even Functions
Description:

Even and odd functions

more » « less
Video Language:
English
Duration:
12:25
Cumhur Korkut edited Turkish subtitles for Recognizing Odd and Even Functions
Cumhur Korkut added a translation

Turkish subtitles

Incomplete

Revisions