< Return to Video

Czym jest kolor? - Colm Kelleher

  • 0:14 - 0:18
    Jedną z najbardziej uderzających
    właściwości życia jest to, że ma kolor.
  • 0:18 - 0:22
    By łatwiej zrozumieć ten fenomen,
    pomyślcie o świetle jako fali
  • 0:22 - 0:25
    Jednak, zanim do tego przejdziemy,
  • 0:25 - 0:28
    pomówmy trochę o samych falach.
  • 0:28 - 0:33
    Wyobraź sobie, że siedzisz w łodzi na oceanie,
    oglądając korek podskakujący w górę i dół na wodzie.
  • 0:33 - 0:36
    Pierwsza rzecz, którą da się zauważyć to to,
    że ten ruch jest powtarzalny.
  • 0:36 - 0:42
    Korek porusza się
    po tej samej ścieżce w kółko.
  • 0:42 - 0:47
    Ten cykliczny ruch
    jest charakterystyczną cechą fal.
  • 0:47 - 0:48
    Następnie zauważamy coś jeszcze...
  • 0:48 - 0:52
    Przy pomocy stopera,
    mierzymy czas jaki potrzebuje korek
  • 0:52 - 0:56
    na pokonanie odległości pomiędzy
    najwyższą i najniższą pozycją,
  • 0:56 - 0:58
    załóżmy, że trwa to 2 sekundy.
  • 0:58 - 1:03
    Używając żargonu fizycznego, zmierzyliśmy długość
    drgania fali po której porusza się korek.
  • 1:03 - 1:07
    Oto ile trwa okres
    pełnego zakresu ruchu fali.
  • 1:07 - 1:13
    Ta sama informacja może zostać wyrażona inaczej
    poprzez obliczenie częstotliwości fali.
  • 1:13 - 1:17
    Częstotliwość, jak nazwa wskazuje,
    mówi nam o częstotliwości występowania fali.
  • 1:17 - 1:20
    Jak wiele się ich pojawia
    w ciągu 1 sekundy.
  • 1:20 - 1:23
    Jeśli wiemy ile sekund trwa cykl fali,
  • 1:23 - 1:26
    to łatwo obliczyć ile fali
    mieści się w sekundzie.
  • 1:26 - 1:33
    W tym przypadku, ponieważ każda fala ma 2 sekundy, częstotliwość to 0,5 fali na sekundę.
  • 1:33 - 1:37
    Dość już o korkach...
    Co ze światłem i kolorem?
  • 1:37 - 1:39
    Jeżeli światło jest falą,
    to musi mieć częstotliwość. Tak?
  • 1:39 - 1:41
    Owszem, posiada.
  • 1:41 - 1:45
    I okazuje się, że mamy już nazwę na częstotliwość światła, które nasze oczy są w stanie wykryć.
  • 1:45 - 1:47
    Nazywamy ją kolorem.
  • 1:47 - 1:51
    Zgadza się. Kolor to nic innego
    jak miara prędkości fal świetlnych.
  • 1:51 - 1:56
    Gdyby nasze oczy były wystarczająco szybkie,
    moglibyśmy obserwować ten ruch bezpośrednio,
  • 1:56 - 1:58
    jak w przypadku korka na oceanie.
  • 1:58 - 2:00
    Jednak częstotliwość światła,
    którego drgania występują
  • 2:00 - 2:04
    około 400 milionów milionów
    razy na sekundę,
  • 2:04 - 2:11
    jest tak wysoka, że możemy zaobserwować
    jedynie kolor i jego częstotliwość.
  • 2:11 - 2:15
    Najniższa częstotliwość światła, które możemy zobaczyć
    to czerwony, a najwyższa to fioletowy.
  • 2:15 - 2:21
    Wszystkie częstotliwości pomiędzy nimi
    tworzą ciągłą wstęgę koloru zwaną światłem widzialnym.
  • 2:21 - 2:24
    Załóżmy, że na biurku leży żółty ołówek.
  • 2:24 - 2:29
    Słońce emituje wszystkie kolory światła,
    które uderzają w ołówek.
  • 2:29 - 2:34
    Ołówek wygląda na żółty, ponieważ odbija żółte światło bardziej niż inne kolory.
  • 2:34 - 2:37
    Co dzieje się z niebieskim,
    fioletowym i czerwonym światłem?
  • 2:37 - 2:41
    Zostają zaabsorbowane, a energia,
    którą niosą zamieniana jest w ciepło.
  • 2:41 - 2:43
    Podobnie jest w przypadku
    przedmiotów o innych kolorach.
  • 2:43 - 2:47
    Niebieskie rzeczy odbijają światło niebieskie,
    czerwone czerwone i tak dalej.
  • 2:47 - 2:49
    Przedmioty białe odbijają wszystkie kolory,
  • 2:49 - 2:53
    a czarne na odwrót,
    pochłaniają wszystkie częstotliwości.
  • 2:53 - 2:59
    I to, na marginesie, jest powodem dlaczego nieprzyjemnie jest nosić ulubiony T-shirt Metalliki w słoneczny dzień.
Title:
Czym jest kolor? - Colm Kelleher
Speaker:
Colm Kelleher
Description:

Obejrzyj całą lekcję na http://ed.ted.com/lessons/how-do-we-see-color-colm-kelleher

Czy kiedykolwiek zastanawialiście się czym jest kolor?
W tej pierwszej odsłonie całej serii o świetle, Colm Kelleher opisuje fizyczne właściwości stojące za kolorem, oraz dlaczego widzialne kolory związane są z okresem ruchu i częstotliwością fal.

Lekcja autorstwa Colm Kelleher, animacja wykonana
przez Vitreousa.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
03:10
TED Translators admin edited Polish subtitles for What is color?
Dimitra Papageorgiou approved Polish subtitles for What is color?
Lena Capa commented on Polish subtitles for What is color?
Daniel Wróblewski accepted Polish subtitles for What is color?
Daniel Wróblewski commented on Polish subtitles for What is color?
Daniel Wróblewski edited Polish subtitles for What is color?
Daniel Wróblewski edited Polish subtitles for What is color?
Lena Capa edited Polish subtitles for What is color?
Show all

Polish subtitles

Revisions Compare revisions