-
Bu videoda paylanmaya,
-
daha dəqiq desək, paylanmanın bəzi xassələrinə
aid nümunələrə
-
nəzər salacağıq. Məsələn:
klaster, ən yüksək hədd və s.
-
Gəlin bir neçə nümunəyə nəzər salaq.
-
Aşağıdakı paylanma üçün
-
hansı doğrudur?
-
Uyğun cavabları seçin.
-
Birinci ifadə belədir:
Paylanmanın kənar nöqtəsi var.
-
Kənar nöqtə dedikdə, digərlərindən
-
uzaq olan nöqtə nəzərdə tutulur.
-
Həmin nöqtə klasterdə olan
-
digər nöqtələrdən böyük və ya
-
kiçik ola bilər. Buraya nəzər salın.
-
Burada 0 və 6 arasında bir çox nöqtə var.
-
Bu nöqtələrin nəyin ölçüsü olduğuna
baxaq:
-
Bu nöqtələr mağazadakı ərzaqların son istifadə
-
müddətini göstərir.
-
Məsələn: son istifadə müddəti 0 gün olan
qrupda 1, 2, 3, 4,
-
5, 6, 7 ərzaq var. Deməli, onlar
-
artıq köhnə ərzaqlardır.
-
Növbəti sırada isə 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8 ərzaq var.
-
Onların son istifadə müddətinin bitməsinə 1 gün qalıb.
-
Son istifadə müddətinin bitməsinə
6 gün qalmış,
-
2 ərzaq, istifadə müddətinin bitməyinə
-
10 gün qalmış 1 ərzaq var.
-
Bu, kənar nöqtədir. Bunun son istifadə müddəti
-
digərlərindən xeyli fərqlənir.
-
Odur ki, bu kənar nöqtədir.
-
Burada sadəcə
-
bir nöqtə var, hansı ki, son istifadə müddəti
-
digərlərindən xeyli fərqlənən ərzağı bildirir.
-
Odur ki, bu, kənar nöqtəsidir.
-
Paylanmanın klasteri 4 gündən 6 günə qədərdir.
-
4 və 6 gün arası klasterin mövcud olduğunu görürük.
-
Klaster dedikdə, məlumatın bir qrupda
toplanması
-
nəzərdə tutulur. Bu, son istifadə müddəti
-
4 gündən 6 günə qədər olan ərzaqların
olduğu qrupdur.
-
Burada klaster mövcuddur.
-
Bu iki variantı seçdiyimiz üçün
-
"yuxarıdakılardan heç biri" cavabını seçmirik.
-
Gəlin cavabı yoxlayaq.
-
Daha bir neçə nümunəyə nəzər salaq.
-
Aşağıdakı paylanma üçün
-
hansı doğrudur?
-
Uyğun bütün cavabları seçin.
-
Paylanmanın kənar nöqtəsi var.
-
Gəlin paylanmaya nəzər salaq.
-
Cədvəlin bir ucunda bu nöqtə,
-
digər ucunda isə bu nöqtə var.
-
Buradakı nöqtələrdən çox da uzaqda
-
yerləşən hər hansı bir nöqtə yoxdur.
-
Əgər burada, sağ tərəfdə
bir nöqtə olsaydı,
-
bu zaman onu kənar nöqtə hesab edə bilərdik.
-
Yaxud burada, sol tərəfdə bir nöqtə olsa,
-
onu da kənar nöqtə hesab edə bilərik.
-
Ancaq burada kənar nöqtə yoxdur.
-
Bütün nöqtələr bir klasterdə birləşib.
-
Odur ki, paylanmanın kənar nöqtəsi yoxdur.
-
Paylanmanın ən yüksək həddi 22 dərəcədir.
-
Bu, həqiqətən doğru görünür.
-
Gəlin bu nöqtəli cədvəlin nəyə aid
olduğuna baxaq:
-
Burada, İyul ayında Bakıda müşahidə olunan
temperatur təsvir edilib.
-
Gördüyünüz kimi İyul ayı ərzində,
-
əksər günlərdə havanın temperaturu
-
22 dərəcə olub. Bu o deməkdir ki, paylanmanın
-
ən yüksək həddi 22 dərəcədir.
-
Bunun bir dağ olduğunu fərz edin.
-
Bu, onun ən yüksək zirvəsidir.
-
Əksər günlərdə havanın temperaturu
-
22 dərəcə Selsi olub.
-
Odur ki, bunun həqiqətən də ən yüksək həddi
budur.
-
Bu variantlardan birini seçdiyimizə görə,
deməli,
-
"yuxarıdakılardan heç biri" cavabı
düzgün deyil.
-
Daha bir nümunəyə baxaq.
-
Aşağıdakı paylanma üçün
-
hansı doğrudur?
-
Birinci variant:
Paylanmanın kənar nöqtəsi var.
-
Deməli, baxaq.
-
Bu, kafeyə gedən müştərilərin sayıdır.
-
Gəlin baxaq.
-
Elə bir gün yoxdur ki,
-
qonaqların sayı 0 - 19 arası
-
və ya 20 - 39 arası olsun.
-
9 gün ərzində kafeyə
-
40 - 59 müştəri gedib.
-
20 gün, kafeyə gedən müştərilərin sayı
60 - 79 arası olub.
-
Təxmini 8 gün, kafeyə
-
180 - 199 müştəri gedib.
-
Ancaq, müştərilərin sayında
-
kənar nöqtə adlandıracağımız böyük bir fərq yoxdur.
-
Məsələn, kafeyə gedən müştərilərin sayının
-
500 olduğu bir gün yoxdur.
-
Odur ki, bu paylanmanın kənar nöqtəsi yoxdur.
-
Paylanmanın klasteri 0 - 39 müştəridir.
-
0 - 39 müştəri burada təsvir edilib.
-
Kafeyə gedən müştəri sayının 0 - 39 olduğu,
-
hətta 0 - 19 və ya 20 - 39
olduğu gün yoxdur.
-
Odur ki, burada klaster yoxdur.
-
Klaster, müştərilərin sayının
-
40 - 199 olduğu günlər arasındadır,
-
0 - 39 olduğu günlər arasında deyil.
-
Müştəri sayının 0 - 39 olduğu
gün yoxdur.
-
Odur ki, "yuxarıdakılardan heç biri"
cavabını seçə bilərik.
-
Növbəti nümunəyə baxaq.
-
Aşağıdakı paylanma üçün
-
hansı doğrdur?
-
Başlayaq.
-
Paylanmanın ən yüksək həddi
12 - 13 aralığıdır.
-
Bu cədvəlin nə haqqında olduğuna
nəzər salaq.
-
Bu, sinifdəki şagirdlərin
test nəticələrini göstərən cədvəldir.
-
20 ballıq qiymətləndirmədə
0 - 1 bal alan
-
bir şagird var.
-
Yəni, 20 sualdan 0 - 1 bal alıb.
-
Şagirdlərdən heç birinin qiyməti
-
2 və 3, 4 və 5, 6 və 7
aralığında deyil.
-
8 - 9 bal alan bir şagird,
-
10 - 11 bal alan 3 şagird var.
-
Daha sonra qiymətlərin artdığını
görürük.
-
12 şagird 16 və ya 17,
-
yaxud onlar arasında bir qiymət alıb.
-
Həmin qiyməti onluq kəsr kimi yaza bilərik.
-
10 şagird isə 18 - 19 bal alıb.
-
Bu varianta əsasən paylanmanın
ən yüksək həddi
-
12 - 13 aralığıdır.
-
Burada 5 şagird var,
ancaq bu, ən yüksək hədd deyil.
-
14 - 15 bal alan şagirdlərin sayı
daha çoxdur.
-
Odur ki, bu, ən yüksək hədd deyil.
-
Bunun bir dağ olduğunu fərz edin.
-
Bu, dağın ən yüksək zirvəsi deyil.
-
Paylanmanın ən yüksək həddi,
-
16 - 17 aralığıdır, çünki
-
bu qiyməti alan şagirdlərin
sayı daha çoxdur.
-
Odur ki, ən yüksək hədd budur, 12 - 13 aralığı deyil.
-
Deməli, birinci variantı seçmirik.
-
Paylanmanın kənar nöqtəsi var.
-
Bəli, kənar nöqtə budur.
-
Şagirdlərin çoxu 8 - 19 aralığında
qiymət alıb,
-
burada isə 0 - 1 aralığında
-
qiymət alan bir şagird var.
Kənar nöqtə budur.
-
Sadəcə cədvələ baxaraq
təyin edə bilərik ki,
-
paylanmanın bu hissəsi digər hissə ilə
birləşməyib.
-
O, bir qədər kənardadır.
-
Əgər bir nöqtə digərlərinə nəzərən
daha sağda və ya solda olarsa,
-
deməli, paylanmanın kənar nöqtəsi odur.
-
Belə ki, paylanmanın
kənar nöqtəsi var.
-
Düzgün variantı seçdiyimiz üçün
"yuxarıdakılardan heç biri"
-
cavabını seçmirik.
-
Bu qədər.
Khan Academy
