< Return to Video

Programlarda Veri Türleri ve Değişkenlere Giriş

  • 0:01 - 0:03
    Bu videoda yapmak istediğim, size bir bilgisayar
  • 0:03 - 0:07
    programının ne olduğunu göstermek
  • 0:07 - 0:09
    ve bu kavrama giriş yapmaktır.
  • 0:09 - 0:10
    Eğer yaptıklarımı denemek isterseniz
  • 0:10 - 0:11
    --ki bunu şiddetle tavsiye ederim--
  • 0:11 - 0:13
    çünkü bilgisayar bilimini öğrenmenin gerçek yolu
  • 0:13 - 0:15
    kendi kendinize bir şeyleri gerçekten kurcalamaktır.
  • 0:15 - 0:18
    Bu, bir Python ortamı,
  • 0:18 - 0:21
    o nedenle, programlamayla ilgili birçok şeyi Python'da yapacağım.
  • 0:21 - 0:24
    Ve burası, bu ortamın adı da PyScripter.
  • 0:24 - 0:27
    P-Y-S-C-R-I-P-T-E-R.
  • 0:27 - 0:30
    Ücretsiz. Açık kaynak kodlu bir yazılım.
  • 0:30 - 0:33
    Ben Python kullanıyorum. Python ...
  • 0:33 - 0:35
    Sanırım Python 2.6 veya 2.7 kullanıyorum.
  • 0:35 - 0:36
    Siz de Python 2 kullandıkça,
  • 0:36 - 0:39
    örnekleriniz benimkiyle aynı olacak,
  • 0:39 - 0:40
    aynı biçimde çalışacak.
  • 0:40 - 0:41
    Fakat eğer Python 3 kullanıyorsanız
  • 0:41 - 0:43
    düzgün çalışması için biraz farklı varyasyonları
  • 0:43 - 0:45
    denemeniz gerekecek.
  • 0:45 - 0:49
    Yeri geldikçe bunlardan bahsetmeye çalışacağım.
  • 0:49 - 0:52
    Haydi şimdi kendimiz bir bilgisayar programı yazmaya başlayalım.
  • 0:52 - 0:53
    Bunun hoş yanı, bilgisayar
  • 0:53 - 0:55
    programımızı buraya yazabiliyor olmaktır.
  • 0:55 - 0:58
    Ve gerçekte yalnızca bir dosyada metni düzenleyerek...
  • 0:58 - 0:59
    Hepsi bu.
  • 0:59 - 1:01
    Bu bir komutlar dizisidir
  • 1:01 - 1:03
    ve bilgisayar en baştan başlayacaktır.
  • 1:03 - 1:05
    Bu dosyanın başından aşağı doğru gider
  • 1:05 - 1:07
    ve bu komutları okur.
  • 1:07 - 1:08
    Gerçi, ilerde göreceğiz,
  • 1:08 - 1:09
    öyle yollar var ki, bilgisayara komutları
  • 1:09 - 1:13
    atlatmayı ve komutlar arası döngüleri mümkün kılar,
  • 1:13 - 1:16
    öyle ki, bazı şeyler defalarca yapılabilir, bazılarıysa atlanabilir.
  • 1:16 - 1:19
    Şimdi, haydi birlikte basit bir program yazalım
  • 1:19 - 1:20
    ve bunu yaparken
  • 1:20 - 1:22
    bir bilgisayar programının içinde var olan
  • 1:22 - 1:25
    bazı çekirdek kavramlara odaklanalım.
  • 1:25 - 1:30
    Çok çok basit bir bilgisayar programı yazmama izin verin.
  • 1:30 - 1:32
    Öyle basit bir bilgisayar programı ki
  • 1:32 - 1:35
    yalnızca bir ifadeden oluşacak.
  • 1:35 - 1:41
    Onun için, yalnızca 'print 3+7' yazıyorum,
  • 1:41 - 1:45
    yani yalnızca 3+7'yi hesaplayacak ve bunu basacak.
  • 1:45 - 1:47
    3+7'yi, Python'la birlikte gelen print
  • 1:47 - 1:48
    fonksiyonuna iletecek.
  • 1:48 - 1:52
    Bunu, "print(3+7)" şeklinde yazabilirim.
  • 1:52 - 1:54
    Bunu kaydedelim. Tam anlamıyla yalnız bir tane...
  • 1:54 - 1:56
    dikkat ederseniz, yalnızca bir komut var
  • 1:56 - 1:58
    burada, üst satırda. O da "3+7'yi bas" diyor.
  • 1:58 - 1:59
    Hadi bari başka bir komut daha ekleyelim,
  • 1:59 - 2:02
    yalnızca yukardan aşağı gittiğini görebilesiniz diye.
  • 2:02 - 2:07
    Yeni bir tane ekliyorum: print(2-1)
  • 2:07 - 2:16
    Ve ardından şunu yazayım: Print("Bu bir metin külçesidir")
  • 2:16 - 2:18
    Haydi bu bilgisayar programının ne yapacağını
  • 2:18 - 2:20
    görelim.
  • 2:20 - 2:22
    Bunu kaydedeyim.
  • 2:22 - 2:23
    Müsaadenizle.
  • 2:23 - 2:28
    "testarea.py" olarak kaydettim. Yani şunu anlatıyor...
  • 2:28 - 2:32
    .py uzantısı bunun bir Python dosyası olduğunu belirtir.
  • 2:32 - 2:34
    Şimdi programı çalıştırıyorum.
  • 2:34 - 2:36
    Bu geliştirme ortamı ne kadar da hoş,
  • 2:36 - 2:39
    bu, IDE ya da Birleşik Geliştirme Ortamı,
  • 2:39 - 2:42
    programınızı aynı yerde yazıp çalıştırabildiğiniz bir tür.
  • 2:42 - 2:44
    Bu aynı zamanda metni renkli olarak kodlar,
  • 2:44 - 2:46
    böylelikle hangisi bir fonksiyondur, hangisi değildir, görürsünüz,
  • 2:46 - 2:47
    değişik veri türlerini...
  • 2:47 - 2:49
    birazdan veri türleriyle ilgili olarak ayrıntıya gireceğiz.
  • 2:49 - 2:52
    Haydi programı çalıştıralım ve ne olduğunu görelim.
  • 2:52 - 2:54
    İşte şuraya gittik ve çalıştırdık!
  • 2:54 - 2:56
    O da önce "on", sonra "bir" yazdı,
  • 2:56 - 2:59
    ardından da "Bu bir metin külçesidir".
  • 2:59 - 3:00
    Yani tam ona anlattığımız şeyi yaptı.
  • 3:00 - 3:01
    Ve bunu sırayla yaptı.
  • 3:01 - 3:06
    Burdan başladı, 3+7'yi 10 olarak hesapladı
  • 3:06 - 3:08
    ve bunu bastı, yani buraya 10 yazdı,
  • 3:08 - 3:12
    sonra da 2-1'i bastı
  • 3:12 - 3:13
    ve sonunda "Bu bir metin külçesidir"i...
  • 3:13 - 3:16
    Şimdi epey erken olarak size anlatmak istediğim şey,
  • 3:16 - 3:17
    veri türleri kavramı.
  • 3:17 - 3:19
    Gerçi bu örneği gördüğünüzde
  • 3:19 - 3:21
    farklı şeyler olduğunu
  • 3:21 - 3:22
    sezmiş olabilirsiniz.
  • 3:22 - 3:27
    3 var veya 2 veya 1 var veya 7 ve "Bu bir metin külçesidir" var.
  • 3:27 - 3:32
    Bu bir sayı... Yalnızca sayıları toplayabileceğimi sezerim.
  • 3:32 - 3:34
    Onlar bir tür çokluk, nicelik ifade ederler.
  • 3:34 - 3:39
    Buradaki ise bir metin külçesini temsil ediyor.
  • 3:39 - 3:40
    Sezginizin doğru çıkacağı belliydi.
  • 3:40 - 3:43
    Bunlar farklı veri türleri.
  • 3:43 - 3:46
    Üç, yedi ve bir... Bunlar sayısal karakterler.
  • 3:46 - 3:49
    Bu özel durumda ise, bunlar tamsayılardır.
  • 3:49 - 3:52
    Burada şey yapabilirsiniz...
  • 3:52 - 3:53
    Bu gerçekte bir katar.
  • 3:53 - 3:55
    Bilgisayar biliminde çokça duyacağınız bir kelime.
  • 3:55 - 3:59
    Bu gerçekte bir karakter katarına işaret ediyor.
  • 3:59 - 4:02
    Ve Python'da biz gerçekte bunların
  • 4:02 - 4:04
    hangi türde olduklarını sorabiliriz.
  • 4:04 - 4:05
    Bunları "type" fonksiyonuna gönderebilirsiniz.
  • 4:05 - 4:11
    Bu sayede 3+7'nin türünü yazması gerekir, "10" değil.
  • 4:11 - 4:15
    Şunu deneyelim. Farkı göstermek için, yalnızca "2-1"
    yazacağım.
  • 4:15 - 4:19
    O zaman bu metin külçesinin türünü yazacak.
  • 4:19 - 4:22
    Bu metin külçesinin türünü.
  • 4:22 - 4:25
    Bunu kaydedelim. Yalnızca Ctrl-S tuşlarına bastım.
  • 4:25 - 4:27
    Kaydetmek için bir kısayol.
  • 4:27 - 4:30
    Şimdi bu programı çalıştırmayı deniyorum.
  • 4:30 - 4:31
    Buradan.
  • 4:31 - 4:33
    Bu ifadeyi hesapladı.
  • 4:33 - 4:35
    Hesaplamak için, içteki parantezden başlar.
  • 4:35 - 4:39
    3+7, 10'dur. Sonra 10'un türünü belirlemeyece çalışacak.
  • 4:39 - 4:43
    Türü int'tir, o nedenle bu türün adını "int" diye yazdı.
  • 4:43 - 4:45
    Burada görüyorsunuz. "Türü 'int'" diyor.
  • 4:45 - 4:47
    int, integer(tamsayı)nın kısaltılmışıdır.
  • 4:47 - 4:48
    Sonra print (2-1) diyor.
  • 4:48 - 4:50
    Bunu şu satırda yapıyor.
  • 4:50 - 4:51
    1 yazar
  • 4:51 - 4:55
    ve sonra şuradaki bütün şeyin türünü basar.
  • 4:55 - 4:56
    ve sonra şuradaki bütün şeyin türünü basar.
  • 4:56 - 5:00
    türünü basar. Ve bunun türü bir string (katar).
  • 5:00 - 5:02
    Şimdi size anlatmak istediğim sonraki konu,
  • 5:02 - 5:05
    --programları denemek suretiyle ilerlemekle ilgili--
  • 5:05 - 5:07
    değişken kavramı.
  • 5:07 - 5:10
    Çünkü yapmak isteyeceğimiz şeylerden biri,
  • 5:10 - 5:13
    bunları değişik yerlere depolamak olacaktır.
  • 5:13 - 5:14
    Gelecek videolarda öğreneceğiz ki, Python'da
  • 5:14 - 5:17
    bunlar için çok sayıda benzer etiketimiz olacak
  • 5:17 - 5:19
    ve bu etiketler değişebilecek.
  • 5:19 - 5:21
    Hadi görelim, bunları farklı türden etiketlere koyabiliriz.
  • 5:21 - 5:26
    Bu amaçla, değişkenleri kullanarak tümüyle farklı bir program yazalım.
  • 5:26 - 5:28
    Hadi... Python'un hoş yanı,
  • 5:28 - 5:30
    bazıları bundan hoşlanmasa da,
  • 5:30 - 5:35
    herhangi türden bir değişkene herhangi türden bir veriyi
    koyabilmenizdir.
  • 5:35 - 5:41
    Dolayısıyla a=3+5 diyebilir,
  • 5:41 - 5:51
    ardından b=a*a-a-1
  • 5:51 - 5:53
    diyebilirsiniz (Not: *, "kere" anlamına gelir ve çarpım için kullanılır).
  • 5:53 - 6:03
    Ve sonra da c = a * b diyebilirsiniz.
  • 6:03 - 6:06
    Nihayet şöyle bir şey de...
  • 6:06 - 6:12
    Buralara boşluklar koyuyorum ki, biraz daha açık olsun.
  • 6:12 - 6:14
    c = a * b
  • 6:14 - 6:20
    Ardından, c'yi basalım diyebilirim.
  • 6:20 - 6:23
    Eğer isterseniz ilerleyebilir ve
  • 6:23 - 6:24
    c'nin nasıl bir şey olacağını belirlemeye çalışabilirsiniz
  • 6:24 - 6:26
    veya yalnızca programı çalıştırabiliriz.
  • 6:26 - 6:27
    Hadi ilkin programı çalıştıralım
  • 6:27 - 6:28
    ve ardından, gerçekten doğru
  • 6:28 - 6:30
    şeyi yaptığını görmek için geriye dönelim.
  • 6:30 - 6:32
    Şimdi programı kaydediyorum,
  • 6:32 - 6:35
    ve şimdi de çalıştırıyorum.
  • 6:35 - 6:39
    c için 440 elde ettik. Bakalım anlamlı mı.
  • 6:39 - 6:44
    3+5, 8'dir. O yüzden a etiketi 8'e işaret eder.
  • 6:44 - 6:47
    Böylece, programın herhangi bir yerinde, biz a'yı yeniden
    tanımlayana kadar
  • 6:47 - 6:51
    herhangi bir anda a'yı kullandığımızda şunu söyler: a, 8'dir.
    a, 8'e işaret etmektedir.
  • 6:51 - 6:53
    O yüzden, şuraya ilerlediğimizde b'yi tanımlarız.
  • 6:53 - 6:57
    Okey der, a*a. İşlemlerin öncelik sırasını kullanır.
  • 6:57 - 7:00
    İşlem önceliği bakımından önce çarpmalar yapılır.
  • 7:00 - 7:03
    Özellikle çıkarma ile karşılaştırırken.
  • 7:03 - 7:06
    O nedenle a * a, 64 olacaktır.
  • 7:06 - 7:15
    64 - a ise 64 - 8, yani 56'dır. Eksi 1, 55'tir.
  • 7:15 - 7:21
    Dolayısıyla b, 55'tir --ve c, a'ya eşit olacaktır (ki
    8'dir)-- kere 55.
  • 7:21 - 7:26
    Ve 8 kere 55 gerçekten 440'tır.
  • 7:26 - 7:28
    Demek bunlar iş gördü.
  • 7:28 - 7:33
    Şimdi değişik a'lar için ne olduğunu
  • 7:33 - 7:34
    görmek isteyebilirsiniz.
  • 7:34 - 7:35
    Bunu deneyebilirsiniz.
  • 7:35 - 7:38
    Değişik a'lar için ne olacağını, yalnızca burayı değiştirerek
    görebilirsiniz.
  • 7:38 - 7:41
    Sözgelimi, a'yı
  • 7:41 - 7:45
    -6 yapabiliriz.
  • 7:45 - 7:49
    Şimdi ne olduğunu görmek için programı çalıştıralım.
  • 7:49 - 7:51
    -246 elde ettik. Bunu kendi başınıza gerçekleyebilirsiniz.
  • 7:51 - 7:54
    Satır satır giderek ve bu değişkenlerin nelere işaret
  • 7:54 - 7:57
    etmek üzere tanımlandıklarını
  • 7:57 - 8:00
    ve o yanıtı alırsanız onu burada görürsünüz.
  • 8:00 - 8:03
    Şimdi, eğer programlar yalnızca bir dizi komuttan ibaret olsalardı
  • 8:03 - 8:05
    ve siz yalnızca dosdoğru giderseniz,
  • 8:05 - 8:08
    gerçekten ilginç şeyler yapabilmiş olmazsınız.
  • 8:08 - 8:10
    Gerçekten ilginç şeyler yapmak için, koşulsallar ve
  • 8:10 - 8:13
    döngüler gibi şeylere bakmaya başlamak gerekir.
  • 8:13 - 8:16
    Ve koşulsallar ile döngüler şuna benzer.
  • 8:16 - 8:16
    Bunu şöyle yapalım.
  • 8:16 - 8:20
    Şey... eğer... İlk satırları aynen bırakıyorum.
  • 8:20 - 8:35
    Ve "if (a<0):" diyoruz. Sözgelimi c'yi bastıracağız.
  • 8:35 - 8:50
    Ve "if" ya da "else:", bas... ya da başka bir şey... Biz (c-
    a)'yı bastırıyoruz.
  • 8:50 - 8:52
    İşte bu ilginç. Burada ne olacağına ilişkin bir
  • 8:52 - 8:54
    fikriniz oluşmuş olabilir. Bunu kaydedelim.
  • 8:54 - 8:57
    Yalnızca bu koşulsallarla böylesi bir
  • 8:57 - 8:58
    şey yapabilmiş olmak müthiş! Bu şunu söylüyor:
  • 8:58 - 9:00
    a eğer 0'dan küçükse şunu yap,
  • 9:00 - 9:04
    aksi halde, eğer a, 0'dan küçük değilse bunu yap.
  • 9:04 - 9:06
    Demek ki dümdüz inmediğimize dikkat çekelim...
  • 9:06 - 9:10
    a nın 0'dan küçük olup olmamasına bağlı olarak
  • 9:10 - 9:12
    ya şu satırı çalıştıracak,
  • 9:12 - 9:14
    ya da bu satırı çalıştıracak.
  • 9:14 - 9:18
    Ve Python'un yalnızca bu satırı çalıştıracağını bilmesi,
  • 9:18 - 9:21
    (eğer a, 0'dan küçükse), bunun girintili olması sayesindedir.
  • 9:21 - 9:23
    Ve girinti bu cümleciğin bir parçası.
  • 9:23 - 9:26
    Yeni cümlecikler geleceğini anlamasını ise
  • 9:26 - 9:28
    şuradaki iki nokta üstüste işareti sağlıyor.
  • 9:28 - 9:30
    Dolayısıyla neyi çalıştıracağını bilmesini...
  • 9:30 - 9:32
    Bunlardan hiçbiri olmazsa
  • 9:32 - 9:35
    Eğer a 0'dan küçük değilse, "else" kısmına gelir.
  • 9:35 - 9:38
    Ve bundan sonra başka bir şey yapmak isterseniz,
  • 9:38 - 9:40
    (a'nın 0'dan küçük olup olmamasından bağımsız olarak)
  • 9:40 - 9:42
    girintiden kurtulmak suretiyle
  • 9:42 - 9:44
    cümlecikten çıkabilirsiniz.
  • 9:44 - 9:46
    Artık şunu bastırabiliriz:
  • 9:46 - 9:50
    "Program bitti".
  • 9:50 - 9:53
    Hadi bari bu cümleciğe bazı şeyler ekleyelim.
  • 9:53 - 9:58
    Şuraya "a<0" yazdıralım.
  • 9:58 - 10:00
    Dikkat: Bu hesaplanmayacak.
  • 10:00 - 10:02
    Bunu bir katarın içine yazdık.
  • 10:02 - 10:04
    O nedenle, bunu yalnızca basacak.
  • 10:04 - 10:14
    Ve sonra şuraya print("a sıfırdan küçük değil") yazdıralım.
  • 10:14 - 10:18
    Bu ilginç bir program. Hadi çalıştıralım. Tamam.
  • 10:18 - 10:23
    Umarım çalışır. Kaydettim. Şimdi programı çalıştıralım.
  • 10:23 - 10:26
    Ve "a<0" yazdı,
  • 10:26 - 10:30
    --biraz yukarı kaydırabiliriz--
  • 10:30 - 10:34
    Bastı. Programı çalıştıralım. "a<0" yazdı.
  • 10:34 - 10:36
    Böyle yaptı, çünkü bu cümlenin içindeydi.
  • 10:36 - 10:42
    Sonra bunu bastı. Ardından c'yi bastı (ki -246).
  • 10:42 - 10:43
    Bunu çalıştırmadı,
  • 10:43 - 10:47
    çünkü bunun yalnızca a, 0'dan küçük değilken çalışması
    gerekiyor.
  • 10:47 - 10:48
    Fakat bu cümleciği atladı
  • 10:48 - 10:50
    ve her halükarda şunu basar:
  • 10:50 - 10:51
    "Program bitti"
  • 10:51 - 10:53
    Görmek için a'yı değiştirelim ve
  • 10:53 - 10:55
    öteki koşulu atlayabilecek miyiz görelim.
  • 10:55 - 10:57
    a'yı 0'dan büyük yapalım.
  • 10:57 - 11:04
    a'yı 9'a eşit kılalım ve programı çalıştıralım.
  • 11:04 - 11:08
    Şurada. a, 9. "a. 0'dan küçük mü?" diye soruyor.
  • 11:08 - 11:10
    Güzel; 9, 0'dan küçük değil.
  • 11:10 - 11:11
    O yüzden bunu çalıştırmayacak.
  • 11:11 - 11:13
    "else" cümleciğine gidecek.
  • 11:13 - 11:15
    Dolayısıyla "a, 0'dan küçük değil" yazacak.
  • 11:15 - 11:19
    O iş burada yapıldı. Sonra c-a basıldı,
  • 11:19 - 11:22
    ki 630. Bu cümleciği atlar.
  • 11:22 - 11:25
    Ve a'nın 0'dan küçük olup olmamasından bağımsız olarak
  • 11:25 - 11:28
    "Program bitti" yazar.
Title:
Programlarda Veri Türleri ve Değişkenlere Giriş
Description:

Bu video, Python ile basit bir program yazma adımlarının üzerinden geçer. Veri türlerinin temelleri, değişkenler, çeşitli komutlar ve koşullu ifadelere değinilir.

more » « less
Video Language:
English
Duration:
11:28

Turkish subtitles

Revisions Compare revisions