< Return to Video

တေလာ ဝင်လ်ဆန်: ကျွန်တော် အဏုမြူ ပေါင်းစပ်ဓာတ်ပြုစက် ဆောက်ခဲ့ပါတယ် ဆိုတာအမှန်ပါပဲ

  • 0:00 - 0:02
    ကျွန်တော့ နာမည်ကတော့ တေလာဝင်လ်ဆန်ပါ။
  • 0:02 - 0:04
    ကျွန်တော်ကတော့ အသက် ၁၇ နှစ်ရှိပါပြီ။
  • 0:04 - 0:06
    အဏုမြူ ရူပဗေဒပညာရှင် တစ်ယောက်ပါ။
  • 0:06 - 0:09
    ယုံဖို့တော့ နည်းနည်းခက်ပါလိမ့်မယ် ဒါပေမဲ့ ကျွန်တော်တကယ်ပြောနေတာပါ။
  • 0:09 - 0:12
    ကျွန်တော်သက်သေပြု တင်ပြချင်တာကတော့
  • 0:12 - 0:14
    နျူကလီးယားဖျူးရှင်း ( အဏုမြူပေါင်းစပ်ခြင်း ) ဟာ
  • 0:14 - 0:16
    တီ ဘွန်းပစ်ကန်စ် ပြောခဲ့ဖူးတဲ့ တံတားကနေတစ်ဆင့်
  • 0:16 - 0:18
    ကျွန်တော်တို့ ဖြတ်သန်းရောက်ရှိနိုင်မယ့်
  • 0:18 - 0:20
    နေရာပဲဖြစ်တယ်ဆိုတာကိုပါ။
  • 0:20 - 0:23
    ဒီတော့ အဏုမြူပေါင်းစပ်ခြင်း ဟာ ကျွန််တော်တို့ရဲ့ စွမ်းအင်အနာဂတ်ပါ။
  • 0:23 - 0:25
    ဒုတိယ အချက်အနေနဲ့ ကလေးတွေဟာ
  • 0:25 - 0:27
    ကမ္ဘာကြီးကို ပြောင်းလဲစေနိုင်တယ် ဆိုတာကိုပါ တင်ပြချင်ပါတယ်။
  • 0:27 - 0:29
    ဒီတော့ လူကြီးမင်းတို့က မေးကောင်းမေးပါလိမ့်မယ်၊
  • 0:29 - 0:33
    ( လက်ခုပ်သံများ )
  • 0:33 - 0:35
    မေးကောင်းမေးပါလိမ့်မယ်။
  • 0:35 - 0:37
    တို့တွေရဲ့ စွမ်းအင်အနာဂတ်ကို မင်းကဘယ်လိုလုပ် သိမှာလဲလို့ပေါ့။
  • 0:37 - 0:39
    ကောင်းပါပြီ။ ကျွန်တော် အဏုမြူဓာတ်ပြုစက်တစ်ခုကို တည်ဆောက်ခဲ့ပါတယ်။
  • 0:39 - 0:41
    ကျွန်တော် ၁၄ နှစ်သားတုန်းကပါ။
  • 0:41 - 0:44
    ဒါကတော့ ကျွန်တော့် အဏုမြူဓာတ်ပြုစက်ရဲ့ အတွင်းပိုင်းကိုမြင်ရတာပါ။
  • 0:44 - 0:46
    ဒီစီမံကိန်းကို စတင်တည်ဆောက်ခဲ့တာကတော့
  • 0:46 - 0:49
    ကျွ်နတော် ၁၂ နှစ်၊ ၁၃ နှစ်သားလောက်ကပါ။
  • 0:49 - 0:51
    ကျွန်တော်က ကြယ်တစ်လုံး ဖန်တီးချင်တယ်လို့ ဆုံးဖြတ်ခဲ့ပါတယ်။
  • 0:51 - 0:53
    အခုလူကြီးမင်းတို့က ပြောကောင်းပြောနေပါလိမ့်မယ်
  • 0:53 - 0:56
    အဏုမြူပေါင်းစပ်ခြင်း ဆိုတာမျိုးမရှိပါဘူး၊
  • 0:56 - 0:59
    ပေါင်းစပ်စွမ်းအင်နဲ့ လည်ပတ်တဲ့ အဏုမြူဓာတ်အား ထုတ်စက်ရုံတစ်ခုမှ မမြင်ဖူးပါဘူး၊
  • 0:59 - 1:01
    အမှန်က ဒီပစ္စည်းက ကွဲတောင် ကွဲထွက်မသွားပါဘူး
  • 1:01 - 1:03
    ကျွန်တော်သွင်းလိုက်တဲ့ စွမ်းအင်ထက်လည်း ပိုထုတ်မပေးပါဘူး၊
  • 1:03 - 1:06
    သို့တိုင်အောင် သည်ပစ္စည်းလေးက တော်တော်လန်းတဲ့ ပစ္စည်းလေးပါ။
  • 1:06 - 1:08
    ဒါကို ကျွန်တော်တို့ ကားဂိုဒေါင်မှာ တည်ဆောက်ခဲ့တာပါ။
  • 1:08 - 1:10
    အခုတော့ ရီနိုမှာရှိတဲ့ နီဗားဒါးတက္ကသိုလ်က
  • 1:10 - 1:12
    ရူပဗေဒဌာနမှာ ရောက်နေပါတယ်။
  • 1:12 - 1:14
    ပြီးတော့ ဒါလေးက ဒူတီးရီးယန်ဒြပ်စင် ကိုဖိနှိပ်လိုက်ပါတယ်။
  • 1:14 - 1:17
    ဒူတီးရီးယန်ဒြပ်စင် ဆိုတာ နျူထရွန်တစ်လုံးအပိုပါတဲ့ ဟိုက်ဒရိုဂျင်ကိုပြောတာပါ။
  • 1:17 - 1:20
    ဒါဟာ နေအတွင်းက ပရိုတွန်ကွင်းဆက်ရဲ့
  • 1:20 - 1:22
    ဓာတ်ပြုမှုဖြစ်စဉ်နဲ့ အလားတူပါတယ်။
  • 1:22 - 1:25
    အဲဒါကို အားအရမ်းပြင်းပြင်းနဲ့ ဖိလိုက်တော့
  • 1:25 - 1:27
    ဟိုက်ဒရိုဂျင်တွေ ပေါင်းစပ်သွားတာပေါ့။
  • 1:27 - 1:29
    ဒီဖြစ်စဉ်မှာ ဘေးထွက်ပစ္စည်းတွေ ထွက်လာပါတယ်။
  • 1:29 - 1:32
    ကျွန်တော်က ဘေးထွက်ပစ္စည်းကို အသုံးဝင်အောင် လုပ်လိုက်တာပါ။
  • 1:32 - 1:35
    ပြီးခဲ့တဲ့ နှစ်က ကျွန်တော်
  • 1:35 - 1:39
    “ အင်တယ်လ် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ သိပ္ပံနှင့် အင်ဂျင်နီယာပွဲတော်” ဆုကိုရခဲ့ပါတယ်။
  • 1:39 - 1:41
    ပြည်တွင်းလုံခြုံရေးဌာနမှာ ရှိတဲ့ ထောက်လှမ်းရေးစက်တွေကို အစားထိုးလိုက်တဲ့
  • 1:41 - 1:43
    အဏုမြူထောက်လှမ်းရေးစက် detector ကိုဖန်တီးတည်ဆောက်ခဲ့တယ်။
  • 1:43 - 1:45
    ဒေါ်လာရာဂဏန်းပဲ ကုန်ကျပေမယ့်
  • 1:45 - 1:48
    ဒေါ်လာသိန်းချီကုန်တဲ့ ထောက်လှမ်းရေး စက်တွေထက်
  • 1:48 - 1:51
    အာရုံခံထောက်လှမ်းမှု သာလွန်တဲ့ စနစ်ကိုတီထွင်ခဲ့ပါတယ်။
  • 1:51 - 1:53
    ဒါကို ကားဂိုဒေါင်ထဲမှာ ဆောက်ခဲ့တာပါ။
  • 1:53 - 1:55
    ( လက်ခုပ်သံများ )
  • 1:55 - 1:57
    ဆေးပညာဆိုင်ရာ အိုင်ဆိုတုပ်စ်တွေ ထုတ်လုပ်ပေးတဲ့ စနစ်ကိုလည်း
  • 1:57 - 1:59
    တည်ဆောက်ဖန်တီးခဲ့ပါတယ်။
  • 1:59 - 2:01
    ဒေါ်လာသန်းပေါင်းများစွာ လိုအပ်တဲ့ စနစ်တွေအစား
  • 2:01 - 2:04
    အရမ်းကိုနည်းပါးတဲ့ ငွေကြေးပမာဏနဲ့ ဒီအိုင်ဆိုတုပ်စ်တွေ
  • 2:04 - 2:06
    ထုတ်လုပ်နိုင်မယ့် ကိရိယာကို တီထွင်ခဲ့တာပါ။
  • 2:06 - 2:09
    နောက်ဘက်မှာ မြင်နေရတာကတော့ ကျွန်တော့်ရဲ့ အဏုမြူပေါင်းစပ်ဓာတ်ပြုစက် ( fusion reactor ) ပါ။
  • 2:11 - 2:13
    ဒါကတော့ အဲဒီစက်ရဲ့ ထိန်းချုပ်ရေးပိုင်းမှာ
  • 2:13 - 2:15
    ကျွန်တော်ရောက်နေတာပါ။
  • 2:15 - 2:18
    စကားမစပ် ဂိုဒေါင်ထဲမှာ ကိတ်ဝါ (တစ်ပိုင်းသန့်စင်ပြီးယူရေနီယမ်ရိုင်း) လည်းထုတ်ပါတယ်။
  • 2:18 - 2:21
    ဒီတော့ ကျွန်တော့််ရဲ့ အဏုမြူပေါင်းစပ်ဓာတ်ပြုစက်က အီရန်တွေရဲ့ဟာလောက်ကို အဆင့်မြင့်ပါတယ်။
  • 2:21 - 2:24
    ဒီအချက်ကို သိပ်တော့ ဝန်မခံချင်သလိုပါပဲ။
  • 2:24 - 2:27
    ဒါကတော့ ကျွန်တော် ဆွစ်ဇာလန်နိုင်ငံ ဂျနီဗာမြို့က ကမ္ဘာမှာ
  • 2:27 - 2:31
    ထင်ရှားလှတဲ့ အမှုန်ရူပဗေဒ ( အမြင့်စွမ်းအင်ရူပဗေဒ ) ဓာတ်ခွဲခန်း CERN မှာပါ။
  • 2:31 - 2:33
    ဒါကတော့ သမ္မတ အိုဘားမားနဲ့အတူ ကျွန်တော်ကို တွေ့ရတာပါ။
  • 2:33 - 2:36
    ကျွန်တော်ရဲ့ ပြည်တွင်းလုံခြံုရေးဌာန သုတေသနလုပ်ငန်းကို တင်ပြနေတုန်းမှာပေါ့။
  • 2:36 - 2:41
    ( လက်ခုပ်သံများ )
  • 2:41 - 2:43
    အဏုမြူသုတေသနလုပ်လာတဲ့
  • 2:43 - 2:45
    ၇ နှစ်ကာလအတွင်းမှာ
  • 2:45 - 2:47
    ကားဂိုဒေါင်ထဲမှ ကြယ်တစ်လုံး “ အိုးအတွင်းမှ ကြယ်တစ်လုံး” ဖန်တီးချင်တဲ့
  • 2:47 - 2:49
    အိမ်မက်နဲ့ စတင်ခဲ့တဲ့ ကျွန်တော်ဟာ
  • 2:49 - 2:51
    သမ္မတကြီးကို တွေ့ဖြစ်ရင်း ကမ္ဘာကြီးကိုပြောင်းလဲနိုင်မယ်လို့ ကျွန်တော်ထင်တဲ့
  • 2:51 - 2:54
    အရာတွေ တီထွင်ဖြစ်သွားပါတယ်။
  • 2:54 - 2:56
    အခြားသော ကလေးတွေလည်း ဒီလိုလုပ်နိုင်တယ်လို့ ကျွန်တော်ကတော့ ထင်ပါတယ်။
  • 2:56 - 2:58
    ကျေးဇူးအများကြီးတင်ပါတယ်ခင်ဗျာ။
  • 2:58 - 3:11
    ( လက်ခုပ်သံများ )
Title:
တေလာ ဝင်လ်ဆန်: ကျွန်တော် အဏုမြူ ပေါင်းစပ်ဓာတ်ပြုစက် ဆောက်ခဲ့ပါတယ် ဆိုတာအမှန်ပါပဲ
Speaker:
Taylor Wilson
Description:

တေလာ ဝင်လ်ဆန် က အနာဂတ် စွမ်းအင်လိုအပ်ချက်အတွက် အဏုမြူပေါင်းစပ်ခြင်းမှာအဖြေဟု ယုံကြည်ပြီး ကလေးများက ကမ္ဘာကြီးကို ပြောင်းလဲနိုင်မည်ဟုလည်း ယုံကြည်ပေသည်။ ဤနှစ်ချက်နှင့် ပတ်သက်ပြီး သိရှိထားသည့် အရာရှိလေသည်။ ၎င်း အသက် ၁၄ အရွယ်တွင် မိဘများ၏ ကားဂိုဒေါင်တွင် အဏုမြူပေါင်းစပ်ဓာတ်ပြုစက် တစ်ခုကို တည်ဆောက်ခဲ့သည်။ ယခုအသက် ၁၇ အရွယ်တွင် TED စင်မြင့်ထက်မှနေ၍ ၎င်း၏ ဘဝဇာတ်လမ်းကို အတိုချုံး ပြောပြသွားသည်။
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
03:32

  • sann tint

    Brillant talk with smart translation ! what I do here is just sprinking some minimal adjustments on already excellent work !

  • Myo Aung

    Well done!

Burmese subtitles

Revisions Compare revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.