< Return to Video

Cách Phát Hiện Tin Giả - FactCheck.org

  • 0:01 - 0:02
    Tin giả không phải điều mới mẻ.
  • 0:02 - 0:06
    Nhưng những tin giả mạo thường được
    lan truyền bằng mạng xã hội nhanh hơn
  • 0:06 - 0:09
    cách mà các email lan tin có thể
    đạt tới trong quá khứ.
  • 0:10 - 0:13
    Những thông tin lan tỏa đó
    thật chất không phải là "tin tức",
  • 0:13 - 0:15
    mà là những tin hư cấu, châm biếm,
  • 0:15 - 0:17
    và mong muốn khiến người đọc
    nghĩ rằng chúng là tin thật.
  • 0:18 - 0:21
    Đây là một số cách để bảo vệ bản thân bạn
    trước những tin giả.
  • 0:21 - 0:23
    Bạn có biết rõ nguồn tin không?
  • 0:23 - 0:25
    Nguồn tin đó có hợp pháp không?
  • 0:25 - 0:27
    Nguồn tin có đáng tin cậy
    trong quá khứ không?
  • 0:27 - 0:29
    Nếu không, bạn không nên tin nguồn
    tin đó.
  • 0:30 - 0:32
    Nếu một tiêu đề tin tức kích động
    khiến bạn chú ý,
  • 0:32 - 0:36
    hãy đọc thêm trước khi bạn quyết định
    lan truyền những thông tin gây sốc đó.
  • 0:36 - 0:38
    Thậm chí trên những tờ báo hợp pháp,
  • 0:38 - 0:41
    tiêu đề cũng thường
    không đề cập rõ toàn bộ bài báo.
  • 0:41 - 0:42
    Nhưng những tin giả mạo,
  • 0:42 - 0:44
    đặt biệt là những tin châm biếm,
  • 0:44 - 0:47
    có thể cho thấy một vài
    dấu hiệu bộc lộ trong bài viết.
  • 0:47 - 0:50
    Một tin giả mạo thậm chí đã từng
    trích dẫn lời của một con cá heo.
  • 0:51 - 0:54
    Nếu tin đó là thật thì có thể
    họ đã giấu đi phần mấu chốt của tin.
  • 0:54 - 0:57
    Một cách khác để nhận biết tin giả
    là dựa vào tác giả,
  • 0:57 - 0:59
    nếu tác giả đó tồn tại.
  • 0:59 - 1:01
    Trong một số trường hợp,
    các tác giả còn không có thật.
  • 1:01 - 1:04
    Một câu chuyện được cho
    là của một "bác sĩ"
  • 1:04 - 1:07
    người được cho là đã nhận "14 giải thưởng
    Peabody và một vài giải Pulitzer",
  • 1:08 - 1:12
    câu chuyện sẽ rất ấn tượng nếu như nó
    không phải hoàn toàn do bịa đặt.
  • 1:13 - 1:18
    Nhiều khi những bài báo giả này sẽ trích
    dẫn từ các nguồn chính thống,
  • 1:18 - 1:21
    nhưng khi bạn nhìn lại, thì nguồn
    tin đó không được xác nhận.
  • 1:21 - 1:24
    Một số bài báo không hoàn toàn là giả mạo,
  • 1:24 - 1:26
    mà là do xuyên tạc các sự kiện có thật.
  • 1:26 - 1:29
    Những tuyên bố sai sự thật này
    có thể lấy bài báo hợp pháp
  • 1:29 - 1:30
    và bóp méo nội dung,
  • 1:30 - 1:33
    hoặc tuyên bố rằng vài điều đã
    xảy ra trước đó
  • 1:33 - 1:34
    có liên quan đến sự việc hiện tại.
  • 1:35 - 1:39
    Một trang web lừa đảo đã lấy một bài báo
    từ 1 năm trước trên CNN
  • 1:39 - 1:42
    và biến nó thành một bài mới, với tiêu đề
    khác và ngày phát hành khác.
  • 1:42 - 1:46
    Vì vậy, ngoài lừa đảo ra, nó còn
    vi phạm bản quyền nữa.
  • 1:46 - 1:48
    Hãy nhớ là tin châm biếm là có thật.
  • 1:49 - 1:53
    Bình thường, chúng dán mác châm biếm,
    và đôi khi còn rất hài hước.
  • 1:53 - 1:55
    Nhưng chúng vẫn không phải là tin tức.
  • 1:55 - 1:57
    Và có thêm nhiều châm biếm
    gây tranh cãi khác
  • 1:57 - 1:59
    được tạo ra để lừa đọc giả.
  • 1:59 - 2:02
    Bài viết đó được tạo ra
    để khiến bạn phải click chuột
  • 2:02 - 2:05
    và tạo thu nhập cho tác giả
    thông qua lợi nhuận quảng cáo.
  • 2:05 - 2:07
    Nhưng chúng vẫn
    không phải là tin tức.
  • 2:07 - 2:08
    Chúng tôi biết điều này là rất khó.
  • 2:08 - 2:10
    Thiên kiến xác nhận khiến mọi người
  • 2:10 - 2:13
    cung cấp thêm thông tin để
    xác nhận niềm tin của họ
  • 2:13 - 2:15
    và không nhìn đến thông tin
    không xác nhận được.
  • 2:15 - 2:17
    Nhưng lần sau
    khi bạn bỗng thấy kinh ngạc
  • 2:17 - 2:22
    trước bài viết trên mạng xã hội liên quan
    đến một chính trị gia mà bạn phản đối,
  • 2:22 - 2:23
    hãy dành thời gian để kiểm chứng.
  • 2:23 - 2:25
    Hãy thử kiểm tra đơn giản như sau:
  • 2:25 - 2:28
    Những bài báo nào khác đã được đăng trên
    trang web "tin tức"
  • 2:28 - 2:30
    được cho là nguồn dẫn của bài báo
  • 2:30 - 2:32
    vừa xuất hiện trên bảng tin mạng
    xã hội của bạn?
  • 2:33 - 2:36
    Bạn có khuynh hướng tin vào một
    chuyện của chính trị gia bạn không thích,
  • 2:36 - 2:39
    nếu trang web được coi là "tin tức"
    đó cũng đăng tin
  • 2:39 - 2:43
    về "những người bảo vệ từ Nam Cực trả
    đũa nước Mỹ
  • 2:43 - 2:45
    bằng cách tạo ra động đất
    tại New Zealand",
  • 2:45 - 2:48
    thì có lẽ bạn nên suy nghĩ lại
    trước khi chia sẻ thông tin.
  • 2:48 - 2:50
    Và đúng vậy, câu chuyện về động đất
  • 2:50 - 2:52
    là một ví dụ thực tế
    về một tin tức giả.
  • 2:53 - 2:56
    Chúng tôi biết bạn bận rộn,
    và vạch trần là tốn thời gian.
  • 2:57 - 3:00
    Nhưng thực tế những người kiểm soát
    được trả lương để làm việc này.
  • 3:00 - 3:02
    Giữa FactCheck.org,
  • 3:02 - 3:03
    Snope.com,
  • 3:03 - 3:05
    the Washington Post Fact Checker,
  • 3:05 - 3:06
    và PolitiFact.com,
  • 3:06 - 3:09
    có khả năng một trong số họ đã
    kiểm chứng thực tế
  • 3:09 - 3:12
    những tin tức mới nhất hiện lên
    trên bảng tin mạng xã hội của bạn.
  • 3:12 - 3:13
    Và hãy nhớ là:
  • 3:13 - 3:15
    Những người đọc tin tức
  • 3:15 - 3:17
    vẫn là tuyến phòng thủ
    đầu tiên chống lại các tin giả.
  • 3:18 - 3:20
    Để xem thêm, hãy truy cập FactCheck.org
  • 3:20 - 3:23
    Dịch bởi Huy An Kids
    Đánh giá bởi Trinh Nguyễn
Title:
Cách Phát Hiện Tin Giả - FactCheck.org
Description:

http://www.flackcheck.org - Đọc thêm tại: https://www.factcheck.org/2016/11/how-to-spot-fake-news/
more » « less
Video Language:
English
Team:
Amplifying Voices
Project:
Misinformation and Disinformation
Duration:
03:23

Vietnamese subtitles

Revisions Compare revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.