(h) TROM - 1.2 Her Şeyin Evrimi
-
0:12 - 0:19[HER ŞEYİN EVRİMİ]
-
0:22 - 0:28[13.7 MİLYAR YIL ÖNCE (MYÖ)]
-
0:30 - 0:36[Saf enerjiden oluşan küçücük bir nokta zamanı ve uzayı doğurdu]
-
0:50 - 0:56Küçücük, rengarenk enerji iplikleri daha bebeklik çağındaki evreni dolduruyor [13.7 MYÖ]
-
1:18 - 1:23Bu ipliklerin savrulma şekilleri çeşitli parçacıkları ortaya çıkardı.
-
1:25 - 1:29Bu ilk parçacıklar arasında kuarklar bulunuyordu.
-
1:30 - 1:37Evren soğuyunca kuarklar üçerli gruplar halinde birleşerek baryonları oluşturdu.
-
1:38 - 1:41Baryonlar birleşince nükleonlar oluştu.
-
1:42 - 1:47Evren daha da soğuyunca nükleonların yörüngeleri küçücük elektronları yakaladı.
-
1:50 - 1:53Ve hidrojen ortaya çıktı.
-
1:54 - 1:59[13.2] Yerçekiminden ötürü hidrojen düğümleri daha büyük düğümler halinde toplanmaya başladı...
-
2:02 - 2:05Ve galaksiler oluştu.
-
2:13 - 2:18Bu galaksilerin birinin bir dış uzantısında ise bir gaz bulutu oluştu.
-
2:20 - 2:23[5 MYÖ]
-
2:23 - 2:29Bu gazın köşelerinde yeni yıldızlar oluşuyordu.
-
2:37 - 2:44Bir yıldızın çekirdeğinge hidrojen birleşerek helyumu, sonra da berilyumu oluşturdu.
-
2:46 - 2:50...ve sonunda karbon ortaya çıktı.
-
2:52 - 2:56Bir süre sonra yıldızın içindeki tüm yakıt tükendi.
-
2:56 - 3:01Bir süpernovanın ardından yıldızdaki elementler tüm galaksiye dağıldı.
-
3:05 - 3:10Şok dalgaları, belli bir gaz düğümünü uzayda bir köşeye doğru itti.
-
3:14 - 3:21Zamanla, gazın çoğu merkeze doğru çekildi, ve yeni bir yıldız yanmaya başladı.
-
3:23 - 3:26Etrafındaki maddeleri çoğu buhar haline geldi.
-
3:30 - 3:34Ağır birikintilerden bir kısmı ise yörüngede kaldı.
-
3:36 - 3:40Birikintiler bir araya gelip yığınlar haline geldiler.
-
3:45 - 3:54...daha büyük yığınla oluştu...ve de sonunda gezegenler.
-
4:23 - 4:29[4.553 milyar yıl önce Thela Dünya'ya çarparak Ay'ı oluşturuyor]
-
5:01 - 5:05Bu gezegenlerden biri ise zor bir çocukluk geçirdi.
-
5:06 - 5:12Gezegenin yüzeyi göktaşları tarafından bombalanıyor, volkan patlamalarıyla kaynıyordu.
-
5:14 - 5:17[4.1 milyar - 3.8 milyar yıl önce
-
5:17 - 5:20Ağır bombardımanın sonuna doğru
-
5:34 - 5:42Volkanik buharlar yükselerek bulutları oluşturdu, ve sıvılaşıp su haline gelerek okyanusları oluşturdu [4.1 MYÖ]
-
5:58 - 6:05Bu sırada, süpernovadan gelen göktaşları atmosferi delerek gezegendeki sıcak su havuzlarına
-
6:05 - 6:09karbon, azot ve hidrojen getirdi.
-
6:15 - 6:24Güneş enerjisi bu moleküller arasında kimyasal bağlar oluşturdu ve karbon bileşikleri ortaya çıktı.
-
6:24 - 6:31Bu bileşiklerden ikisi, hidrojen siyanür ve amonyak birleşerek adenini oluşturdu.
-
6:31 - 6:37Adenin, diğer nükleotitlerle birleşerek RNA'yı oluşturdu.
-
6:37 - 6:41Bu RNA moleküllerinin bir kısmı kendilerini kopyalayabiliyordu.
-
6:41 - 6:48Zamanla kendini daha etkin bir şekilde kopyalan DNA, RNA'nın yerine geçti.
-
6:53 - 6:57Diğer moleküller, lipitler, birleşerek baloncuklar oluşturdular.
-
6:58 - 7:02İçeride kalan parçacıklar ise dışarıdaki güçlerden korunuyordu.
-
7:04 - 7:08Kısa sürede DNA, bu balonların içine yerleşti
-
7:08 - 7:14Zamanla, içerden gelen yeni bir güç bu yapıları etkilemeye başladı.
-
7:16 - 7:21Mikrotübüllerin varlığı, bu yapıların içinde kuantum hesapların gerçekleşmesine
-
7:21 - 7:26ve "canlı" hale gelmesine yardımcı olmuş olabilir. [4 MYÖ]
-
7:26 - 7:29Bölündüler.
-
7:33 - 7:37Yiyecek metabolize ettiler.
-
7:41 - 7:44Ve çevrelerinde olan biteni hissettiler.
-
7:44 - 7:47Bazı hücrelerin evrimiyle kloroplastlar ortaya çıktı ve hücreleri fotosentez yapabilir hale getirdi. [3 MYÖ]
-
7:47 - 7:52Atmosphere oksijen salmaya başladılar.
-
7:53 - 7:57Daha gelişkin hücreler koloniler oluşturmaya başladı [900 milyon yıl önce]
-
7:57 - 8:04Zamanla, kendi başlarına hareket edememeye başladılar, ve tüm davranışlarını parçası oldukları bütüne göre şekillendirdiler.
-
8:04 - 8:10Ve ilk çok hücreli organizma ortaya çıktı. [600 milyon yıl önce]
-
8:19 - 8:22Sinir ve kaslar ise daha sonra gelişti.
-
8:26 - 8:30Bu hayvanlar hareket edebilir hale geldi. [580 milyon yıl önce]
-
8:35 - 8:42İkiyanlı bedenin ilk ortaya çıktığı organizma yassı kurttu. [550 milyon yıl önce]
-
8:49 - 8:54Yassı kurt, sonra bir kafa, iki göz ve bir beyin geliştirdi.
-
8:57 - 9:04Palamut solucanlarının ise bir kalbi, dolaşım sistemi ve solungaca benzeyen organları bulunuyordu.
-
9:05 - 9:06[540 milyon yıl önce]
-
9:06 - 9:10Pikaia'nın evrimi ile ilkel bir sinir teli ortaya çıktı.
-
9:10 - 9:16Konodontlar ise plankton yemelerine yardımcı olacak dişleri geliştirdiler. [530 milyon yıl önce]
-
9:20 - 9:27Haikouichthys gibi ilkel balıklarda ilk gerçek omurgalar ortaya çıkmaya başladı.[505 milyon yıl önce]
-
9:37 - 9:42Evrimle, kafa ve göz kısmını koruyan koruyucu levhalar gelişti. [480 milyon yıl önce]
-
9:50 - 9:56Karmaşık bir beyin sayesinde ilk defa hatırlama yetisi ortaya çıktı. [450 milyon yıl önce]
-
10:00 - 10:04Kemikler ve yüzgeçler ilk defa ortaya çıktı.
-
10:04 - 10:08Güçlü çene kemikleri sayesinde avcılık, leş yiyiciliğin yerine geçti.
-
10:16 - 10:21Yüzgeçlerindeki kemikler ilk uzuvlara dönüştü [365 milyon yıl önce]
-
10:30 - 10:37Avcılarla dolu bir denizde bu uzuvlar çok işe yarıyordu.
-
10:37 - 10:44Uzuvlar sayesinde yeni ve güvenli yerlere kaçmak mümkün oldu. [315 milyon yıl önce]
-
10:53 - 10:57Akciğerler sayesinde karada nefes alabiliyordu.
-
11:00 - 11:05Vücutlarını kaplayan pullar su tutuyor, bu kara hayvanlarının serin kalmasını sağlıyordu.
-
11:05 - 11:12Sürüngenler artık yüksek arazilere yerleşmek için gerekli ekipmana sahipti. [300 milyon yıl önce]
-
11:12 - 11:18Gelişkin bir kalbin vücutlarına pompaladığı kan ve oksijen sayesinde
-
11:18 - 11:20artık daha hızlı hareket edebiliyorlardı.
-
11:21 - 11:24Bedenler gelişmeye devam etti.
-
11:24 - 11:29Vücut ısısı ilk olarak kabuklar sayesinde düzenleniyordu.
-
11:31 - 11:35Sinodontlar, memelilerinkine benzeyen bir çene geliştirdiler. Farklı dişlerin farklı görevleri vardı. [220 milyon yıl önce]
-
11:37 - 11:40Alt ve üst çene kenetlenmeye başladı.
-
11:42 - 11:49Bu yeni çene sayesinde orta kulağın gelişmesi mümkün hale geldi ve çevreye sinodontların olan duyarlılıkları arttı.
-
11:54 - 12:00Sinodontların bir dalı olan memeliler, izolasyona yarayan vücut kıllarını
-
12:00 - 12:04ve çocuklarını beslemeye yarayan süt torbalarını geliştirdiler.
-
12:04 - 12:10Beyinlerinde, daha karmaşık fonksiyonları olan neokorteks gelişti.
-
12:12 - 12:17Fare ve insanların ortak atası bir tür haline geldi. [100 milyon yıl önce]
-
12:20 - 12:26Bir grup memeli, ağaçların alçak dallarındaki yaprak ve meyvelerle beslenmeye başladı. [65 milyon yıl önce]
-
12:27 - 12:31Ancak pençeleri, onların ağaca tırmanma becerilerini kısıtlıyordu.
-
12:35 - 12:40İlkel maymunlarda tutma yeteneğine sahip olan el, pençenin yerine geçti. [55 milyon yıl önce]
-
12:42 - 12:46Öne bakan gözleri sayesinde daha iyi görebiliyorlardı.
-
12:55 - 13:00Büyük beyinleri ise ağaçlardaki karmaşıki üç boyutlu dünyayı anlamalarına yarıyordu.
-
13:03 - 13:06Daha dik durmaya başladılar.
-
13:10 - 13:14Bu ilkel maymunların evrilmesiyle yeni bir sosyal hayvan ortaya çıktı.
-
13:15 - 13:17Burunları daha dardı.
-
13:18 - 13:20Dünyayı renkli olarak görebiliyorlardı.
-
13:20 - 13:23Daha zekiydiler.
-
13:24 - 13:30Aegyptopithecus eski ve yeni maymunlar arasında bir kırılma noktasıydı.
-
13:33 - 13:37Jibon ve insanın ortak atası bir tür haline geldi. [15 milyon yıl önce]
-
13:56 - 14:02Orangutan ve insanın ortak atası bir tür haline geldi. [13 milyon yıl önce]
-
14:15 - 14:21Goril ve insanın ortak atası bir tür haline geldi. [10 milyon yıl önce]
-
14:42 - 14:48Şempanze ve insanın ortak atası bir tür haline geldi. [7 milyon yıl önce]
-
15:21 - 15:25Konuşmak için gerekli olan gırtlak ortaya çıktı.
-
15:45 - 15:51Bu maymunlar, milyonlarca yıl boyunca Afrika'daki Büyük Rift Vadisinde yaşadılar.
-
15:53 - 15:55Ancak sonra kuraklık baş gösterdi...
-
16:00 - 16:05Yiyecek bulmak için ağaçlardan indiler ve yürümeye başladılar. Jibon ve insanın ortak atası bir tür haline geldi. [3.7 milyon yıl önce]
-
16:19 - 16:22[3 milyon yıl önce] İki ayak üstünde yürümenin pek çok avantajı vardı:
-
16:24 - 16:30Yüksek otların üzerinden daha uzağı görebiliyor ve daha uzun mesafeler katedebiliyorlardı.
-
16:42 - 16:47Bu, ellerini başka işlerde kullanmalarını mümkün kıldı.
-
16:48 - 16:56Kuraklığın kötüye gitmesiyle beslenme tarzlarını değiştirmek zorunda kaldılar.
-
16:57 - 17:00Et. [2.5 milyon yıl önce]
-
17:01 - 17:06Homo Habilis, alet üreten ilk hayvan oldu.
-
17:07 - 17:12Kemik iliğini de içeren bir beslenme tarzı, beyinin daha da gelişmesini sağladı.
-
17:13 - 17:18Daha dik durdukları için ses telleri gırtlağa doğru indi. [2 milyon yıl önce]
-
17:19 - 17:25Vücut kılları dökülünce, derilerindeki ter bezleri gelişti.
-
17:26 - 17:30Bu sayede daha uzun süre güneş altında kalabiliyorlardı.
-
17:32 - 17:39Terleme solumanın yerini alınca, boş kalan ağızları sayesinde ilkel sesler çıkarabiliyorlardı.
-
17:43 - 17:53Bir noktada Homo Erectus, ateşe karşı hissettiği içgüdüsel korkunun üstesinden geldi. Ve ilk defa olarak ateş kontrol altına alındı [1.8 milyon yıl önce]
-
18:03 - 18:08Yakılan ateşler, ilk defa olarak onlara keyfini çıkarabilecekleri serbest bir zaman sağladı.
-
18:08 - 18:13Kendilerini ve dünyalarını düşünebilecekleri bir zaman.
-
18:13 - 18:20Geleceğe dair düşüncelerinden ötürü yeni insanlar ortaya çıktı. Homo sapiens
-
18:43 - 18:44[150 Bin Yıl Önce]
-
18:44 - 18:49Artık leş yiyici değil, avcıydılar.
-
19:04 - 19:08Büyük bir kuraklık oldu, ve deniz kenarına göçtüler. [80 BYÖ]
-
19:19 - 19:23Deniz kabuklularıyla beslenmeleri sayesinde beyinleri daha da gelişti.
-
19:31 - 19:36Dil, sanat ve takılar ortaya çıktı [60 BYÖ]
-
19:37 - 19:43Ancak denizin çok tuzlu hale gelmesinden ötürü bir grup, Afrika'yı terk etti
-
19:43 - 19:48Kızıl denizi geçerek Arap Yarımadası'ndan kuzeye hareket ettiler. [50/45 BYÖ]
-
19:51 - 19:57Açık renkli tenleri sayesinde vücutları yeterli miktarda D vitamini üretebiliyordu...
-
20:00 - 20:09Kollarınızı uzatın. Gövdenin ortasından parmağının ucuna kadar olan mesafenin
-
20:09 - 20:16hayatın başlangıcından bugüne kadar geçen tüm zamanı temsil ettiğini düşünün -- 4000 milyon yıl.
-
20:16 - 20:23Dinazorların bu ölçeğin neresinde olduğunu bilen var mı?
-
20:23 - 20:28Evet...[...] Yanlış değilsin, şaşırtıcı derecede yakın bir zaman.
-
20:28 - 20:34Tarihsel zamanın tamamı, İsa, Davut ve piramitler
-
20:34 - 20:40Eski Babil, eski Mısır, tarihte öğrendiğiniz herşey.
-
20:40 - 20:42Sizce bu ölçekte nerede.
-
20:42 - 20:47Parmağının ucundan şu kadar mesafede. Hayır, çok, çok daha ötede.
-
20:47 - 20:50Sizce o törpüleri neden dağıttım?
-
20:50 - 20:55Şimdi törpünüzü alın ve orta parmağınıza bir kere sürtün.
-
20:55 - 21:03Tırnağınızdan düşen toza bakın. Tırnağınızın ucundan düşen
-
21:03 - 21:08bir kaç toz parçacığı göreceksiniz. İnsanlık tarihinin tamamı
-
21:08 - 21:13törpüyü bir kere sürttüğünüzde elinizden düştü.
-
21:14 - 21:18Törpüyü bir kere sürttüğünüzde elinizden düştü.
-
21:39 - 21:44Bu, günümüzdeki insan.
-
21:47 - 21:55Bunlar, bizleriz. Karmaşık varlıklar.
-
22:02 - 22:09Bizimle ilgili iki gerçeği hatırlayalım. Hayatta kalmak için
-
22:09 - 22:11yiyeceğe ihtiyacımız car.
-
22:11 - 22:17Yiyecek, vücudu beslemek veya keyif almak için yediğin veya içtiğin
-
22:17 - 22:24maddelerin tümü. Genelde bitki ve hayvanlardan gelir ve gerekli besin maddelerini içerir:
-
22:24 - 22:33karbonhidrat, yağ, protein, vitamin veya mineral. Bunlar, bir organizma
-
22:33 - 22:38tarafından sindirilerek enerjiye dönüştürüler, büyümeyi ve "hayatın" devam etmesini sağlar.
-
22:42 - 22:45Bu ve oksijen.
-
22:47 - 22:54Geriye kalanlar ise çevreye göre değişir: Rahatlık, eğitim, evrim.
-
22:55 - 23:02Hayatta kalmak için yiyeceğe ve oksijene ihtiyaç duyduğumuzu unutma.
-
23:05 - 23:09Kim olduğumuzu hatırla.
- Title:
- (h) TROM - 1.2 Her Şeyin Evrimi
- Description:
-
http://tromsite.com - Çok kapsamlı ve çok iyi organize edilmiş bir belgesel. (indir, youtube'dan izle, altyazılar, jenerik, paylaş, katkıda bulun, ve daha pek çok şey)
Belgeselin içeriği :
-------------------------------------------------------------------------
TROM (Benim Gerçekliğim), şimdiye kadar yapılmış en kapsamlı belgeseldir. Ayrıca, şimdiye kadar her şeyi analiz etmeye çalışan tek belgeseldir: bilimden parasal sisteme kadar herşeyi içeren TROM, herkesin hayatını iyileştirecek somut çözümler de sunuyor.Dünyayı görmenin yeni ve 'gerçekçi' bir yolu.
"Büyük Patlamadan bugüne ve geleceğe."
------------------------------------------------------------------------- - Video Language:
- English
- Duration:
- 23:20
harunkucuk edited Turkish subtitles for (h) TROM - 1.2 Evolution of Everything | ||
harunkucuk edited Turkish subtitles for (h) TROM - 1.2 Evolution of Everything | ||
harunkucuk added a translation |