< Return to Video

مقدمه ای بر انواع داده ای و متغیرها

  • 0:01 - 0:03
    در این ویدئو می خوام
  • 0:03 - 0:07
    شما رو با
  • 0:07 - 0:09
    مفهوم یک برنامه کامپیوتری آشنا کنم.
  • 0:09 - 0:10
    و اگر شما قصد تماشای این ودئو ها رو دارید
  • 0:10 - 0:11
    بهتون پیشنهاد می کنم حتما مثال ها رو خودتون اجرا کنید.
  • 0:11 - 0:13
    چون تنها راه یادگرفتن مفاهیم شرح داده شده
  • 0:13 - 0:15
    اینه که خودتون اونها رو انجام بدین.
  • 0:15 - 0:18
    پنجره ای که مشاهده می کنید محیطی است که می توانید در اون برنامه های پایتون خودتون رو بنویسید.
  • 0:18 - 0:21
    در این مجموعه آموزشی من برنامه های زیادی به زبان پایتون خواهم نوشت.
  • 0:21 - 0:24
    اسم محیطی (نرم افزاری) که من در این ویدئو ها برای نوشتن برنامه ها ازش استفاده می کنم "PyScripter" هست.
  • 0:24 - 0:27
    P-Y-S-C-R-I-P-T-E-R
  • 0:27 - 0:30
    این نرم افزار مجانی و متن بازه.
  • 0:30 - 0:33
    به علاوه مجددا تکرار می کنم که من برای نوشتن برنامه ها از زبان پایتون استفاده می کنم.
  • 0:33 - 0:35
    نسخه پایتون مورد استفاده من در این ویدئو ها 2.6 یا 2.7 است.
  • 0:35 - 0:36
    در واقع اگر شما هم دارید از نسخه 2 زبان پایتون استفاده می کنید
  • 0:36 - 0:39
    کدهایی که می نویسید با کدهای من تفاوتی نخواهد داشت.
  • 0:39 - 0:40
    در واقع نسخه های 2.6 و 2.7 تفاوت زیادی با هم ندارند.
  • 0:40 - 0:41
    اما اگر از پایتون 3 استفاده می کنید
  • 0:41 - 0:43
    باید برای اجرا کردن مقال ها
  • 0:43 - 0:45
    کد ها رو کمی تغییر بدین.
  • 0:45 - 0:49
    ...
  • 0:49 - 0:52
    خوب اجازه بدین با نوشتن یک برنامه ساده کار رو شروع کنیم.
  • 0:52 - 0:53
    نکته جالبی که در مورد زبان پایتون وجود داره ماهیت مفسری اونه
  • 0:53 - 0:55
    یعنی ما می تونیم برنامه خودمون رو همین جا بنویسیم و به سادگی اجراش کنیم.
  • 0:55 - 0:58
    در واقع در طی این فرآیند ما فقط داریم یه فایل متنی رو ویرایش می کنیم.
  • 0:58 - 0:59
    همین.
  • 0:59 - 1:01
    این فایل حاوی مجموعه ای از دستوراته
  • 1:01 - 1:03
    و کامپیوتر در زمان اجرای برنامه
  • 1:03 - 1:05
    از ابتدای فایل شروع کرده و به سمت انتهای فایل جرکت می کنه
  • 1:05 - 1:07
    و در این مسیر تک تک این دستورات رو می خونه و اجرا می کنه.
  • 1:07 - 1:08
    البته در ادامه خواهیم دید که
  • 1:08 - 1:09
    چطور می شه به کامپیوتر گفت که
  • 1:09 - 1:13
    چطور از روی بعضی از دیتورات بپره یا بعضی از دستورات رو چند با اجرا کنه.
  • 1:13 - 1:16
    ...
  • 1:16 - 1:19
    خوب اجازه بدین یه برنامه ساده بنویسیم.
  • 1:19 - 1:20
    و در این حین
  • 1:20 - 1:22
    برخی از مفاهیم اساسی که
  • 1:22 - 1:25
    برای نوشتن برنامه های کامپیتوری لازمه رو هم یاد می گیریم.
  • 1:25 - 1:30
    اجازه بدین یک برنامه خیلی خیلی ساده بنویسم.
  • 1:30 - 1:32
    خیلی ساده!!!
  • 1:32 - 1:35
    برنامه ای که فقط شامل یک عبارته.
  • 1:35 - 1:41
    اجازه بدین بنویسم 'print 3+7'
  • 1:41 - 1:45
    این دستور عبارت 7+3 رو محاسبه می کنه و نتیجه اون رو چاپ می کنه.
  • 1:45 - 1:47
    در واقع پس از محاسبه نتیجه برنامه اون رو به تابع print ارسال می کنه.
  • 1:47 - 1:48
    این تابع از توابع داخلی پایتونه.
  • 1:48 - 1:52
    بهتره این دستور رو به صورت (print(3+7 بنویسم.
  • 1:52 - 1:54
    حالا فایل رو ذخیره می کنم.
  • 1:54 - 1:56
    در واقع این برنامه فقط حاوی یک دستوره.
  • 1:56 - 1:58
    که می که حاصل عبارت 7+3 رو چاپ کن.
  • 1:58 - 1:59
    اجازه بدین یک دستور دیگه هم به برنامه اضافه کنم
  • 1:59 - 2:02
    تا شما بتونین نحوه اجرای برنامه که گفتم از بالا به پایین هست رو ببینید.
  • 2:02 - 2:07
    اجازه بدین دستور : (print(2-1 رو اضافه کنم.
  • 2:07 - 2:16
    و حالا بهتره یک دستور print دیگه هم اینجا اضافه کنم. print("this is a chunk of text")
  • 2:16 - 2:18
    خوب حالا بهتره ببینیم این برنامه
  • 2:18 - 2:20
    چه کاری انجام می ده.
  • 2:20 - 2:22
    اجازه بدین اول برنامه رو ذخیره کنم.
  • 2:22 - 2:23
    خوب
  • 2:23 - 2:28
    من این برنامه رو در فایلی به نام "testarea.py" ذخیره می کنم.
  • 2:28 - 2:32
    پسوند "py." یعنی این یک فایل پایتونه.
  • 2:32 - 2:34
    حالا اجازه بدین این برنامه رو اجرا منم.
  • 2:34 - 2:36
    نکته جالبی که در باره این محیط توسعه یا
  • 2:36 - 2:39
    IDE که مخفف Integrated Development Environment (محیط مجتمع توسعه) وجود داره
  • 2:39 - 2:42
    اینه که می تونید برنامه تون رو در یک مکان بنویسین و همون جا هم اجراش کنین.
  • 2:42 - 2:44
    به علاوه کدها هم در این محیط با رنگ های محتلف نشون داده می شه.
  • 2:44 - 2:46
    با استفاده از ویژگی تغییر رنگ کدها می تونین قسمت های مختلف برنامه مثل توابع،
  • 2:46 - 2:47
    انواع داده ای و... رو به ساده گی از هم تشخیص بدین.
  • 2:47 - 2:49
    درباره انواع داده ای در آینده صحبت خواهیم کرد.
  • 2:49 - 2:52
    حالا اجازه بدین برنامه رو اجرا کنم تا ببینیم چه اتفاقی می افته.
  • 2:52 - 2:54
    خوب برنامه رو اجرا کردم!!!
  • 2:54 - 2:56
    همون طور که میبینید برنامه اول عدد 10 و بعد اون عدد 1 رو چاپ کرد
  • 2:56 - 2:59
    و در نهایت عبارت "this is a chunk of text" چاپ شد.
  • 2:59 - 3:00
    پس در واقع برنامه دقیقا کارهایی رو که بهش گفتیم رو
  • 3:00 - 3:01
    به ترتیب انجام داد.
  • 3:01 - 3:06
    اجرا از این بالا شروع شد؛ برنامه مقدار عبارت 7+3 رو که برابر با 10 هست محاسبه کرد
  • 3:06 - 3:08
    بعد اون رو چاپ کرد
  • 3:08 - 3:12
    در ادامه حاصل عبارت 1-2 هم چاپ شد
  • 3:12 - 3:13
    و در نهایت عبارت "this is a chunk of text" چاپ شد.
  • 3:13 - 3:16
    اولین مفهومی که می خوام با هم بررسی کنیم
  • 3:16 - 3:17
    مفهوم نوع داده ای (data type) هست.
  • 3:17 - 3:19
    ممکنه وقتی داشتین ویدئو رو نگاه می کردین
  • 3:19 - 3:21
    به طور غریزی حس کرده باشید که
  • 3:21 - 3:22
    یه تفاوتی بین
  • 3:22 - 3:27
    اعداد 3، 2،1، 7 و عبارت "this chunk of text" وجود داره.
  • 3:27 - 3:32
    احساسی که بهتون می گه 3،2 یا 7 عدد هستن و می شه مثلا اعداد رو جمع کرد
  • 3:32 - 3:34
    به علاوه اعداد به نوعی نشان دهنده کمیت هستند.
  • 3:34 - 3:39
    در حالیکه این عبارت یک قطعه متنه.
  • 3:39 - 3:40
    در واقع حس غریزی تون درسته.
  • 3:40 - 3:43
    این انواع داده ای با هم فرق می کنند.
  • 3:43 - 3:46
    اعداد 1،7،3 ثوابت عددی (Numeric Literals) و
  • 3:46 - 3:49
    در این مثال خاص اعداد صحیح هستند.
  • 3:49 - 3:52
    و این عبارت اینجا
  • 3:52 - 3:53
    یک رشته (String) است.
  • 3:53 - 3:55
    کلمه ای که در علوم کامپیوتر خیلی با اون مواجه خواهید شد.
  • 3:55 - 3:59
    در واقع این عبارت رشته ای از کراکترها است.
  • 3:59 - 4:02
    و در پایتون می تونیم نوع داده ای
  • 4:02 - 4:04
    این ها رو بدست بیاریم.
  • 4:04 - 4:05
    برای آگاهی از نوع داده ای یک مقدار می تونیم اون رو به تابع type ارسال کنیم.
  • 4:05 - 4:11
    بنابراین حالا باید نوع داده ای 3+7 چاپ بشه نه نتیجه اون که برابر با 10 است.
  • 4:11 - 4:15
    اجازه بدین برای مشاهده تفاوت بین خروجی تابع type و تابع print حاصل عبارت 1-2 رو هم چاپ کنیم.
  • 4:15 - 4:19
    حالا من نوع داده ای عبارت "this chunk of text" رو هم چاپ می کنم.
  • 4:19 - 4:22
    ...
  • 4:22 - 4:25
    حالا اجازه بدین برنامه رو با استفاده از کلیدهای CTRL+S ذخیره کنم.
  • 4:25 - 4:27
    استفاده از این کلیدها یک روش میانبر برای ذخیره فایله.
  • 4:27 - 4:30
    خوب حالا برنامه رو اجرا می کنم.
  • 4:30 - 4:31
    ...
  • 4:31 - 4:33
    برنامه این دستور رو ارزیابی می کنه
  • 4:33 - 4:35
    برای ارزیابی این دستور اول نتیجه عبارت داخل پرانتز محاسبه می شه
  • 4:35 - 4:39
    7+3 برابر با 10 است؛ در ادامه نوع داده ای 10 بدست میاد
  • 4:39 - 4:43
    که برابر با int است؛ سپس این نوع داده ای چاپ می شه.
  • 4:43 - 4:45
    می تونید اینجا ببینید که مقدار int چاپ شده.
  • 4:45 - 4:47
    int کوتاه شده کلمه integer به معنای عدد صحیح است.
  • 4:47 - 4:48
    در ادامه برنامه دستور (print(2-1 اجرا می شه
  • 4:48 - 4:50
    که در این خط قرار داره
  • 4:50 - 4:51
    در نتیحه اجرای این دستور مقدار 1 چاپ می شه
  • 4:51 - 4:55
    و در ادامه نوع داده ای این عبارت بدست می یاد
  • 4:55 - 4:56
    و این نوع داده ای چاپ می شه
  • 4:56 - 5:00
    نوع داده ای این عبارت String است
  • 5:00 - 5:02
    نکته بعدی که می خوام
  • 5:02 - 5:05
    طی این تجربه کوچیک برنامه نویسی در مورد اون باهاتون صحبت کنم
  • 5:05 - 5:07
    مفهوم متغیر هست.
  • 5:07 - 5:10
    یکی از ویژگی ها یی که در زمان نوشتن برنامه ها به اون احتیاج خواهیم داشت
  • 5:10 - 5:13
    امکان ذخیره کردن داده ها و اطلاعات در مکان های مختلفه.
  • 5:13 - 5:14
    در ویدئوهای آینده خواهید دید که در پایتون
  • 5:14 - 5:17
    این کار شبیه به برچسب گذاشتن روی مقادیر مختلفه.
  • 5:17 - 5:19
    و این برچسب ها می تونن تغییر کنن.
  • 5:19 - 5:21
    خوب بهتره ببینیم چطور می شه این کار رو انجام داد
  • 5:21 - 5:26
    اجازه بدین با استفاده از متغیرها یک برنامه جدید بنویسیم.
  • 5:26 - 5:28
    ام... نکته جالبی که درباره پایتون وجود داره
  • 5:28 - 5:30
    و بعضی از مردم هم اون رو دوست ندارن اینه که
  • 5:30 - 5:35
    می تونین در پایتون هر نوع داده ای رو در هر متغیری قرار بدین
  • 5:35 - 5:41
    بنابراین می تونین بگین a=3+5
  • 5:41 - 5:51
    بعد می تونیم بگیم: b=a*a-a-1
  • 5:51 - 5:53
    [توجه داشته باشید که * به معنی ضرب است]
  • 5:53 - 6:03
    بعد می تونیم بکیم c=a*b
  • 6:03 - 6:06
    بعد میتونید چیزی شبیه به
  • 6:06 - 6:12
    برای واضح تر شدن اینجا یک کمی فاصله اضافه می کنم
  • 6:12 - 6:14
    c = a * b
  • 6:14 - 6:20
    حالا بهتره مقدار c رو چاپ کنیم. پس باید بنویسم print c
  • 6:20 - 6:23
    اگر بخواین می تونین این کار رو ادامه بدین
  • 6:23 - 6:24
    و از c توی عبارات دیگه استفاده کنین
  • 6:24 - 6:26
    اما بهتره همین جا برنامه رو اجرا کنیم تا ببینیم چه اتفاقی می افته.
  • 6:26 - 6:27
    پس اجازه بدین اول برنامه رو اجرا کنیم.
  • 6:27 - 6:28
    بعد برمی گردیم تا ببینیم
  • 6:28 - 6:30
    آیا برنامه کار درستی انجام داده یا نه!
  • 6:30 - 6:32
    پس من اینجا برنامه رو ذخیره می کنم
  • 6:32 - 6:35
    و حالا اونو اجرا می کنم.
  • 6:35 - 6:39
    همون طور که میبینید مقدار c برابر با 440 است. بهتره ببینیم آیا این مقدار درسته یا نه؟
  • 6:39 - 6:44
    خوب 5+3 برابر با 8 میشه. در نتیجه برچسب a به مقدار 8 ارجاع می کنه.
  • 6:44 - 6:47
    بنابراین تا زمانیکه a رو مجددا تعریف نکردیم
  • 6:47 - 6:51
    هر جا که از a استفاده کنیم مقدارش برابر با 8 هست.
  • 6:51 - 6:53
    خوب اگه بیایم پایین اینجا b رو تعریف کردیم
  • 6:53 - 6:57
    مقدار b برابر با a*a-a-1 است. این عملیات به تریب اولویت انجام میشه
  • 6:57 - 7:00
    در نتیجه بر اساس اولویت عملگرها، شما همیشه ضرب رو اول انجام میدین
  • 7:00 - 7:03
    به خصوص اگر عملگر بعد از اون تفریق باشه
  • 7:03 - 7:06
    خوب a*a برابر با 64 است
  • 7:06 - 7:15
    بعد قسمت a - 64 محاسبه می شه که برابر با 8-64 که میشه 56. و 56 منهای 1 می شه 55.
  • 7:15 - 7:21
    پس b می شه 55 و c برابر با 55 * 8
  • 7:21 - 7:26
    و 8 * 55 می شه 440
  • 7:26 - 7:28
    خوب پس برنامه درست کار کرد.
  • 7:28 - 7:33
    ممکنه بخواین ببینین چه اتفاقی افتاده
  • 7:33 - 7:34
    در واقع می تونین با تغییر مقدار a
  • 7:34 - 7:35
    عملیات انجام شده رو بررسی کنین
  • 7:35 - 7:38
    ...
  • 7:38 - 7:41
    پس شاید من مقدار a رو برابر با
  • 7:41 - 7:45
    6 قرار بدم
  • 7:45 - 7:49
    حالا اجازه بدین برنامه رو دوباره اجرا کنیم تا ببینیم چه اتفاقی می افته
  • 7:49 - 7:51
    این دفعه خروجی ما برابر با 246 است که می تونین صحت اون رو خودتون بررسی کنین
  • 7:51 - 7:54
    برای این کار باید خط به خط جلو برین و ببینید
  • 7:54 - 7:57
    هر کدوم از این متغیرها به چه چیزی ارجاع دارن
  • 7:57 - 8:00
    و ببینید که آیا با توجه به مقدار متغیرها پاسخ چاپ شده درسته یا نه
  • 8:00 - 8:03
    اما اگر برنامه ها فقط مجموعه ای از دستورات بودن
  • 8:03 - 8:05
    که همیشه به ترتیب اجرا می شدن
  • 8:05 - 8:08
    نمی تونستین با اونها کارهای جالبی انجام بدین
  • 8:08 - 8:10
    برای اینکه بشه کارهای واقعا جالبی انجام داد
  • 8:10 - 8:13
    باید ویژگی هایی مثل دستورات شرطی و حلقه ها رو یاد بگیریم
  • 8:13 - 8:16
    برای توضیح مفهوم دستورات شرطی و حلقه ها
  • 8:16 - 8:16
    اجازه بدین اینطوری شروع کنیم که
  • 8:16 - 8:20
    ...
  • 8:20 - 8:35
    بهتره بگیم که "(if(a
  • 8:35 - 8:50
    و در غیراین صورت "else" دستور (print(c-a رو احرا کن.
  • 8:50 - 8:52
    خوب این خیلی حالبه. ممکنه حدس زده باشین که
  • 8:52 - 8:54
    چه اتفاقی اینجا می افته. بگذارین فایل رو ذخیره کنم.
  • 8:54 - 8:57
    کارایی که می شه با این دستورات شرطی انجام داد
  • 8:57 - 8:58
    وافعا حیرت آوره. خوب این داره می گه
  • 8:58 - 9:00
    اگر "a" کمتر از 0 بود این کار رو انجام بده
  • 9:00 - 9:04
    در غیر اینصورت اگر "a" کمتر از 0 نبود این کاری که اینحاست رو انجام بده
  • 9:04 - 9:06
    توجه داشته باشین که در اینجا اجرای برنامه مثل سایر قسمت ها از بالا به پایین نیست
  • 9:06 - 9:10
    و بسته به مقدار a که ممکنه کمتر از صفر باشه یا نه
  • 9:10 - 9:12
    یا این خط اجرا می شه
  • 9:12 - 9:14
    یا این خط
  • 9:14 - 9:18
    و پایتون با این تورفتگی میفهمه که باید در صورت برقرار بودن شرط فقط این خط رو اجرا کنه
  • 9:18 - 9:21
    اگر a کمتر از 0 بود دستوری که تورفتگی داره اجرا می شه
  • 9:21 - 9:23
    ...
  • 9:23 - 9:26
    روشی که پایتون با استفاده از اون می فهمه که
  • 9:26 - 9:28
    این علامت دو نقطه ای است که اینجا است
  • 9:28 - 9:30
    و
  • 9:30 - 9:32
    دستوری که در صورت برقرار نبودن شرط اجرا می شه
  • 9:32 - 9:35
    یعنی حالتی که "a" کمتر از 0 نیست در قسمت "else" قرار داره
  • 9:35 - 9:38
    و اگر بخواین بعد از این
  • 9:38 - 9:40
    صرفنظر از اینکه "a" کوچکتر از 0 هست یا نه کار دیگه ای انجام بدین
  • 9:40 - 9:42
    ...
  • 9:42 - 9:44
    باید این تورفتگی ها رو پاک کنید
  • 9:44 - 9:46
    اینجا ما فقط
  • 9:46 - 9:50
    عبارت "we are done with the program" رو چاپ می کنیم
  • 9:50 - 9:53
    بهتره چند تا دستور دیگه هم اینجا اضافه کنیم
  • 9:53 - 9:58
    بهتره اینجا عبارت "a<0" رو چاپ کنیم
  • 9:58 - 10:00
    توجه داشته باشین که این متن ارزیابی نمی شه
  • 10:00 - 10:02
    چون ما اون رو به عنوان یک رشته چاپ می کنیم
  • 10:02 - 10:04
    ...
  • 10:04 - 10:14
    و اینجا هم عبارت "a is not less than 0" رو چاپ می کنیم
  • 10:14 - 10:18
    این برنامه جالب شده! خوب اجازه بدین اجراش کنیم
  • 10:18 - 10:23
    من ذخیرش کردم. حالا برنامه رو اجرا می کنم.
  • 10:23 - 10:26
    و برنامه داره می گه "a<0"
  • 10:26 - 10:30
    خوب حالا می تونیم یک کمی اینجا بیایم بالاتر...
  • 10:30 - 10:34
    ما برنامه رو اجرا کردیم و برنامه عبارت "a<0" رو چاپ کرد
  • 10:34 - 10:36
    این نشون می ده کد موجود در این قسمت اجرا شده
  • 10:36 - 10:42
    بعد از اجرای این کد مقدار c چاپ شده که برابر با 246- هستش.
  • 10:42 - 10:43
    این کد اجرا نشده
  • 10:43 - 10:47
    چون این قسمت فقط وقتی که a کمتر از 0 نیست باید احرا بشه
  • 10:47 - 10:48
    بعد از این؛ از این قسمت خارج شده
  • 10:48 - 10:50
    بعد بدون توجه به اتفاقات قبلی عبارت
  • 10:50 - 10:51
    ...
  • 10:51 - 10:53
    رو چاپ کرده. خوب اجازه بدین a رو تغییر بدیم تا ببینیم چی می شه.
  • 10:53 - 10:55
    ...
  • 10:55 - 10:57
    بیاین مقدار a رو بزرگتر از 0 کنیم
  • 10:57 - 11:04
    پس اجازه بدین مقدار a رو برابر با 9 قرار بدیم و برنامه رو اجرا کنیم
  • 11:04 - 11:08
    خوب حالا مقدار a برابر با 9 هستش.
  • 11:08 - 11:10
    و 9 کمتر از 0 نیست
  • 11:10 - 11:11
    بنابراین این قسمت اجرا نمی شه
  • 11:11 - 11:13
    و کد موجود در قسمت else اجرا می شه
  • 11:13 - 11:15
    و در نتیجه عبارت "a is not less than 0" چاپ می شه
  • 11:15 - 11:19
    بعد مقدار c-a چاپ می شه
  • 11:19 - 11:22
    که برابر با 360 و در ادامه جریان اجرا از این قسمت خارج می شه
  • 11:22 - 11:25
    و بدون توجه به اینکه آیا "a" کوچکتر از 0 هست یا نه
  • 11:25 - 11:28
    عبارت "we are done with the program" چاپ می شه
Title:
مقدمه ای بر انواع داده ای و متغیرها
Description:

This video goes over the steps of writing a basic program in Python. Basics of data types, variables, various commands, and conditional statements are gone over.
در این ویدئو مقدمات مربوط به انواع داده ای، متغیرها و دستورات شرطی به صورت مقدماتی مورد بررسی قرار می گیرند.

more » « less
Video Language:
English
Duration:
11:28

Persian subtitles

Revisions Compare revisions