Hoe ik een verticale wand van 1.000 meter hoogte beklom -- zonder touw

Stel je jezelf voor in het midden van een levensgevaarlijke verticale rotswand van 1.000 meter hoogte -- zonder een touw om je op te vangen als je valt. Voor professioneel rotsklimmer Alex Honnold was die duizelingwekkende situatie het hoogtepunt van een droom die hij al 10 jaar koesterde. Hij vertelt het ijzingwekkende verhaal van zijn beklimming van El Capitan in Yosemite (VS), een van de gevaarlijkste soloklimmen die er zijn.

Hallo.

Ik wil jullie graag de mooiste 30 seconden
uit mijn leven laten zien.

(Applaus)

Dat was dus El Capitan in
Yosemite National Park in Californië

en misschien zag je het niet,

maar ik klom alleen en zonder touw,

een klimstijl die soloklimmen
wordt genoemd.

Naar dat hoogtepunt
had ik bijna tien jaar uitgekeken.

In het filmpje hang ik
750 meter boven de grond.

Eng? Ja, dat is het inderdaad.

Daarom heb ik zo lang over El Cap gedroomd
voor ik hem uiteindelijk beklom.

Toch leek het op die dag
helemaal niet eng.

Het voelde net zo makkelijk
als een boswandeling,

wat de meeste mensen
die dag in Yosemite deden.

Ik vertel je waarom ik me
zo op mijn gemak voelde

en hoe ik mijn angst overwon.

Ik vertel in het kort hoe ik klimmer werd

en vertel dan over mijn
twee opmerkelijkste soloklimmen.

Die waren beide succesvol,
daarom ben ik hier.

(Gelach)

Toch gaf de eerste weinig voldoening,

terwijl de tweede, El Cap, met voorsprong
de beste dag van mijn leven was.

Aan de hand van deze twee klimmen
zie je hoe ik omga met angst.

Ik begon met indoor klimmen
toen ik tien jaar oud was.

Dat betekent dat mijn leven
al meer dan 20 jaar om klimmen draait.

Na bijna tien jaar indoor klimmen,

stapte ik over op outdoor klimmen
en ging ik steeds meer soloklimmen.

Ik werd steeds handiger

en bedwong steeds grotere
en uitdagendere wanden.

Veel soloklimmers gingen me voor,

dus ik kon veel inspiratie opdoen.

Tegen 2008 had ik het gros van hun solo's
in Yosemite zelf ook geklommen

en begon ik te denken aan iets nieuws.

De meest logische keuze was Half Dome,

een iconische wand van 600 meter hoog
die oprijst aan de oostkant van het dal.

Het probleem, maar ook de uitdaging,
was dat hij te hoog was.

Ik wist niet echt hoe ik me
daarop kon voorbereiden,

dus besloot ik die fase over te slaan

en gewoon naar boven te gaan
voor wat avontuur.

Ik dacht: ik zie wel,

maar dat was natuurlijk
niet de beste strategie.

(Gelach)

Ik had hem immers twee dagen eerder
aangelijnd gedaan met een vriend,

om de route globaal te kennen

en om te weten of ik het fysiek aankon.

Toen ik twee dagen later alleen terugging,

besloot ik dat ik het anders wou doen.

Ik kende een variant van 100 meter

die een van de moeilijkste delen
van de klim omzeilde.

Ik bedacht opeens dat ik
die variant wou doen,

hoewel ik hem nog nooit had gedaan,

maar ik ging gelijk
aan mezelf te twijfelen.

Stel je voor dat je in het cruciale deel
van de 300 meter hoge wand zit

en denkt dat je verdwaald bent.

(Gelach)

Gelukkig ging ik ongeveer de goede kant op

en kwam ik weer terug bij de route.

Ik kneep hem wel een beetje,
ik kneep hem behoorlijk,

maar ik probeerde het te negeren,

want het zwaarste stuk
moest nog komen, bij de top.

Ik moest m'n hoofd erbij houden.

Het was een mooie septemberochtend
en toen ik hoger kwam,

kon ik toeristen op de top
horen praten en lachen.

Ze hadden het normale pad
naar de top genomen,

dat ik wilde gebruiken voor de afdaling.

Tussen mij en de top zat nog wel
een glad stuk graniet.

Er waren geen scheuren
of randen om te pakken,

alleen maar oneffenheden
op een haast verticale wand.

Ik moest vertrouwen op de wrijving
tussen mijn klimschoenen

en het gladde graniet.

Ik klom omzichtig balancerend naar boven,

mijn gewicht verplaatsend
tussen de oneffenheden.

Toen bereikte ik een voetsteun
die ik niet vertrouwde.

Twee dagen eerder had ik hem zo genomen,

maar toen klom ik met een touw.

Nu voelde hij te klein en te glad.

Zou hij houden als ik erop steunde?

Ik probeerde iets verder naar buiten,
maar dat was niet beter.

Ik wisselde van voet
en probeerde wat anders.

Dat leek nog slechter.

Ik raakte in paniek.

Ik hoorde mensen lachen
op de top, vlak boven me.

Ik wou overal zijn --
behalve op die rotsplaat.

Mijn gedachten gingen alle kanten op.

Ik wist wat ik moest doen,
maar durfde niet.

Ik moest gewoon
op mijn rechtervoet steunen.

Het leek eeuwig te duren,
maar ik accepteerde wat ik moest doen:

ik steunde op mijn rechtervoet,

ik gleed niet uit, dus ik ging niet dood

en met die beweging
was het moeilijkste stuk voorbij.

Ik kreeg weer energie
voor de rest van de klim.

Gewoonlijk heb je op de Half Dome
een touw en wat klimspullen bij je.

Toeristen vergapen zich aan je
en nemen foto's.

Deze keer klom ik over de rand,
zonder shirt, hijgend, opgepompt.

Ik stond te stuiteren,
maar niemand had er oog voor.

(Gelach)

(Applaus)

Ik leek op een verdwaalde wandelaar,
te dicht bij de rand.

(Gelach)

Om me heen zaten mensen
te bellen en te picknicken.

Het leek wel een winkelcentrum.

(Gelach)

Ik deed mijn klimschoenen uit
en begon terug te wandelen.

Toen pas hielden mensen me tegen.

"Loop je op blote voeten? Bikkel!"

(Gelach)

(Applaus)

Ik ging het maar niet uitleggen,

maar 's avonds schreef ik in mijn logboek
over mijn solobeklimming van Half Dome,

met een fronsend gezicht erbij
en de notitie "Kan beter?"

De solo was gelukt en geldt
als een mijlpaal in het klimmen.

Vrienden maakten er een film over.

Toch was ik niet tevreden.

Ik was er teleurgesteld over.

Ik wist dat ik ermee weggekomen was.

Ik wilde geen klimmer zijn die geluk had,
ik wilde een goeie klimmer zijn.

Ik deed ongeveer een jaar
niet aan soloklimmen,

omdat ik niet op geluk
wilde gaan vertrouwen.

Hoewel ik niet veel soleerde,

begon ik toch al aan El Cap te denken.

Ik had hem altijd in m'n achterhoofd
als het kroonjuweel van het soloklimmen.

Het is de markantste wand ter wereld.

Elk jaar, zeven jaar lang, dacht ik:

Dit jaar ga ik El Cap soloklimmen.

Dan reed ik naar Yosemite,
keek omhoog en dacht:

Nooit van m'n leven.

(Gelach)

Hij is te hoog en te eng.

Uiteindelijk was ik erover uit
dat ik mezelf wilde meten met El Cap.

Hij symboliseerde echt meesterschap,

en ik wilde me zo onderscheiden.

Ik wou er niet gewoon mee wegkomen
of hem amper halen.

Deze keer wou ik het goed doen.

Wat El Cap zo intimiderend maakt

is zijn enorme omvang.

Het kost normaal drie tot vijf dagen
om die 1.000 meter graniet te nemen.

Dat je een wand van die hoogte opgaat

met enkel schoenen
en een zakje talkpoeder lijkt onmogelijk.

1.000 meter klimmen betekent

duizenden hand- en voetbewegingen
die moeilijk te onthouden zijn.

Veel bewegingen kende ik routinematig:

ik heb El Cap de afgelopen 10 jaar
wel 50 keer met een touw beklommen.

Deze foto laat zien hoe ik
de bewegingen het liefst oefen.

Ik sta op de top, klaar om af te dalen
met meer dan 300 meter touw,

om een dag in m'n eentje te oefenen.

Zodra ik reeksen vond die
veilig en herhaalbaar waren,

moest ik ze memoriseren.

Ze moesten diepgeworteld gaan zitten

zodat het nooit mis kon gaan.

Ik wilde niet moeten zoeken
naar de juiste route of de beste grepen.

Alles moest automatisch gaan.

Klimmen met een touw
is grotendeels fysiek.

Je hoeft alleen sterk genoeg te zijn
om het vol te houden en stijgen.

Soloklimmen zit meer tussen je oren.

Het fysieke aspect is bijna hetzelfde:

je lichaam beklimt dezelfde wand.

Maar rustig blijven en optimaal presteren

als je weet dat een fout de dood betekent,

vereist een andere soort denken.

(Gelach)

Niet grappig bedoeld,
maar als het dat wel is, oké.

(Gelach)

Die manier van denken kreeg ik
door te visualiseren,

wat eigenlijk zoveel betekent als:
het inbeelden van de hele soloklim.

Gedeeltelijk om de grepen te onthouden,

maar meer om te visualiseren
wat het gevoel is van elke greep

en van het uitstrekken van mijn been
en mijn voet precies zo neer te zetten.

Ik beeld het me in
als een choreografie op hoogte.

Het moeilijkste gedeelte van de route
was het Boulderprobleem,

op zo'n 600 meter boven de grond,

bestaande uit de moeilijkste
bewegingen van de route:

hoog optrekken met slechte grepen
en gladde voetsteuntjes.

Dit bedoel ik met een slechte greep:

een neerwaarts randje,
smaller dan de dikte van een potlood,

waarop ik met mijn duim moest steunen.

Maar dat was niet eens het moeilijkste.

Het hoogtepunt was een karateschop

met mijn linkervoet naar binnen
over een aangrenzende hoek,

iets wat dermate grote precisie
en flexibiliteit vraagt,

dat ik van tevoren strekoefeningen deed.

Wel een jaar lang,

om zeker te weten dat ik er
makkelijk bij kon met mijn been.

Toen ik de bewegingen oefende,

focuste ik mijn visualisatie
op de emotionele kant van zo'n solo:

Stel dat ik het daarboven te eng vind?

Of als ik te moe word?

En als ik die schop niet kan doen?

Ik moest alle opties doornemen
terwijl ik veilig op de grond stond,

zodat er, als ik de bewegingen
zonder touw deed,

geen ruimte was om te twijfelen.

Na twijfel komt angst,

en ik wist dat mijn perfecte moment
niet zou komen als ik bang was.

Ik moest visualiseren en trainen
om twijfel uit te bannen.

Daarnaast visualiseerde ik ook
hoe het zou voelen

als het nooit te doen zou zijn.

Stel dat ik na zoveel moeite niet durfde.

Stel dat ik mijn tijd verspilde,

en ik me daar nooit lekker ging voelen ?

Moeilijk te zeggen,

maar El Cap betekende genoeg voor me
om er moeite voor te doen.

Sommige voorbereidingen
waren minder zweverig.

Deze foto is van mijn vriend Conrad Anker,

die El Cap omhoog klimt
met een lege rugzak.

Samen klommen we die dag
naar een scheur halverwege de wand

die opgevuld was met losse stenen.

Ze maakten dat gedeelte
moeilijk en gevaarlijk,

omdat elke misstap
een steen kon doen vallen

en een andere klimmer kon doden.

We stopten de stenen dus in de rugzak

en lieten ons weer zakken.

Bedenk even hoe belachelijk
het moet voelen

om een hoge wand te beklimmen
om een rugzak te vullen met stenen.

(Gelach)

Het is al moeilijk om
met een hoop stenen te lopen,

laat staan op een rotswand.

Het klinkt raar,
maar het moest wel gebeuren.

Alles moest perfect zijn
als ik de klim ooit zonder touw zou doen.

Na twee seizoenen te hebben gewijd
aan een mogelijke solo van El Cap,

rondde ik alle voorbereidingen af.

Ik kende elke greep
en voetsteun op de hele route,

en wist precies wat te doen.

In feite was ik klaar.

Tijd voor een solo op El Cap.

Op 3 juni 2017 werd ik vroeg wakker,

at ik zoals anders muesli en fruit

en kwam voor zonsopgang aan
bij de voet van de wand.

Ik had zelfvertrouwen toen ik omhoog keek.

Het voelde nog beter toen ik ging klimmen.

150 meter hoger kwam ik bij een plaat

die leek op die moeilijke op de Half Dome,

maar nu was het anders.

Ik had elke mogelijkheid bekeken,
tientallen meters ver aan beide kanten.

Ik wist precies wat ik moest doen en hoe.

Ik had geen twijfel en klom gewoon door.

Zelfs de gevaarlijke en zware stukken
kwam ik makkelijk voorbij.

Ik voerde mijn routine perfect uit.

Ik rustte even onder het Boulderprobleem,

en toen begon ik de klim
zoals ik al zo vaak met touw had gedaan.

Mijn voet schoot langs de wand naar links,
zonder enige aarzeling,

en ik wist dat ik het gedaan had.

Half Dome beklimmen
was een droom die ik had waargemaakt,

maar het leverde niet op wat ik wilde:

Ik had geen beheersing gehad.

Ik had geaarzeld en was bang
en dat wilde ik niet.

Maar El Cap was anders.

Met nog 200 meter te gaan, voelde het
alsof de berg me een ereronde gaf.

Ik klom met soepele precisie

en genoot van de geluiden
van de vogels rond de rotsen.

Het voelde als een feestje.

Toen bereikte ik de top,
na 3 uur en 56 minuten heerlijk klimmen.

Dat was de klim die ik wou;
het voelde als een meesterwerk.

Dank je wel.

(Applaus)