Solving a proportion with an unknown variable (example) | 7th grade | Khan Academy
-
0:01 - 0:12Bu eşitliği çözmemiz isteniyor ve bize verilen eşitlik 8/36 = 10/?
-
0:12 - 0:14Bunu çözmenin birkaç yolu var.
-
0:14 - 0:18Ve birazdan hepsini göreceğiz.
-
0:18 - 0:20Bu iki kesir birbirine denk olmalı.
-
0:20 - 0:24Yani paya ne olmuşsa, paydaya da aynısı olmalı.
-
0:24 - 0:28Yani paya ne olmuşsa, paydaya da aynısı olmalı.
-
0:28 - 0:328'i ne ile çarparsak 10 elde ederiz?
-
0:32 - 0:378'i 8x10/8 ile çarparsanız 10 olur.
-
0:37 - 0:40Yani 10/8 ile çarpacağız.
-
0:40 - 0:4410/8'in 5/4'e denk olduğunu biliyoruz.
-
0:44 - 0:508 ile 5/4'ü çarpınca 10 elde ediyoruz yine.
-
0:50 - 0:52Eğer denk bir kesir elde etmek için payı başka bir sayı ile çarptıysak,
-
0:52 - 0:55aynısını paydaya da yapmalıyız.
-
0:55 - 0:59Bu örnek için 5/4'le çarpacağız.
-
0:59 - 1:09Yani n=36x5/4 diyebiliriz.
-
1:09 - 1:14Tabi 36*5 bölü 4 de diyebilirsiniz isterseniz.
-
1:14 - 1:1736/4=9 olduğunu biliyoruz.
-
1:17 - 1:21Hem payı hem de paydayı 4'e bölebiliriz.
-
1:21 - 1:23Payı 4'e bölersek 9x5, paydayı
-
1:23 - 1:284'e böldüğümüzde ise 1 elde ederiz. Geriye 9*5=45 kaldı.
-
1:28 - 1:29Bu ilk yoldu.
-
1:29 - 1:388/36 = 10/45. Başka bir yol ise
-
1:38 - 1:42paydayı elde etmek için 8'i ne ile çarpmalıyız?
-
1:42 - 1:4636, 8'den kaç kat fazladır?
-
1:46 - 1:48Sadece 36'yi 8'e bölmemiz gerekiyor.
-
1:48 - 1:5736/8=4
-
1:57 - 2:024 bu iki sayının En Büyük Ortak Böleni (EBOB). Bu kesir 9/2'ye denk.
-
2:02 - 2:10Yani eğer payı 9/2 ile çarparsanız, paydayı elde edersiniz.
-
2:10 - 2:13Tabi ki burada da aynı işlemi yapmalıyız.
-
2:13 - 2:25Eğer 36, 8'in 9/2 katıysa --yazmama izin verin-- 8x9/2=36
-
2:25 - 2:27Bu yolla paya bakarak paydayı buluyoruz.
-
2:27 - 2:29Sonrasında da buradaki paydayı buluyoruz.
-
2:29 - 2:34Eğer aynı kesiri istiyorsak, yine 9/2 ile çarpacağız.
-
2:34 - 2:43Yani 10x9/2=n, bizim sorumuzun cevabı olacak.
-
2:43 - 2:47Bu 10x9/2 ile aynı şey,
-
2:47 - 2:49payı ve paydayı 2'ye böl
-
2:49 - 2:55elinde 5*9/1 kalacak ki o da 45'e eşit ,yani cevabımıza.
-
2:55 - 2:57Bir kere daha aynı cevaba ulaştık.
-
2:57 - 3:00Bir kere daha aynı cevaba ulaştık.
-
3:00 - 3:03Bazen böyle bir soruyla karşılaştığınızda,
-
3:03 - 3:06"İçler dışlar çarpımı yapsana!" diyebilirsiniz.
-
3:06 - 3:07Evet, içler dışlar çarpımı yapılabilir ve
-
3:07 - 3:08size nasıl yapıldığını göstereceğim.
-
3:08 - 3:10Ve bazen en kısa yol içler dışlar çarpımıdır.
-
3:10 - 3:13Ama ilk seferde bu yolu göstermeyi sevmiyorum
-
3:13 - 3:14Ama ilk seferde bu yolu göstermeyi sevmiyorum
-
3:14 - 3:16çünkü ezbere yapılıyor bu işlem.
-
3:16 - 3:17Mantığını kavrayamıyorsunuz ve biraz da cebir
-
3:17 - 3:19gerektiyor bu yol.
-
3:19 - 3:21Tabi ki size cebiri de öğreteceğim.
-
3:21 - 3:22Ama eğer anlamazsanız ve
-
3:22 - 3:23pek bir anlam ifade etmese bile,
-
3:23 - 3:25şu anda bunu sorun etmenize gerek yok.
-
3:25 - 3:31Şimdi, elimizde 8/36=10/n var. İçler dışlar çarpımı
-
3:31 - 3:34yaptığınızda, buradaki pay çarpı
-
3:34 - 3:36buradaki payda,
-
3:36 - 3:37şuna eşit olacak,
-
3:37 - 3:40yani 8xn
-
3:40 - 3:44buradaki paydaya eşit olacak.
-
3:44 - 3:46--farklı bir renkte yapacağım bunu--
-
3:46 - 3:47buradaki payda çarpı
-
3:47 - 3:49buradaki pay.
-
3:49 - 3:50İçler dışlar çarpımı budur.
-
3:50 - 3:55Yani bu 36*10'a eşit olacak.
-
3:55 - 3:58Veya diyebilirsiniz ki,
-
3:58 - 4:00klasik renkte yapayım bunu da,
-
4:00 - 4:04veya 8n=360 diyebilirsiniz.
-
4:04 - 4:06Ve burada "Neyin 8 katı 360'a eşit olur?"
-
4:06 - 4:09diyorsunuz. Veya bunu anlamak için,
-
4:09 - 4:12360'ı 8'e bölün.
-
4:12 - 4:13ve böldüğümüzde, ki burada biraz cebir bilgisi
-
4:13 - 4:14gerekiyor, eşitliğin iki tarafını da 8'e bölüyoruz
-
4:14 - 4:21ve sonuç olarak n=360/8 elde ediyoruz.
-
4:21 - 4:21Bunu çok fazla
-
4:21 - 4:24"cebirsel" düşünmeden de yapabilirsiniz.
-
4:24 - 4:28"Neyin 8 katı 360?" diyorsun. Cevap 360/8.
-
4:28 - 4:39Eğer 8x?=360 yazarsam, ? kesinlikle 360/8 olacaktır.
-
4:39 - 4:41Eğer bunları çarparsam, bu ikisi
-
4:41 - 4:43birbirini götürecek ve geriye 360 kalacaktır.
-
4:43 - 4:45Bu yüzden 360/8 demiştik.
-
4:45 - 4:47Ancak asıl cevabı bulmak için bu bölme işlemini
-
4:47 - 4:49yapmamız gerekiyor diğer bir deyişle
-
4:49 - 4:52sadeleştirilmiş halini.
-
4:52 - 4:5536'da 8, 4 defa var. 4x8=32.
-
4:55 - 4:58Kalan 4. 0'ı aşağı atıyoruz.
-
4:58 - 5:0340'da 8, 5 defa var. 5x8=40.
-
5:03 - 5:07Bir kalan olmadığına göre bölme işlemi bitti.
-
5:07 - 5:12Bir kere daha 45=n elde ediyoruz. Şimdi göstereceğim
-
5:12 - 5:14son yol biraz cebir bilgisi gerektiyor.
-
5:14 - 5:16Eğer bundan önceki yolların herhangi biri işe yaradıysa, sorun yok.
-
5:16 - 5:18Ve bu cebir bilgisi, öğrenmediğini beklemediğiniz bir
-
5:18 - 5:19anda karşınıza çıkıyor.
-
5:19 - 5:21Ama yine de size cebiri göstermek
-
5:21 - 5:22istiyorum çünkü
-
5:22 - 5:25içler dışlar çarpımı büyülü bir yol değil.
-
5:25 - 5:28Cebir kullanarak aynı sonuca ulaşacağız.
-
5:28 - 5:30Eğer zorlanırsanız, izlemeyi bırakabilirsiniz.
-
5:30 - 5:34Orantıyı bir daha yazalım.
-
5:34 - 5:448/36=10/n. Buradaki n'i bulmak istiyoruz.
-
5:44 - 5:47En kolay yol, iki tarafı da çarpmak,
-
5:47 - 5:49sağ taraf, sol tarafa eşit.
-
5:49 - 5:51Dolayısıyla ikisini de aynı şeyle çarparsak
-
5:51 - 5:53eşitlik bozulmamış olur.
-
5:53 - 5:58İkisini de n ile çarpıyoruz.
-
5:58 - 6:00Sağda n'ler birbirini götürüyor.
-
6:00 - 6:07Solda ise 8/36*n=10 elde ediyoruz.
-
6:07 - 6:11Eğer n'i arıyorsak,
-
6:11 - 6:14n'i yalnız birakmalıyız. O yüzden sol tarafı 36*
-
6:14 - 6:18--farklı bir renk alayım--
-
6:18 - 6:21Bu tarafı 36x8 ile çarpacağız.
-
6:21 - 6:24Çünkü eğer bunları çarparsanız,
-
6:24 - 6:25geriye 1xn kalır. Ama eşitliği korumak için
-
6:25 - 6:27bu işlemi sağ taraf için de yapmalıyız.
-
6:27 - 6:33Yani 36/8 ile çarpmalıyız.
-
6:33 - 6:35Bunlar birbirini götürür ve geriye
-
6:35 - 6:42n=10x36=360/8 kalır. Dikkat ederseniz,
-
6:42 - 6:45içler dışlar çarpımı ile aynı sonuca ulaştık.
-
6:45 - 6:47Yani içler dışlar çarpımıyla, iki adımda
-
6:47 - 6:49çözüyorsunuz. Bu yolla fazladan bir adım
-
6:49 - 6:51daha yapılıyor. İki tarafı da n ile çarpıyorsunuz
-
6:51 - 6:54ve 8n elde ediyorsunuz.
-
6:54 - 6:55Sonra iki tarafı da 36 ile çarpıyorsunuz
-
6:55 - 6:58böylece 36*10 elde ediyorsunuz.
-
6:58 - 7:01böylece 36*10 elde ediyorsunuz.
-
7:01 - 7:03Ama son olarak sadeleştirdiğinizde,
-
7:03 - 7:05aynı cevabı buluyorsunuz. Bütün
-
7:05 - 7:07bunlar bu orantıyı çözmenin farklı yolları.
-
7:07 - 7:10Muhtemelen, en açık ve kolay olan yol,
-
7:10 - 7:12paydayı elde etmek için payı
-
7:12 - 7:14kaçla çarpmak gerektiğini zihinden bulup,
-
7:14 - 7:16öbür tarafın payını o sayıyla çarparak
-
7:16 -yapmak veya içler dışlar çarpımı olacaktır.
- Title:
- Solving a proportion with an unknown variable (example) | 7th grade | Khan Academy
- Description:
-
Here's a great video where we explain the reasoning behind solving proportions. We'll put some algebra to work to get our answers, too.
Practice this lesson yourself on KhanAcademy.org right now:
https://www.khanacademy.org/math/cc-seventh-grade-math/cc-7th-ratio-proportion/cc-7th-write-and-solve-proportions/e/proportions_1?utm_source=YT&utm_medium=Desc&utm_campaign=7thgradeWatch the next lesson: https://www.khanacademy.org/math/cc-seventh-grade-math/cc-7th-ratio-proportion/cc-7th-write-and-solve-proportions/v/writing-proportions?utm_source=YT&utm_medium=Desc&utm_campaign=7thgrade
Missed the previous lesson?
https://www.khanacademy.org/math/cc-seventh-grade-math/cc-7th-ratio-proportion/cc-7th-graphs-proportions/v/identifying-proportional-relationships-visually?utm_source=YT&utm_medium=Desc&utm_campaign=7thgradeGrade 7th on Khan Academy: 7th grade takes much of what you learned in 6th grade to an entirely new level. In particular, you'll now learn to do everything with negative numbers (we're talking everything--adding, subtracting, multiplying, dividing, fractions, decimals... everything!). You'll also take your algebraic skills to new heights by tackling two-step equations. 7th grade is also when you start thinking about probability (which is super important for realizing that casinos and lotteries are really just ways of taking money away from people who don't know probability) and dig deeper into the world of data and statistics. Onward! (Content was selected for this grade level based on a typical curriculum in the United States.)
About Khan Academy: Khan Academy offers practice exercises, instructional videos, and a personalized learning dashboard that empower learners to study at their own pace in and outside of the classroom. We tackle math, science, computer programming, history, art history, economics, and more. Our math missions guide learners from kindergarten to calculus using state-of-the-art, adaptive technology that identifies strengths and learning gaps. We've also partnered with institutions like NASA, The Museum of Modern Art, The California Academy of Sciences, and MIT to offer specialized content.
For free. For everyone. Forever. #YouCanLearnAnything
Subscribe to Khan AcademyÂês 7th grade channel:
https://www.youtube.com/channel/UCzKsXcrLSLDG7VN1LODlRkw?sub_confirmation=1
Subscribe to Khan Academy: https://www.youtube.com/subscription_center?add_user=khanacademy - Video Language:
- English
- Team:
Khan Academy
- Duration:
- 07:20
![]() |
Fran Ontanaya edited Turkish subtitles for Solving a proportion with an unknown variable (example) | 7th grade | Khan Academy | |
![]() |
Fran Ontanaya edited Turkish subtitles for Solving a proportion with an unknown variable (example) | 7th grade | Khan Academy |