Հանս Ռոսլինգը և կախարդական լվացքի մեքենան
-
0:00 - 0:02Ես ընդամենը չորս տարեկան էի,
-
0:02 - 0:05երբ տեսա, թե ինչպես է իմ մայրը բեռնում լվացքի մեքենան
-
0:05 - 0:08առաջին անգամ իմ կյանքում։
-
0:08 - 0:10Դա հրաշալի օր էր իմ մոր համար։
-
0:10 - 0:13Իմ մայրն ու հայրը երկար տարիներ գումար էին խնայում,
-
0:13 - 0:15որպեսզի կարողանան գնել այդ մեքենան։
-
0:15 - 0:17Եվ երբ այն պիտի օգտագործեին առաջին անգամ,
-
0:17 - 0:19նույնիսկ տատիկն էր հրավիրված
-
0:19 - 0:21մեքենան տեսնելու։
-
0:21 - 0:24Տատիկը նույնիսկ ավելի հուզված էր։
-
0:24 - 0:26Իր կյանքի ընթացքում
-
0:26 - 0:28նա տաքացրել էր ջուրը կրակի վրա,
-
0:28 - 0:30և ձեռքով լվացք արել
-
0:30 - 0:32յոթ երեխաների համար։
-
0:32 - 0:35Իսկ այժմ նա պիտի տեսներ,
-
0:35 - 0:38թե ինչպես է էլեկտրականությունն անում այդ աշխատանքը։
-
0:38 - 0:42Իմ մայրը զգուշորեն բացեց դուռը,
-
0:42 - 0:44և բեռնեց լվացքը
-
0:44 - 0:46մեքենայի մեջ
-
0:46 - 0:48այ այսպես։
-
0:48 - 0:50Այնուհետև, երբ նա փակեց դուռը,
-
0:50 - 0:52տատիկս ասաց․ «Ոչ, ոչ, ոչ։
-
0:52 - 0:55Թույլ տուր ես սեղմեմ կոճակը»։
-
0:56 - 0:58Եվ տատիկս սեղմեց կոճակը
-
0:58 - 1:01և ասաց․ «Հրաշալի է։
-
1:01 - 1:03Ես ուզում եմ տեսնել սա։ Մի աթոռ տուր ինձ․
-
1:03 - 1:05Աթոռ տուր։ Ես ուզում եմ սա տեսնել»։
-
1:05 - 1:08Եվ նա նստեց մեքենայի դիմաց
-
1:08 - 1:12և դիտեց լվացքի ամբողջ գործընթացը։
-
1:12 - 1:14Նա կարծես հիպնոսացված էր։
-
1:14 - 1:17Իմ տատիկի համար
-
1:17 - 1:20լվացքի մեքենան հրաշք էր։
-
1:20 - 1:23Այսօր Շվեդիայում և այլ հարուստ երկրներում
-
1:23 - 1:25մարդիկ օգտագործում են
-
1:25 - 1:27այնքան տարբեր մեքենաներ։
-
1:27 - 1:29Տեսեք, տները լիքն են մեքենաներով,
-
1:29 - 1:31ես չեմ կարող նույնիսկ թվարկել բոլորը։
-
1:31 - 1:34Եվ երբ նրանք ուզում են ճամփորդել,
-
1:34 - 1:37նրանք օգտվում են թռչող մեքենաներից,
-
1:37 - 1:39որոնք նրանց հեռավոր վայրեր են հասցնում։
-
1:39 - 1:41Եվ չնայած դրան, աշխարհում կան շատ մարդիկ,
-
1:41 - 1:44ովքեր դեռ ջուր են տաքացնում կրակի վրա,
-
1:44 - 1:47և նրանք պատրաստում են իրենց ուտելիքը կրակի վրա։
-
1:47 - 1:49Երբեմն նրանք նույնիսկ բավարար ուտելիք չունեն։
-
1:49 - 1:52Եվ նրանք ապրում են աղքատության սահմանից էլ ցածր մակարդակի վրա։
-
1:52 - 1:55Կա երկու միլիարդ մարդ,
-
1:55 - 1:57ովքեր օրական երկու դոլարից էլ քիչ են ծախսում։
-
1:57 - 1:59Իսկ ամենահարուստ մարդիկ այստեղ,
-
1:59 - 2:01կա մեկ միլիարդ մարդ,
-
2:01 - 2:05և նրանք ապրում են, ինչպես ես եմ ասում, օդի գծից բարձր,
-
2:05 - 2:08քանի որ նրանք օրական ծախսում են ավելի քան 80 դոլար
-
2:08 - 2:10իրենց սպառման վրա։
-
2:10 - 2:13Բայց դա միայն մեկ, երկու, երեք միլիարդ մարդ է,
-
2:13 - 2:16և ակնհայտորեն, աշխարհում կա յոթ միլիարդ մարդ,
-
2:16 - 2:19այնպես որ մեկ, երկու, երեք, չորս միլիարդ այլ մարդիկ կան,
-
2:19 - 2:22ովքեր ապրում են աղքատության և օդի գծերի միջև։
-
2:22 - 2:25Նրանք ունեն էլեկտրականություն,
-
2:25 - 2:28բայց հարցը հետևյալն է. նրանցից քանի՞սն ունեն լվացքի մեքենա։
-
2:28 - 2:31Ես շուկայական տվյալների հետազոտություն արեցի,
-
2:31 - 2:33և պարզեցի, որ իսկապես,
-
2:33 - 2:36լվացքի մեքենաները թափանցել են օդի գծից ներքև,
-
2:36 - 2:39և այսօր ևս մեկ միլիարդ մարդ կա,
-
2:39 - 2:42ով ապրում է լվացքի գծից վեր։
-
2:42 - 2:44(Ծիծաղ)
-
2:44 - 2:48Եվ նրանք օրական սպառում են ավելի քան 40 դոլար։
-
2:48 - 2:51Այսպիսով, երկու միլիարդ մարդ ունի լվացքի մեքենա։
-
2:51 - 2:53Իսկ մնացած հինգ միլիարդը,
-
2:53 - 2:55ինչպե՞ս են նրանք լվացք անում։
-
2:55 - 2:57Կամ, այլ կերպ ասած,
-
2:57 - 3:00ինչպե՞ս է կանանց մեծամասնությունը լվացք անում։
-
3:00 - 3:04Չէ՞ որ լվացք անելը կանանց համար ծանր գործ է։
-
3:04 - 3:07Նրանք լվացքն անում են այսպես՝ ձեռքով։
-
3:07 - 3:11Դա ծանր, ժամանակատար աշխատանք է,
-
3:11 - 3:14որը նրանք ստիպված են անել ժամերով, յուրաքանչյուր շաբաթ։
-
3:14 - 3:17Եվ երբեմն նրանք նաև պետք է հեռվից ջուր կրեն,
-
3:17 - 3:19որպեսզի կարողանան տանը լվացք անել։
-
3:19 - 3:23Կամ ստիպված են լվացքը հասցնել հեռու գետի մոտ մի տեղ։
-
3:23 - 3:26Եվ նրանք ուզում են ունենալ լվացքի մեքենա։
-
3:26 - 3:29Նրանք չեն ցանկանում վատնել այդքան շատ ժամանակ իրենց կյանքից,
-
3:29 - 3:31այդ ծանր գործն անելով,
-
3:31 - 3:33որն այդքան ցածր արդյունավետություն ունի։
-
3:33 - 3:35Նրանց երազանքը չի տարբերվում
-
3:35 - 3:37իմ տատիկի երազանքից։
-
3:37 - 3:40Նայեք այստեղ, երկու սերունդ առաջ Շվեդիայում,
-
3:40 - 3:42գետից ջուր են կրում,
-
3:42 - 3:45տաքացնում կրակի վրա և լվացք անում։
-
3:45 - 3:48Նրանք լվացքի մեքենա ունենալու նույն ցանկությունն ունեն։
-
3:48 - 3:51Բայց երբ ես դասախոսություն եմ կարդում շրջակա միջավայրի պահպանությամբ մտահոգված ուսանողներին,
-
3:51 - 3:55նրանք ասում են ինձ․ «Ոչ, աշխարհում բոլորը չեն կարող ունենալ մեքենաներ և լվացքի մեքենաներ»։
-
3:56 - 3:58Ինչպե՞ս կարող ենք ասել այս կնոջը,
-
3:58 - 4:00որ նա չի ունենալու լվացքի մեքենա։
-
4:00 - 4:02Այնուհետև ես հարցնում եմ իմ ուսանողներին,
-
4:02 - 4:04ես հարցրել եմ նրանց... վերջին երկու տարվա ընթացքում հարցրել եմ,
-
4:04 - 4:06«Ձեզանից քանի՞սը չունի մեքենա»։
-
4:06 - 4:08Եվ նրանցից ոմանք հպարտորեն բարձրացրել են ձեռքերը,
-
4:08 - 4:10և ասել․ «Ես մեքենա չեմ նստում»։
-
4:10 - 4:12Իսկ հետո ես հարցրել եմ հետևյալը․
-
4:12 - 4:14«Ձեզանից քանի՞սն է
-
4:14 - 4:16ձեռքով լվանում ձեր ջինսերը և անկողնու սավանները»։
-
4:16 - 4:19Ոչ ոք ձեռք չի բարձրացնում։
-
4:19 - 4:22Նույնիսկ կանաչ շարժման ամենանվիրյալ մասնակիցները
-
4:22 - 4:24օգտվում են լվացքի մեքենաներից։
-
4:24 - 4:28(Ծիծաղ)
-
4:28 - 4:30Եվ ապա ինչպե՞ս է պատահում, որ բոլորն օգտագործում են լվացքի մեքենա,
-
4:30 - 4:33և համոզված են, որ միշտ օգտագործելու են. ինչո՞վ է այն յուրահատուկ։
-
4:33 - 4:36Ես ստիպված էի աշխարհում օգտագործվող էներգիայի հետազոտություն անել։
-
4:36 - 4:38Ահա տվյալները։
-
4:38 - 4:40Նայեք այստեղ. դուք տեսնում եք յոթ միլիոն մարդկանց,
-
4:40 - 4:42օդի մարդիկ, լվացքի մարդիկ,
-
4:42 - 4:45լույսի մարդիկ և կրակի մարդիկ։
-
4:45 - 4:47Մեկ միավորը
-
4:47 - 4:50էներգիայի մեկ միավոր է,
-
4:50 - 4:52վառելիք, նավթ, ածուխ կամ գազ։
-
4:52 - 4:55Դրանք էներգիայի հիմնական աղբյուրներն են։
-
4:56 - 4:59Ամբողջ աշխարհում օգտագործվում է էներգիայի 12 միավոր,
-
4:59 - 5:02և ամենահարուստ մեկ միլիարդն օգտագործում է դրանցից վեցը։
-
5:02 - 5:05Էներգիայի կեսը օգտագործվում է աշխարհի բնակչության մեկ յոթերորդի կողմից։
-
5:05 - 5:07Իսկ նրանք, ովքեր ունեն լվացքի մեքենա,
-
5:07 - 5:09բայց չունեն այլ տարբեր մեքենաներ,
-
5:09 - 5:11նրանք օգտագործում են երկու միավոր։
-
5:11 - 5:13Այս խումբն օգտագործում է երեք միավոր։
-
5:13 - 5:15Եվ նրանք նաև էլեկտրականություն ունեն։
-
5:15 - 5:18Իսկ այստեղ մարդիկ նույնիսկ մեկ միավոր չեն օգտագործում։
-
5:18 - 5:20Այսպիսով, դառնում է 12 միավոր։
-
5:20 - 5:22Բայց շրջակա միջավայրի պահպանմամբ
-
5:22 - 5:25անհանգստացած ուսանողների հիմնական մտահոգությունը, և նրանք իրավացի են,
-
5:25 - 5:27ապագայի մասին է։
-
5:27 - 5:30Որո՞նք են միտումները։ Եթե մենք դիտարկենք ապագան մինչև 2050 թ․,
-
5:30 - 5:33հաշվի առնելով պարզապես ներկա միտումները,
-
5:33 - 5:36երկու գործոն կավելացնի էներգիայի սպառումը։
-
5:36 - 5:38Առաջինը՝ բնակչության աճն է։
-
5:38 - 5:40Երկրորդը՝ տնտեսական աճն է։
-
5:40 - 5:43Բնակչության աճը հիմնականում տեղի կունենա ամենաաղքատ մարդկանց շրջանակում,
-
5:43 - 5:45որովհետև նրանք ունեն ամենաբարձր մանկական մահացությունը,
-
5:45 - 5:47հետևաբար, նրանք շատ երեխաներ են ունենում։
-
5:47 - 5:49Եվ մենք կունենանք ևս երկու միլիարդ,
-
5:49 - 5:51բայց դա շատ չի փոխի էներգիայի սպառումը։
-
5:51 - 5:54Տեղի կունենա նաև տնտեսական աճ։
-
5:54 - 5:56Զարգացող տնտեսություններից լավագույնները,
-
5:56 - 5:58ես անվանում են նրանք Նոր արևելք,
-
5:58 - 6:00կթռնեն օդի գծի վրայով։
-
6:00 - 6:02«Հոպ», կասեն իրենք։
-
6:02 - 6:05Եվ կսկսեն օգտագործել այնքան էներգիա, որքան Հին արևմուտքն օգտագործում է այժմ։
-
6:05 - 6:08Եվ այս մարդիկ, նրանք ուզում եմ լվացքի մեքենա։
-
6:08 - 6:10Ես զգուշացրել էի։ Նրանք այստեղ կհայտնվեն։
-
6:10 - 6:12Եվ նրանք կկրկնապատկեն իրենց էներգիայի սպառումը։
-
6:12 - 6:15Եվ մենք հույս ունենք, որ աղքատ մարդիկ էլեկտրականություն կունենան։
-
6:15 - 6:17Եվ նրանք երկու երեխա կունենան, սակայն բնակչության աճը միևնույն է չի կանգնի։
-
6:17 - 6:19Եվ էներգիայի ընդհանուր սպառումը
-
6:19 - 6:21կհասնի 22 միավորի։
-
6:21 - 6:24Եվ այդ 22 միավորի
-
6:24 - 6:27մեծ մասը կրկին օգտագործելու են ամենահարուստները։
-
6:28 - 6:30Այսպիսով, ի՞նչ է պետք անել։
-
6:30 - 6:32Չէ որ վտանգ կա,
-
6:32 - 6:35մեծ հավանականություն կա, որ կլիմայական փոփոխությունն իրական է։
-
6:35 - 6:37Այն իրական է։
-
6:37 - 6:40Իհարկե, նրանք էներգիան ավելի արդյունավետ պիտի օգտագործեն։
-
6:40 - 6:42Նրանք պետք է փոխեն իրենց վարքը ինչ-որ տեղ։
-
6:42 - 6:44Նրանք պետք է նաև ավելի շատ «կանաչ» էներգիա արտադրեն,
-
6:44 - 6:46շատ ավելի շատ «կանաչ» էներգիա։
-
6:46 - 6:49Բայց մինչ նրանք չունեն էներգիայի սպառման նույն մակարդակը,
-
6:49 - 6:51նրանք իրավունք չունեն ասել մյուսներին,
-
6:51 - 6:53ինչ անել կամ ինչ չանել։
-
6:53 - 6:55(Ծափահարություններ)
-
6:55 - 6:59Այստեղ մենք կարող ենք ավելի շատ «կանաչ» էներգիա ստանալ։
-
6:59 - 7:01Մենք հույս ունենք, որ տեղի կունենա հետևյալը։
-
7:01 - 7:04Սա իրական մարտահրավեր է ապագայի համար։
-
7:04 - 7:07Բայց ես հավաստիացնում ես ձեզ, որ այս կինը Ռիոյի ֆավելայում,
-
7:07 - 7:09նա ուզում է լվացքի մեքենա։
-
7:09 - 7:12Նա շատ ուրախ է, որ Էներգիայի նախարարը,
-
7:12 - 7:14ապահովել է էլեկտրականություն բոլորի համար,
-
7:14 - 7:17նա այնքան ուրախ է, որ նույնիսկ քվեարկել է նրա օգտին։
-
7:17 - 7:19Եվ նա դարձել է Դիլմա Ռուսեֆը,
-
7:19 - 7:21երկրի ընտրված նախագահը,
-
7:21 - 7:23աշխարհի ամենամեծ ժողովրդավար երկրներից մեկի նախագահը,
-
7:23 - 7:26Էներգիայի նախարարի պաշտոնից դառնալով նախագահ։
-
7:26 - 7:28Եթե դուք ժողովրդավարություն ունեք,
-
7:28 - 7:30մարդիկ կքվեարկեն լվացքի մեքենաների օգտին։
-
7:30 - 7:32Մարդիկ սիրում են դրանք։
-
7:34 - 7:36Ո՞րն է հրաշքը։
-
7:36 - 7:39Մայրս բացատրեց հրաշքը
-
7:39 - 7:41առաջին իսկ օրը։
-
7:41 - 7:43Նա ասաց․ «Տես, Հանս,
-
7:43 - 7:45մենք բեռնեցինք լվացքը,
-
7:45 - 7:47մեքենան կանի ամբողջ աշխատանքը։
-
7:47 - 7:49Եվ մենք կարող ենք գնալ գրադարան»։
-
7:49 - 7:51Որովհետև դա է հրաշքը,
-
7:51 - 7:53դու բեռնում ես լվացքը,
-
7:53 - 7:55և ի՞նչ ես ստանում մեքենայից։
-
7:55 - 7:58Դու ստանում ես գքեր,
-
7:58 - 8:00մանկական գրքեր։
-
8:00 - 8:02Մայրս ժամանակ ունեցավ կարդալ ինձ համար։
-
8:02 - 8:04Նրան շատ դուր էր գալիս դա։ Ես ձեռք բերեցի այբբենարան։
-
8:04 - 8:07Ահա թե երբ ես սկսեցի իմ կարիերան որպես դասախոս,
-
8:07 - 8:09երբ իմ մայրը ժամանակ ունեցավ կարդալ ինձ համար։
-
8:09 - 8:11Եվ նա գրքեր ձեռք բերեց նաև իր համար։
-
8:11 - 8:13Նա կարողացավ անգլերեն սովորել,
-
8:13 - 8:15անգլերենը որպես օտար լեզու։
-
8:15 - 8:17Եվ նա այնքան վեպեր կարդաց,
-
8:17 - 8:20այնքան տարբեր վեպեր։
-
8:20 - 8:23Եվ մենք շատ շատ սիրում էինք այս մեքենան։
-
8:24 - 8:27Եվ մենք ասացինք, իմ մայրը և ես․
-
8:27 - 8:30«Շնորհակալություն քեզ, ինդուստրացում։
-
8:30 - 8:32Շնորհակալություն քեզ, պողպատաձուլման գործարան։
-
8:32 - 8:34Շնորհակալություն քեզ, էլեկտրակայան։
-
8:34 - 8:37Եվ շնորհակալություն քեզ, քիմիական արդյունաբերություն,
-
8:37 - 8:39որ ժամանակ տվեցիր մեզ գրքեր կարդալու համար»։
-
8:39 - 8:41Շատ շնորհակալություն։
-
8:41 - 8:54(Ծափահարություններ)
- Title:
- Հանս Ռոսլինգը և կախարդական լվացքի մեքենան
- Speaker:
- Hans Rosling
- Description:
-
Ո՞րն է արդյունաբերական հեղափոխության ամենամեծ հայտնագործությունը։ Հանս Ռոսլինգը պնդում է, որ դա լվացքի մեքենան է։ Օգտագործելով Gapminder-ի նոր գրաֆիկներ, Ռոսլինգը ցույց է տալիս մեզ, թե ինչ հրաշք է տեղի ունենում, երբ տնտեսական աճը և էլեկտրականությունը վերածում են լվացքի ձանձրալի օրը կարդալու` մտավոր աշխատանքի օրվան։
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TEDTalks
- Duration:
- 08:55