< Return to Video

ပိုကောင်းတဲ့ ငှက်ဖျား ကာကွယ်ဆေးအတွက် သော့ချက်

  • 0:02 - 0:06
    အာဖရိကတိုက်မှာ နှစ်စဉ်လိုလို
  • 0:06 - 0:11
    falciparum ငှက်ဖျားဖြစ်လို့
    ဆေးကုသမှု ခံယူသူ သန်း ၂၀၀ ရှိရာ၊
  • 0:11 - 0:14
    သူတို့ထဲက သန်းဝက်တို့ဟာ သေဆုံးကြရတယ်။
  • 0:14 - 0:18
    ကျွန်မ ရှင်တို့နဲ့ ဆွေးနွေးချင်တာက
    ငှက်ဖျားကာကွယ်ဆေးတွေ အကြောင်းကိုပါ။
  • 0:19 - 0:24
    အခုထက်ထိ ကျွန်မတို့ ထုတ်လုပ်နေကြတာ
    တွေဟာ သိပ် မကောင်းကြဘူး။
  • 0:25 - 0:26
    ဘာကြောင့်လဲ။
  • 0:26 - 0:30
    ကျွန်မတို့ အဲဒီဆေးတွေကို ထုတ်လုပ်ဖို့
    ကြိုးစားလာတာ နှစ် ၁၀၀ ကျော်သွားပြီ။
  • 0:31 - 0:35
    ကျွန်မတို့ စတင်ခဲ့စဉ်တုန်းက နည်းပညာတွေ
    နည်းပါးခဲ့တယ်။
  • 0:35 - 0:42
    အဲဒီ ကပ်ပါးပိုးတွေ ဘယ်လိုရှိကြမှန်း
    ကျွန်မတို့ သိခဲ့တာ နည်းနည်းလေးပါ။
  • 0:42 - 0:46
    ဒီနေ့တွင်၊ ကျွန်မတို့ဟာ နည်းပညာတွေနဲ့
    လိုလိုသေးမရှိ ပြည့်စုံနေကြပြီ၊
  • 0:46 - 0:50
    အဆင့်မြင့် ပုံဖေါ်ရေး နဲ့
    omics ပလက်ဖောင်တွေ -
  • 0:50 - 0:54
    Genomics၊ transcriptomics၊
    proteomics ရှိနေပြီ။
  • 0:55 - 0:58
    ဒီကိရိယာတွေက အဲဒီကပ်ပါးပိုး
    ဘယ်လောက်ကို ရှုပ်ထွေးပုံ
  • 0:59 - 1:03
    ကားချပ်ပုံကို ပြတ်သားစွာ မြင်နေကြရပါပြီ။
  • 1:03 - 1:06
    ဒါပေမဲ့၊ အဲဒါတောင်မှ၊
  • 1:06 - 1:12
    ကျွန်ုပ်တို့ရဲ့ ကာကွယ်ဆေး ဒီဇိုင်းထုတ်ရေး
    ချဉ်းကပ်မှုဟာ အတော်လေး ရှေးရိုးဆန်တယ်။
  • 1:12 - 1:16
    ကာကွယ်ဆေး အကောင်းစားကို ထုတ်လုပ်ရန်
    ကျွန်ုပ်တို့ဟာ ခန္ဓာကိုယ်က
  • 1:16 - 1:21
    ဒီလို ရှုပ်ထွေးတဲ့အရာအား ကိုင်တွယ်ပုံ
    အခြေခံတွေဆီ ပြန်သွားရန် လိုတယ်။
  • 1:22 - 1:27
    မကြာခဏ ငှက်ဖျားကူးစက်တတ်တဲ့
    လူတွေဟာ
  • 1:27 - 1:28
    အဲဒါကို ကိုင်တွယ် လာတတ်ကြတယ်။
  • 1:29 - 1:32
    သူတို့ဟာ ကူးစက်ခံရပေမဲ့
    ရောဂါ ဖြစ်မလာကြဘူး။
  • 1:33 - 1:36
    အဖြေကို ပဋိပစ္စည်းတွေထဲမှာ
    ကုဒ်နဲ့ ဝှက်ထားတယ်။
  • 1:37 - 1:41
    ကျွန်မအဖွဲ့ဟာ အဲဒီ ရှုပ်ထွေးလှတဲ့ ကပ်ပါး
    ကောင်ကို ပြန်လေ့လာခဲ့တယ်၊
  • 1:41 - 1:46
    ငှက်ဖျားကို ကျော်လွှားနိုင်ခဲ့ကြတဲ့
    အာဖရိကလူမျိုးတွေနဲ့ စမ်းသပ်ကြည့်လျက်
  • 1:46 - 1:48
    မေးခွန်းတခုကို ဖြေဖို့ အားထုတ်ခဲ့တယ်-
  • 1:48 - 1:52
    "ပဋိပစ္စည်းရဲ့ အောင်မြင်စွာ
    တုံ့ပြန်မှု ဆိုတာ ဘယ်လိုများပါလိမ့်။"
  • 1:52 - 1:56
    ကျွန်မတို့ဟာ အသားဓာတ် ၂၀၀ ကျော်ကို
    တွေ့ခဲ့ရာ
  • 1:56 - 2:00
    ၎င်းတို့ထဲက အများအပြားတို့ဟာ ငှက်ဖျား
    ကာကွယ်ဆေးများအတွက် စဉ်းစားမှုထဲ မပါဘူး။
  • 2:00 - 2:05
    ကျွန်မရဲ့ သုတေသီ အသိုင်းအဝိုင်က ကပ်ပါးပိုး
    ရဲ့ အရေးပါတဲ့ အပိုင်း လွတ်သွားနိုင်တယ်။
  • 2:06 - 2:12
    မကြခင်တုန်းက စိတ်ဝင်စားစရာ ကောင်းနိုင်တဲ့
    အသားဓာတ်ကို ရှာတွေ့ခဲ့လို့
  • 2:12 - 2:15
    အဲဒါဟာ ကာကွယ်ဆေးအတွက် အရေးများ
    ကြီးမလားကို စမ်းသပ်ကြည့်ရန်
  • 2:15 - 2:18
    လူအုပ်တစ်ခုထဲတွင် လေ့လာခဲ့ကြတယ်။
  • 2:18 - 2:24
    ပုံမှန်အားဖြင့် အာဖရိကထဲက ရွာတစ်ရွာထဲက
    လူ ၃၀၀ ခန့် ပါဝင်ကြလျက်
  • 2:24 - 2:27
    သူတို့ရဲ့ နမူနာတွေကို ဆန်းစစ်ကြည့်ပြီး
  • 2:27 - 2:32
    အသားဓာတ်ရဲ့ ပဋိပစ္စည်းများက
    ဘယ်သူဆီမှာ ငှက်ဖျားရှိတယ်၊
  • 2:32 - 2:34
    ဘယ်သူဆီမှာ မရှိဘူးကို
    ခန့်မှန်းပေးနိုင်မလားကိုပါ။
  • 2:34 - 2:36
    လွန်ခဲ့တဲ့ နှစ်ပေါင်း ၃၀ အတွင်းမှာ၊
  • 2:36 - 2:41
    ဒီလေ့လာမှုတွေဟာ အသားဓာတ် အနည်းငယ်ကိုသာ
    လေ့လာရသေးပြီး
  • 2:41 - 2:44
    ပါဝင်တဲ့ နမူနာတွေ နည်းတဲ့ အပြင်
  • 2:44 - 2:46
    လုပ်တဲ့ နေရာကလည်း တစ်ခုတည်းပါ။
  • 2:47 - 2:50
    ရလဒ်တွေ တသမတ်တည်း မရှိခဲ့ကြပါ။
  • 2:51 - 2:57
    ကျွန်မအဖွဲ့ဟာ နှစ်ပေါင်း ၃၀ ကြာ အဲဒီလို
    သုတေသနတွေ လုပ်လာခဲ့တာကို
  • 2:57 - 3:02
    လွန်ခဲ့တဲ့ သုံးလကျော်မှာ စိတ်လှုပ်ရှားဖွယ်
    စမ်းသပ်မှု တစ်ခုအဖြစ် စုပေါင်းလိုက်တယ်။
  • 3:03 - 3:07
    ဆန်းသစ်တဲ့ ပုံစံဖြင့် ကျွန်မတို့ဟာ
    နမူနာ ၁၀၀၀၀၀ ကို စုခဲ့ကြတယ်၊
  • 3:07 - 3:11
    အာဖရိက ခုနစ်နိုင်ငံထဲက
    ၁၅ နေရာမှ သူတွေပါ။
  • 3:11 - 3:16
    အာဖရိက တိုက်မှာ တွေ့ကြုံရတတ်တဲ့
    ငှက်ဖျားရဲ့ အချိန်ကာလ၊ အသက် နဲ့
  • 3:16 - 3:18
    ရောဂါပြင်းထန်မှု မျိုးစုံခဲ့တယ်။
  • 3:19 - 3:24
    ကျွန်မတို့ဟာ omics ထောက်လှမ်းနည်းဖြင့်
    ကျွန်ပ်တို့ ကပ်ပါး အသားဓာတ်ကို ရွေးလျက်
  • 3:24 - 3:26
    ၎င်းတို့ကို ဓာတ်ခွဲခန်းထဲမှာ
    ထုတ်လုပ်ခဲ့ကြပြီး
  • 3:26 - 3:31
    တိုတိုနဲ့ ပြောရရင် ချီပ်ပေါ်မှာ
    ငှက်ဖားကပ်ပါးကို ဖန်တီးခဲ့ကြတယ်။
  • 3:32 - 3:35
    ကျွန်မတို့ အဲဒါကို အာဖရိကမှာ လုပ်နိုင်ခဲ့
    တာက ကျွန်မတို့ သိပ်ဂုဏ်ယူပါတယ်။
  • 3:35 - 3:42
    (လက်ခုပ်သံများ)
  • 3:42 - 3:45
    အဲဒီ ချီပ်ဆိုတာ သေးလှတဲ့ မှန်ချပ်ဆလိုက်ပါ၊
  • 3:45 - 3:47
    ဒါပေမဲ့ ၎င်းဟာ ကျွန်မတို့အတွက်
    တကယ့်စွမ်းအားကြီးပါ။
  • 3:48 - 3:54
    ကျွန်မတို့ဟာ ပဋိပစ္စည်း ၁၀၀ ကျော်ဆိုင်ရာ
    ဒေတာကို တစ်ပြိုင်နက်တည်း စုစည်းခဲ့ကြတယ်။
  • 3:55 - 3:56
    ကျွန်မတို့ ဘာကို ရှာနေကြတာလဲ။
  • 3:57 - 4:01
    ပဋိပစ္စည်းရဲ့ အောင်မြင်တဲ့ တုံ့ပြန်မှု
    နောက်ကွယ်က ဖေါ်မြူလာကိုပါ၊
  • 4:01 - 4:06
    အဲဒီလို ကောင်းတဲ့ ငှက်ဖျားကာကွယ်ဆေးကို
    ဘာက လုပ်ပေးနိုင်ကြောင်း ခန့်မှန်းနိုင်မယ်။
  • 4:06 - 4:09
    ထို့အပြင် ကျွန်မတို့ ပဋိပစ္စည်းတွေက
    ကပ်ပါးတွေကို
  • 4:09 - 4:12
    ဘာလုပ်ပေးကြကြောင်း အတိအကျကို
    သိချင်ကြပါသေးတယ်။
  • 4:12 - 4:14
    သူတို့က ဘယ်လိုလုပ် သတ်နိုင်ကြတာလဲ။
  • 4:14 - 4:18
    သူတို့ဟာ ထောင့်စုံကနေပြီး တိုက်ခိုက်ကြ
    တာလား။ လက်တွဲလုပ်ကိုင်မှု ရှိလား။
  • 4:18 - 4:20
    ကိုယ်က ပဋိပစ္စည်း ဘယ်လောက်များ လိုအပ်သလဲ။
  • 4:20 - 4:26
    ကျွန်မတို့ရဲ့ လေ့လာမှုအရ ပဋိပစ္စည်း တစ်တခု
    တည်းဆိုရင် လုံလောက်မှာ မဟုတ်ပါဘူး။
  • 4:26 - 4:30
    များပြားလှတဲ့ ကပ်ပါး အသားဓာတ်တွေ
    အတွက် ပဋိပစ္စည်းတွေ
  • 4:30 - 4:32
    ပြွတ်သိပ်လျက် လိုအပ်နိုင်တယ်။
  • 4:33 - 4:38
    ပဋိပစ္စည်းတွေဟာ ကပ်ပါးတွေကို
    နည်းမျိုးစုံဖြင့် သတ်ကြတာ ကျွန်မသိလာရတယ်၊
  • 4:38 - 4:44
    အဲဒီလို တနည်းနည်းကို သီးခြားခွဲ လေ့လာမှုဟာ
    အရှိတရားကို မှန်ကန်စွာ ဖေါ်ထုပ်မပေးပါ။
  • 4:44 - 4:49
    ကျွန်မတို့က ကပ်ပါးတွေကို ပိုပြီး
    ပြတ်သားစွာ မြင်လာနိုင်တာနဲ့အတူ
  • 4:49 - 4:51
    ကျွန်မရဲ့ အဖွဲ့နဲ့ ကျွန်မ
    အာရုံစိုက်နေကြတာက
  • 4:51 - 4:56
    ကျွန်မတို့ရဲ့ ခန္ဓာကိုယ်တွေက အဲဒီရောဂါကို
    ဘယ်လို ကျော်လွှားနိုင်တာ နားလည်ဖို့ပါ။
  • 4:56 - 5:00
    ဒီအချက်ဟာဖြင့် ငှက်ဖျားအား ကာကွယ်ပေးမယ့်
    ဆေးသမိုင်းထဲမှာ ထိုးဖောက်မှုကို
  • 5:00 - 5:04
    ပြုလုပ်ခွင့် ပေးနိုင်မယ်လို့
    ကျွန်မတို့ ယုံကြည်ပါတယ်။
  • 5:05 - 5:06
    ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။
  • 5:06 - 5:08
    (လက်ခုပ်သံများ)
  • 5:08 - 5:10
    (အားပေးသံများ)
  • 5:10 - 5:16
    (လက်ခုပ်သံများ)
  • 5:16 - 5:20
    Shoham Arad- ကောင်းပါပြီ၊ ငှက်ဖျားကာကွယ်
    ဆေး လက်တွေ့ ရဖို့ ဘယ်လောက် နီးစပ်နေပြီလဲ။
  • 5:20 - 5:23
    Faith Osier- ကျွန်မတို့က
    ငှက်ဖျား ကာကွယ်ဆေးကို စမထုတ်လုပ်မီ
  • 5:23 - 5:27
    အဲဒီထဲ ဘာကို ထည့်ရမှာကို စမ်းသပ်
    နားလည်ရေး လုပ်ငန်းစဉ်ရဲ့
  • 5:27 - 5:30
    အစမှာပဲ ကျွန်မတို့ ရှိနေကြသေးတာပါ။
  • 5:30 - 5:34
    ဒီတော့ ကျွန်မတို့ ကာကွယ်ဆေးနားကို လက်တွေ့
    မရောက်သေးပေမဲ့ အဲဒီကို ရောက်ကြတော့မယ်။
  • 5:34 - 5:35
    SA- ကျွန်ုပ်တို့ မျှော်လင့်ကြတယ်။
  • 5:35 - 5:37
    FO- ကျွန်ုပ်တို့ မျှော်လင့်ကြတယ်။
  • 5:37 - 5:40
    SA: ဒါနဲ့ SMART အကြောင်းကိုပြောပြပေးပါ၎
    အဲဒါက ဘာကိုဆိုလိုတာလဲ၊
  • 5:40 - 5:43
    ပြီးတော့ ခင်ဗျားတို့အတွက် အဲဒါ
    ဘာလို့ အရေးကြီးတာလဲ။
  • 5:43 - 5:49
    FO- SMART က South-South Malaria Antigen
    Research Partnership ရဲ့ အတိုကောက်ပါ။
  • 5:49 - 5:54
    South-South က အာဖရိကမှ
    ကျွန်ုပ်တို့ကို ရည်ညွှန်းတယ်၊
  • 5:54 - 5:58
    အချင်းချင်း ပူးပေါင်ဆေင်ရွက်ဖို့
    ရှာကြည့်နေကြတာပါ။
  • 5:58 - 6:02
    အမြဲတမ်း အမေရိက နဲ့ ဥရောပဆီ
    မျှော်ကြည့်နေမယ့် အစားပေါ့လေ။
  • 6:03 - 6:06
    အာဖရိက အတွင်းမှာကို အစွမ်းသတ္တိ
    အချို့ ရှိနေပါပြီ။
  • 6:06 - 6:07
    ဒီတော့ SMART ထဲမှာ၊
  • 6:07 - 6:11
    ငှက်ဖျားကာကွယ်ဆေး ပြုစုထုတ်လုပ်ရေး
    ပန်းတိုင် အပြင်၊
  • 6:11 - 6:14
    အာဖရိက သိပ္ပံပညာရှင်တွေကို
    လေ့ကျင့့်ပေးနေကြပါတယ်။
  • 6:14 - 6:17
    အာဖရိကမှာ ရောဂါရဲ့ ဝန်ထုပ်ဟာ
    ကြီးမားလွန်းလို့ပါ၊
  • 6:17 - 6:21
    ပြီးတော့ သိပ္ပံရဲ့ ဘောင်တွေကို ဆက်ပြီး
    တိုးချဲ့ပေးကြမယ့် သူတွေ
  • 6:21 - 6:23
    အာဖရိကမှာ လိုအပ်နေလို့ပါ။
  • 6:23 - 6:25
    SA: ဟုတ်တယ်၊ တကယ် မှန်တယ်။
  • 6:25 - 6:28
    (လက်ခုပ်သံများ)
  • 6:28 - 6:30
    ကောင်းပြီ၊ နောက်ဆုံး မေးခွန်း တစ်ခု။
  • 6:30 - 6:32
    ခုနက နည်းနည်းလေး ပြောပြခဲ့ပေမဲ့၊
    သိချင်သေးတာက၊
  • 6:32 - 6:36
    ငှက်ဖျားကာကွယ်ဆေး ပေါ်လာပြီ ဆိုပါစို့၊
    အဲဒါက အရာတွေကို ဘယ်လို ပြောင်းသွားစေမလဲ။
  • 6:36 - 6:41
    FO - ကျွန်မတို့ နှစ်စဉ် အသက် ငါးသိန်းကို
    ကယ်တင်ပေးနိုင်မယ်။
  • 6:41 - 6:43
    ရောဂါ ဖြစ်မှု နှစ်သန်း ရှိနေတယ်။
  • 6:43 - 6:50
    ငှက်ဖျာကြောင့် အာဖရိကဟာ နှစ်စဉ် US ဒေါ်လာ
    ၁၂ ဘီလီယံ ဆုံးရှုံးရတာ ခန့်မှန်းရတယ်။
  • 6:50 - 6:52
    စီးပွားရေး ရှုဒေါင့်က အဲဒီလို ရှိတယ်။
  • 6:52 - 6:54
    အာဖရိကဟာ ရှင်သန်လာနိုင်မှာပါ။
  • 6:55 - 6:56
    SA: အုကေ။ ကျေးဇူးပါပဲ Faith။
  • 6:56 - 6:57
    အထူးကို ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။
  • 6:57 - 6:59
    (လက်ခုပ်သံများ)
Title:
ပိုကောင်းတဲ့ ငှက်ဖျား ကာကွယ်ဆေးအတွက် သော့ချက်
Speaker:
Faith Osier
Description:

ငှက်ဖျားအတွက် ကာကွယ်ဆေးကို တီထွင်ခဲ့ကြတာ ရာစုနှစ် ကျော်သွားပါပြီ -- ဒါတောင် နှစ်စဉ်ဆိုသလို၊ ပြည်သူ ထောင်သောင်းချီတို့ဟာ အဲဒီရောဂါနဲ့ သေဆုံးနေကြရပါတယ်။ ကျွန်ုပ်တို့ဟာ သေရေးရှင်ရေး အဲဒီကာကွယ်ဆေးကို ပိုကောင်းအောင် ဘယ်လို လုပ်ကိုင်ကြမလဲ၊ သိကောင်းစရာ ကောင်းတဲ့ ဒီဟောပြောခန်းထဲတွင် ကိုယ်ခံစွမ်းအား ပါရဂူ နဲ့ TED ဝိုင်းတော်သား တစ်ဦးဖြစ်တဲ့ Faith Osier က နောက်ဆုံးပေါ် နည်းပညာတွေကို သုံးပြီး ရာစုနှစ်ချီ ကြာလာပြီဖြစ်တဲ့ အသိပညာတွေနဲ့ ထည့်ပေါင်းလျက် ငှက်ဖျားကို တစ်ကြိမ်တည်းနဲ့ အပြီးအပိုင်း အမြစ်ဖြုတ်ပစ်နိုင်မယ့် ကာကွယ်ဆေး အသစ်ကို တီထွင်ရန် မျှော်လင့်ထားပုံကို ပြောပြထားပါတယ်။

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
07:11

Burmese subtitles

Revisions