< Return to Video

Tercümanlar nasıl iki dille aynı anda başa çıkar- Ewandro Magalhaes

  • 0:07 - 0:11
    1957’de, Moskova’daki
    siyasi bir oturumda,
  • 0:11 - 0:15
    Sovyet Lider Nikita Khrushcev,
    Batı Bloğu büyük elçilerine
  • 0:15 - 0:17
    "My vas pokhoronim!" dedi
  • 0:17 - 0:21
    Tercümanı bunu İngilizce şöyle ifade etti.
  • 0:21 - 0:23
    “Sizi gömeceğiz.”
  • 0:23 - 0:27
    Bu ifade, Batı dünyasına
    şok dalgaları gönderdi ve
  • 0:27 - 0:30
    Soğuk Savaş'ın yoğun yaşandığı
    dönemde olan Sovyetler Birliği
  • 0:30 - 0:32
    ve ABD arasındaki gerginliği artırdı.
  • 0:32 - 0:38
    Bazıları, bu olayın Doğu-Batı ilişkilerini
    tek başına on yıl geri döndüğüne inanıyor.
  • 0:38 - 0:44
    Ortaya çıktığında, Kruşçev'in sözleri
    biraz kelimesi kelimesine tercüme edildi.
  • 0:44 - 0:47
    Konuşmanın içeriği şöyle
    ifade edilmesi gerekiyordu,
  • 0:47 - 0:50
    “Sizin gömüldüğünüzü
    görmek için yaşıyoruz”
  • 0:50 - 0:52
    daha az tehditkâr bir yorum olup Komünizm
  • 0:52 - 0:53
    Kapitalizm'den daha uzun
  • 0:53 - 0:55
    süre yaşayacağı anlamına gelmekteydi.
  • 0:55 - 0:58
    Amaçlanan nihayet netleşmesine rağmen,
  • 0:58 - 1:01
    Kruşçev'in açık sözlerinin
    ilk etkisi, dünyayı,
  • 1:01 - 1:06
    nükleer savaşlara yol
    açabilecek bir yola koydu.
  • 1:06 - 1:10
    Şimdi, dilin ve kültür alışverişinin
    karmaşıklıkları göz önüne alındığında,
  • 1:10 - 1:14
    bu tür şeyler nasıl her zaman olmuyor?
  • 1:14 - 1:18
    Yanıtın çoğu, dil engellerini
    aşmak için olan
  • 1:18 - 1:21
    tercümanların yeteneği ve
    eğitiminde yatmaktadır.
  • 1:21 - 1:25
    Tarihte çoğu zaman, tercüme ardıl olarak
    yapıldı; konuşmacılar ve tercümanlar
  • 1:25 - 1:30
    birbirlerine konuşmaya izin vermek
    için duraklamalar yapıyorlardı.
  • 1:30 - 1:33
    Ancak, radyo teknolojisinin
    ortaya çıkmasından sonra,
  • 1:33 - 1:39
    İkinci Dünya Savaşı'nın ardından yeni bir
    eşzamanlı tercüme sistemi geliştirildi.
  • 1:39 - 1:41
    Simultane modunda
  • 1:41 - 1:44
    çevirmenler konuşurken
    anında bir konuşmacının
  • 1:44 - 1:47
    sözlerini bir mikrofona çevirirler.
  • 1:47 - 1:50
    Duraklatmadan seyirciler, dinlemek
  • 1:50 - 1:52
    istedikleri dili seçebilir.
  • 1:52 - 1:55
    Görünürde, her şey kusursuz duruyor,
  • 1:55 - 1:56
    ancak sahne arkasında,
  • 1:56 - 1:58
    insan tercümanlar her fikrin
    istendiği gibi
  • 1:58 - 2:02
    anlaşılmasından emin olmak
    için aralıksız çalışıyorlar.
  • 2:02 - 2:04
    Ve bu hiç de kolay bir iş değil.
  • 2:04 - 2:10
    Akıcı iki dilli profesyonellerin
    kelime dağarcığını
  • 2:10 - 2:13
    genişletmeleri ve bir konferans
    tercümanı olmak için
  • 2:13 - 2:17
    gerekli becerileri geliştirmeleri
    yaklaşık iki yıl sürer.
  • 2:17 - 2:21
    Dinlerken konuşmanın doğal olmayan
    görevine alışmak için,
  • 2:21 - 2:23
    öğrenciler konuşmacıların
  • 2:23 - 2:27
    söylediklerini takip eder her kelimeyi
    aynı dilde duydukları gibi tekrarlarlar.
  • 2:27 - 2:31
    Zamanla, söylenenleri
    yeniden ifade etmeye başlarlar,
  • 2:31 - 2:34
    bununla da üslupla ilgili ayarlamaları
    yaptıkları gibi yaparlar.
  • 2:34 - 2:37
    Bazı noktalarda, ikinci bir dil sunulur.
  • 2:37 - 2:42
    Bu şekilde pratik yapmak tercümanın
    beyninde yeni sinirsel yollar yaratır ve
  • 2:42 - 2:46
    sürekli reformülasyon çabası
    ikinci içgüdüsü hâline gelir.
  • 2:46 - 2:49
    Zamanla çok çalışan tercüman,
  • 2:49 - 2:54
    hıza ayak uydurmak için çok
    sayıda püf noktaları iyi bilir,
  • 2:54 - 2:56
    zor terminolojilerle uğraşır ve
  • 2:56 - 2:59
    çok sayıda yabancı aksanla başa çıkar.
  • 2:59 - 3:03
    Uzun isimleri kısaltmak,
    kısaca genel terimler seçmek
  • 3:03 - 3:05
    veya slaytlara ve diğer
    görsel yardımcılara atıfta
  • 3:05 - 3:08
    bulunmak için kısaltmalara
    başvurabilirler.
  • 3:08 - 3:11
    Hatta en doğru eşdeğerini
    aradıklarında terimi,
  • 3:11 - 3:15
    çevrilen dildekinin aynısını,
    çevirdikleri metinde kullanabilirler.
  • 3:15 - 3:19
    Tercümanlar kargaşa karşısında
    soğukkanlı kalma konusunda da yetenekli.
  • 3:19 - 3:24
    Unutmayın, kimin ne söyleyeceği veya
    konuşmacının ne kadar
  • 3:24 - 3:27
    açık konuşacağı konusunda
    hiçbir fikirleri yoktur.
  • 3:27 - 3:29
    Herhangi bir zamanda
    ters köşeye yatırılabilirler.
  • 3:29 - 3:32
    Ayrıca, çoğu zaman binlerce
  • 3:32 - 3:34
    kişinin olduğu ve BM Genel Kurulu gibi
  • 3:34 - 3:37
    çok korkutucu ortamlarda
    işlerini icra ediyorlar.
  • 3:37 - 3:39
    Duygularını kontrol altında
  • 3:39 - 3:41
    tutmak için, görevlerine
    dikkatli bir şekilde hazırlanırlar,
  • 3:41 - 3:43
    önceden sözlükçeler hazırlarlar,
  • 3:43 - 3:45
    ana fikri istekli bir biçimde okur
  • 3:45 - 3:48
    ve önceki konuşmanın
    konularını gözden geçirirler.
  • 3:48 - 3:51
    Son olarak, tercümanlar
    ikişerli olarak çalışırlar.
  • 3:51 - 3:56
    Bir tercüman o esnada gelen
    konuşmayı çevirmekle meşgulken,
  • 3:56 - 3:59
    diğeri dosyaları düzenlemede, kelimelerin
  • 3:59 - 4:00
    anlamlarına bakmakla ve
  • 4:00 - 4:03
    ilgili bilgilerin takibini
    yaparak destek verir.
  • 4:03 - 4:07
    Çünkü simultene tercüme
    güçlü konsantrasyon gerektirir,
  • 4:07 - 4:11
    30 dakikada bir, ikili rolleri değiştirir.
  • 4:11 - 4:15
    Başarı, büyük ölçüde
    dirayetli işbirliğine bağlıdır.
  • 4:15 - 4:17
    Dil karmaşıktır ve
  • 4:17 - 4:22
    çeviride soyut ve nüanslı
    kavramlar anlamını kaybetiğinde,
  • 4:22 - 4:25
    sonuçları felaket olabilir.
  • 4:25 - 4:31
    Margaret Atwood ünlü sözünde olduğu gbi,
    ”Dil başarısız olduğunda savaş olur."
  • 4:31 - 4:35
    Konferans tercümanları,
    bunun farkında olurlar ve
  • 4:35 - 4:39
    sahne arkasında hiç böyle olmaması için
    istekli bir şekilde çalışırlar.
Title:
Tercümanlar nasıl iki dille aynı anda başa çıkar- Ewandro Magalhaes
Speaker:
Ewandro Magalhaes
Description:

Tüm dersi izleyin: https://ed.ted.com/lessons/how-interpreters-juggle-two-languages-at-once-ewandro-magalhaes

Dil karmaşıktır ve çeviride soyut ve nüanslı kavramlar anlamını kaybetiğinde, sonuçları felaket olabilir. Dilin ve kültür alışverişinin karmaşıklıkları göz önüne alındığında, bu epik iletişimsizlik her zaman nasıl olmaz? Ewandro Magalhaes, tercümanların dil engellerini aşmasının onların yeteneğine ve eğitimine ne kadar dayandığını açıklıyor.

Ders : Ewandro Magalhaes, Animasyon : Andrew Foerster

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
04:56

Turkish subtitles

Revisions