< Return to Video

David Keith chia sẻ các sáng kiến hay về vấn đề biến đối khí hậu

  • 0:00 - 0:03
    Các bạn đã thấy rất nhiều bài báo về chủ đề biến đổi khí hậu,
  • 0:03 - 0:05
    và đây là một bài báo khác của thời báo New York,
  • 0:05 - 0:07
    giống như những bài các bạn đã từng thấy.
  • 0:07 - 0:09
    Nó đề cập tới tất cả các khía cạnh giống như những bài các bạn từng biết.
  • 0:09 - 0:12
    Nó thậm chí có cùng tiêu đề như tất cả những bài mà bạn đã nhìn thấy.
  • 0:12 - 0:16
    Có gì bất thường về bài này, có lẽ là nó từ năm 1953
  • 0:16 - 0:18
    Và lý do tôi nói điều này
  • 0:18 - 0:20
    là bạn có thể có ý tưởng vấn đề này là tương đối gần đây.
  • 0:20 - 0:23
    Mà mọi người vừa mới phần nào hiểu được vấn đề này, bây giờ
  • 0:23 - 0:26
    với hiệp định Kyoto và các nhà lãnh đạo và người dân bắt đầu thực sự hành động,
  • 0:26 - 0:29
    chúng ta có thể đanh trên đường tới một giải pháp.
  • 0:29 - 0:32
    Thực tế là: uh-uh
  • 0:32 - 0:37
    Chúng ta đã biết về vấn đề này từ cách đây 50 năm, tùy thuộc vào cách mà bạn tiếp nhân nó.
  • 0:37 - 0:39
    Chúng ta đã nói về việc này không ngừng trong khoảng một thập niên vừa qua.
  • 0:39 - 0:42
    Và chúng ta đã hoàn thành gần tới zip.
  • 0:42 - 0:45
    Đây là biểu đồ thể hiện tỷ lệ tăng hàm lượng khí CO2 trong khí quyển.
  • 0:45 - 0:47
    Bạn đã từng nhìn thấy nó được thể hiện ở nhiều dạng khac nhau,
  • 0:47 - 0:49
    nhưng có thể bạn chưa từng thấy biểu đồ này.
  • 0:49 - 0:52
    Điều này cho thấy rằng tỷ lệ tăng trưởng của lượng khí thải của chúng ta đang tăng tốc.
  • 0:52 - 0:54
    Và chỉ một vài năm trở lại đây, nó thậm chí tăng tốc nhanh hơn
  • 0:54 - 0:58
    so với những gì chúng ta tưng nghĩ đó là trường hợp xấu nhất.
  • 0:58 - 1:01
    Vì vậy, đường mầu đỏ có điều gì đó mà rất nhiều người theo chủ nghĩa nghi ngờ đã nói rằng
  • 1:01 - 1:03
    các nhà môi trường học chỉ đưa ra những dự đoán và làm sao
  • 1:03 - 1:06
    để cho những dự đoán đó ở mức xấu nhất có thể.
  • 1:06 - 1:09
    Lượng khí thải sẽ không bao giờ tăng nhanh như thể hiện trên đường mầu đỏ.
  • 1:09 - 1:11
    Nhưng thực tế, chúng còn tăng với tốc độ nhanh hơn.
  • 1:11 - 1:14
    Và đây là một số dữ liệu từ thực tế được tổng hợp chỉ 10 ngày trươc,
  • 1:14 - 1:19
    nó cho thấy mức thấp nhất trong năm nay của lượng băng đá tại bắc cực, và đó là mức thấp nhất được ghi nhận cho tới nay.
  • 1:19 - 1:24
    Và tốc độ mà lượng băng ở bắc cực bị tan thì nhanh hơn nhiều so với các mô hình.
  • 1:24 - 1:27
    Vì vậy mặc dù tất cả các chuyên gia giống như tôi bay vòng quanh trái đất và
  • 1:27 - 1:30
    tiêu thụ nhiên liệu máy bay và các chính trị gia kí kết các hiệp ước quốc tế,
  • 1:30 - 1:33
    trong thực tế bạn có thể tranh luận ảnh hưởng thực của tất cả các điều này đã bị phủ nhận
  • 1:33 - 1:36
    bởi vì nó chỉ tiêu phí quá nhiều nhiên liệu máy bay. (cưới)
  • 1:36 - 1:41
    Không, không! Xét về mặt những gì chúng ta thực sự cần phải làm đề hám lại
  • 1:41 - 1:45
    thứ có quán tính rất cao này -- nền kinh tế của chúng ta-- chúng ta đã thấy sự khó khăn khi bắt đầu.
  • 1:45 - 1:52
    Thực sự, về cơ bản chúng ta đang làm điều này. Thực sự, không nhiều.
  • 1:52 - 1:54
    Tôi không muốn làm các bạn chán nản thêm nữa.
  • 1:54 - 1:59
    Vấn đề này là hoàn toàn có thể giải quyết, và thậm chí có thể giải quyết theo cách mà có giá thành rẻ.
  • 1:59 - 2:04
    Giá rẻ có nghĩa là bằng phần nào đó chi phí cho quân đội, không phải chi phí cho chăm sóc y tế.
  • 2:04 - 2:08
    Giá rẻ nghĩa là bằng vài phàn trăm của GDP
  • 2:08 - 2:10
    Không, điều này thực sự quan trọng để có ý thức về quy mô này.
  • 2:10 - 2:14
    Vì vậy, vấn đề này là có thể giải quyết, và cách chúng ta nên bắt tay vào việc giải quyết nó, nói,
  • 2:14 - 2:16
    cách cư xử với ngành sản xuất điện,
  • 2:16 - 2:20
    gây ra khoảng 43 phần trăm và làm tăng lượng khí thải CO2.
  • 2:20 - 2:23
    Và chúng ta có thể làm điều đó bằng những việc làm rất có ý nghĩa như đàm luận,
  • 2:23 - 2:27
    và năng lượng gió, năng lượng hạt nhân và than đá để giảm hàm lượng khí CO2,
  • 2:27 - 2:32
    đó là tất cả những thứ đã sẵn sàng cho việc triển khai và hành động với quy mô lớn.
  • 2:32 - 2:37
    Những gì chúng ta thiếu là hành động để thực sự chi tiêu tiền giúp đưa những cái này vào đúng vị trí.
  • 2:37 - 2:39
    Thay vì chúng ta dành nhiều thời gian để thảo luận.
  • 2:39 - 2:42
    Nhưng tuy nhiên, đó không phải là những gì tôi sẽ nói chuyện với bạn trong đêm nay.
  • 2:42 - 2:46
    Những gì tôi muốn nói cho các bạn tối nay là thứ chúng ta có thể làm nếu chúng ta chưa từng làm gì cả.
  • 2:46 - 2:50
    Và nó, những thứ này là nhưng gì các bạn làm
  • 2:50 - 2:53
    nếu lượng khí thải không được giảm đáng kể.
  • 2:53 - 2:56
    Và bạn cần phải đối phó - bằng cách nào đó phá vỡ liên kết giữa các hành động của con người
  • 2:56 - 3:00
    mà làm biến đổi khí hậu, và khí hậu lại tự nó biến đổi. Và điều đó thực sự quan trọng
  • 3:00 - 3:03
    bởi dĩ nhiên, trong khi chúng ta có thể thích nghi với biến đổi khí hậu--
  • 3:03 - 3:06
    và thực sự quan trọng phải thành thực ở đây-- sẽ có một số lợi ích cho biến đổi khí hậu.
  • 3:06 - 3:09
    ah vâng, tôi nghĩ nó tồi tệ. Tôi đã dành cả cuộc đời làm việc để dừng việc đó lại.
  • 3:09 - 3:13
    Nhưng một trong số những lý do nó rất khó khăn về mặt chính trị, có người thắng và kẻ thua -- không phải tất cả đều là người thua.
  • 3:13 - 3:16
    Nhưng dĩ nhiên, thế giới tự nhiên, gấu bắc cực.
  • 3:16 - 3:19
    Tôi đã dành thời gian trượt tuyết qua biển băng trong vài tuần tại một thời gian ở Bắc Cực cao.
  • 3:19 - 3:21
    Chúng sẽ biến mất hoàn toàn
  • 3:21 - 3:23
    Và không thể thích nghi được.
  • 3:23 - 3:24
    Vấn đề này là hoàn toàn có thể giải quyết được.
  • 3:24 - 3:27
    Ý tưởng geo-engineering này, ở dạng đơn giản nhất, về cơ bản như sau:
  • 3:27 - 3:32
    Bạn có thể đưa những hạt sulfuric acid -- sulfates --
  • 3:32 - 3:34
    vào khí quyển phía trên, tầng bình lưu,
  • 3:34 - 3:36
    ở đó chúng sẽ phản xạ các tia sáng mặt trời ra ngoài trai đất và làm mát hành tinh.
  • 3:36 - 3:39
    Và tôi biết chắc chắn ràng nó sẽ hoạt động.
  • 3:39 - 3:42
    Không phải là không có tác dụng phụ, nhưng tôi biết chắc chắn nó sẽ làm việc.
  • 3:42 - 3:44
    Và lý do là: nó được thực hiện.
  • 3:44 - 3:47
    Và nó được thực hiện không phải bởi chúng ta, không phải bởi tôi, mà là bởi chính tự nhiên.
  • 3:47 - 3:50
    Đây là đỉnh Pinatubo ở những năm đầu 90, nó được bao bọc toàn bộ bởi lưu huỳnh (sulfur)
  • 3:50 - 3:54
    trong tầng bình lưu với một phần các đám mây nguyên tử bomb-like
  • 3:54 - 3:57
    Kết quả là khá ấn tượng.
  • 3:57 - 4:00
    Sau đó, và một số núi lửa trước đây chúng ta có, bạn nhìn thấy
  • 4:00 - 4:02
    một dải nhiệt mát mẻ khá ấn tượng của tầng khí quyển.
  • 4:02 - 4:05
    Đường kẻ phía dưới là tầng khí quyển phía trên, tầng bình lưu,
  • 4:05 - 4:07
    và nó bị đốt nóng sau khi những núi nửa này hoạt động.
  • 4:07 - 4:09
    Nhưng bạn sẽ chú ý rằng ở đường kẻ phía trên, đó là tầng khí quyển phía dưới
  • 4:09 - 4:13
    và gần mặt đất, nó nguội đi vì chúng che chở bầu khí quyển một chút.
  • 4:13 - 4:15
    Không có gì là điều huyền bí lớn cả.
  • 4:15 - 4:18
    Có rất nhiều huyền bí khi đi vào chi tiết, và có một số tác dụng phụ không tốt,
  • 4:18 - 4:21
    giông như nó sẽ phá hủy một phần tầng ô zôn -- và tôi sẽ nói về nó sau.
  • 4:21 - 4:23
    Nhưng nó nguội đi một cách rõ ràng.
  • 4:23 - 4:26
    Và một điều nữa: nó nhanh.
  • 4:26 - 4:29
    Đó là điều thực sự quan trọng. Quá nhiều việc chúng ta phải làm,
  • 4:29 - 4:34
    như là làm chậm lại việc thải khí thải, là bản chất làm chậm bởi vì nó cần có thời gian
  • 4:34 - 4:37
    để xây dựng tất cả các máy móc chúng ta cần nhằm giảm lượng khí thải.
  • 4:37 - 4:40
    Và không chỉ có vậy, khi bạn cắt lượng khí thải, bạn không cắt giảm nồng độ.
  • 4:40 - 4:42
    Bởi vì nồng độ, khối lượng CO2 trong không khí,
  • 4:42 - 4:44
    là tổng của lượng khí thải ra qua thời gian.
  • 4:44 - 4:46
    Vì vậy bạn không thể có một bươc nhảy trong việc hãm lại một cách nhanh chóng.
  • 4:46 - 4:48
    Nhưng nếu bạn làm theo cách này, nó nhanh.
  • 4:48 - 4:51
    Và có những lúc bạn có thể muốn làm điều gì đó nhanh chóng.
  • 4:51 - 4:54
    Một điều khác mà bạn có thể tự hỏi là liệu nó có hoạt động?
  • 4:54 - 4:58
    Bạn có thể che bóng mặt trời và bồi thường một cách hiểu quả cho việc thải khí CO2,
  • 4:58 - 5:01
    và tạo ra thời tiết phần nào trả lại như những gì ban đầu ?
  • 5:01 - 5:03
    Và câu trả lời dường như là có thể.
  • 5:03 - 5:06
    Đây là những biểu đồ mà bạn đã thấy rất nhiều lần trước đây.
  • 5:06 - 5:09
    Đó là những gì thế giới thể hiện thông qua một mô hình thời tiết cụ thể
  • 5:09 - 5:11
    với gấp đôi số lượng khí CO2 trong khi quyển.
  • 5:11 - 5:15
    Biểu đồ bên dưới là với số lượng khí CO2 gấp 2 lần và ít hơn 1.8 % lượng ánh sáng mặt trời,
  • 5:15 - 5:17
    và bạn đáng thấy lại thời tiết gốc.
  • 5:17 - 5:20
    Và biểu đồ từ Ken Caldera. Nó cần phải được nhắc tới bởi vì
  • 5:20 - 5:23
    Ken có mặt tại một cuộc họp mà tại đó và tôi tin ràng Marty Hoffart cũng có mặt, vào koangr giữa thập niên 90--
  • 5:23 - 5:26
    Ken và tôi đứng lên ở phần sau của cuộc họp và nói:
  • 5:26 - 5:28
    "Geo-engineering sẽ không hoạt động."
  • 5:28 - 5:30
    Và những người ủng hộ nó đã nói phát biểu rằng:
  • 5:30 - 5:32
    "Bầu khí quyển phức tạp hơn nhiều."
  • 5:32 - 5:35
    Đã đưa ra một loạt các lý do vật lý do tại sao nó sẽ không làm tốt việc bù lại.
  • 5:35 - 5:38
    Ken đã đi và chạy các mô hình của mình, và thấy rằng nó hoạt động đúng.
  • 5:38 - 5:40
    Chủ đề này cũng đã cũ.
  • 5:40 - 5:43
    Báo cáo đó đã nằm trên bàn của tổng thống Johnson khi tôi mới 2 tuổi.
  • 5:43 - 5:45
    1965
  • 5:45 - 5:47
    Báo cáo đó, thực tế, đã có tất cả khoa học khí hậu hiện đại --
  • 5:47 - 5:50
    thứ duy nhất mà họ đề cập đến thực hiện là geo-engineering.
  • 5:50 - 5:52
    Nó đã ko hề dề cập tới việc cắt giảm lượng khí thải,
  • 5:52 - 5:55
    đó là một sự thay đổi lạ thường trong suy nghĩ của chúng tôi về vấn đề này.
  • 5:55 - 5:57
    Tối không nói chúng ta nên cắt giảm lượng khí thải.
  • 5:57 - 6:00
    Chúng ta nên, nhưng nó làm chính xác luận điểm này.
  • 6:00 - 6:02
    Do vậy theo một nghĩa nào đó, không có gì là mới.
  • 6:02 - 6:04
    Một điều mới chính là bài luận này.
  • 6:04 - 6:08
    Bởi vậy tôi phải nói ràng, tối đoán, kể từ thời điểm của báo cáo đầu tiên cho tổng thống Johnson,
  • 6:08 - 6:11
    và nhiều báo cáo khác của Học viện Quốc gia Hoa Kỳ (U.S. National Academy)--
  • 6:11 - 6:14
    1977, 1982, 1990 -- mọi người luôn luôn đề cập tới ý tưởng này.
  • 6:14 - 6:17
    Không phải là cái gì đó đã được đơn giản, mà như là một ý tưởng để suy nghĩ tới.
  • 6:17 - 6:21
    Nhưng khi vấn đề thời tiết trở nên có tính chính trị, một chủ đề nóng -- nếu tôi có thể chơi chữ--
  • 6:21 - 6:27
    trong 15 năm gần đây, nó trở thành thực sự "un-PC" mà chúng tôi không thể nói về nó.
  • 6:27 - 6:31
    Nó chỉ bị chìm dưới bề mặt. Chúng ta không được phép nói về nó.
  • 6:31 - 6:34
    Nhưng nắm ngoái, Paul Crutzen công bố bài luận này
  • 6:34 - 6:37
    đề cập xung quanh những gì đã được nói tới trước đó: rằng có thể đưa ra tỷ lệ rất chậm
  • 6:37 - 6:40
    của tiến bộ trong việc giả quyết vấn đề của chúng ta, và những tác động không cụ thể,
  • 6:40 - 6:42
    chúng ta nên nghĩ mọi thứ theo cách như vậy.
  • 6:42 - 6:44
    Ông nói chung về những gì đã được nói đến trước đó.
  • 6:44 - 6:47
    Gê gớm hơn là ông đã nhận được giải thưởng Nobel cho hóa học ozone
  • 6:47 - 6:49
    Và rất nhiều người chú ý tới ông khi ông nói rnagf chúng ta nên suy nghĩ về điều này,
  • 6:49 - 6:51
    mặc dù sẽ có một số tác động ozone.
  • 6:51 - 6:53
    Và thực tế , ông đã có một số ý tưởng để làm chúng biến mất.
  • 6:53 - 6:55
    Các báo chí khắp nơi trên thế giời
  • 6:55 - 6:59
    chạy hàng tít : "Tiến sỹ Strangelove bảo vệ trái đất," từ nhà kinh tế.
  • 6:59 - 7:02
    Và điều đó khiến tôi suy nghĩ - Tôi đã làm việc về chủ đề này mở và đóng,
  • 7:02 - 7:05
    nhưng không quá nhiều kỹ thuật - và tôi đã thực sự nằm trên giường suy nghĩ một đêm.
  • 7:05 - 7:09
    Và tôi nghĩ về đồ chơi của đứa trẻ này - do đó, tiêu đề của bài nói của tôi -
  • 7:09 - 7:12
    và tôi tự hỏi nếu bạn có thể sử dụng cùng tính chất vật lý mà làm cái đó quay vòng
  • 7:12 - 7:16
    trong cái đo bức xạ của đứa trẻ để làm các hạt bay vào bầu khí quyển trên
  • 7:16 - 7:18
    và làm cho chúng nằm lại đó.
  • 7:18 - 7:20
    Một trong những vấn đề với chất sulfate là chúng rơi ra một cách nhanh chóng.
  • 7:20 - 7:22
    Một vấn đề khác là chúng nằm ngay tỏng tầng ozone,
  • 7:22 - 7:24
    và tôi muốn chúng nằm ở trên tấng ozone.
  • 7:24 - 7:26
    Và tôi chìm vào giấc ngủ, tôi thức dậy sáng hôm sau, và tôi bắt đầu tính toán.
  • 7:26 - 7:29
    Thực sự rất khó để tính toán từ các nguyên tắc đầu tiên.
  • 7:29 - 7:32
    Nhưng sau đó tôi tìm hiểu được ràng có nhiều bào báo đã xuất bản
  • 7:32 - 7:35
    nói tới chủ đề này bởi vì nó đã xảy ra trong môi trường tự nhiên rồi.
  • 7:35 - 7:37
    Dường như đã có các hạt
  • 7:37 - 7:41
    chúng được làm bay lên tới tầng trung lưu (mesosphere), khoảng 100 Km phía trên --
  • 7:41 - 7:43
    hiệu ứng này đã tồn tại.
  • 7:43 - 7:45
    Tôi sẽ nói rất nhanh cho các bạn hiệu ứng này hoạt động ra sao.
  • 7:45 - 7:47
    Có rất nhiều điều phức tạp nhưng thú vị
  • 7:47 - 7:49
    mà tối muốn dành cả buổi tối cho chúng, nhưng tôi sẽ không như vậy.
  • 7:49 - 7:52
    Tuy nhiên, hãy nói rằng bạn có ánh sáng mặt trời chiếu tới các hạt và chúng bị làm nóng ko đều.
  • 7:52 - 7:54
    Vì vậy mặt quay về mặt trời thì ấm hơn, còn mặt kia thì mát hơn.
  • 7:54 - 7:57
    Các phần tử khí bị đẩy ra khỏi mặt ấm
  • 7:57 - 8:01
    đẩy ra xa với vận tốc tăng thêm bởi vì nó ấm.
  • 8:01 - 8:03
    Và vì vậy bạn thấy một lực thực đẩy ra xa mặt trời.
  • 8:03 - 8:05
    Đó được gọi là lược photophoretic
  • 8:05 - 8:09
    Có một loạt các phiên bản khác của nó mà tôi và một số cộng tác viên
  • 8:09 - 8:11
    đã nghĩ tới làm sao để khai thác.
  • 8:11 - 8:13
    Và dĩ nhiên, chúng tôi có thể sai --
  • 8:13 - 8:15
    đây chưa phải tất cả đều được xem xét phản biện bởi các chuyên gia, chúng tôi đang ở giai đoạn giữa --
  • 8:15 - 8:17
    nhưng cho tới nay nó có vẻ tốt.
  • 8:17 - 8:20
    Nhưng có vẻ như chúng ta có thể đạt được kiếp sống khí quyển dài --
  • 8:20 - 8:23
    dài hơn rất nhiều trước đó -- bởi vì chúng được nâng lên cao.
  • 8:23 - 8:25
    Chúng ta có thể di chuyển mọi thứ từ khỏi tầng bình lưu vào tầng trung lưu,
  • 8:25 - 8:28
    về cơ bản giải quyết vấn đề tầng ozone.
  • 8:28 - 8:30
    Tôi chác chắn rằng sẽ có các vấn đề khác xuất hiện.
  • 8:30 - 8:33
    Cuối cùng, chúng ta có thể làm cho các hạt di chuyển tới phía trên hai cực,
  • 8:33 - 8:37
    vì vậy chúng ta có thể xắp xếp các cơ chế khí hậu do đó nó thực sự tập trung vào các cực.
  • 8:37 - 8:40
    Trong đó sẽ có tác động xấu tối thiểu ở giữa của hành tinh
  • 8:40 - 8:44
    nơi chúng ta sống và làm tối đa những gì chúng ta cần phải làm --
  • 8:44 - 8:48
    đó là làm mát các cực trong trường hợp khẩn cấp, nếu bạn thích.
  • 8:48 - 8:50
    Đây là một ý tưởng mới, về cơ bản,
  • 8:50 - 8:52
    một ý tưởng thông mminh hơn đưa chât sulfate vào.
  • 8:52 - 8:56
    Chò dù ý tưởng này đúng hay các ý tưởng khác đúng,
  • 8:56 - 8:58
    Tôi nghĩ nó gần như chắc chắn chúng ta cuối cùng sẽ
  • 8:58 - 9:01
    nghĩ ra những điều thông minh hơn là chỉ đưa lưu huỳnh (sulfur) vào.
  • 9:01 - 9:04
    Nếu như các kỹ sư và nhà khoa học thực sự suy nghĩ về việc này,
  • 9:04 - 9:07
    thì thật tuyệt vời chúng ta có thể tác động tới hành tinh này.
  • 9:07 - 9:11
    Một điều thú vị là nó cho chúng ta hiệu ứng đòn bẩy phi thường.
  • 9:11 - 9:14
    Khoa học và kỹ thuật được cải thiện, dù chúng ta có muốn hay không,
  • 9:14 - 9:17
    sẽ cho chúng ta ngày càng nhiều hiệu ứng đờn bẩy để tác động tới hành tinh.
  • 9:17 - 9:19
    Nhằm mục đích điều khiển hành tinh.
  • 9:19 - 9:23
    Cho chúng ta khả năng điều khiển thời tiết và khí hậu - không hẳn vì chúng ta lên kế hoạch,
  • 9:23 - 9:26
    không phải vì chúng ta muốn, mà chỉ bởi vì khoa học đã cung cấp nó cho chúng ta,
  • 9:26 - 9:28
    với hiểu biết nhiều hơn về cách mà hệ thống làm việc
  • 9:28 - 9:30
    và với các thiết bị kỹ thuật tiên tiến hơn.
  • 9:32 - 9:36
    Giờ hãy giả thiết rằng người ngoài hành tinh ghé thăm
  • 9:36 - 9:38
    có thể họ sẽ hạ cánh tại trụ sở liên hợp quốc ngay tại con đường này,
  • 9:38 - 9:40
    hoặc có thể họ sẽ chọn một chỗ thông minh hơn --
  • 9:40 - 9:43
    nhưng giả thiết họ tới và đưa cho bạn một chiếc hộp.
  • 9:43 - 9:47
    Và trên hộp có hai nút bấm.
  • 9:47 - 9:49
    Một nút để điều khiển nhiệt độ trái đất.
  • 9:49 - 9:51
    Có thể nút còn lại là nút để điều khiển lượng bão hòa khí CO2.
  • 9:51 - 9:55
    Bạn phải tưởng tượng rằng chúng ta sẽ phải chiến tranh vì chiếc hộp đó
  • 9:55 - 9:58
    Bởi vì chúng ta không có cách để đồng ý về việc sẽ dùng nút bấm nào.
  • 9:58 - 10:00
    Chúng ta không có cai trị toàn cầu.
  • 10:00 - 10:02
    Và những người khác nhau sẽ có những nơi khác nhau mà họ muốn nút bấm khác nhau được thiết lập.
  • 10:02 - 10:06
    Bây giờ tôi không nghĩ rằng sẽ xảy ra. Nó không có khả năng.
  • 10:06 - 10:10
    Nhưng chúng ta đang xây dựng chiếc hộp đó.
  • 10:10 - 10:12
    Các nhà khoa học và các kỹ sư của thế giới
  • 10:12 - 10:14
    đang xây dựng chúng từng phần một, trong các phòng nghiên cứu.
  • 10:14 - 10:16
    Mặc dù họ đang làm nó với các lý do khác.
  • 10:16 - 10:19
    Ngay cả khi họ đang nghĩ họ chỉ làm việc về bảo vệ môi trường.
  • 10:19 - 10:21
    Họ không hề có hứng thú với ý tưởng điên rồ giống như điều khiển cả hành tinh.
  • 10:21 - 10:25
    Họ phát triển khoa học giúp làm cho nó ngày càng dễ thực hiện hơn.
  • 10:25 - 10:28
    Và vì vậy tôi đoán rằng tầm nhìn của tôi về việc này là không phải tối muốn thực hiện nó -- tôi không làm --
  • 10:28 - 10:33
    nhưng chúng ta nên đưa vấn đề này ra khỏi bóng tối và nghiêm túc thỏa luận về nó.
  • 10:33 - 10:36
    Bởi vì sớm hay muộn chúng ta sẽ phải đối mặt với các quyết định về việc này,
  • 10:36 - 10:39
    và sẽ tốt hơn nếu chúng ta suy nghĩ kỹ về nó,
  • 10:39 - 10:43
    thậm chí nếu chúng ta muốn suy nghĩ kỹ về lý do tại sao chúng ta không bao giờ nên làm điều đó.
  • 10:43 - 10:49
    Tôi sẽ đưa cho bạn hai cách khác nhau để suy nghĩ về vấn đề này đó là
  • 10:49 - 10:51
    suy nghĩ ban đầu của tôi về cách suy nghĩ về nó.
  • 10:51 - 10:54
    Nhưng những gì chúng ta cần không chỉ là một vài kẻ kỳ quặc như tôi suy nghĩ về điều này -
  • 10:54 - 10:56
    mà chúng ta cần một cuộc tranh luận rộng lớn hơn.
  • 10:56 - 11:00
    Một cuộc tranh luận có liên quan đến các nhạc sĩ, nhà khoa học, triết học, nhà văn,
  • 11:00 - 11:03
    những người tham gia vào các câu hỏi này về kỹ thuật khí hậu
  • 11:03 - 11:06
    và suy nghĩ nghiêm túc về những gì nó liên quan tới.
  • 11:06 - 11:08
    Vì vậy đây là một cách để nghĩ về nó,
  • 11:08 - 11:12
    đó là chúng ta chỉ làm điều này thay vì cắt giảm lượng khí thải bởi vì nó rẻ hơn
  • 11:12 - 11:15
    Tôi đoán điều mà tôi chưa nói về việc này là, nó rẻ một cách vô lý.
  • 11:15 - 11:19
    Nó có thể hiểu như sau, sử dụng phương pháp dùng sulfate hay phương pháp này tôi đã đưa ra,
  • 11:19 - 11:25
    bạn có thể tạo ra kỷ băng hà với giá bằng 0.0001 phần trăm của GDP.
  • 11:25 - 11:28
    Nó rất rẻ. Chúng ta có rất nhiều hiệu ứng đòn bẩy.
  • 11:28 - 11:30
    Nó không phải là một ý tưởng tốt, nhưng nó lại quan trọng.
  • 11:30 - 11:33
    Tôi sẽ nói với bạn như thế nào là đòn bẩy lớn - đòn bẩy này là lớn.
  • 11:34 - 11:37
    Và tính toán đó là không phải bàn cãi.
  • 11:37 - 11:43
    Bạn có thể tranh luận về sự đúng đắn của nó, nhưng hiệu ứng đờn bẩy là có thực. (Cười)
  • 11:45 - 11:47
    Bởi vậy , chúng ta có thể giải quyết vấn đề
  • 11:47 - 11:52
    một cách đơn giản bằng cách dừng việc cắt giảm khí thải,
  • 11:52 - 11:54
    và cũng giống như nồng độ tăng lên, chúng ta có thể tăng
  • 11:54 - 11:56
    lượng geo-engineering
  • 11:56 - 11:59
    Tôi không nghĩ rằng bất cứ ai lấy đó là nghiêm trọng.
  • 11:59 - 12:01
    Bởi vì theo kịch bản này, chúng tôi đi xa hơn và xa hơn
  • 12:01 - 12:03
    từ khí hậu hiện tại.
  • 12:03 - 12:05
    Chúng ta có rất nhiều vấn đề khác giống như axit hóa đại dương
  • 12:05 - 12:08
    nguyên nhân là do CO2 trong khí quyển.
  • 12:08 - 12:11
    Không ai tuy nhiên có thể một hoặc hai người hết sức kỳ quặc đưa ra nhận định này.
  • 12:11 - 12:13
    Nhưng đây là một trường hợp mà khó để từ chối.
  • 12:13 - 12:17
    Hãy nói ràng chúng ta không làm geo-engineering, chúng ta làm những gì chúng ta phải làm,
  • 12:17 - 12:19
    mà việc cắt giảm khí thải là rất khó khăn.
  • 12:19 - 12:22
    Nhưng chúng ta thực sự ko biết chúng ta có thể cắt giảm khí thải trong thời gian bao lâu.
  • 12:22 - 12:25
    Có rất nhiều không chắc chắn về độ chính xác khí hậu sẽ biến đổi như nào là quá nhiều.
  • 12:25 - 12:28
    Vì vậy, nói ràng chúng ta làm việc chăm chỉ, và chúng ta thực sự không chỉ đạp phanh,
  • 12:28 - 12:31
    mà chúng ta bước một bước rất mạnh lên phanh và thực sự giảm lượng khí thải
  • 12:31 - 12:33
    và cuối cùng giảm lượng bão hòa.
  • 12:33 - 12:38
    Và có thể một ngày -- như 23 tháng 10 năm 2075 chẳng hạn --
  • 12:38 - 12:41
    chúng ta cuối cùng cũng đạt tới ngày thành công khi mà ở đó lượng bão hòa đã đạt đỉnh
  • 12:41 - 12:43
    và đang quay xuống phía kia.
  • 12:43 - 12:46
    Và chúng ta có lễ kỷ niệm toàn cầu, và chúng ta đã thực sự bắt đầu - bạn biết đấy-
  • 12:46 - 12:49
    chúng ta đã được thấy sự tồi tệ nhất của chúng.
  • 12:49 - 12:53
    Nhưng có thể vào ngày đó chũng ta cũng cũng thấy rằng các dải băng Greenland
  • 12:53 - 12:59
    tan chảy thực sự quá nhanh, đủ nhanh để đưa mực nước biển tăng thêm hàng mét
  • 12:59 - 13:01
    trên các đại dương trong 100 năm tiếp theo,
  • 13:01 - 13:03
    và xóa bỏ một số thành phố lớn nhất ra khỏi bản đồ.
  • 13:03 - 13:05
    Đó là một kịch bản hoàn toàn có thể xảy ra.
  • 13:05 - 13:08
    Lúc đó chúng ta phải quyết định mặc dù geo-engineering là không chắc chắn
  • 13:08 - 13:13
    và không hài lòng về mặt đạo đức, nhưng nó tốt hơn là không dùng geo-engineering.
  • 13:13 - 13:15
    Và đó là các cách rất khác nhau để nhìn vào vấn đề.
  • 13:15 - 13:18
    Đó là sử dụng nó như là để kiểm soát rủi ro, thay vì không hành động.
  • 13:18 - 13:21
    Có thể nói rằng bạn làm geo-engineering cho một lúc
  • 13:21 - 13:26
    để loại bỏ sự tồi tệ nhất của nhiệt độ, không phải là bạn muốn sử dụng nó như là một thay thế cho hành động.
  • 13:26 - 13:28
    Tuy nhiên có vấn đề với cách nhìn nhận đó.
  • 13:28 - 13:30
    Và vấn đề như sau:
  • 13:30 - 13:32
    kiến thức kỹ thuật địa chất (geo-engineering) có thể làm cho
  • 13:32 - 13:35
    khí hậu tác động nhìn bớt đáng sợ hơn.
  • 13:35 - 13:38
    Và nó làm cam kết cắt giảm lượng khí thải ngay nay giảm hiệu lực.
  • 13:38 - 13:40
    Đây là điều mà các nhà kinh tế gọi là một mối nguy đạo đức.
  • 13:40 - 13:44
    Và đó là một trong những lý do cơ bản khiến vấn đề này trở thành rất khó để nói tới,
  • 13:44 - 13:46
    và nhìn chung tôi nghĩ đó là lý do cơ bản
  • 13:46 - 13:47
    mà nó mang tính chính trị không thể chấp nhận để nói tới.
  • 13:47 - 13:51
    Nhưng bạn không làm chính sách tốt bằng cách ẩn những điều trong một ngăn kéo.
  • 13:51 - 13:54
    Tôi sẽ cho bạn 3 câu hỏi, và tiếp đó là một trích dẫn cuối cùng.
  • 13:54 - 13:57
    Chúng ta có nên nghiên cứu nghiêm túc về chủ đề này ?
  • 13:57 - 14:00
    Chúng ta có nên có chương trình nghiên cứu quốc gia về chủ đề này?
  • 14:00 - 14:02
    Khong phải chỉ là làm cách nào bạn sẽ làm nó tốt hơn,
  • 14:02 - 14:04
    mà còn là tất cả những rủi do là gì và nhưng nhược điểm của nó.
  • 14:04 - 14:08
    Ngay bây giờ các bạn có một vài người đam mê nói về nó, một số nghiêng về mặt tích cực,
  • 14:08 - 14:11
    một số nghiêng về mặt tiêu cực -- nhưng đó là một trạng thái nguy hiểm
  • 14:11 - 14:14
    là tại vì họ có rất ít kiến thức chuyên sâu về chủ đề này.
  • 14:14 - 14:16
    Một lượng nhỏ tiền sẽ lấy của chúng ta một số.
  • 14:16 - 14:19
    Phần đông trong chúng ta - có thể bây giờ là tôi - suy nghĩ chúng ta nên làm.
  • 14:19 - 14:21
    Nhưng tôi có rất nhiều sự e dè.
  • 14:21 - 14:24
    Sư e dè của tôi chủ yếu về các vấn đề rủi ro đạo đức,
  • 14:24 - 14:28
    và tôi không thực sự biết làm thế nào chúng ta có thể tránh một cách tốt nhất được những rủi ro đạo đức.
  • 14:28 - 14:30
    Tôi nghĩ có một vấn đề nghiêm trọng như các bạn đã đề cập
  • 14:30 - 14:34
    Mọi người bắt đầu nghĩ họ không cần phải làm việc chăm chỉ để cut giảm lượng khí thải.
  • 14:34 - 14:37
    Một việc khác nữa là: có thể chúng ta cần một hiệp ước.
  • 14:37 - 14:40
    Một hiệp ước quyết định ai sẽ thực hiện việc này.
  • 14:40 - 14:42
    Ngay bây gờ chúng ta có thể nghĩ đến một nước lớn giầu có như Mỹ sẽ làm việc này.
  • 14:42 - 14:46
    Nhưng nó cũng có thể là, trên thực tế, nếu Trung Quốc thức dậy vào năm 2030 và nhận ra
  • 14:46 - 14:48
    rằng các tác động khí hậu là không thể chấp nhận,
  • 14:48 - 14:52
    họ có thể không quan tâm đến thảo luận về đạo đức của chúng ta về cách làm này,
  • 14:52 - 14:56
    và họ chỉ có thể quyết định họ thực sự muốn có một thế giới geo-engineering
  • 14:56 - 14:59
    hơn là một thế giới không geo-engineering.
  • 14:59 - 15:03
    Và chúng ta sẽ không có cơ chế có tính quốc tế để tìm ra người đưa ra quyết định.
  • 15:03 - 15:05
    Vì vậy, đây là suy nghĩ cuối cùng, mà đã được nói nhiều,
  • 15:05 - 15:09
    25 năm trước trong báo cáo của Viện Hàn lâm Quốc gia Hoa Kỳ, nhiều hơn là tôi có thể nói ngày hôm nay.
  • 15:09 - 15:12
    Và tôi nghĩ rằng nó thực sự tổng kết những gì chúng ta đang nói ở đây.
  • 15:12 - 15:15
    Đó là vấn đề khí CO2, vấn đề khí hậu mà chúng ta đã nghe nhiều,
  • 15:15 - 15:17
    đang dẫn tới nhiều thứ, sự cải tiến trong công nghệ năng lượng,
  • 15:17 - 15:19
    nó sẽ làm giảm lượng khí thải.
  • 15:19 - 15:24
    Nhưng cũng vậy, tôi nghĩ chắc chắn, nó sẽ đưa chúng ta hướng tới suy nghĩ về khí hậu
  • 15:24 - 15:27
    và thời điều khiển thời tiết cho dù chúng ta có thích nó hay không
  • 15:27 - 15:29
    Và đến lúc bắt đầu nghĩ về nó,
  • 15:29 - 15:32
    cho dù nếu lý do chúng ta suy nghĩ về nó là xây dựng luận cứ
  • 15:32 - 15:34
    cho lý do tại sao chúng ta không nên làm điều đó.
  • 15:34 - 15:35
    Cảm ơn các bạn rất nhiều.
Title:
David Keith chia sẻ các sáng kiến hay về vấn đề biến đối khí hậu
Speaker:
David Keith
Description:

Nhà khoa học nghiên cứu môi trường David Keith đề xuất một biện pháp đặc biệt, hiệu quả và rẻ tiền có thể giải quyết biến đổi khí hậu: Điều gì sẽ xảy ra nếu chúng ta "tiêm" một đám mây tro lớn vào bầu khí quyển để làm chệch hướng các tia sáng mặt trời và các tia nhiệt.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
15:35
Dang Trang Nguyen added a translation

Vietnamese subtitles

Revisions