Renk nedir? - Colm Kelleher
-
0:14 - 0:18Hayatla ilgili en dikkat çekici özelliklerden biri, renge sahip olmasıdır.
-
0:18 - 0:22Renk olgusunu anlamak için, ışığı bir dalga olarak düşünmek yardımcı olur.
-
0:22 - 0:25Ama buna gelmeden önce,
-
0:25 - 0:28dalgalardan genel olarak biraz bahsedelim.
-
0:28 - 0:33Okyanusta bir bot üzerinde oturduğunuzu, bir mantar tıpanın suya girip çıkışını izlediğinizi hayal edin.
-
0:33 - 0:36Bu hareketle ilgili fark edeceğiniz ilk şey, kendini tekrar etmesidir.
-
0:36 - 0:42Mantar tıpa tekrar ve tekrar aynı yolu izler... yukarı ve aşağı, yukarı ve aşağı.
-
0:42 - 0:47Bu tekrarlayan ya da periyodik hareket, dalgaların karakteristiğidir.
-
0:47 - 0:48Sonra başka bir şey fark edersiniz...
-
0:48 - 0:52bir kronometre yardımıyla, mantar tıpanın suda en yüksek pozisyonundan
-
0:52 - 0:56en alçak pozisyonuna ve tekrar en yukarıya çıkış zamanını ölçersiniz.
-
0:56 - 0:58Bu sürenin iki saniye olduğunu varsayın.
-
0:58 - 1:03Fizik dilini kullanacak olursak, mantar tıpanın inip çıktığı dalganın periyodunu ölçmüş olursunuz.
-
1:03 - 1:07Bu ise, bir dalganın hareketinin tamamının tek seferde ne kadar sürdüğüdür.
-
1:07 - 1:13Aynı bilgi, dalganın frekansını hesaplayarak farklı bir şekilde de ifade edilebilir.
-
1:13 - 1:17Frekans, ismin de söylediği üzere, dalgaların ne sıklıkta olduğunu söyler.
-
1:17 - 1:20Bu, bir saniyede kaç dalganın geçip gittiğidir.
-
1:20 - 1:23Eğer bir tam dalganın kaç saniye sürdüğünü biliyorsanız,
-
1:23 - 1:26bir saniyede geçen dalga sayısını bulmak oldukça kolaydır.
-
1:26 - 1:33Bizim örneğimizde, her bir dalga 2 saniye aldığına göre, frekans saniyede 0,5 dalga olur.
-
1:33 - 1:37Batıp çıkan mantar tıpalarını bırakalım... ışık ve renk hakkında ne demeli?
-
1:37 - 1:39Eğer ışık bir dalgaysa, o zaman bir frekansı olmalı. Değil mi?
-
1:39 - 1:41Eh... evet, öyle.
-
1:41 - 1:45Ve öyle ki, gözlerimizin algıladığı ışığın frekansı için zaten kullanılan bir kelimeye sahibiz.
-
1:45 - 1:47Bu kelime, renk.
-
1:47 - 1:51Evet öyle. Renk, ışık dalgalarının ne hızda dalgalandığının ölçümünden başka bir şey değil.
-
1:51 - 1:56Eğer gözlerimiz yeterince hızlı olsaydı, bu periyodik hareketi direkt olarak gözlemleyebilirdik,
-
1:56 - 1:58aynı mantar tıpanın okyanustaki hareketi gibi.
-
1:58 - 2:00Ancak gördüğümüz ışığın frekansı oldukça yüksek,
-
2:00 - 2:04bir saniyede 400 milyon milyon kere yukarı ve aşağı dalgalanıyor,
-
2:04 - 2:11ki bu hareketi bir dalga olarak görmemiz mümkün değil. Ancak rengine bakarak, frekansını söylememiz mümkün.
-
2:11 - 2:15Görebildiğimiz en düşük frekanslı ışık kırmızı ve en yüksek frekanslısı ise mor.
-
2:15 - 2:21Bunların arasındaki tüm diğer frekanslar bir renk şeridi oluşturuyor, buna da görünür spektrum deniyor.
-
2:21 - 2:24Pekala, ya masanızda duran sarı bir kaleminiz olsaydı?
-
2:24 - 2:29Güneş ışığın tüm renklerini yayar, aynı şekilde kaleminize de ışığın tüm renkleri gönderilir.
-
2:29 - 2:34Kalem sarı görünür, çünkü sarı ışığı diğer tüm renklerden daha iyi yansıtır.
-
2:34 - 2:37Mavi, mor ve kırmızı ışığa ne olur?
-
2:37 - 2:41Bunlar emilir ve taşıdıkları enerji ısıya dönüşür.
-
2:41 - 2:43Diğer renklerdeki nesnelerde de durum benzerdir.
-
2:43 - 2:47Mavi şeyler mavi ışığı, kırmızı şeyler kırmızı ışığı yansıtır ve böyle sürer gider.
-
2:47 - 2:49Beyaz nesneler ışığın tüm renklerini yansıtırlar,
-
2:49 - 2:53siyah nesnelerse bunun tam tersini yapar ve tüm frekanslarda ışığı emer.
-
2:53 - 2:59Bu da, güneşli bir günde neden favori Metallica tişörtünüzü giymenin rahatsız edici olduğunu açıklar.
- Title:
- Renk nedir? - Colm Kelleher
- Speaker:
- Colm Kelleher
- Description:
-
Tüm dersi burdan izleyin: http://ed.ted.com/lessons/how-do-we-see-color-colm-kelleher
Rengin ne olduğunu hiç merak ettiniz mi? Işık serisinin bu ilk bölümünde, Colm Kelleher renklerin ardındaki fiziği-- gördüğümüz renklerin neden hareketin periyoduyla ve dalgaların frekansıyla alakalı olduğunu açıklıyor.
Ders Colm Kelleher'den, animasyon Vitreous'tan.
- Video Language:
- English
- Team:
closed TED
- Project:
- TED-Ed
- Duration:
- 03:10
![]() |
Meric Aydonat approved Turkish subtitles for What is color? | |
![]() |
Meric Aydonat accepted Turkish subtitles for What is color? | |
![]() |
Meric Aydonat edited Turkish subtitles for What is color? | |
![]() |
Ekin Öcalan edited Turkish subtitles for What is color? | |
![]() |
Ekin Öcalan added a translation |