Γνωρίστε τον εφευρέτη του ηλεκτρονικού λογιστικού φύλλου

Ο Νταν Μπρίκλιν άλλαξε για πάντα τον κόσμο όταν ανέπτυξε τον κώδικα για το VisiCalc, το πρώτο ηλεκτρονικό λογιστικό φύλλο και παππού των προγραμμάτων που πιθανόν χρησιμοποιείτε κάθε μέρα, όπως το Microsoft Excel και το Google Sheets. Ακολουθήστε τον μηχανικό λογισμικού και θρύλο της πληροφορικής, καθώς εξερευνά το μπερδεμένο κουβάρι πρώτων θέσεων εργασίας, ονειροπολήσεων και προβλημάτων που οδήγησαν σε αυτή τη μεταμορφωτική του εφεύρεση.

Πόσοι από εσάς έχουν χρησιμοποιήσει
ένα ηλεκτρονικό λογιστικό φύλλο,

όπως το Microsoft Excel;

Πολύ ωραία.

Τώρα, πόσοι από εσάς διοικούσαν
μια εταιρία με χειρόγραφα λογιστικά φύλλα,

όπως ο πατέρας μου για τη μικρή του
εκτυπωτική εταιρία στη Φιλαδέλφια;

Πολλοί λιγότεροι.

Έτσι γινόταν για εκατοντάδες χρόνια.

Στις αρχές του 1978,
άρχισα να δουλεύω μια ιδέα

που τελικά έγινε το VisiCalc.

Και την επόμενη χρονιά κυκλοφόρησε

τρέχοντας σε κάτι καινούργιο που λεγόταν
προσωπικός υπολογιστής Apple II.

Βλέπατε ότι τα πράγματα είχαν αλλάξει
πραγματικά, όταν μετά από έξι χρόνια,

η Wall Street Journal έκανε ένα αφιέρωμα

που θεωρούσε ότι γνωρίζατε τι είναι το
VisiCalc και ίσως να το χρησιμοποιούσατε.

Ο Στιβ Τζομπς το 1990

είπε ότι «τα λογιστικά φύλλα
έδιναν ώθηση στη βιομηχανία».

«Το VisiCalc ώθησε την επιτυχία της Apple
περισσότερο από κάθε άλλο πράγμα».

Σε πιο προσωπικό επίπεδο,

ο Στιβ είπε, «Αν το VisiCalc είχε γραφτεί
για κάποιον άλλο υπολογιστή,

τώρα θα πέρνατε συνέντευξη
από κάποιον άλλον».

Το VisiCalc συνέβαλε στο να μπουν
οι προσωπικοί υπολογιστές στα γραφεία.

Πώς δημιουργήθηκε;

Τι ήταν; Τι πέρασα
για να το κάνω αυτό που ήταν;

Πρώτα έμαθα προγραμματισμό
το 1966, όταν ήμουν 15 χρονών,

μόλις λίγους μήνες αφού
τραβήχτηκε αυτή η φωτογραφία.

Ελάχιστα λυκειόπαιδα είχαν τότε
πρόσβαση σε υπολογιστές.

Αλλά με τύχη και εξαιρετικά πολύ επιμονή,

μπόρεσα να έχω χρόνο σε υπολογιστή
σε διάφορα μέρη στην πόλη.

Αφού κοιμήθηκα στη λάσπη στο Γούντστοκ,
πήγα για κολέγιο στο ΜΙΤ,

όπου για να βγάλω χρήματα,
δούλεψα στο έργο Multics.

To Multics ήταν ένα πρωτοποριακό
διαδραστικό σύστημα χρονομετρισμού.

Έχετε ακουστά
τα λειτουργικά συστήματα Linux και Unix;

Προήλθαν από το Multics.

Δούλεψα στις εκδόσεις του Multics

αυτών που είναι γνωστές
ως ερμηνευόμενες γλώσσες υπολογιστή,

που χρησιμοποιούνται από άτομα
που δεν είναι σε υπολογιστικά πεδία

για να κάνουν τους υπολογισμούς τους
από το τερματικό του υπολογιστή.

Αφού αποφοίτησα από το ΜΙΤ,

πήγα να δουλέψω για την
Digital Equipment Corporation.

Στην DEC, δούλεψα πάνω σε λογισμικό

για τη νέα περιοχή
μηχανογραφημένης στοιχειοθεσίας.

Βοήθησα εφημερίδες να αντικαταστήσουν
τις γραφομηχανές των δημοσιογράφων

με τερματικά υπολογιστών.

Έγραφα λογισμικό

και μετά έβγαινα έξω
σε μέρη όπως η Kansas City Star,

όπου εκπαίδευα χρήστες
και έπαιρνα ανατροφοδότηση.

Αυτή ήταν εμπειρία στον πραγματικό κόσμο

που ήταν πολύ διαφορετική
από όσα έβλεπα στο εργαστήριο του ΜΙΤ.

Μετά από αυτό, ήμουν επιβλέπων έργου

του λογισμικού για τον πρώτο επεξεργαστή
κειμένου της DEC, πάλι ένα νέο πεδίο.

Όπως η στοιχειοθέτηση, το σημαντικό πράγμα
ήταν η δημιουργία μιας διεπαφής χρήστη

που ήταν και φυσική και αποτελεσματική
στη χρήση από μη πληροφορικάριους.

Μετά από την DEC, πήγα
να δουλέψω για μια μικρή εταιρία

που έφτιαχνε ηλεκτρονικές ταμειακές
μηχανές βασισμένες σε μικροεπεξεργαστές

για τη βιομηχανία του γρήγορου φαγητού.

Αλλά πάντα ήθελα να ξεκινήσω μια εταιρία
με τον φίλο μου Μπομπ Φράνκστον

που γνώρισα στο έργο Multics στο ΜΙΤ.

Έτσι αποφάσισα να επιστρέψω στο σχολείο

για να μάθω όσο περισσότερα
μπορούσα για τις επιχειρήσεις.

Και το φθινόπωρο του 1977,

μπήκα στο πρόγραμμα ΜΒΑ του Χάρβαρντ.

Ήμουν ένας από τους λίγους σπουδαστές

που είχαν υπόβαθρο στον προγραμματισμό.

Αυτή είναι μια φωτογραφία μου από την
επετηρίδα που κάθομαι στην πρώτη σειρά.

(Γέλια)

Στο Χάρβαρντ μαθαίναμε
με τη μέθοδο μελέτης περίπτωσης.

Κάναμε περίπου
τρεις περιπτώσεις την ημέρα.

Οι περιπτώσεις αποτελούνταν
από κάμποσες σελίδες

που περιέγραφαν συγκεκριμένες
επιχειρηματικές καταστάσεις.

Συχνά είχαν εκθέματα, και τα εκθέματα
συχνά είχαν λέξεις και αριθμούς

παρουσιασμένα με τρόπους που βγάζουν
νόημα για τη συγκεκριμένη κατάσταση.

Συνήθως είναι κάπως διαφορετικά.

Ορίστε η εργασία μου.

Και πάλι, αριθμοί, λέξεις,
παρουσιασμένα ώστε να βγάζουν νόημα.

Πολλοί υπολογισμοί - γίναμε κολλητοί
με τα κομπιουτεράκια μας.

Να το δικό μου κομπιουτεράκι.

Για τις απόκριες, ντύθηκα κομπιουτεράκι.

(Γέλια)

Στην αρχή του κάθε μαθήατος,
ο καθηγητής φώναζε κάποιον

να παρουσιάσει την περίπτωση.

Εξηγούσαν τι γίνεται

και μετά υπαγόρευαν πληροφορίες
που μετέγραφε ο καθηγητής

στους πολλούς μηχανικούς μαυροπίνακες
μπροστά στην τάξη,

και μετά συζητούσαμε.

Κάτι πραγματικά εκνευριστικό είναι
όταν έχετε τελειώσει τα μαθήματά σας,

και πάτε την επόμενη ημέρα μόνο και μόνο
για να βρείτε ότι κάνατε ένα λάθος

και όλοι σας οι υπολογισμοί ήταν λάθος.

Και δεν θα μπορούσατε να συμμετέχετε.

Και πέρναμε βαθμούς
από τη συμμετοχή στην τάξη.

Καθόμουν στην τάξη με άλλα 87 άτομα,
και ονειροπολούσα πολύ.

Οι περισσότεροι προγραμματιστές τότε
δούλευαν σε μεγάλα συστήματα υπολογιστών,

φτιάχνοντας πράγματα όπως συστήματα
αποθήκης, μισθοδοσίας και πληρωμών.

Αλλά είχα δουλέψει
σε διαδραστική επεξεργασία κειμένου

και προσωπικούς υπολογισμούς
κατά παραγγελία.

Αντί να σκέφτομαι εκτυπώσεις σε χαρτί
και διάτρητες κάρτες,

φανταζόμουν έναν μαγικό πίνακα

όπου αν σβήνατε έναν αριθμό
και γράφατε έναν καινούργιο,

όλοι οι άλλοι αριθμοί θα άλλαζαν αυτόματα,

σαν επεξεργασία κειμένου με αριθμούς.

Φαντάστηκα ότι το κομπιουτεράκι μου
είχε κάποιο ποντίκι στο κάτω μέρος

και οθόνη από πάνω όπως
σε ένα πολεμικό αεροπλάνο.

Μπορούσα να βάλω αριθμούς, να τους κυκλώσω
και να πατήσω το κουμπί της άθροισης.

Και στο μέσον της διαπραγμάτευσης
μπορούσα να έχω την απάντηση.

Τώρα έπρεπε να πάρω τη φαντασία μου
και να την πραγματοποιήσω.

Ο πατέρας μου μού έμαθε για τα πρωτότυπα.

Μου έδειξε μακέτες

που έκανε για να βρει
πώς θα τοποθετηθούν στη σελίδα

τα πράγματα στο φυλλάδιο που εκτύπωνε.

Το χρησιμοποιούσε για να πάρει
ανατροφοδότηση από τους πελάτες

και έγκριση πριν στείλει τη δουλειά
στο τυπογραφείο.

Το να κάνεις μια απλή, λειτουργική
έκδοση αυτού που προσπαθείς να φτιάξεις

σε αναγκάζει να ανακαλύψεις
σημαντικά προβλήματα.

Σε αφήνει να βρεις λύσεις σε αυτά
τα προβλήματα με πολύ μικρότερο κόστος.

Έτσι αποφάσισα να φτιάξω ένα πρωτότυπο.

Πήγα σε ένα τερματικό συνδεδεμένο
στο σύστημα χρονομετρισμού του Χάρβαρντ

και ξεκίνησα τη δουλειά.

Ένα από τα πρώτα προβλήματα
που συνάντησα ήταν το εξής:

Πώς αντιπροσωπεύετε τιμές σε τύπους;

Ας σας δείξω τι εννοώ.

Νόμιζα ότι θα δείχνατε κάπου,

θα δαχτυλογραφούσατε μερικές λέξεις,
μετά κάπου αλλού,

θα βάζατε αριθμούς, ακόμη μερικούς,
θα βάζατε πού θέλετε την απάντηση.

Μετά θα πατούσατε τον πρώτο, θα πατούσατε
το μείον, θα πατούσατε στον δεύτερο,

και θα είχατε το αποτέλεσμα.

Το πρόβλημα ήταν: Τι θα έβαζα στον τύπο;

Έπρεπε να ήταν κάτι που
θα ήξερε ο υπολογιστής τι να βάλει.

Αν κοιτάζατε τον τύπο,

έπρεπε να ξέρετε σε ποιο σημείο
της οθόνης αναφερόταν.

Το πρώτο πράγμα που σκέφτηκα
ήταν ο τρόπος του προγραμματιστή.

Την πρώτη φορά που δείχνατε κάπου,

ο υπολογιστής θα σας ζητούσε
να βάλετε ένα μοναδικό όνομα.

Έγινε γρήγορα φανερό
ότι θα ήταν πολύ κουραστικό.

Ο υπολογιστής θα έπρεπε να κάνει
αυτόματα ένα όνομα και να το βάλει.

Έτσι σκέφτηκα, γιατί να μην το κάνω
να είναι με τη σειρά που τα φτιάχνεις;

Το προσπάθησα. Τιμή 1, τιμή 2.

Γρήγορα είδα ότι αν είχατε
παραπάνω από μερικές τιμές

δεν θα θυμόσασταν ποτέ
πού ήταν το καθετί στην οθόνη.

Μετά σκέφτηκα, αντί να μπορείτε
να βάζετε τιμές παντού,

να σας περιορίσω σε ένα πλέγμα.

Και όταν θα δείχνατε ένα κελί,

ο υπολογιστής θα μπορούσε να βάλει
τη σειρά και τη στήλη ως όνομα.

Και, αν το έκανα σαν έναν χάρτη και έβαζα
ΑΒΓ επάνω και αριθμούς πλάγια,

αν βλέπατε το Β7 σε έναν τύπο,

θα ξέρατε ακριβώς
πού βρίσκεται στην οθόνη.

Και αν έπρεπε να γράψετε μόνοι σας
τον τύπο, θα ξέρατε τι να κάνετε.

Περιορίζοντάς σας σε ένα πλέγμα,
βοήθησε να λυθεί το πρόβλημά μου.

Επίσης άνοιξε νέες δυνατότητες,
όπως το να έχουμε περιοχές κελιών.

Αλλά δεν ήταν πολύ περιοριστικό -

μπορούσατε ακόμη να βάλετε οποιαδήποτε
τιμή, οποιονδήποτε τύπο σε όλα τα κελιά.

Κι έτσι το κάνουμε και σήμερα,
σχεδόν 40 χρόνια αργότερα.

Ο φίλος μου ο Μπομπ κι εγώ αποφασίσαμε
ότι θα φτιάχναμε μαζί αυτό το προϊόν.

Δούλευα περισσότερο στο να βρω πώς ακριβώς
πρέπει να συμπεριφέρεται το πρόγραμμα.

Έγραψα μια κάρτα αναφοράς ως τεκμηρίωση.

Με βοήθησε επίσης να σιγουρευτώ
ότι η διεπαφή χρήστη που όριζα

μπορούσε να επεξηγηθεί συνοπτικά
και ξεκάθαρα στους κανονικούς ανθρώπους.

Ο Μπομπ δούλευε
στη σοφίτα του διαμερίσματος

που νοίκιαζε στο Άρλινγκτον
της Μασαχουσέτης.

Αυτό είναι το εσωτερικό της σοφίτας.

Ο Μπομπ αγόρασε χρόνο
στο σύστημα Multics του ΜΙΤ

για να γράψει κώδικα
σε ένα τερματικό σαν κι αυτό.

Μετά κατέβαζε δοκιμαστικές εκδόσεις
σε έναν Apple II που είχε δανειστεί

μέσω τηλεφωνικής γραμμής
χρησιμοποιώντας έναν ακουστικό ζεύκτη,

και μετά κάναμε δοκιμές.

Ετοίμασα μια δοκιμή για την περίπτωση
της Πρόκλησης της Pepsi.

Η εκτύπωση δεν δούλευε ακόμη,
έτσι έπρεπε να τα γράφω όλα.

Η αποθήκευση δεν δούλευε,
έτσι κάθε φορά που κόλλαγε,

έπρεπε να γράψω όλους τους τύπους
από την αρχή, ξανά και ξανά.

Την επόμενη μέρα στην τάξη,
σήκωσα το χέρι μου,

με φώναξαν και παρουσίασα
την περίπτωσή μου.

Έκανα προβλέψεις πέντε ετών.
Έκανα κάθε είδους σενάρια.

Πήρα άριστα στην περίπτωση.
Το VisiCalc ήταν ήδη χρήσιμο.

Ο καθηγητής είπε, «Πώς το κάνατε;»

Δεν ήθελα να του πω
για το μυστικό μου πρόγραμμα.

(Γέλια)

Έτσι είπα, «Πήρα αυτό και πρόσθεσα αυτό

και το πολλαπλασίασα με αυτό
και αφαίρεσα αυτό».

Είπε, «Γιατί
δεν χρησιμοποίησες αναλογίες;»

Είπα, «Χα! Αναλογίες;
Δεν θα ήταν τόσο ακριβές!»

Αυτό που δεν είπα ήταν,
«Η διαίρεση δεν λειτουργεί ακόμη».

(Γέλια)

Τελικά όμως, τελειώσαμε
αρκετό από το VisiCalc

για να μπορέσουμε
να το δείξουμε στο κοινό.

Ο πατέρας μου εκτύπωσε
ένα δείγμα κάρτας αναφοράς

που θα χρησιμοποιούσαμε
ως διαφημιστικό υλικό.

Τον Ιούνιο του 1979, ο εκδότης μας
ανακοίνωσε το VisiCalc στο κοινό,

σε ένα μικρό περίπτερο στο τεράστιο
Εθνικό Συνέδριο Υπολογιστών στη Νέα Υόρκη.

Η εφημερίδα New York Times είχε ένα
χιουμοριστικό άρθρο για το Συνέδριο.

«Οι μηχανές μοιάζουν να τελούν
θρησκευτικές τελετές...

Καθώς μαζεύονται οι πιστοί,

οι ζωγράφοι προσθέτουν στο πάνθεον
στο δωμάτιο σημάτων στο Κολοσσιαίο,

γράφοντας με προσοχή "VISICALC"
με τεράστια μαύρα γράμματα σε κίτρινο.

Ζήτω το VISICALC!»

(Έκπληξη) New York Times:
«Ζήτω το VISICALC».

(Γέλια)

Αυτή ήταν η τελευταία αναφορά
του ηλεκτρονικού υπολογιστικού φύλλου

στα δημοφιλή επιχειρηματικά έντυπα μέσα
για περίπου δύο χρόνια.

Οι περισσότεροι δεν το καταλάβαιναν ακόμη.

Αλλά μερικοί το κατάλαβαν.

Τον Οκτώβρη του 1979,
βγάλαμε το VisiCalc στο εμπόριο.

Ήταν σε μια συσκευασία που έμοιαζε έτσι.

Και φαινόταν έτσι
όταν έτρεχε στο Apple II.

Και τα υπόλοιπα, όπως λένε, είναι ιστορία.

Αυτή η ιστορία έχει πολλά ακόμη,

αλλά αυτό θα πρέπει
να περιμένει για άλλη φορά.

Κάτι ακόμη, το Χάρβαρντ όμως θυμάται.

Να εκείνη η αίθουσα.

Έβαλαν μια πλακέτα για να τιμήσουν
αυτό που συνέβη εκεί.

(Χειροκρότημα)

Αλλά είναι και υπενθύμιση

ότι θα πρέπει να πάρετε το μοναδικό
σας υπόβαθρο, δεξιότητες και ανάγκες,

και να φτιάξετε πρωτότυπα
για να ανακαλύψετε

και να λύσετε τα κύρια προβλήματα,

και με αυτά, να αλλάξετε τον κόσμο.

Σας ευχαριστώ.

(Χειροκρότημα)