Kimyasal tepkimeleri nasıl hızlandırırız (ve bir randevu ayarlarız)?
-
0:14 - 0:16Kimyagerimiz Harriet ile tanışın.
-
0:16 - 0:19Daha hızlı gerçekleşmesi gereken
bir kimyasal tepkimesi var. -
0:19 - 0:21Kimyagerlerin, tepkimeleri hızlandırmaya
-
0:21 - 0:23yardımcı olması için bazı metotları var
-
0:23 - 0:25ve o bunlardan 5 tanesini biliyor.
-
0:25 - 0:26Metotları hatırlamak için
-
0:26 - 0:28lise öğrencisi olduğu zamanlara,
-
0:28 - 0:30balo için eş bulduğu güne gidiyor.
-
0:31 - 0:34Harriet lisedeyken,
dersler arasında da çalışırdı. -
0:34 - 0:37Zamanın nasıl geçtiğini anlamamıştı
ve derse geç kalacaktı. -
0:37 - 0:38Köşede Harold'un da
-
0:38 - 0:41derse geç kaldığından habersizdi.
-
0:41 - 0:42İkisi de derse koşuyorken
-
0:42 - 0:45aslında birbirlerine koşmuş oldular.
-
0:46 - 0:47Bu küçük bir çarpışma değildi.
-
0:47 - 0:49Birbirlerine öyle bir çarptılar ki
-
0:49 - 0:52Harold, Harriet'in elindeki kitapları
yere düşürdü. -
0:52 - 0:55"Üzgünüm, kitaplarını toplamana
yardımcı olayım." dedi. -
0:55 - 0:57Eşyalarını toplamasına
yardımcı oldu -
0:57 - 0:59ve nezaketen sınıfına kadar
onunla yürümeyi teklif etti. -
0:59 - 1:02O sene baloya kimin birlikte gittiğini
asla tahmin edemezsiniz. -
1:02 - 1:04Evet, o ikisi.
-
1:04 - 1:06Bu örnekte gördüğümüz gibi,
-
1:06 - 1:09balo için bir eş bulmanın anahtarı
biriyle çarpışmak -
1:09 - 1:11ve ellerindeki kitapları yere düşürmek.
-
1:11 - 1:12Muhtemelen farkındasınızdır
-
1:12 - 1:14her çarpışma balo için bir eşe dönüşmüyor,
-
1:14 - 1:15çok şükür.
-
1:16 - 1:19Çarpışmanın iki önemli özelliği olmalı:
-
1:19 - 1:22Bir, kitapların elden düşmesi için
doğru yönelim; -
1:22 - 1:25iki, kitapları düşürmek için
yeterli enerji. -
1:25 - 1:26Bu kazadan kısa süre sonra
-
1:26 - 1:29Harriet kimya öğretmenine, yani bana,
olanları anlatmaya karar verdi. -
1:29 - 1:31Koridorda çarpışmanın yaşandığı gün
-
1:31 - 1:34tam da onun çalıştığı konu olan
kimyasal tepkimeler -
1:34 - 1:35ve hikayesi arasında
-
1:35 - 1:37ilgi çekici benzerlikler buldum.
-
1:37 - 1:40Birlikte iki göreve
koyulmaya karar verdik. -
1:40 - 1:42Harriet, kimya öğrencileri
ve kimyagerlere -
1:42 - 1:45kimyasal tepkimeleri
hızlandırmak için yardımcı olmak istedi. -
1:45 - 1:47Çok iyi biri olan ben ise,
-
1:47 - 1:50geleceğin kimyagerlerinin balo için
eş bulma şanslarını arttıracak, -
1:50 - 1:54kitap düşen çarpışmaların yaşandığı
eğitici ortamlar oluşturmayı -
1:54 - 1:56görev edinmeye karar verdim.
-
1:57 - 2:00Gelişmiş balo eşi bulma işlemini
kolaylaştırmak amacıyla -
2:00 - 2:03Harriet'in kimyasal tepkime oranlarını
yükseltmek için kullandığı -
2:03 - 2:06beş yola paralel olarak,
tüm okullar için beş değişim öneriyorum. -
2:06 - 2:09İlk önerim koridorların daraltılması.
-
2:09 - 2:12Böylece güvenli bir şekilde
geçmek zorlaşır -
2:12 - 2:15ve geniş koridorlara nispeten
daha fazla çarpışma gerçekleşir. -
2:15 - 2:17Çarpışma sayılarını arttırarak,
-
2:17 - 2:19bu çarpışmalardan bazılarının
-
2:19 - 2:21doğru eşleşmeyi yapma oranını arttırmış
-
2:21 - 2:24ve balo için randevulaşmaya yetecek
enerji ortaya çıkarmış oluruz. -
2:24 - 2:25Kimyasal olarak bu,
-
2:25 - 2:27tepkime kapının hacmini düşürmeye
-
2:27 - 2:29ya da tepkime karışımını
azaltmaya eşdeğerdir. -
2:29 - 2:32Böylece, parçacıklar yakınlaşır
-
2:32 - 2:34ve daha çok çarpışma meydana gelir.
-
2:34 - 2:36Daha fazla çarpışma,
-
2:36 - 2:40daha fazla uygun enerjili
ve dizilimli çarpışma olasılığı demek. -
2:40 - 2:44İkinci olarak, okul nüfusunu
artıralım diyorum. -
2:44 - 2:47Daha fazla öğrenci,
daha fazla çarpışma demek. -
2:48 - 2:50Çarpışmaya müsait parçacıkların
sayısını arttırarak -
2:50 - 2:53daha fazla çarpışmanın meydana
gelebileceği bir ortam oluşturuyoruz. -
2:53 - 2:56Üçüncü olarak, dersler arasındaki
zamanı kısaltmalıyız, -
2:56 - 2:57hatta yarı yarıya.
-
2:57 - 2:59Bu şekilde, bir dersten
diğerine yetişmek için -
2:59 - 3:02öğrencilerin daha hızlı
hareket etmesi gerekecek. -
3:02 - 3:05Hızın artması, çarpışmaların kitapların
düşmesini sağlamak için -
3:05 - 3:07gerekli olan yeterli enerji miktarına
-
3:07 - 3:08sahip olmasına yardımcı olacak.
-
3:08 - 3:11Bu, tepkime karışımının sıcaklığını
arttırmaya benzerdir. -
3:11 - 3:15Yüksek sıcaklık, parçacıkların daha hızlı
hareket etmesi anlamına gelir. -
3:15 - 3:18Daha hızlı hareket eden parçacıklarsa
daha fazla enerji -
3:18 - 3:20ve daha iyi tepkimeye oluşturan
çarpışma olasılığı demektir. -
3:20 - 3:23Dördüncüsü, öğrenciler sürü şeklinde
dolaşmayı bırakmalı. -
3:23 - 3:26Sürü şeklinde dolaşınca,
sürünün dış kısmındaki öğrenciler -
3:26 - 3:29iç kısımda olanları çarpışmalardan
izole ediyor. -
3:29 - 3:33Dağılarak, her öğrencinin
geçen bir öğrenciyle çarpışması için -
3:33 - 3:35daha fazla bölge açık kalır.
-
3:35 - 3:38Parçacıklar sürüler halinde dolaştığında
yüzey alan oldukça küçük olur -
3:38 - 3:41ve sadece dıştaki
parçacıklar çarpışabilir. -
3:41 - 3:44Yine de, kümeleri
tekli parçalara ayırarak -
3:44 - 3:46toplam yüzey alanı artar
-
3:46 - 3:49ve her parçacığın
tepkiyecek yüzeyi açıkta kalır. -
3:50 - 3:53Beşinci ve sonuncu,
bir çöpçatan tutuyoruz. -
3:53 - 3:55Çarpışma ve kitap düşürme çok mu sert?
-
3:55 - 3:58Daha az başlangıç enerjisiyle bir randevu
edinmenin daha kolay bir yolu var mı? -
3:59 - 4:01Bir çöpçatan bu konuda yardımcı olacak.
-
4:01 - 4:03Çöpçatan eşleşmeyi düzenleyerek
-
4:03 - 4:05bir çiftin bir araya
gelmesini kolaylaştırır. -
4:06 - 4:08Çöpçatanımız bir katalizör gibi.
-
4:08 - 4:11Kimyasal katalizörler aktifleşme
enerjisini düşürerek çalışır, -
4:11 - 4:15başka bir deyişle tepkimeyi başlatmak
için gerekli olan enerjiyi düşürerek. -
4:15 - 4:17Bunu iki parçacığı bir araya getirip,
-
4:17 - 4:20tepkimenin gerçekleşebilmesi için
-
4:20 - 4:24doğru eşleşme yapabilecekleri şekilde
boşlukta yönlendirerek yapıyorlar. -
4:24 - 4:27Özetle; eğer geleceğin kimyacısı
balo için eş arıyorsa -
4:27 - 4:29başka biriyle çarpışmalı
-
4:29 - 4:31ve kitaplarını elinden düşürmelidir.
-
4:32 - 4:35Eğer bir kimyager, kimyasal tepkime
gerçekleştirmek istiyorsa; -
4:35 - 4:37parçacıklar uygun ölçüde enerji ile
-
4:37 - 4:38doğru yönde çarpışmalı.
-
4:39 - 4:40Her iki süreç de
-
4:40 - 4:43bahsettiğim beş yöntem
kullanılarak hızlandırılabilir.
- Title:
- Kimyasal tepkimeleri nasıl hızlandırırız (ve bir randevu ayarlarız)?
- Speaker:
- Aaron Sams
- Description:
-
Lise flörtlerinin ve kimyasal tepkimelerin sandığınızdan daha fazla ortak noktası olabilir. Laboratuvarda kimyasal tepkimeleri hızlandırmak için kullanılan beş kuralı keşfederek balo için bir eş edinebilirsiniz!
Ders, Aaron Sams ve animasyon Cognitive Media tarafından hazırlandı.
Tüm dersi görüntülemek için: http://ed.ted.com/lessons/how-to-speed-up-chemical-reactions-and-get-a-date
- Video Language:
- English
- Team:
closed TED
- Project:
- TED-Ed
- Duration:
- 04:56
![]() |
Cihan Ekmekçi approved Turkish subtitles for How to speed up chemical reactions (and get a date) | |
![]() |
Cihan Ekmekçi edited Turkish subtitles for How to speed up chemical reactions (and get a date) | |
![]() |
Ozay Ozaydin accepted Turkish subtitles for How to speed up chemical reactions (and get a date) | |
![]() |
Ozay Ozaydin edited Turkish subtitles for How to speed up chemical reactions (and get a date) | |
![]() |
Ozay Ozaydin edited Turkish subtitles for How to speed up chemical reactions (and get a date) | |
![]() |
Saliha Karatepeli edited Turkish subtitles for How to speed up chemical reactions (and get a date) | |
![]() |
Saliha Karatepeli edited Turkish subtitles for How to speed up chemical reactions (and get a date) | |
![]() |
Saliha Karatepeli edited Turkish subtitles for How to speed up chemical reactions (and get a date) |