< Return to Video

Kế hoạch tái chế Styrofoam của nhà phát minh trẻ

  • 0:01 - 0:03
    Đó là vào một ngày thứ bảy bình thường.
  • 0:03 - 0:06
    Bố tôi đang ở ngoài vườn cắt cỏ,
  • 0:06 - 0:08
    mẹ tôi đang gấp quần áo trên lầu,
  • 0:08 - 0:10
    chị tôi đang làm bài tập trong phòng riêng
  • 0:10 - 0:12
    còn tôi đang chơi game trong tầng hầm.
  • 0:13 - 0:15
    Và khi tôi leo lên nhà để lấy đồ uống,
  • 0:15 - 0:17
    tôi đã nhìn ra của sổ
  • 0:17 - 0:20
    và nhận ra có vài thứ tôi đã phải làm,
  • 0:20 - 0:22
    và đây là thứ mà tôi nhìn thấy.
  • 0:24 - 0:27
    Không, nó không phải bữa tối
    của gia đình tôi bị cháy.
  • 0:27 - 0:30
    Mà nó là dự án khoa học của tôi.
  • 0:30 - 0:32
    Ngọn lửa bùng cháy,
  • 0:32 - 0:33
    khói ngập không khí
  • 0:33 - 0:36
    và trông như cái chòi gỗ
    của chúng tôi cũng sắp bắt lửa,
  • 0:36 - 0:38
    Tôi lập tức hét lên.
  • 0:38 - 0:40
    Mẹ tôi hoảng sợ,
  • 0:40 - 0:42
    bố tôi chạy vòng vòng dập lửa
  • 0:42 - 0:46
    và tất chị tôi thì bắt đầu
    quay video đăng lên Snapchat.
  • 0:46 - 0:48
    (Cười)
  • 0:48 - 0:51
    Đó chỉ mới là sự khởi đầu cho
    dự án khoa học của nhóm tôi.
  • 0:51 - 0:54
    Nhóm của tôi gồm có tôi
    và ba học sinh khác
  • 0:54 - 0:56
    họ cũng có mặt trong
    khán phòng ngày hôm nay.
  • 0:56 - 0:58
    Chúng tôi thi đấu ở
    giải FIRST LEGO League,
  • 0:58 - 1:02
    một cuộc thi quốc tế về lắp ráp
    rô bốt LEGO dành cho trẻ em,
  • 1:02 - 1:04
    và ngoài việc thi đấu lắp ráp robot,
  • 1:04 - 1:06
    chúng tôi còn tự làm một dự án khoa học,
  • 1:06 - 1:09
    và đây là dự án chúng tôi đã thực hiện.
  • 1:09 - 1:11
    Ý tưởng cho dự án này đều bắt đầu
  • 1:11 - 1:12
    từ vài tháng trước,
  • 1:12 - 1:15
    khi vài bạn trong nhóm
    làm một chuyến đi đến Trung Mỹ
  • 1:15 - 1:18
    và nhìn thấy các bãi biển
    đầy rác là vật dụng làm từ Styrofoam
  • 1:18 - 1:19
    hoặc xốp EPS.
  • 1:19 - 1:21
    Và khi họ trở về
    và kể với chúng tôi về điều đó,
  • 1:21 - 1:23
    chúng tôi mới bắt đầu nghĩ về việc
  • 1:23 - 1:26
    chúng ta nhìn thấy Styrofoam hằng ngày
    nhiều như thế nào.
  • 1:26 - 1:28
    Mới mua một cái TV màn hình phẳng?
  • 1:28 - 1:31
    Bạn được một đống xốp
    còn lớn hơn chính cái TV.
  • 1:31 - 1:33
    Uống một ly cà phê?
  • 1:33 - 1:36
    Vâng, những chiếc ly xốp đựng cà phê xong
    sẽ chất thành đống
  • 1:36 - 1:39
    Và những vật này sẽ đi đâu
    sau khi được sử dụng có một lần?
  • 1:39 - 1:43
    Vì hiện vẫn chưa có giải pháp nào hay
    để giải quyết đống xốp đã qua sử dụng,
  • 1:43 - 1:45
    hầu hết rác xốp cuối cùng
    được đưa đến bãi chôn rác,
  • 1:45 - 1:47
    hay trôi ra đại dương, dạt vào bãi biển,
  • 1:47 - 1:49
    mất hơn 500 năm để phân hủy.
  • 1:49 - 1:52
    Và thực tế là hằng năm chỉ riêng nước Mỹ
  • 1:52 - 1:54
    đã sản xuất gần 1 tỷ ký xốp Styrofoam,
  • 1:54 - 1:57
    lấp đầy 25% các bãi chôn lấp.
  • 1:57 - 2:01
    Vậy tại sao chúng ta lại có những
    sự tích tụ của chất thải Styrofoam?
  • 2:01 - 2:04
    Tai sao ta không thể tái chế chúng
    như các loại nhựa khác?
  • 2:04 - 2:08
    Rất đơn giản,
    tái chế polystyrene cực đắt đỏ
  • 2:08 - 2:09
    và có khả năng bị hư hỏng,
  • 2:09 - 2:14
    vì vậy có rất ít thị trường yêu cầu
    Styrofoam phải được tái chế.
  • 2:14 - 2:17
    Hậu quả là, Styrofoam trở thành
    vật liệu không thể tái tạo,
  • 2:17 - 2:21
    bởi vì tái chế polystyrene
    vừa không dễ vừa không thể.
  • 2:22 - 2:24
    Và thật ra rất nhiều thành phố khắp Mỹ
  • 2:24 - 2:26
    Đã thông qua sắc lệnh
  • 2:26 - 2:29
    chính thức cấm sản xuất
    các sản phẩm chứa polystyrene,
  • 2:29 - 2:31
    Bao gồm các dụng cụ gia dụng dùng một lần
  • 2:31 - 2:34
    đậu phộng đóng gói, hộp đựng thức ăn
  • 2:34 - 2:36
    và thậm chí đồ chơi cát bằng nhựa,
  • 2:36 - 2:39
    tất cả chúng đều rất hữu dụng
    trong xã hội ngày nay.
  • 2:39 - 2:41
    Và hiện nay Pháp đã trở thành
    quốc gia đầu tiên
  • 2:41 - 2:43
    cấm hoàn toàn dụng cụ gia dụng bằng nhựa
  • 2:43 - 2:45
    li và dĩa nhựa.
  • 2:45 - 2:48
    Nhưng sẽ ra sao nếu chúng ta
    tiếp tục sử dụng Styrofoam
  • 2:48 - 2:51
    và được lợi từ giá rẻ,
    tính nhẹ nhàng, cách điện
  • 2:51 - 2:53
    và cực dễ để mang theo,
  • 2:53 - 2:56
    trong khi không phải hứng chịu
    tác động ngược lại
  • 2:56 - 2:57
    hoặc phải từ bỏ nó?
  • 2:57 - 3:01
    Thế nào nếu chúng ta có thể
    biến nó thành thứ gì khác hữu dụng?
  • 3:01 - 3:03
    Thế nào nếu ta biến điều không thể
    thành có thể?
  • 3:04 - 3:09
    Nhóm chúng tôi đưa ra giả thuyết
    sử dụng carbon có sẵn trong Styrofoam
  • 3:09 - 3:11
    để tạo ra than hoạt tính,
  • 3:11 - 3:13
    chất được dùng hầu như trong
    mọi bình lọc nước ngày nay.
  • 3:13 - 3:17
    Và than hoạt tính hoạt động nhờ
    sử dụng các hạt mirco siêu nhỏ
  • 3:17 - 3:20
    để lọc các chất gây ô nhiễm
    ra khỏi nước hoặc không khí.
  • 3:21 - 3:24
    Và chúng tôi bắt đầu bằng cách
    thực hiện vài thử nghiệm nhiệt,
  • 3:24 - 3:27
    nhưng tiếc là
    chúng tôi thất bại rất nhiều.
  • 3:28 - 3:30
    Thực tế là chẳng có hiệu quả nào.
  • 3:30 - 3:32
    Bên cạnh lò nướng của bố tôi bốc cháy,
  • 3:32 - 3:35
    hầu hết các mẫu thử
    đều bốc hơi thành hư không,
  • 3:35 - 3:38
    hoặc nổ tung trong các lò đun đắt tiền,
  • 3:38 - 3:40
    để lại một mớ hỗn độn nhớp nháp.
  • 3:40 - 3:44
    Thực ra chúng tôi rất nản
    vì các lần thất bại, và gần như bỏ cuộc.
  • 3:45 - 3:47
    Vậy vì sao chúng tôi tiếp tục cố gắng
  • 3:47 - 3:49
    trong khi người lớn đều nói nó không thể?
  • 3:49 - 3:53
    Chắc là vì chúng tôi là con nít.
    Chúng tôi không biết điều gì tốt hơn thế.
  • 3:53 - 3:56
    Nhưng sự thật là chúng tôi tiếp tục
    vì tin rằng nó vẫn khả thi.
  • 3:56 - 3:58
    Chúng tôi biết nếu chúng tôi thành công,
  • 3:58 - 4:01
    Chúng tôi có thể cứu lấy môi trường
    và làm thế giới tốt đẹp hơn.
  • 4:01 - 4:03
    Nên chúng tôi tiếp tục thử
  • 4:03 - 4:05
    và thất bại
  • 4:05 - 4:07
    và thử
  • 4:07 - 4:08
    và thất bại.
  • 4:08 - 4:10
    Chúng tôi đã sắp bỏ cuộc.
  • 4:11 - 4:12
    Nhưng rồi nó xảy đến.
  • 4:12 - 4:15
    Với nhiệt độ chuẩn, thời gian
    và các chất hóa học,
  • 4:15 - 4:17
    cuối cùng chúng tôi cũng có
    kết quả thành công
  • 4:17 - 4:21
    chứng minh chúng tôi đã tạo ra
    than hoạt tính từ Styrofoam phế thải.
  • 4:21 - 4:24
    Vào thời điểm đó,
    điều trước đây bất khả thi
  • 4:24 - 4:25
    bỗng chốc trở nên có thể.
  • 4:25 - 4:29
    Nó cho chúng tôi thấy dù
    chúng tôi thất bại nhiều từ khi bắt đầu,
  • 4:29 - 4:32
    Chúng tôi vẫn có thể kiên trì vượt qua
    để đạt kết quả như mong đợi.
  • 4:32 - 4:35
    Và hơn thế nữa, chúng tôi không chỉ
    có thể tạo ta than hoạt tính
  • 4:35 - 4:36
    để làm sạch nước,
  • 4:37 - 4:39
    Mà còn có thể tái chế Styrofoam phế thải,
  • 4:39 - 4:42
    Giải quyết hai vấn nạn toàn cầu với
    một giải pháp.
  • 4:42 - 4:45
    Từ đó, chúng tôi được truyền cảm hứng
    để phát triển dự án,
  • 4:45 - 4:48
    thực hiện nhiều thử nghiệm
    để làm nó hiệu quả hơn
  • 4:48 - 4:50
    và thử nghiệm nó vào tình hình thực tế.
  • 4:50 - 4:52
    Sau đó chúng tôi bắt đầu nhận viện trợ
  • 4:52 - 4:55
    Từ chương trình eCYBERMISSION
    STEM-in-Action của NSTA
  • 4:55 - 4:56
    được bảo trợ bởi Quân đội Mỹ,
  • 4:56 - 4:59
    cũng như Giải thưởng Cải tiến Toàn cầu
    FIRST
  • 4:59 - 5:00
    tài trợ bởi XPRIZE.
  • 5:01 - 5:02
    Và chúng tôi được vinh danh
  • 5:02 - 5:05
    Với giải thưởng Nhà cải tiến Khoa học Mỹ
  • 5:05 - 5:06
    Trong hội chợ khoa học của Google.
  • 5:06 - 5:10
    Với tiền tài trợ, chúng tôi dự định
    đăng kí bằng sáng chế cho qui trình ấy
  • 5:10 - 5:12
    và tiếp tục làm việc với dự án.
  • 5:12 - 5:17
    Và vâng, dù chúng tôi bắt đầu
    với lò nướng bốc cháy của bố tôi
  • 5:17 - 5:19
    và thất bại rất nhiều lần
    đến nỗi gần như bỏ cuộc,
  • 5:19 - 5:22
    Khi nhìn lại, chúng hoàn toàn xứng đáng.
  • 5:22 - 5:25
    Chúng tôi chọn vấn đề mà
    nhiều người cho rằng bất khả thi
  • 5:25 - 5:26
    và làm nó trở nên khả thi,
  • 5:26 - 5:29
    và chúng tôi kiên trì với công việc
    dù trông chúng chả có gì tiến triển.
  • 5:29 - 5:32
    Chúng tôi học được rằng
    bạn không thể thành công
  • 5:32 - 5:33
    nếu không gặp, ít
  • 5:33 - 5:35
    thì nhiều, những thấy bại
  • 5:35 - 5:39
    Nên trong tương lai,
    đừng sợ nếu lò nướng của bạn bốc cháy,
  • 5:39 - 5:43
    vì bạn chẳng bao giờ biết khi nào
    ý tưởng của bạn bắt lửa
  • 5:44 - 5:45
    Cảm ơn mọi người.
  • 5:45 - 5:49
    (Vỗ tay)
Title:
Kế hoạch tái chế Styrofoam của nhà phát minh trẻ
Speaker:
Ashton Cofer
Description:

Từ đậu phộng đóng gói tới li cà phê giấy, mỗi năm một mình nước Mỹ đã sản xuất gần hai tỷ pound Styrofoam -- không cái nào trong đó có thể tái chế. Nản lòng với nguồn phế thải và không gian của các bãi chôn rác, Ashton Cofer và các bạn cùng nhóm trong hội chợ khoa học đã phát triển một phương pháp đốt để phá vỡ Styrofoam phế liệu thành chất hữu dụng hơn. Hãy cùng xem bản thiết kế gốc đã thắng hai giải thưởng của Giải Cải tiến Toàn cầu Liên minh FIRST LEGO và Giải Nhà cải tiến Khoa học Mỹ của họ.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
06:01

Vietnamese subtitles

Revisions