Bill Gates'ten enerji üzerine: Sıfıra Doğru Değişmek
-
0:01 - 0:05Bugun enerji ve iklim hakkında konuşacağım.
-
0:05 - 0:07Bu biraz şaşırtıcı olabilir
-
0:07 - 0:12çünkü benim vakiftaki tam zamanli işim daha cok aşılar ve tohumlar hakkında
-
0:12 - 0:152 milyar yoksulun daha iyi hayatlar yaşamasini sağlamak için
-
0:15 - 0:20icat ve teslim etmemiz gereken şeyler hakkında.
-
0:20 - 0:25Ama enerji ve iklim bu insanlar icin aşırı derecede önemli
-
0:25 - 0:30Aslında, bu gezegendeki birçok insan için olduğundan daha önemli
-
0:30 - 0:35İklimin kötüleşmesi demek ekinlerinin yıllarca büyümeyecek olması demek
-
0:35 - 0:38Ya çok fazla yağmur ya da yetersiz yağmur olacak.
-
0:38 - 0:40Herşey öyle değişik şekillerde değişecek ki onların hassas ortamları
-
0:40 - 0:44bunu açıkça destekleyemeyecek
-
0:44 - 0:49İşte bu açlığa yol açacak. Belirsizliğe ve huzursuzluğa.
-
0:49 - 0:53Bundan dolayı iklim değişiklikleri onlar için korkunç olacak.
-
0:53 - 0:56Enerjinin fiyatı da onlar için çok önemli.
-
0:56 - 0:59Aslında yoksulluğu azaltmak için sadece birşeyin fiyatını düşürecek olsaydınız
-
0:59 - 1:03kesinlikle enerjiyi seçerdiniz.
-
1:03 - 1:07Enerjinin fiyatı zamanla aşağı düştü.
-
1:07 - 1:13Gerçekten, gelişmiş medeniyetler enerjideki gelişmelerden kaynaklanır.
-
1:13 - 1:17Kömür devrimi endüstri devrimini ateşledi.
-
1:17 - 1:23Ve hatta 1900'lerde elektriğin fiyatında ani bir düşüş gözlemledik
-
1:23 - 1:26işte bu yüzden buzdolaplarımız, klimalarımız var
-
1:26 - 1:30Modern malzemeler ve birçok şey yapabiliyoruz.
-
1:30 - 1:37Ve böylece, zengin dünyada elektrikle harika bir durumdayız
-
1:37 - 1:44Ama biz elektriği ucuzlaştırdıkça --hatta diyelim 2 kat ucuzlaştırdık--
-
1:44 - 1:46yeni bir kısıtlama ile karşılaşıyoruz
-
1:46 - 1:50ve bu kısıtlama tamamen karbondioksit ile ilgili
-
1:50 - 1:53Karbondioksit gezegeni ısıtıyor
-
1:53 - 1:59Aslında karbondioksitin denklemi gayet açık
-
1:59 - 2:03Yayılan CO2 yi toplarsanız
-
2:03 - 2:06bu bir sıcaklık artışına sebep olur
-
2:06 - 2:10bu sıcaklık artışı da bazı çok olumsuz etkilere sebep oluyor.
-
2:10 - 2:13Hava durumu üzerindeki bu etkiler hatta daha kötüsü dolaylı etkiler
-
2:13 - 2:18doğal ekosistemlerin adapte olamayacağı kadar hızlı değişimlere sebep oluyor
-
2:18 - 2:21ve böylece ekosistem çöküşleri yaşanıyor.
-
2:21 - 2:24Belirli bir CO2 artışının eşlenebileceği
-
2:24 - 2:28sıcaklık değerinin kesin miktarı
-
2:28 - 2:30çok kesin olmamakla beraber
-
2:30 - 2:33olumlu geri dönüşlere göre çok fazla değil.
-
2:33 - 2:36Bu etkilerin ne kadar kötü olacağı ile ilgili belirsizlik olsa da
-
2:36 - 2:39aşırı derece kötü olacaklar.
-
2:39 - 2:41En üst biliminsanlarına birçok defalar sordum,
-
2:41 - 2:44gerçekten de sıfırın yakınlarına inmemiz gerekiyor mu?
-
2:44 - 2:47Yani yarımda veya çeyrekte bırakamaz mıyız?
-
2:47 - 2:51Ve cevap şöyle oldu, biz sıfıra yaklaşana kadar
-
2:51 - 2:53sıcaklık artmaya devam edecek.
-
2:53 - 2:55İşte bu büyük bir sorun.
-
2:55 - 3:00Bu 3,6 metrelik bir kamyonun 3 metrelik bir köprünün altndan geçmeye çalışıp
-
3:00 - 3:03hadi biraz da alttan sıkışırız, demekten çok farklı birşey
-
3:03 - 3:07Bu sıfıra inmesi gereken birşey.
-
3:07 - 3:11Biz her yıl 26 milyar tondan fazla
-
3:11 - 3:13karbondioksit yayıyoruz.
-
3:13 - 3:17Bu herbir Amerikalı icin yaklaşık 20 ton
-
3:17 - 3:20Yoksul ülkelerdeki insanlar için, 1 tondan az.
-
3:20 - 3:24Gezegendeki herkes icin ortalama 5 ton.
-
3:24 - 3:26Ve bir şekilde bunu sıfıra indirecek
-
3:26 - 3:29bir değişiklik yapmak zorundayız
-
3:29 - 3:31Yayılım miktarı sürekli olarak artıştaydı.
-
3:31 - 3:36Sadece çeşitli ekonomik değişimler sabitledi.
-
3:36 - 3:39Bu yüzden böyle hızlı artışlardan
-
3:39 - 3:42düşmeye ta sıfıra kadar düşmeye doğru gitmemiz lazım.
-
3:42 - 3:44Bu denklemin 4 bileşeni var.
-
3:44 - 3:46Birazcık çarpım işlemi
-
3:46 - 3:49Şimdi burda solda, sıfıra düşürmek istediğiniz CO2 var
-
3:49 - 3:53hesaplaması, insan sayısına
-
3:53 - 3:56her bir insanın kullandığı ortalama hizmetlere
-
3:56 - 3:59her bir servisin ortalama enerji ihtiyacına
-
3:59 - 4:03ve her bir enerji biriminin yaydığı CO2 ye baglı
-
4:03 - 4:05Şimdi herbirine tek tek bakalım
-
4:05 - 4:09ve sıfıra ne kadar düşebildiğimizi görelim
-
4:09 - 4:13Muhtemelen, bu rakamlardan birinin sıfıra oldukça yaklaşması gerekecek.
-
4:13 - 4:16Bu ta lise cebir dersinden kalma.
-
4:16 - 4:18ama bir şuraya bakın.
-
4:18 - 4:20Önce nüfus var.
-
4:20 - 4:23Dünyada bugün 6.8 milyar insan var.
-
4:23 - 4:25Bunun da 9 milyara doğru yolu var.
-
4:25 - 4:29Eğer aşılar konusunda çok iyi ilerlersek,
-
4:29 - 4:31ve sağlık bakımı ve üreme ile ilgili sağlık hizmetlerinde...
-
4:31 - 4:35bunu belki yüzde 10-15 kadar düşürebiliriz
-
4:35 - 4:39ama burda 1.3 lük bir artış görüyoruz.
-
4:39 - 4:42İkinci bileşenimiz, kullandığımız hizmetler.
-
4:42 - 4:44Bu servisler herşeyi içine alıyor,
-
4:44 - 4:48yediğimiz yemek, giydiğimiz kıyafetler, izlediğimiz TV, ısıtma
-
4:48 - 4:51Bunlar çok güzel şeyler
-
4:51 - 4:54ve yoksulluğu silmek demek, tüm bu hizmetleri
-
4:54 - 4:56dünyadaki hemen herkese sağlamak demek.
-
4:56 - 5:00Tabi bu bileşenin artması için de harika bir ortam.
-
5:00 - 5:02Zengin dünyadaki en yukarı seviyedeki 1 milyar insan
-
5:02 - 5:04belki kısıtlama yapabilir ve daha az kullanilir
-
5:04 - 5:08buna rağmen her geçen sene bu sayının ortalaması artacak.
-
5:08 - 5:12Böylece bir insan başına kullanılan hizmetler
-
5:12 - 5:15toplamda 2 katına çıkacak.
-
5:15 - 5:17Burda çok temel bir hizmet var.
-
5:17 - 5:20Evde ödevinizi okuyabilmek için ışığınız var mı?
-
5:20 - 5:22Bu çocukların gerçekten yok. O yüzden dışarı çıkıp
-
5:22 - 5:26okul ödevlerini sokak lambalarının altında okuyorlar.
-
5:27 - 5:31Verimlilik, E, herbir hizmet için harcanan enerji
-
5:31 - 5:33işte sonunda iyi haberlere geldik.
-
5:33 - 5:35Artmayan bir bileşenimiz var.
-
5:35 - 5:38Çeşitli icatlar, ve yeni aydınlanma yöntemleri ile,
-
5:38 - 5:43değişil türde arabalar ve değişik bina inşaat yöntemleri ile
-
5:43 - 5:46hizmetin enerjisini esaslı bir şekilde
-
5:46 - 5:50düşürebildiğiniz birçok hizmet var.
-
5:50 - 5:53hatta bazı bireysel hizmetler yüzde 90 düşürüyor.
-
5:53 - 5:56Tabi bir de gübreleme şeklimiz
-
5:56 - 5:58hava taşımacılığı gibi gelişme alanı
-
5:58 - 6:02çok çok dar olan hizmetler var.
-
6:02 - 6:04Genel açıdan, eğer iyimser olursak,
-
6:04 - 6:113 belki de 6 kat düşürmeye sahip olabiliriz.
-
6:11 - 6:14Ama şimdi bu ilk 3 bileşen için
-
6:14 - 6:1926 milyardan en iyi ihtimalle 13 milyar tona indik
-
6:19 - 6:21ve bu yeterli değil.
-
6:21 - 6:23O zaman şu dördüncü bileşene bir bakalım.
-
6:23 - 6:25bu kilit bir rol oynayacak.
-
6:25 - 6:31işte bu her bir enerji briminden yayılan CO2 miktarı
-
6:31 - 6:35O zaman soru: şu gerçekten de sıfıra inebilir misiniz?
-
6:35 - 6:37Eğer kömür yakarsanız, hayır.
-
6:37 - 6:39Eğer doğal gaz yakarsanız, hayır.
-
6:39 - 6:42Bugün elektriği üretme şekillerinden neredeyse hepsi
-
6:42 - 6:48gelişmekte olan yenilenebilir eneri ve nükleer dışında, CO2 yayıyor
-
6:48 - 6:51İşte bu yüzden global ölçekte yapmamız gereken
-
6:51 - 6:54yeni bir sistem oluşturmak.
-
6:54 - 6:56Bizim enerji mucizelerine ihtiyacımız var.
-
6:56 - 7:00Mucize kelimesini kullanmam demek, bunun imkansız olduğu anlamına gelmiyor.
-
7:00 - 7:05Mikroişlemci bir mucize. Kişisel bilgisayar bir mucize.
-
7:05 - 7:08İnternet ve sağladığı hizmetler hep mucize.
-
7:08 - 7:13İnsanlar birçok mucizenin yaratılmasına katkıda bulundu.
-
7:13 - 7:15Bir mucizeyi belirli bir tarihte yapmanız gerektiğinde
-
7:15 - 7:17genelde bir son teslim tarihi yoktur.
-
7:17 - 7:21Genelde sadece beklemede kalırsınız ve bazı mucizeler gelir bazıları gelmez.
-
7:21 - 7:25Bu ise öyle bir durum ki tam gaz ilerlemiz gerekli
-
7:25 - 7:30ve mucizeyi çok sıkışık bir zaman diliminde yapmalıyız.
-
7:30 - 7:33Şimdi düşündüm de bunu nasıl ifade etmeliyim?
-
7:33 - 7:35İnsanların hayal gücünü buraya çekmek için
-
7:35 - 7:40bir tür illüstrasyon bir tür gösteri var mıdır?
-
7:40 - 7:44Bir yıl öncesinde yanımda sivrisinekler getirmiştim
-
7:44 - 7:46ve bu bir şekilde insanların hoşuna gitmişti.
-
7:46 - 7:48...gülüşler...
-
7:48 - 7:51İnsanları, sivrisineklerle yaşayan insanların varlığı
-
7:51 - 7:54fikrine bu şekilde getirmiştim.
-
7:54 - 7:59Enerji ile ilgili tüm bulabildiğim ise bu
-
7:59 - 8:02Ben de ateşböceklerini salmanın
-
8:02 - 8:06benim burdaki çevreye bu seneki katkımın olmasına karar verdim.
-
8:06 - 8:09İşte burda gayet doğal ateşböceklerimiz var.
-
8:09 - 8:12Bana ısırmadıkları ve büyük ihtimalle kavanozu bile terketmeyecekleri söylendi.
-
8:12 - 8:15...gülüşler...
-
8:15 - 8:20Bunun gibi birçok hileli çözüm var işte,
-
8:20 - 8:22ama malesef çok birşey etmiyorlar.
-
8:22 - 8:26Bizim inanılmaz bir ölçekte
-
8:26 - 8:30ve inanılmaz bir güvenilirlikte
-
8:30 - 8:32bir veya birden fazla çözüme ihtiyacımız var.
-
8:32 - 8:35Ve her ne kadar insanların araştırdığı bir çok yol olsa da
-
8:35 - 8:39ben sadece 5 tanesinin büyük rakamlara ulaşabileceğini görüyorum.
-
8:39 - 8:44Dalga, jeotermal füzyon ve biyoyakıtları katmadım.
-
8:44 - 8:46Bunların da bazı katkıları olabilir.
-
8:46 - 8:48Eğer beklediğimden daha iyilerse, daha bile çok olabilir.
-
8:48 - 8:50Ama burdaki asıl kilit nokta
-
8:50 - 8:54bu 5 tanenin herbirinin üstünde çalışmamız,
-
8:54 - 8:58ve göz korkutucu görünüyor diye vazgeçmemiz gerektiğidir.
-
8:58 - 9:02Çünkü herbirinin kendine has zorlukları var.
-
9:02 - 9:04Hadi önce kömür veya doğalgaz gibi
-
9:04 - 9:08fosil yakıtları nasıl yanıyor ona bakalım.
-
9:08 - 9:11Burda yapmanız gereken, kolay gibi, görünüyor ama değil,
-
9:11 - 9:17tüm CO2' yi alıp
-
9:17 - 9:20basınç altında bir sıvı oluşturmak ve bunu bir yerlere koymak
-
9:20 - 9:22ve orda kalmasını umut etmek.
-
9:22 - 9:26Denemelerle bu yöntemde %60-80 civarında başarı elde edildi
-
9:26 - 9:30Ama %100 e ulaşmak pek kolay değil
-
9:30 - 9:36hele bir de tüm CO2'yi nereye koyacağınızı düşünürseniz
-
9:36 - 9:39yine de burdaki en büyük sorun bunu uzun dönemli yapabilmek.
-
9:39 - 9:41Kim emin olacak peki?
-
9:41 - 9:45Nükleer veya başka tür bir atıktan kelimenin tam anlamıyla milyarlarca katı
-
9:45 - 9:49büyüklüğünde birşeyin kim garantisini verebilir?
-
9:49 - 9:52Bu çok büyük bir miktar
-
9:52 - 9:54O yüzden de çok zorlu
-
9:54 - 9:56Bir sonraki nükleer olacak.
-
9:56 - 9:59Ama bunun da üç büyük problemi var.
-
9:59 - 10:03Maliyet, özellikle yasamann çok olduğu ülkelerde yüksek olacak.
-
10:03 - 10:07Emniyet sorunu, her ne kadar insan operatörleriniz olsa da,
-
10:07 - 10:10hiçbirşeyin kötü gitmeyeği ve
-
10:10 - 10:13yakıtın silahlar için kullanılmayacağı konusunda emin olmak.
-
10:13 - 10:15Peki sonra atıkla ne yapacaksınız?
-
10:15 - 10:18Atık büyük olmasa da, endişeler çok fazla.
-
10:18 - 10:20İnsanların bu konuda yi hissetmeye ihtiyacı var.
-
10:20 - 10:25Üzerinde çalışılması gereken çünkü çözülebilecek olan
-
10:25 - 10:27üç çok zor problem var.
-
10:27 - 10:30BU beşlinin son üçünü bir arada grupladım.
-
10:30 - 10:34Bunlar insanların daha çok yenilenebilir kaynaklar baktıkları.
-
10:34 - 10:38Yakıt gerektirmemeleri harika olsa da
-
10:38 - 10:40bazı dezavantajları var.
-
10:40 - 10:46Mesela, bu teknolojilerle elde edilen enerjinin yoğunluğu
-
10:46 - 10:48bir enerji santralininkinden aşırı derecede daha az.
-
10:48 - 10:52Bu enerji tarımı demek, yani normal bir enerji santralinin gerektirdiğinden
-
10:52 - 10:57binlerce kat fazla metrekarelik alan demek.
-
10:57 - 11:00Ayrıca bunlar kesintili kaynaklar.
-
11:00 - 11:03Güneş tüm gün boyunca parlamıyor, hatta hergün parlamıyor.
-
11:03 - 11:06Bunun gibi rüzgar da sürekli esmiyor.
-
11:06 - 11:08Dolayısıyla bu kaynaklara bağımlıysanız,
-
11:08 - 11:11mevcut olmadıkları periyodlarda da enerji elde etmenin
-
11:11 - 11:14bir yolunu bulmanız gerekir.
-
11:14 - 11:17Buda maliyetler ilgili zorluklar var.
-
11:17 - 11:19İletim zorluklarımız var.
-
11:19 - 11:22Mesela diyelim kii enerji kaynağı ülkenizin dışında,
-
11:22 - 11:24sadece teknolojiye ihtiyacınız yok
-
11:24 - 11:29bir de üstüne enerjinin başka biryerden gelme riskiyle uğraşmanız gerekir
-
11:29 - 11:31Ve son olarak depolama problemi.
-
11:31 - 11:34Bunu boyutlandırabilmek için gidip
-
11:34 - 11:37şimdiye kadar yapılagelmiş tüm pilleri inceledim.
-
11:37 - 11:41arabalar, bilgisayalar telefonlar, fenerler herşey için yapılmış pilleri.
-
11:41 - 11:46ve bunları dünyanın kullandığı toplam elektrik enerjisi ile karşılaştırdım
-
11:46 - 11:50ve şu anda yaptığımız tüm pillerin
-
11:50 - 11:54bu elektrik enerjisinin 10 dakikadan daha az bir kısmını depolayabildiğini gördüm.
-
11:54 - 11:57Burda büyük bir buluşa ihtiyacımız var.
-
11:57 - 12:01şu andaki yaklaşımlarımızdan
-
12:01 - 12:03100 kat daha iyi bir yaklaşıma.
-
12:03 - 12:07Bu imkansız değil ama çok kolay birşey de değil.
-
12:07 - 12:11Kullandığınızın %20-30 üzerinde olmasını istediğiniz zaman
-
12:11 - 12:15kesintili kaynaktan böyle birşey ortaya çıkar.
-
12:15 - 12:17Eğer %100 bağımlıysanız bu kesintili enerji kaynağına,
-
12:17 - 12:22o zaman mucizevi bir pile ihtiyacınız var.
-
12:23 - 12:26Şimdi bununla nasıi ilerleyeceğiz: doğru yaklaşım nedir?
-
12:26 - 12:30Bu bir Manhattan projesi mi? Bizi ileriye taşıyacak olan nedir?
-
12:30 - 12:35Bu konuda çalışacak yüzlerde şirkete ihtiyacımız var.
-
12:35 - 12:38Bu 5 yöntemin her birinde yüzlerce insana ihtiyacımız var.
-
12:38 - 12:42Bir çoğu bakıp bunlar çılgın diyeceğiniz insanlar. Bu iyi.
-
12:42 - 12:45Ve düşünüyoum da, burda TED grubunda
-
12:45 - 12:49bunun peşini halihazırda kovalayan birsürü insanımız var.
-
12:49 - 12:53Bill Gross'un birçok şirketi vari bunlardan eSolar mesela
-
12:53 - 12:55solar termal teknolojilere sahip.
-
12:55 - 12:59Vinod Khosla, harika işler yapan
-
12:59 - 13:03ve ilginç olasılıkları olan şirketlere yatırım yapıyor
-
13:03 - 13:05ve ben de buna destek olacağım.
-
13:05 - 13:09Nathan Myhrvold ve ben, belki şaşırtıcı olacak ama
-
13:09 - 13:13nükleer yaklaşımı seçen bir şirketi destekliyoruz.
-
13:13 - 13:17Nükleer, modüler ve sıvıda bazı inovasyonlar var.
-
13:17 - 13:21Halbuki uzun bir süre önce bu endüstride inovasyonlar durmuştu
-
13:21 - 13:26bu yüzden etrafta bazı güzel fikirlerin olması çok da şaşırtıcı değil.
-
13:26 - 13:32Mesela Terrapower da fikir şuydu:
-
13:32 - 13:35uranyumun %1lik kısmı olan U235'i değil de
-
13:35 - 13:40%99 luk kısmı olan U238'i yakmaya karar verdik.
-
13:40 - 13:42Bu aslında çılgın bir fikir.
-
13:42 - 13:45Hatta insanlar bu konu hakkında uzunca bir süre konuştular,
-
13:45 - 13:49ama çalışıp çalışmayacağını görmek için düzgün bir simülasyon yapamadılar.
-
13:49 - 13:52ama şimdi gelişmiş süperbilgisayarların sayesinde
-
13:52 - 13:54bu simülasyonu yapabildik ve gördük ki; evet
-
13:54 - 14:00doğru materyal yaklaşımı ile çalışacak gibi görünüyor.
-
14:00 - 14:03%99 luk kısmını yaktığınız için de
-
14:03 - 14:07maliyetler konusunda büyük bir gelişme oldu.
-
14:07 - 14:11Aslında atıkları bu yöntemle yakabilirsiniz. Bugünkü reaktörlerin tüm atıklarını
-
14:11 - 14:14siz yakıt olarak yakabileceksiniz.
-
14:14 - 14:19Bu yüzden bu konuda endişelenmek yerine sırf buna bakın. Bu harika.
-
14:19 - 14:23Dümdüz giderken uranyumu soluyor. Sanki bir mum gibi.
-
14:23 - 14:27Burada dolaşan dalga reaktörü olarak anılan bir kütük görebilirsniz.
-
14:27 - 14:31Yakıt açısından bakıldığında, sorun çözülüyor.
-
14:31 - 14:34Burda Kentucky'de bir yerin resmi var.
-
14:34 - 14:36İşte bu %99 luk artık
-
14:36 - 14:38şimdi yaktıkları kısmı almışlar
-
14:38 - 14:40böylece seyreltilmiş uranyum kalmış.
-
14:40 - 14:43Bununla Birleşik Devletlere yüzlerce yıl enerji verilebilirdi.
-
14:43 - 14:46Ve sadece deniz suyunu ucuz bir süreçle süzerek
-
14:46 - 14:51bu gezegenin yaşamının kalanına yetecek kadar yakıta sahip olabilirsiniz.
-
14:51 - 14:55Biliyorsunuz ki bunun önünde birçok engel var
-
14:55 - 15:00ama bu ilerletmemiz gereken yüzlerce hatta binlerce
-
15:00 - 15:03fikirden sadece biri.
-
15:03 - 15:06Öyleyse düşünelim kendimizi nasıl ölçmeliyiz?
-
15:06 - 15:09Karnelerimiz neye benzemeli?
-
15:09 - 15:12Gerçekten olmamız gereken noktaya bir gelelim
-
15:12 - 15:14ve sonra ara ürüne bakalım.
-
15:14 - 15:192050 yılı için birçok insanın bu %80 lik azaltım hakkında konuştuğunu duymuşsunuzdur.
-
15:19 - 15:23Bu noktaya ulaşıyor olmamız gerçekten çok önemli.
-
15:23 - 15:27Kalan %20 fakir ülkelerde kullanılıyor olacak.
-
15:27 - 15:29hala tarım olayı.
-
15:29 - 15:33Umarım toparlanmış bir ormanlığa ve çimentoya sahip oluruz.
-
15:33 - 15:36%80'e ulaşabilmek için
-
15:36 - 15:40Çin gibi ülkelerin de dahil olduğu gelişmiş ülkelerin
-
15:40 - 15:45hep beraber elektrik üretimlerini değiştirmeleri gerekmektedir.
-
15:45 - 15:51Bir diğer aşama, biz bu sıfır*yayılım teknolojisini uygulamaya geçiriyor muyuz?
-
15:51 - 15:53bütün gelişmiş ülkelerde uygulamaya geçirdik mi?
-
15:53 - 15:56ve diğer heryerde de bu teknolojiye ulaşabilecek durumda mıyız?
-
15:56 - 15:58Bu aşırı önemli işte.
-
15:58 - 16:02O karneyi oluşturmanın anahtar elamanı bu.
-
16:02 - 16:07Pekala, 2020 yılının karnesi neye benzemeli?
-
16:07 - 16:09Yine 2 elemanı olmalı.
-
16:09 - 16:13Düşüşlere ulaşabilmek için verimlilik tedbirlerini gözden geçirmeliyiz.
-
16:13 - 16:16Ne kadar az yayılım yaparsak, CO2'nin toplamı da o kadar az olur,
-
16:16 - 16:18dolayısıyla da sıcaklık daha az olur.
-
16:18 - 16:21Ama bazen bu aşamaya gelirken
-
16:21 - 16:25çok büyük düşüşleri sağlamayan şeyler yapmak da
-
16:25 - 16:29diğerleriyle ya eşit önemdedir ya da birazcık daha önemsizdir
-
16:29 - 16:33ki bu da tüm bu atılımlarda ki inovasyonların bir parçası.
-
16:33 - 16:36Bu atılımlarda tam gaz ilermemiz lazım
-
16:36 - 16:39ve şirketler, pilot projeler ve yasal düzenlemeler
-
16:39 - 16:42açısından da ölçebiliyor olmamız lazım.
-
16:42 - 16:45Bu konuda yazılmış bir çok harika kitap var.
-
16:45 - 16:48Mesela Al Gore'un kitabı "Bizim Seçimimiz"
-
16:48 - 16:51ve David McKay'in kitabı "Sıcak hava olmadan sürdürülebilen enerji"
-
16:51 - 16:54Bu kitaplar konuyu iyice inceliyor ve bir taslak oluşturuyor
-
16:54 - 16:56ve bu çok geniş bir çerçevede tartışılabilir
-
16:56 - 16:59çünkü bu konuda sağlam bir temele ihtiyacımız var.
-
16:59 - 17:01Biraraya gelmesi gereken çok şey var.
-
17:01 - 17:03Dolayısıyla bu bir dilek.
-
17:03 - 17:07Bu teknolojiyi icat etmemiz, çok somut bir dilek.
-
17:07 - 17:10Eğer önümüzdeki 50 yıl için bana sadece bir dilek hakkı tanısaydınız
-
17:10 - 17:12Kimin başkan olacağını seçebilirdim
-
17:12 - 17:15Bir aşıyı dileyebilirdim, ki buna bayılırdım
-
17:15 - 17:17veya sadece şunu dileyebilirdim
-
17:17 - 17:21"CO2'siz ve yarı maliyetine" teknolojisi icat edilsin€
-
17:21 - 17:23işte bu dileği seçerdim.
-
17:23 - 17:25En büyük etkisi olan bu dilek.
-
17:25 - 17:27Eğer bu dilek gerçekleşmezse
-
17:27 - 17:31Kısa dönem ve uzun dönem düşünen insanlar arasındaki ayrım korkunç olacak
-
17:31 - 17:34A.B.D. ve Çin arasında, fakir ülkeler ve zengin ülkeler arasında
-
17:34 - 17:39ve bahsettiğim o 2 milyar insanın çoğunun hayatı daha kötü olacak.
-
17:39 - 17:41O zaman ne yapmamız gerekiyor?
-
17:41 - 17:46Size bir adım atıp ilerlemeniz için seslendiğim şey nedir?
-
17:46 - 17:49Araştırmalar için daha çok fon yaratmamız gerekiyor.
-
17:49 - 17:51Kopenhag gibi yerlerde ülkeler biraraya geldikleri zaman
-
17:51 - 17:54sadece CO2'yi tartışmamalılar.
-
17:54 - 17:56İnovasyon gündemini tartışmalılar
-
17:56 - 18:01İnovasyon yaklaşımlarına harcanan saçmasapan düşük bütçeyi
-
18:01 - 18:03duysanız dehşete düşerdiniz.
-
18:03 - 18:07Piyasada teşvike ihtiyacımız var. CO2 vergisi, tavan ve ticaret
-
18:07 - 18:10fiyatla ilgili sinyali verecek birşeye ihtiyacımız var
-
18:10 - 18:12Mesajı dışarıya çıkarmamız lazım.
-
18:12 - 18:15Bu diyaloğu daha anlaşır daha rasyonel kılmamız lazım,
-
18:15 - 18:18devletin de attığı adımları hesaba katarak.
-
18:18 - 18:22Bu önemli bir dilek, ama elde edebileceğimizi düşündüğüm bir dilek.
-
18:22 - 18:24Teşekkür ederim.
-
18:24 - 18:35...alkışlar...
-
18:35 - 18:37Teşekkürler
-
18:37 - 18:39Teşekkürler. Teşekkürler
-
18:39 - 18:44...alkışlar...
-
18:44 - 18:50Teşekkürler. Şimdi terrapowerdan biraz daha anlar hale geldim.
-
18:50 - 18:55Demek istiyorum ki, bu ne ölçüde bir yatırım olucak, bir fikir verebilir misiniz?
-
18:55 - 18:59Süper bilgisayarlar ile yazılımı gerçek anlamda yapabilmek için
-
18:59 - 19:01en iyi biliminsanlarını tutmak lazım, ki biz bunu yaptık
-
19:01 - 19:04bu sadece onlarca milyon
-
19:04 - 19:07hatta bir keresinde malzemelerimizi doğru çalıştıklarından emin olmak için
-
19:07 - 19:11bir Rus reaktörünün üzerinde test yaptık,
-
19:11 - 19:13bununla işte yüzlerce milyona çıkmış olursunuz.
-
19:13 - 19:16Zorlu olan bir reaktörü inşa etmek
-
19:16 - 19:21milyarları bulmak, regülatörü bulmak, yeri bulmak
-
19:21 - 19:23ancak bunlar olursa ilk reaktörü inşa edebiliriz.
-
19:23 - 19:27İlkini inşaa ettiğinizde, eğer reklamındaki gibi çalışırsa
-
19:27 - 19:31o zaman gün gibi aşikar olucak, çünkü ekonomisi, enerji yoğunluğu
-
19:31 - 19:33vesaire nükleerin bildiğimiz halinden çok farklı.
-
19:33 - 19:37O zaman, doğru anlamak adına, bu şunu da içerir değil mi,
-
19:37 - 19:41yerin derinlerin doğru inen, uranyumun harcanan kısmından oluşan
-
19:41 - 19:43bir nükleer yakıt sütunu inşa etmek
-
19:43 - 19:46sonra işlem tepede başlayıp aşağı doğru inecek
-
19:46 - 19:49Doğru. Bugün, reaktöre hep yeniden yakıt ikmali yapıyorsunuz,
-
19:49 - 19:52bu yüzden hataya sebep olabilecek bir çok insan ve kontrol var
-
19:52 - 19:55reaktörü açarken, ve birşeyleri içeri dışarı hareket ettirirken
-
19:55 - 19:57Bu da iyi değil.
-
19:57 - 20:02Bu yüzden, eğer reaktörün içine 60 yıllık koyabileceğiniz ucuz bir yakıtınız varsa
-
20:02 - 20:04bunu bir blok gibi düşünün
-
20:04 - 20:07yerine yerleştirin ve tüm karmaşadan kurtulun.
-
20:07 - 20:12O blok orda durur ve 60 yıl boyunca yanar sonra da biter.
-
20:12 - 20:16Bu kendi atık imha çözümünü yapan bir nükleer enerji santrali
-
20:16 - 20:18Evet. Yani, atığa ne oluyor dersen
-
20:18 - 20:23orda bırakabilirsin, ki bu yaklaşımla çok daha az atık olur
-
20:23 - 20:25ve sonra onu çıkarabilir
-
20:25 - 20:28ve başka birinin içine koyup yakabilirsin.
-
20:28 - 20:32Aslında biz de bugün bu şekilde var olan atıkları alıyoruz
-
20:32 - 20:36hani şu serinletme havuzlarında veya reaktörlerin kuru varillerinde olanlar
-
20:36 - 20:38Bunlar bizim başlangıç yakıtlarımız
-
20:38 - 20:41O raktörler için sorun yaratan şey
-
20:41 - 20:43bzimkileri beslemeye yarıyor
-
20:43 - 20:46ve bu proses boyunca, atık miktarını çok ciddi bir şekilde
-
20:46 - 20:48düşürüyorsunuz.
-
20:48 - 20:50Dünyanın etrafından değişik insanlarla bu olasıklıklar
-
20:50 - 20:52hakkında konuştuğunuzda
-
20:52 - 20:55birşeyler yapmak anlamında en çok ilgiyi ne çekiyor?
-
20:55 - 20:58Aslında belirli bir alan seçemedik
-
20:58 - 21:06tabi bir de nükleer denen herhangi birşeyler ilgili enteresan ifşaat kuralları var
-
21:06 - 21:08bu yüzden çok ilgi görüyoruz
-
21:08 - 21:12şirkette insanlar Rusya, Hindistan ve Çinde de bulundular, onların anlattıklarına göre.
-
21:12 - 21:14Burda enerji bakanı ile bir görüşmem oldu
-
21:14 - 21:18ona tüm bunların nasıl da enerji ajandasına uyduğunu anlattım.
-
21:18 - 21:21Yani ben iyimserim. Biliyorsun Fransızlar ve Japonlar da bazı çalışmalar yaptılar.
-
21:21 - 21:25Bu daha önce yapılmış birşey üzerindeki bir değişken.
-
21:25 - 21:29Bu önemli bir ilerlemedir, ama bu hızlı bir reaktör gibi
-
21:29 - 21:31ve bir çok ülke bunlardan inşa etti.
-
21:31 - 21:36dolayısıyla hızlı bir reaktör yapan herhangi bir kimse, ilki inşa etmeye de adaydır.
-
21:36 - 21:41Sana göre, böyle birşeyi hayata geçirmenin
-
21:41 - 21:44zamanı ve olasılığı nedir?
-
21:44 - 21:49Bizim yüksek ölçekli, elektronik üretim şeylerinden ihtiyacımız var bir tane
-
21:49 - 21:51o çok ucuz
-
21:51 - 21:5520 yıllık bir icat ve üstüne 20 yıllık bir uygulamaya geçirme süresi.
-
21:55 - 22:00Bu bir nevi çevresel modellerin önümüze koyduğu
-
22:00 - 22:02hedef tarih gibi.
-
22:02 - 22:07Ve biliyorsun, eğer herşey yolunda giderse, ki bu çok şey ummak olur,
-
22:07 - 22:09Terrapower bunu yapabilir.
-
22:09 - 22:12Şansımıza şu anda düzinelerce şirket var
-
22:12 - 22:14bunun yüzlerce olması gerekiyor
-
22:14 - 22:16bu şirketlerin bilim çalışmaları iyi giderse
-
22:16 - 22:19pilot tesisleri için fon bulabilirlerse
-
22:19 - 22:21bu konuda rekabet edebilirler.
-
22:21 - 22:23Eğer birçoğu başarılı olursa, bu en iyi,
-
22:23 - 22:26çünkü onların karışımını kullanabilirsiniz.
-
22:26 - 22:28Birisinin başarılı olmasına ihtiyacımız var.
-
22:28 - 22:31Büyük ölçekte olası oyun değişikliklerini göz önüne alırsak
-
22:31 - 22:34bu bildiğiniz en büyük olanı mıdır?
-
22:34 - 22:38Bir enerji atılımı en önemli şeydir.
-
22:38 - 22:40Çevresel kısıtlar olmasaydı bile en önemli o olurdu,
-
22:40 - 22:45ama çevresel kısıtlar bunu çok daha büyük hale getiriyor.
-
22:45 - 22:48Nükleer alanda başka öncüler de var.
-
22:48 - 22:51Onların işini, bunu bildiğimiz kadar iyi bilmiyoruz,
-
22:51 - 22:54ama modüler insanlar, işte bu farklı bir yaklaşım.
-
22:54 - 22:58Bu likit bir tipte reaktör, biraz da zorlu gözüküyor
-
22:58 - 23:00ama belki onlarda bizim için böyle diyordur.
-
23:00 - 23:03Ve işte farklı olanlar var
-
23:03 - 23:06ama bunun güzel yanı,bir uranyum molekülünün
-
23:06 - 23:10diyelim ki bir kömür molekülünden milyon kere fazla enerjisi vardır,
-
23:10 - 23:13bu yüzden olumsuzlarla başedebilirsen,
-
23:13 - 23:16bunlar esasen radyasyon,
-
23:16 - 23:19kapladığı alan, ve potansiyeli,
-
23:19 - 23:21toprak ve değişik şeyler üzerindeki etkisi açısından,
-
23:21 - 23:25kendi başına bir sınıfta değerlendirilebilir.
-
23:25 - 23:29Bu çalışmazsa, o zaman ne olacak?
-
23:29 - 23:33Dünyanın sıcaklığını sabit tutabilmek için
-
23:33 - 23:36Acil durum önemleri almaya başlamamız gerekiyor mu?
-
23:36 - 23:38Eğer o duruma geldiysen,
-
23:38 - 23:43çok yemek yiyormış da kalp krizi geçirmek üzereymişsin gibi olur.
-
23:43 - 23:47O zaman nereye gidersin? Kalp ameliyatına falan ihtiyacın olabilir.
-
23:47 - 23:51Jeomühendislik denen bir dalda bize 20-30 yıl kazandırabilecek
-
23:51 - 23:54ısınmayı geciktirip, bize kendimizi toplamamız için 20-30 yıl
-
23:54 - 23:57kazandıracak değişik teknikler konusunda çalışıyorlar.
-
23:57 - 23:59Bu sadece bir sigorta poliçesi.
-
23:59 - 24:01Umarım bunu yapmamıza gerek kalmaz.
-
24:01 - 24:03Bazı insanlar, sigorta poliçesi üzerinde çalışmamanız bile gerekir, diyor
-
24:03 - 24:05çünkü bu sizi tembelleştirebilir,
-
24:05 - 24:09kalp ameliyatının size kurtaracağına inanırsanız yemeye devam edersiniz.
-
24:09 - 24:12Problemin önemine bakınca bunun çok bilgece olduğunu düşünmüyorum.
-
24:12 - 24:16ama işte şimdi bu jeomühendislik tartışması sürüyor,
-
24:16 - 24:20eğer olaylar hızlı gelişirse diye ya da bu buluş beklediğimizden
-
24:20 - 24:23daha yavaş giderser diye bunu arka cepte mi tutmalı?
-
24:25 - 24:30İklim şüphecilerine söyleyeceğiniz 1-2 cümle olsaydı
-
24:30 - 24:34onları yanlış olduklarına dair nasıl ikna ederdiniz?
-
24:35 - 24:39Malesef, şüpheciler değişik yönlerden geliyor.
-
24:39 - 24:43Bilimsel argümanlarda bulunanlar çok az.
-
24:43 - 24:46Bulutların telafi ettiği negatif geri dönüşüm
-
24:46 - 24:48etkileri var mı diyorlar?
-
24:48 - 24:51Söyleyebilecekleri o kadar az şey var ki
-
24:51 - 24:54her birinin de sadece milyonda bir ihtimali var.
-
24:54 - 24:57Burda asıl porblemimiz AIDS gibi olması.
-
24:57 - 25:01Hatayı şimdi yaparsınız ama bedelini çok sonra ödersiniz.
-
25:01 - 25:05Tüm bu acil problemleriniz varken,
-
25:05 - 25:08daha sonraki bir kazanç için şimdiden acıya katlanmak,
-
25:08 - 25:11belirsiz bir acı gibi.
-
25:11 - 25:17Aslında, IPCC raporları,
-
25:17 - 25:19ve zengin dünyada birçok insan bu IPCC ye bakıyor
-
25:19 - 25:23hadi diyelim bu çok da önemli değil.
-
25:23 - 25:27Gerçek şu ki, o belirsiz olan kısmını bizi bu yol boyunca götürmesi gerekli.
-
25:27 - 25:30Ama benim hayalim, eğer bunu ekonomik yapabilirsniz
-
25:30 - 25:32ve CO2 kısıtlarını karşılayabilirseniz
-
25:32 - 25:34o zaman süpheciler de ok derler
-
25:34 - 25:36CO2 yaymaması umrumda değil
-
25:36 - 25:38hatta istersim ki CO2 yaysın
-
25:38 - 25:42ama sanırım bunu kabul etmem gerecek cünkü bir öncekinden daha ucuz.
-
25:42 - 25:46...alkışlar...
-
25:46 - 25:50O zaman Bjorn Lomborg'un argümanına cevabınız bu olacak, demişti ki;
-
25:50 - 25:54basitçe tüm bu enerjisi CO2 sorununu çözmeye harcarsanız
-
25:54 - 25:56sizin dünyayı fakirlikten sıtmadan vesaireden kurtarma
-
25:56 - 25:59amaçlarınızın önüne geçecek
-
25:59 - 26:03daha iyi yapabileceğimiz şeyler varken, para koyabileceğimiz dünyanın
-
26:03 - 26:05kaynaklarının aptalca bir ziyanı bu.
-
26:05 - 26:08ArGe için yapılan gerçek harcama
-
26:08 - 26:12diyelim ABD şu anda harcadığından senelik 10 milyar dolar daha fazla harcıyor.
-
26:12 - 26:14Bu çok dramatik değil.
-
26:14 - 26:16Diğer şeylerden çalıyor olmamalı.
-
26:16 - 26:19Gerçeten ekonomik olmayan ve fon bulmaya çalıştığınız
-
26:19 - 26:22ve çok para yatırdğınız birşey varsa mantıklı insanlar bununla aynı fikirde olmayabilir
-
26:22 - 26:25Bu bence çoğunlukla ziyandır.
-
26:25 - 26:28Eğer çok yakın değilseniz, ve öğrenme eğrisini fonlamıyorsanız
-
26:28 - 26:30ve çok ucuz olmayacaksa
-
26:30 - 26:34Bence çok daha az pahalı olma potansiyeli olan
-
26:34 - 26:36daha çok şey denemeliyiz.
-
26:36 - 26:41Eğer bu işe girmek için ticari denge noktan, hadi enerjiyi süper pahalı yapalımsa
-
26:41 - 26:43o zaman buna zenginlerin gücü yeter.
-
26:43 - 26:46Burda hepimizin hayat stilimizi değiştirmeden enerjimiz için
-
26:46 - 26:485 kat fazla para ödeyebileceğini söylüyorum.
-
26:48 - 26:50Felaket 2 milyar insanın başında.
-
26:50 - 26:52Lomborg bile değişti.
-
26:52 - 26:57Şimdiki dalaveresi, neden ArGe daha çok tartışılmıyor üzerine
-
26:57 - 26:59Önceki işlerinden dolayı
-
26:59 - 27:01hala şüpheci tayfası ile bağlı
-
27:01 - 27:04ama farketti ki şüpheciler tayfası baya yalnız bir tayfa
-
27:04 - 27:07o yüzden şimdi bu ArGe konusunu çıkardı.
-
27:07 - 27:12Burda alakadar olduğunu düşündüğümüz bir iplik var.
-
27:12 - 27:15ArGe, bu kadar az fon ayrılması çok çılgınca.
-
27:15 - 27:18Bill, sanırım burdaki çoğu insanın adına konuşuyorum
-
27:18 - 27:21Gerçekten dileğinin gerçekleşmesini umuyorum. Çok teşekkürler.
-
27:21 - 27:23Teşekkürler
-
27:23 - 27:26...Alkışlar...
- Title:
- Bill Gates'ten enerji üzerine: Sıfıra Doğru Değişmek
- Speaker:
- Bill Gates
- Description:
-
TED2010'da Bill Gates dünyanın enerji geleceği ile ilgili vizyonunu ortaya çıkarırken, dünya çapında bir felaketi engellemek için "mucizelere" duyulan ihtiyacı tanımlıyor ve neden çarpıcı ölçüde farklı tipte bir nükleer reaktörü desteklediğini açıklıyor. Zorunlu hedef? 2050'ye kadar küresel olarak sıfır karbon emisyonu
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TEDTalks
- Duration:
- 27:32