Return to Video

(h) TROM - 1.2 Her Şeyin Evrimi

  • 0:12 - 0:19
    [HER ŞEYİN EVRİMİ]
  • 0:22 - 0:28
    [13.7 MİLYAR YIL ÖNCE (MYÖ)]
  • 0:30 - 0:36
    [Saf enerjiden oluşan küçücük bir nokta zamanı ve uzayı doğurdu]
  • 0:50 - 0:56
    Küçücük, rengarenk enerji iplikleri daha bebeklik çağındaki evreni dolduruyor [13.7 MYÖ]
  • 1:18 - 1:23
    Bu ipliklerin savrulma şekilleri çeşitli parçacıkları ortaya çıkardı.
  • 1:25 - 1:29
    Bu ilk parçacıklar arasında kuarklar bulunuyordu.
  • 1:30 - 1:37
    Evren soğuyunca kuarklar üçerli gruplar halinde birleşerek baryonları oluşturdu.
  • 1:38 - 1:41
    Baryonlar birleşince nükleonlar oluştu.
  • 1:42 - 1:47
    Evren daha da soğuyunca nükleonların yörüngeleri küçücük elektronları yakaladı.
  • 1:50 - 1:53
    Ve hidrojen ortaya çıktı.
  • 1:54 - 1:59
    [13.2] Yerçekiminden ötürü hidrojen düğümleri daha büyük düğümler halinde toplanmaya başladı...
  • 2:02 - 2:05
    Ve galaksiler oluştu.
  • 2:13 - 2:18
    Bu galaksilerin birinin bir dış uzantısında ise bir gaz bulutu oluştu.
  • 2:20 - 2:23
    [5 MYÖ]
  • 2:23 - 2:29
    Bu gazın köşelerinde yeni yıldızlar oluşuyordu.
  • 2:37 - 2:44
    Bir yıldızın çekirdeğinge hidrojen birleşerek helyumu, sonra da berilyumu oluşturdu.
  • 2:46 - 2:50
    ...ve sonunda karbon ortaya çıktı.
  • 2:52 - 2:56
    Bir süre sonra yıldızın içindeki tüm yakıt tükendi.
  • 2:56 - 3:01
    Bir süpernovanın ardından yıldızdaki elementler tüm galaksiye dağıldı.
  • 3:05 - 3:10
    Şok dalgaları, belli bir gaz düğümünü uzayda bir köşeye doğru itti.
  • 3:14 - 3:21
    Zamanla, gazın çoğu merkeze doğru çekildi, ve yeni bir yıldız yanmaya başladı.
  • 3:23 - 3:26
    Etrafındaki maddeleri çoğu buhar haline geldi.
  • 3:30 - 3:34
    Ağır birikintilerden bir kısmı ise yörüngede kaldı.
  • 3:36 - 3:40
    Birikintiler bir araya gelip yığınlar haline geldiler.
  • 3:45 - 3:54
    ...daha büyük yığınla oluştu...ve de sonunda gezegenler.
  • 4:23 - 4:29
    [4.553 milyar yıl önce Thela Dünya'ya çarparak Ay'ı oluşturuyor]
  • 5:01 - 5:05
    Bu gezegenlerden biri ise zor bir çocukluk geçirdi.
  • 5:06 - 5:12
    Gezegenin yüzeyi göktaşları tarafından bombalanıyor, volkan patlamalarıyla kaynıyordu.
  • 5:14 - 5:17
    [4.1 milyar - 3.8 milyar yıl önce
  • 5:17 - 5:20
    Ağır bombardımanın sonuna doğru
  • 5:34 - 5:42
    Volkanik buharlar yükselerek bulutları oluşturdu, ve sıvılaşıp su haline gelerek okyanusları oluşturdu [4.1 MYÖ]
  • 5:58 - 6:05
    Bu sırada, süpernovadan gelen göktaşları atmosferi delerek gezegendeki sıcak su havuzlarına
  • 6:05 - 6:09
    karbon, azot ve hidrojen getirdi.
  • 6:15 - 6:24
    Güneş enerjisi bu moleküller arasında kimyasal bağlar oluşturdu ve karbon bileşikleri ortaya çıktı.
  • 6:24 - 6:31
    Bu bileşiklerden ikisi, hidrojen siyanür ve amonyak birleşerek adenini oluşturdu.
  • 6:31 - 6:37
    Adenin, diğer nükleotitlerle birleşerek RNA'yı oluşturdu.
  • 6:37 - 6:41
    Bu RNA moleküllerinin bir kısmı kendilerini kopyalayabiliyordu.
  • 6:41 - 6:48
    Zamanla kendini daha etkin bir şekilde kopyalan DNA, RNA'nın yerine geçti.
  • 6:53 - 6:57
    Diğer moleküller, lipitler, birleşerek baloncuklar oluşturdular.
  • 6:58 - 7:02
    İçeride kalan parçacıklar ise dışarıdaki güçlerden korunuyordu.
  • 7:04 - 7:08
    Kısa sürede DNA, bu balonların içine yerleşti
  • 7:08 - 7:14
    Zamanla, içerden gelen yeni bir güç bu yapıları etkilemeye başladı.
  • 7:16 - 7:21
    Mikrotübüllerin varlığı, bu yapıların içinde kuantum hesapların gerçekleşmesine
  • 7:21 - 7:26
    ve "canlı" hale gelmesine yardımcı olmuş olabilir. [4 MYÖ]
  • 7:26 - 7:29
    Bölündüler.
  • 7:33 - 7:37
    Yiyecek metabolize ettiler.
  • 7:41 - 7:44
    Ve çevrelerinde olan biteni hissettiler.
  • 7:44 - 7:47
    Bazı hücrelerin evrimiyle kloroplastlar ortaya çıktı ve hücreleri fotosentez yapabilir hale getirdi. [3 MYÖ]
  • 7:47 - 7:52
    Atmosphere oksijen salmaya başladılar.
  • 7:53 - 7:57
    Daha gelişkin hücreler koloniler oluşturmaya başladı [900 milyon yıl önce]
  • 7:57 - 8:04
    Zamanla, kendi başlarına hareket edememeye başladılar, ve tüm davranışlarını parçası oldukları bütüne göre şekillendirdiler.
  • 8:04 - 8:10
    Ve ilk çok hücreli organizma ortaya çıktı. [600 milyon yıl önce]
  • 8:19 - 8:22
    Sinir ve kaslar ise daha sonra gelişti.
  • 8:26 - 8:30
    Bu hayvanlar hareket edebilir hale geldi. [580 milyon yıl önce]
  • 8:35 - 8:42
    İkiyanlı bedenin ilk ortaya çıktığı organizma yassı kurttu. [550 milyon yıl önce]
  • 8:49 - 8:54
    Yassı kurt, sonra bir kafa, iki göz ve bir beyin geliştirdi.
  • 8:57 - 9:04
    Palamut solucanlarının ise bir kalbi, dolaşım sistemi ve solungaca benzeyen organları bulunuyordu.
  • 9:05 - 9:06
    [540 milyon yıl önce]
  • 9:06 - 9:10
    Pikaia'nın evrimi ile ilkel bir sinir teli ortaya çıktı.
  • 9:10 - 9:16
    Konodontlar ise plankton yemelerine yardımcı olacak dişleri geliştirdiler. [530 milyon yıl önce]
  • 9:20 - 9:27
    Haikouichthys gibi ilkel balıklarda ilk gerçek omurgalar ortaya çıkmaya başladı.[505 milyon yıl önce]
  • 9:37 - 9:42
    Evrimle, kafa ve göz kısmını koruyan koruyucu levhalar gelişti. [480 milyon yıl önce]
  • 9:50 - 9:56
    Karmaşık bir beyin sayesinde ilk defa hatırlama yetisi ortaya çıktı. [450 milyon yıl önce]
  • 10:00 - 10:04
    Kemikler ve yüzgeçler ilk defa ortaya çıktı.
  • 10:04 - 10:08
    Güçlü çene kemikleri sayesinde avcılık, leş yiyiciliğin yerine geçti.
  • 10:16 - 10:21
    Yüzgeçlerindeki kemikler ilk uzuvlara dönüştü [365 milyon yıl önce]
  • 10:30 - 10:37
    Avcılarla dolu bir denizde bu uzuvlar çok işe yarıyordu.
  • 10:37 - 10:44
    Uzuvlar sayesinde yeni ve güvenli yerlere kaçmak mümkün oldu. [315 milyon yıl önce]
  • 10:53 - 10:57
    Akciğerler sayesinde karada nefes alabiliyordu.
  • 11:00 - 11:05
    Vücutlarını kaplayan pullar su tutuyor, bu kara hayvanlarının serin kalmasını sağlıyordu.
  • 11:05 - 11:12
    Sürüngenler artık yüksek arazilere yerleşmek için gerekli ekipmana sahipti. [300 milyon yıl önce]
  • 11:12 - 11:18
    Gelişkin bir kalbin vücutlarına pompaladığı kan ve oksijen sayesinde
  • 11:18 - 11:20
    artık daha hızlı hareket edebiliyorlardı.
  • 11:21 - 11:24
    Bedenler gelişmeye devam etti.
  • 11:24 - 11:29
    Vücut ısısı ilk olarak kabuklar sayesinde düzenleniyordu.
  • 11:31 - 11:35
    Sinodontlar, memelilerinkine benzeyen bir çene geliştirdiler. Farklı dişlerin farklı görevleri vardı. [220 milyon yıl önce]
  • 11:37 - 11:40
    Alt ve üst çene kenetlenmeye başladı.
  • 11:42 - 11:49
    Bu yeni çene sayesinde orta kulağın gelişmesi mümkün hale geldi ve çevreye sinodontların olan duyarlılıkları arttı.
  • 11:54 - 12:00
    Sinodontların bir dalı olan memeliler, izolasyona yarayan vücut kıllarını
  • 12:00 - 12:04
    ve çocuklarını beslemeye yarayan süt torbalarını geliştirdiler.
  • 12:04 - 12:10
    Beyinlerinde, daha karmaşık fonksiyonları olan neokorteks gelişti.
  • 12:12 - 12:17
    Fare ve insanların ortak atası bir tür haline geldi. [100 milyon yıl önce]
  • 12:20 - 12:26
    Bir grup memeli, ağaçların alçak dallarındaki yaprak ve meyvelerle beslenmeye başladı. [65 milyon yıl önce]
  • 12:27 - 12:31
    Ancak pençeleri, onların ağaca tırmanma becerilerini kısıtlıyordu.
  • 12:35 - 12:40
    İlkel maymunlarda tutma yeteneğine sahip olan el, pençenin yerine geçti. [55 milyon yıl önce]
  • 12:42 - 12:46
    Öne bakan gözleri sayesinde daha iyi görebiliyorlardı.
  • 12:55 - 13:00
    Büyük beyinleri ise ağaçlardaki karmaşıki üç boyutlu dünyayı anlamalarına yarıyordu.
  • 13:03 - 13:06
    Daha dik durmaya başladılar.
  • 13:10 - 13:14
    Bu ilkel maymunların evrilmesiyle yeni bir sosyal hayvan ortaya çıktı.
  • 13:15 - 13:17
    Burunları daha dardı.
  • 13:18 - 13:20
    Dünyayı renkli olarak görebiliyorlardı.
  • 13:20 - 13:23
    Daha zekiydiler.
  • 13:24 - 13:30
    Aegyptopithecus eski ve yeni maymunlar arasında bir kırılma noktasıydı.
  • 13:33 - 13:37
    Jibon ve insanın ortak atası bir tür haline geldi. [15 milyon yıl önce]
  • 13:56 - 14:02
    Orangutan ve insanın ortak atası bir tür haline geldi. [13 milyon yıl önce]
  • 14:15 - 14:21
    Goril ve insanın ortak atası bir tür haline geldi. [10 milyon yıl önce]
  • 14:42 - 14:48
    Şempanze ve insanın ortak atası bir tür haline geldi. [7 milyon yıl önce]
  • 15:21 - 15:25
    Konuşmak için gerekli olan gırtlak ortaya çıktı.
  • 15:45 - 15:51
    Bu maymunlar, milyonlarca yıl boyunca Afrika'daki Büyük Rift Vadisinde yaşadılar.
  • 15:53 - 15:55
    Ancak sonra kuraklık baş gösterdi...
  • 16:00 - 16:05
    Yiyecek bulmak için ağaçlardan indiler ve yürümeye başladılar. Jibon ve insanın ortak atası bir tür haline geldi. [3.7 milyon yıl önce]
  • 16:19 - 16:22
    [3 milyon yıl önce] İki ayak üstünde yürümenin pek çok avantajı vardı:
  • 16:24 - 16:30
    Yüksek otların üzerinden daha uzağı görebiliyor ve daha uzun mesafeler katedebiliyorlardı.
  • 16:42 - 16:47
    Bu, ellerini başka işlerde kullanmalarını mümkün kıldı.
  • 16:48 - 16:56
    Kuraklığın kötüye gitmesiyle beslenme tarzlarını değiştirmek zorunda kaldılar.
  • 16:57 - 17:00
    Et. [2.5 milyon yıl önce]
  • 17:01 - 17:06
    Homo Habilis, alet üreten ilk hayvan oldu.
  • 17:07 - 17:12
    Kemik iliğini de içeren bir beslenme tarzı, beyinin daha da gelişmesini sağladı.
  • 17:13 - 17:18
    Daha dik durdukları için ses telleri gırtlağa doğru indi. [2 milyon yıl önce]
  • 17:19 - 17:25
    Vücut kılları dökülünce, derilerindeki ter bezleri gelişti.
  • 17:26 - 17:30
    Bu sayede daha uzun süre güneş altında kalabiliyorlardı.
  • 17:32 - 17:39
    Terleme solumanın yerini alınca, boş kalan ağızları sayesinde ilkel sesler çıkarabiliyorlardı.
  • 17:43 - 17:53
    Bir noktada Homo Erectus, ateşe karşı hissettiği içgüdüsel korkunun üstesinden geldi. Ve ilk defa olarak ateş kontrol altına alındı [1.8 milyon yıl önce]
  • 18:03 - 18:08
    Yakılan ateşler, ilk defa olarak onlara keyfini çıkarabilecekleri serbest bir zaman sağladı.
  • 18:08 - 18:13
    Kendilerini ve dünyalarını düşünebilecekleri bir zaman.
  • 18:13 - 18:20
    Geleceğe dair düşüncelerinden ötürü yeni insanlar ortaya çıktı. Homo sapiens
  • 18:43 - 18:44
    [150 Bin Yıl Önce]
  • 18:44 - 18:49
    Artık leş yiyici değil, avcıydılar.
  • 19:04 - 19:08
    Büyük bir kuraklık oldu, ve deniz kenarına göçtüler. [80 BYÖ]
  • 19:19 - 19:23
    Deniz kabuklularıyla beslenmeleri sayesinde beyinleri daha da gelişti.
  • 19:31 - 19:36
    Dil, sanat ve takılar ortaya çıktı [60 BYÖ]
  • 19:37 - 19:43
    Ancak denizin çok tuzlu hale gelmesinden ötürü bir grup, Afrika'yı terk etti
  • 19:43 - 19:48
    Kızıl denizi geçerek Arap Yarımadası'ndan kuzeye hareket ettiler. [50/45 BYÖ]
  • 19:51 - 19:57
    Açık renkli tenleri sayesinde vücutları yeterli miktarda D vitamini üretebiliyordu...
  • 20:00 - 20:09
    Kollarınızı uzatın. Gövdenin ortasından parmağının ucuna kadar olan mesafenin
  • 20:09 - 20:16
    hayatın başlangıcından bugüne kadar geçen tüm zamanı temsil ettiğini düşünün -- 4000 milyon yıl.
  • 20:16 - 20:23
    Dinazorların bu ölçeğin neresinde olduğunu bilen var mı?
  • 20:23 - 20:28
    Evet...[...] Yanlış değilsin, şaşırtıcı derecede yakın bir zaman.
  • 20:28 - 20:34
    Tarihsel zamanın tamamı, İsa, Davut ve piramitler
  • 20:34 - 20:40
    Eski Babil, eski Mısır, tarihte öğrendiğiniz herşey.
  • 20:40 - 20:42
    Sizce bu ölçekte nerede.
  • 20:42 - 20:47
    Parmağının ucundan şu kadar mesafede. Hayır, çok, çok daha ötede.
  • 20:47 - 20:50
    Sizce o törpüleri neden dağıttım?
  • 20:50 - 20:55
    Şimdi törpünüzü alın ve orta parmağınıza bir kere sürtün.
  • 20:55 - 21:03
    Tırnağınızdan düşen toza bakın. Tırnağınızın ucundan düşen
  • 21:03 - 21:08
    bir kaç toz parçacığı göreceksiniz. İnsanlık tarihinin tamamı
  • 21:08 - 21:13
    törpüyü bir kere sürttüğünüzde elinizden düştü.
  • 21:14 - 21:18
    Törpüyü bir kere sürttüğünüzde elinizden düştü.
  • 21:39 - 21:44
    Bu, günümüzdeki insan.
  • 21:47 - 21:55
    Bunlar, bizleriz. Karmaşık varlıklar.
  • 22:02 - 22:09
    Bizimle ilgili iki gerçeği hatırlayalım. Hayatta kalmak için
  • 22:09 - 22:11
    yiyeceğe ihtiyacımız car.
  • 22:11 - 22:17
    Yiyecek, vücudu beslemek veya keyif almak için yediğin veya içtiğin
  • 22:17 - 22:24
    maddelerin tümü. Genelde bitki ve hayvanlardan gelir ve gerekli besin maddelerini içerir:
  • 22:24 - 22:33
    karbonhidrat, yağ, protein, vitamin veya mineral. Bunlar, bir organizma
  • 22:33 - 22:38
    tarafından sindirilerek enerjiye dönüştürüler, büyümeyi ve "hayatın" devam etmesini sağlar.
  • 22:42 - 22:45
    Bu ve oksijen.
  • 22:47 - 22:54
    Geriye kalanlar ise çevreye göre değişir: Rahatlık, eğitim, evrim.
  • 22:55 - 23:02
    Hayatta kalmak için yiyeceğe ve oksijene ihtiyaç duyduğumuzu unutma.
  • 23:05 - 23:09
    Kim olduğumuzu hatırla.
Title:
(h) TROM - 1.2 Her Şeyin Evrimi
Description:

http://tromsite.com - Çok kapsamlı ve çok iyi organize edilmiş bir belgesel. (indir, youtube'dan izle, altyazılar, jenerik, paylaş, katkıda bulun, ve daha pek çok şey)

Belgeselin içeriği :
-------------------------------------------------------------------------
TROM (Benim Gerçekliğim), şimdiye kadar yapılmış en kapsamlı belgeseldir. Ayrıca, şimdiye kadar her şeyi analiz etmeye çalışan tek belgeseldir: bilimden parasal sisteme kadar herşeyi içeren TROM, herkesin hayatını iyileştirecek somut çözümler de sunuyor.

Dünyayı görmenin yeni ve 'gerçekçi' bir yolu.

"Büyük Patlamadan bugüne ve geleceğe."
-------------------------------------------------------------------------

more » « less
Video Language:
English
Duration:
23:20
harunkucuk edited Turkish subtitles for (h) TROM - 1.2 Evolution of Everything
harunkucuk edited Turkish subtitles for (h) TROM - 1.2 Evolution of Everything
harunkucuk added a translation

Turkish subtitles

Revisions