"Dijital şimdi"de yaşam
-
0:01 - 0:03Sandy kasırgası sırasında New York'daydım
-
0:03 - 0:05ve Maui adındaki bu küçük beyaz köpek,
-
0:05 - 0:07benimle kalıyordu.
-
0:07 - 0:09Elektrik kesintisi nedeniyle şehrin yarısı karanlıkta kalmıştı,
-
0:09 - 0:12ve ben de karanlıkta kalan tarafta yaşıyordum.
-
0:12 - 0:14Maui karanlıktan ötürü çok korkmuştu;
-
0:14 - 0:16dolayısı ile onu üst kata çıkarmak durumunda kaldım;
-
0:16 - 0:19daha doğrusu, önce yürüyüş için merdivenlerden aşağı indirdim,
-
0:19 - 0:21ve sonra da tekrar yukarı çıkardım.
-
0:21 - 0:24Ayrıca her gün, galonlarca şişe suyu
-
0:24 - 0:26yedinci kata çıkarıyordum.
-
0:26 - 0:27Ve tüm bunları yaparken, bir yandan da
-
0:27 - 0:30dişlerimin arasında bir el feneri taşımam gerekiyordu.
-
0:30 - 0:32Yakınlardaki dükkanlarda el feneri,
-
0:32 - 0:35pil ve ekmek tükenmişti.
-
0:35 - 0:38Duş almak için, üyesi olduğum spor salonunun bir şubesine kadar
-
0:38 - 0:4040 blok boyunca yürüdüm.
-
0:40 - 0:43Ama günümün ana meşgaleleri, bunlar değildi.
-
0:43 - 0:46Çok sayıdaki elektronik aygıtımı şarj edebilmem için
-
0:46 - 0:50uzatma kabloları ve şarj cihazları bulunan, civardaki bir kafeye varan ilk kişi olmak da
-
0:50 - 0:51benim için aynı ölçüde önemliydi.
-
0:51 - 0:54Fırın tezgahlarının altlarında ve
-
0:54 - 0:58pastane dükkanlarının girişlerinde prizler aramaya başladım.
-
0:58 - 0:59Bunu yapan tek kişi değildim.
-
0:59 - 1:03İnsanlar yağmur yağarken bile, şemsiyelerinin altında durup
-
1:03 - 1:06Madison ve 5. Cadde'deki prizlerde
-
1:06 - 1:08cep telefonlarını şarj ediyorlardı.
-
1:08 - 1:10Doğa, teknolojimizden daha güçlü olduğunu
-
1:10 - 1:12bize hatırlatmıştı
-
1:12 - 1:16ve biz buna rağmen, bağlantıda kalmak/online olmak konusunda saplantılıydık.
-
1:16 - 1:17Bence neyin önemli neyin önemsiz olduğunu,
-
1:17 - 1:21bir krizden daha iyi gösterecek hiçbir şey yoktur
-
1:21 - 1:24ve Sandy Kasırgası da elektronik aletlerimizin ve onların bağlantılarının
-
1:24 - 1:26bizim için yemek ve barınak kadar
-
1:26 - 1:31önemli olduğunu fark etmemi sağladı.
-
1:31 - 1:34Bir zamanlar bildiğimiz şekliyle özbenlik, artık yok
-
1:34 - 1:37ve bence soyut, dijital bir evren
-
1:37 - 1:39kimliğimizin bir parçası olmuş
-
1:39 - 1:44ve size, bunun bana göre ne anlama geldiğini aktarmak istiyorum.
-
1:44 - 1:46Ben bir roman yazarıyım ve özbenlik ile ilgileniyorum
-
1:46 - 1:49çünkü kurgu ve özbenliğin bir çok ortak özelliği var.
-
1:49 - 1:52Her ikisi de birer hikaye ve yorumlama.
-
1:52 - 1:55Siz ve ben, hikaye olmadan da bir şeyler tecrübe edebiliriz.
-
1:55 - 1:57Basamakları fazlasıyla hızlı çıkabilir
-
1:57 - 1:58ve nefes nefese kalabiliriz.
-
1:58 - 2:01Ama hayatımız hakkındaki, daha geniş
-
2:01 - 2:04-ve daha muğlak olan- algımız, dolaylıdır.
-
2:04 - 2:07Hayatımızın öyküsü, kişisel deneyimleme üzerine kuruludur
-
2:07 - 2:09ama sanatsal öğeler de içerir.
-
2:09 - 2:12Bir romanın inşaası için mizansen üzerine mizansen gerekir
-
2:12 - 2:15ve bizim hayatımızın öyküsünün de adım adım ilerleyen bir kurguya ihtiyacı vardır.
-
2:15 - 2:18Bunun için aylar, hatta yıllar gerekir.
-
2:18 - 2:21Hayatımızdaki benzersiz anlar, öykümüzün farklı bölümleridir.
-
2:21 - 2:24Ama hikaye bu bölümler hakkında değildir.
-
2:24 - 2:26Aslolan kitabın tamamıdır.
-
2:26 - 2:29Sadece kalp kırıklıkları, mutluluk,
-
2:29 - 2:31zaferler ya da üzüntüler hakkında değil,
-
2:31 - 2:33nasıl olup da bunlar sayesinde
-
2:33 - 2:36ve bazen, daha da önemli olarak, bunlara rağmen,
-
2:36 - 2:38dünyadaki yerimizi bulduğumuz hakkındadır.
-
2:38 - 2:42ve bunu değiştirdiğimizde, kendimizi de değiştiririz.
-
2:42 - 2:45Hikayemiz, bu nedenle, iki farklı zamansal boyuta ihtiyaç duyar:
-
2:45 - 2:48Tüm hayatımıza karşılık gelen zaman, yani "ömür"
-
2:48 - 2:50ve doğrudan tecrübelerimizin karşılığı olan zaman
-
2:50 - 2:52-yani içinde bulunduğumuz "an"
-
2:52 - 2:54(Hayatı, şeyleri) Doğrudan deneyimleyen özbenlik,
-
2:54 - 2:56sadece an'da mevcuttur,
-
2:56 - 2:59Ancak anlatıcı, birden fazla an'a ihtiyaç duyar,
-
2:59 - 3:01yani onların (an'ların) tüm dizilimine
-
3:01 - 3:03ve bu da bütüncül özbenlik algımızın
-
3:03 - 3:06hem derinlemesine bir deneyimlemeye
-
3:06 - 3:08hem de zamanın akışına ihtiyaç duyma sebebidir.
-
3:08 - 3:12Zamanın akışı, her şeyin içinde yerleşiktir,
-
3:12 - 3:14Bir kum taneciğinin erezyonunda,
-
3:14 - 3:18Bir tomurcuğun güle dönüşmesinde.
-
3:18 - 3:21Onsuz, müziğimiz olmazdı.
-
3:21 - 3:23Duygularımız ve ruh halimiz
-
3:23 - 3:25zamanı, çoğunlukla, yeniden kodlar:
-
3:25 - 3:27geçmişi, nostalji ya da pişmanlık olarak,
-
3:27 - 3:31geleceği de umut ya da dehşet olarak...
-
3:31 - 3:35Bence teknoloji, bu zaman akışını değiştirdi.
-
3:35 - 3:37Hikayemiz, yani ömrümüz için sahip olduğumuz toplam zaman
-
3:37 - 3:39artış gösteriyor
-
3:39 - 3:42ama en küçük ölçü, yani AN, ufaldı.
-
3:42 - 3:45Ufaldı çünkü ölçümleme aletlerimiz,
-
3:45 - 3:48gitgide daha küçük zaman birimlerini ölçmemizi mümkün kıldı
-
3:48 - 3:51ve bu da, karşılık olarak, maddi dünyaya dair
-
3:51 - 3:53daha parçalı bir kavrayış geliştirmemize yol açtı.
-
3:53 - 3:55Bu parçalı anlayış
-
3:55 - 3:57beynimizin artık kavrayamayacağı
-
3:57 - 3:59bilgi tomarları oluşturdu
-
3:59 - 4:03ve anlamak için giderek daha da karmaşık yapılı bilgisayarlara ihtiyaç duyuyoruz.
-
4:03 - 4:05Sözün kısası,
-
4:05 - 4:08algılayabildiğimiz ve ölçümleyebildiğimiz şeylerin arasındaki mesafe
-
4:08 - 4:10giderek genişleyecek.
-
4:10 - 4:13Bilim bir pikosaniye içinde pek çok şey yapabilir
-
4:13 - 4:15ama siz ve ben, saniyenin milyonda birinin milyonda birinin
-
4:15 - 4:18içsel deneyimini yaşayamayız.
-
4:18 - 4:22Biz yalnızca doğanın ritm ve akışına, güneşe, aya
-
4:22 - 4:25ve mevsimlere ayak uydurabiliriz.
-
4:25 - 4:28İşte bu yüzden de uzun bir zaman dilimine ihtiyacımız var:
-
4:28 - 4:30Geçmişi, bugünü ve geleceği kapsayan,
-
4:30 - 4:32nesneleri (şeyleri) oldukları gibi görmemizi;
-
4:32 - 4:34İşaretleri, gürültülerden
-
4:34 - 4:37ve özbenliğimizi, hislerden ayrıştırmamızı sağlayacak...
-
4:37 - 4:40Sebep ve sonucu anlamak için zaman doğrusuna ihtiyaç duyarız.
-
4:40 - 4:42Sadece nesneler dünyasında değil,
-
4:42 - 4:45kişisel amaç ve motivasyonlarımızda da...
-
4:45 - 4:49Bu doğru, bükülürse ne olur?
-
4:49 - 4:53Zaman katlanırsa ne olur?
-
4:53 - 4:55Bugün birçoğumuz şu algıya sahip;
-
4:55 - 4:57zamanın yayı aynı zamanda hem her yeri
-
4:57 - 4:59hem de hiçbir yeri işaret ediyor.
-
4:59 - 5:02Bu algının nedeni, dijital dünyadaki zaman akışının
-
5:02 - 5:06doğal zaman akışıyla aynı olmayışı.
-
5:06 - 5:09Hepimiz, internetin, zaman kadar mekân algısını da
-
5:09 - 5:10daralttığının farkındayız.
-
5:10 - 5:12Bir zamanlar "çok uzak" dediğimiz, bugün yanıbaşımızda.
-
5:12 - 5:15İster Yeni Delhi'de, ister New York'da olayım...
-
5:15 - 5:18Hindistan'daki haberler, akıllı telefonumdaki uygulamanın içinde yer alan yayınlardan biri.
-
5:18 - 5:19Ve sadece bu kadar değil.
-
5:19 - 5:22Son işiniz, geçen seneki yemek rezervasyonunuz
-
5:22 - 5:25eski arkadaşlarınız, bugünkülerin yanında uzanıyor.
-
5:25 - 5:27Çünkü internet aynı zamanda arşivliyor
-
5:27 - 5:29ve geçmişi de kapsıyor.
-
5:29 - 5:31Geçmişle şimdi ve gelecek arasında,
-
5:31 - 5:34ve orası ile burası arasında hiçbir ayrım kalmaması sonucu,
-
5:34 - 5:38her yerde, AN la başbaşayız,
-
5:38 - 5:40bu AN a artık "Dijital Şimdi" diyeceğim.
-
5:40 - 5:43Peki, Dijital Şimdi'nin alanında nasıl
-
5:43 - 5:45önceliklendirme yapabiliriz?
-
5:45 - 5:47Bu, Dijital Şimdi, şimdiki zaman değil
-
5:47 - 5:49çünkü halihazırda öne çıkmış olan Twitter gönderilerinde
-
5:49 - 5:51ve diğer zaman dilimlerinden gelen haberlerde
-
5:51 - 5:53daima birkaç saniye ileride.
-
5:53 - 5:55Bu, ayağının ağrıdığı zamanın
-
5:55 - 5:58veya bir pastayı ısırdığın anın
-
5:58 - 6:01ya da etkileyici bir kitapta kendini kaybettiğin 3 saatin "şimdi"si değil.
-
6:01 - 6:03Bu "Şimdi", mevcut durumumuza çok az fiziksel
-
6:03 - 6:06ve psikolojik referans teşkil edebilir.
-
6:06 - 6:08Bilakis onun odağı, yoldaki her dönüşte
-
6:08 - 6:10bizim dikkatimizi dağıtmaktır.
-
6:10 - 6:12Her dijital dönüm noktası,
-
6:12 - 6:15şu an her ne yapıyorsanız bırakıp başka bir yere gitmeniz
-
6:15 - 6:16veya başka bir şey yapmanız için bir davettir.
-
6:16 - 6:18Bir yazarın röportajını mı okuyorsunuz?
-
6:18 - 6:21Neden kitabını almayasınız? Hakkında tweet atın. Paylaşın.
-
6:21 - 6:24Beğenin. Tam O'nun kitaplarına benzeyen kitapları bulun.
-
6:24 - 6:27Bu kitapları okuyan diğer insanları bulun.
-
6:27 - 6:29Seyahat özgürleştirici olabilir,
-
6:29 - 6:31ama sürekli olduğunda,
-
6:31 - 6:33huzur yoksunu, ebedi sürgünler haline geliriz.
-
6:33 - 6:35Seçim, özgürlüktür ama bu, kendi iyiliği için,
-
6:35 - 6:38sürekli olmadığı durumda geçerlidir.
-
6:38 - 6:40Dijital Şimdi bugünden sadece uzak değildir,
-
6:40 - 6:43bugünle direkt bir rekabet içindedir.
-
6:43 - 6:45ve sadece ben onun içinde olmadığım için değil
-
6:45 - 6:46siz de içinde olmadığınız için...
-
6:46 - 6:49Biz içinde olmadığımız için değil, hiçkimse içinde olmadığı için.
-
6:49 - 6:53Ve orada O'nun en büyük konfor ve dehşeti durur.
-
6:53 - 6:56Geceyarısında, yabancı dilde kitaplar sipariş edebilirim;
-
6:56 - 6:57Paris işi makaron satın alabilirim
-
6:57 - 7:00ve daha sonra bakılmak üzere video mesajı bırakabilirim.
-
7:00 - 7:02Tüm bu zamanlarda,
-
7:02 - 7:04sizden farklı bir hızda ve ritmde çalışabilirim
-
7:04 - 7:06ve bunu gerçek zamanda sizinle olma İllüzyonunu
-
7:06 - 7:09sürdürürken yapabilirim.
-
7:09 - 7:11Sandy, bu illüzyonun
-
7:11 - 7:13bozulabileceğine dair bir hatırlatma idi.
-
7:13 - 7:15Enerji ve suya sahip olanlar
-
7:15 - 7:17ve olmayanlar vardı.
-
7:17 - 7:19Bunca aydan sonra,
-
7:19 - 7:21hayatlarına geri dönenler
-
7:21 - 7:23ve halen yersiz yurtsuz olanlar var.
-
7:23 - 7:26Nedense teknoloji, bunlara sahip olanların içinde bulunduğu;
-
7:26 - 7:29herkesin onlarla aynı imkânlara sahip olduğuna dair sanrıyı devam ettiriyor gibi gözüküyor
-
7:29 - 7:32ve sonra bu, yüze inen ironik bir tokat gibi,
-
7:32 - 7:34gerçek oluyor.
-
7:34 - 7:36Örneğin, Hindistan'da cep telefonuna erişimi olanların sayısının,
-
7:36 - 7:39tuvalete erişimi olanların sayısından fazla olduğu söylenir.
-
7:39 - 7:41Dünyanın birçok yerinde
-
7:41 - 7:43altyapı eksikliği ile teknolojinin yayılması arasındaki
-
7:43 - 7:46halihazırda yeterince büyük olan yarık
-
7:46 - 7:48bir şekilde kapatılmazsa
-
7:48 - 7:50dijital ve gerçek olan arasında
-
7:50 - 7:52kopukluk olacaktır.
-
7:52 - 7:56Dijital Şimdi'de yaşayan ve
-
7:56 - 7:58ve uyanık olduğumuz zamanların çoğunu orada harcayan
-
7:58 - 8:00bireyler olarak bizim için zorluk; paralel
-
8:00 - 8:03ve neredeyse eş zamanlı iki farklı zaman akışında yaşamak.
-
8:03 - 8:07İnsan sürekli bir dikkat dağılması içinde nasıl yaşayabilir?
-
8:07 - 8:09Bizden daha genç ve bunun içine doğmuş olanların
-
8:09 - 8:13buna daha doğal şekilde adapte olacağını düşünebiliriz.
-
8:13 - 8:16Büyük ihtimalle böyle olacak ancak çocukluğumda
-
8:16 - 8:18büyükbabamın bana dünyadaki başkentleri
-
8:18 - 8:20saydırdığını hatırlıyorum.
-
8:20 - 8:23Buda ve Peşte Tuna nehri ile ayrılırdı
-
8:23 - 8:26Viyana'da İspanyol binicilik okulu vardı.
-
8:26 - 8:28Bugün çocuk olsam, bu bilgileri
-
8:28 - 8:31aplikasyonlar ve internetteki bağlantılarla kolayca öğrenebilirdim
-
8:31 - 8:33ancak aslına bakarsak, aynı şey olmazdı
-
8:33 - 8:35çünkü seneler sonra Viyana'ya gittim
-
8:35 - 8:37ve İspanyol binicilik okulunu ziyaret ettim
-
8:37 - 8:40ve büyükbabamı yanımda hissettim.
-
8:40 - 8:43Her gece beni omuzlarında terasa çıkarır
-
8:43 - 8:46Jupiter'i gösterirdi
-
8:46 - 8:49ve Satürn ile Büyük Ayı'yı.
-
8:49 - 8:51ve bugün bile ne zaman Büyük Ayı'ya baksam
-
8:51 - 8:54çocuk olma duygusunu tekrar yaşarım;
-
8:54 - 8:57büyükbabamın omzunda, başını tutarak
-
8:57 - 8:59dengede kalmaya çalıştığım zamanı...
-
8:59 - 9:02ve çocuk olma duygusunu tekrar yaşayabilirim.
-
9:02 - 9:04Büyükbabamla olan anılarım,
-
9:04 - 9:08yoğun olarak bilgide, tecrübede
-
9:08 - 9:10ve gerçeklerde saklanmış durumda
-
9:10 - 9:14ancak bundan çok daha fazlasıydı.
-
9:14 - 9:16Zamanı büken teknoloji
-
9:16 - 9:18en derindeki özümüze meydan okuyor
-
9:18 - 9:21çünkü geçmişi arşivleyebiliyoruz
-
9:21 - 9:25ve bir bölümünü unutmak zor hale geliyor.
-
9:25 - 9:27içinde bulunduğumuz an bile
-
9:27 - 9:30giderek hatırlanamaz hale gelmiş olsa da durum bu.
-
9:30 - 9:33Yakalamak istiyoruz ve yakalamak yerine
-
9:33 - 9:35statik anlar dizisinde bırakıldık.
-
9:35 - 9:38Tıpkı dokunduğumuz zaman yok olan sabun köpükleri gibiler.
-
9:38 - 9:41Her şeyi arşivleyerek, depolayabileceğimizi düşünüyoruz
-
9:41 - 9:42ancak zaman bir veri değildir.
-
9:42 - 9:45Depolanamaz.
-
9:45 - 9:47Siz ve ben AN da gerçekten var olmanın
-
9:47 - 9:49ne anlama geldiğini çok iyi biliyoruz.
-
9:49 - 9:50Bir enstruman çalarken
-
9:50 - 9:52veya
-
9:52 - 9:53tanıdığımız birinin gözlerine uzun uzun bakarken
-
9:53 - 9:56gerçeklemiş olabilir.
-
9:56 - 9:59Öyle AN larda kendimizi bütünleşmiş hissederiz.
-
9:59 - 10:01Uzun bir anlatıda yaşayan özbenlik
-
10:01 - 10:03ve AN ı deneyimleyen özbenlik
-
10:03 - 10:04bir bütün haline gelir.
-
10:04 - 10:06Bugün, geçmiş zamanı
-
10:06 - 10:08ve bir gelecek vaadini kapsar.
-
10:08 - 10:10Bugün, evvelden ezele
-
10:10 - 10:13zamanın akışına katılır.
-
10:13 - 10:16Bu duyguyu ilk defa büyükannem ile deneyimledim.
-
10:16 - 10:19İp atlamayı öğrenmek istiyordum.
-
10:19 - 10:20O eski bir ip buldu ve Sari'sini sıkıştırıp
-
10:20 - 10:22ipin üzerinden atladı.
-
10:22 - 10:24Yemek pişirmeyi öğrenmek istiyordum ve O, bütün bir ay boyunca
-
10:24 - 10:28kesme, küp küp doğrama ve parçalama işlerini yapmam için beni mutfakta tuttu.
-
10:28 - 10:31Büyükannem bana her şeyin, olması gerektiği zamanda olduğunu;
-
10:31 - 10:35zamanla savaşılamayacağını;
-
10:35 - 10:36(zaman) geçeceğinden ve ilerleyeceğinden ötürü
-
10:36 - 10:40şu AN'a tüm dikkatimizi vermekle yükümlü olduğumuzu öğretti.
-
10:40 - 10:42Dikkat, Zamandır.
-
10:42 - 10:44Yoga öğretmenlerimden birinin, bir zamanlar söylediği gibi
-
10:44 - 10:47Sevgi Dikkattir,
-
10:47 - 10:48ve elbette, büyükannemden öğrendiğim gibi
-
10:48 - 10:53Sevgi ile Dikkat birdir ve aynı şeydir.
-
10:53 - 10:55Dijital Dünya Zamanı öğütür
-
10:55 - 10:59ve kanımca, böyle yaparak,
-
10:59 - 11:00tehdit ettiği şey
-
11:00 - 11:03özbenliğimizin bütünlüğüdür.
-
11:03 - 11:05Sevginin Akışını tehdit eder.
-
11:05 - 11:07Ancak buna izin vermek zorunda değiliz.
-
11:07 - 11:09Başka bir yol seçebiliriz.
-
11:09 - 11:11Yaratıcı teknolojinin nasıl olabileceğini;
-
11:11 - 11:13hayatımızda ve davranışlarımızda
-
11:13 - 11:15bu çözümleri ve yaratıcılıkları seçebileceğimizi;
-
11:15 - 11:19zamanın akışını sekteye uğratmak yerine
-
11:19 - 11:22onaran, yeniden yapılandıran o anları
-
11:22 - 11:26tekrar tekrar gördük.
-
11:26 - 11:28Yavaşlayabiliriz ve kendimizi,
-
11:28 - 11:31zamanın akışına göre ayarlayabiliriz.
-
11:31 - 11:35Zamanı geri almayı seçebiliriz.
-
11:35 - 11:37Teşekkürler.
-
11:37 - 11:41(Alkışlar)
- Title:
- "Dijital şimdi"de yaşam
- Speaker:
- Abha Dawesar
- Description:
-
Bir yıl önce, Abha Dawesar; Sandy Kasırgası nedeniyle karanlıkta kalmış Manhattan'da, fellik fellik priz arıyordu. Bir roman yazarı olarak bu metafordan çok etkilendi: Bizler bir yandan gerçek olanı ıskalarken, acaba hayatlarımız da dijital olarak bağlanma arzusuna saplantılı hale mi geldi?
- Video Language:
- English
- Team:
closed TED
- Project:
- TEDTalks
- Duration:
- 12:01
![]() |
Meric Aydonat approved Turkish subtitles for Life in the "digital now" | |
![]() |
Meric Aydonat edited Turkish subtitles for Life in the "digital now" | |
![]() |
Meric Aydonat edited Turkish subtitles for Life in the "digital now" | |
![]() |
Gizem Dumlu accepted Turkish subtitles for Life in the "digital now" | |
![]() |
Gizem Dumlu edited Turkish subtitles for Life in the "digital now" | |
![]() |
Gizem Dumlu edited Turkish subtitles for Life in the "digital now" | |
![]() |
Gizem Dumlu edited Turkish subtitles for Life in the "digital now" | |
![]() |
Gizem Dumlu edited Turkish subtitles for Life in the "digital now" |