David Keith'in iklim değişimi hakkındaki şaşırtıcı fikirleri

Doğa bilimci olan David Keith, iklim değişimini sorununun üzerine gitmek için ucuz, etkili ve şok edici yöntemler öneriyor: Eğer büyük bir toz bulutunu, güneş ışınlarını ve ısısını engellemek için atmosfere salsak ne olur?

Şimdiye kadar iklim değişimiyle ilgili bir sürü makale gördünüz...

...ve buradaki de başka bir New York Times makalesi;...

...aynı daha önce gördüğünüz lanet makalelerden.

Daha önce gördüğünüz makalelerde yazılanlarla aynı şeyleri söylüyor.

Hatta diğer gördüklerinizle aynı sayıda başlığa sahip.

Bu makaleyle ilgili ilginç olan şey ise 1953'te yayınlanmış olması.

Bunu söylememin nedeni ise...

...bu problemin yeni çıktığını sanmak gibi bir fikre sahip olabilmenizdir.

İnsanlar daha yeni ne olduğunu anlamaya başladı ve şimdi...

...California Valisi, Kyoto ve insanların gerçekten bir şeyler yapmaya başlaması ile...

...bir çözüm yolunda ilerliyor olabiliriz.

Gerçek şu ki: Hayır.

Biz bu sorundan nasıl saydığınıza bağlı olarak 50 yıldır haberdarız.

Yaklaşık son 10 yıl boyunca bunun hakkında konuştuk durduk.

Ve neredeyse hiçe yakın bir başarı sağladık.

Bu, atmosferdeki karbondioksitin artış oranı.

Bunu bir çok farklı şekilde gördünüz,...

...ama belki de bunu hiç görmediniz.

Bunun gösterdiği şey ise karbondioksit salınımımızın oranının artmakta olduğudur.

Ve bir kaç yıl önce düşündüğümüz...

...olabilecek en kötü halden daha hızlı arttığıdır.

Şüpheciler, şu kırmızı çizginin çevreciler tarafından...

...bu tahminleri olabildiğince kötü göstermek amacıyla...

...ve bunları olabildiğince kötü göstermeye çalıştılar.

...salınımın asla o kırmızı çizgideki kadar hızlı şekilde büyümeyeceğini söylemişlerdi.

Gerçek şu ki salınımlar daha da hızlı büyümekte.

Burada henüz 10 gün önce alınmış verileri görmektesiniz.

Bu veriler bize bu seneki en düşük Kutup Denizi buz seviyesini göstermekte ve bu seviye şu ana kadarkilerin en düşüğü.

Kutup Denizi buzunun yok olma hızı tahminlerde öngörülenden çok daha fazla.

Benim gibi dünyayı dolaşarak uçak yakıtı harcayan uzmanlara ve...

...anlaşmalar imzalayan politikacılara rağmen...

...aslında bütün bunların genel etkisinin olumsuz olduğu savunulabilir...

...çünkü bunlar uçak yakıtı tüketmekten başka bir işe yaramadı.

Hayır, hayır! Büyük ekonomimiz olan bu ataleti yüksek şeyi durdurma konusunda...

...bir şeyler yapmaya henüz başlamadık bile.

Doğrusunu söylemek gerekirse yaptığımız budur. Aslında neredeyse hiçbir şey yapmıyoruz.

Daha fazla keyfinizi kaçırmak istemiyorum.

Bu sorun kesinlikle çözülebilir, hatta ekonomik olarak epeyce uygun bir şekilde.

Uygundan kastım askeri harcamalar seviyesinde, sağlık harcamaları seviyesinde değil.

Uygunun anlamı, GSYİH'nın az bir yüzdesi.

Hayır, Bu fiyatlandırma duygumuz için çok önemli bir şey.

Yani bu sorun çözülebilir, ve bu çözümün yolu...

...karbondioksit salınımını %43 ve üzeri oranlarda arttıran...

...elektrik üretimiyle uğraşmaktan geçiyor.

Bu amaca ulaşmak için tasarruf, rüzgar gücü, nükleer güç,...

...karbondioksiti yakalamak için kömür gibi geniş ölçekte...

...uygulamalara hazır ve zaten kullanılmakta olan makul yöntemler kullanabiliriz.

Bu konudaki tek eksiğimiz bu uygulamaları kullanıma sokmak için gereken parayı harcamak.

Bunun yerine zamanımızı konuşarak geçiriyoruz.

Bununla beraber, bu gece size anlatacaklarım bu değil.

Bu gece size anlatacağım konu, eğer bir şey yapmadığımızda yapabileceklerimiz.

Ve o da, salınımları yeterince hızlı durdurmadığınızda yapacağınız...

...bu ortadaki şeydir.

Ve bununla baş etmek için, iklimi değiştiren insan etkileri ve iklim değişikliği arasındaki...

...bağlantıyı bir şekilde kırmalısınız. Bu özellikle önemlidir çünkü...

...her ne kadar iklim değişikliğine uyum sağlayabilsek de, ki burada dürüst olalım...

...iklim değişiminin bazı faydaları olacaktır.

Evet, Bence kötü bir şey. Ben tüm hayatımı onu durdurmaya çalışarak harcadım.

Fakat bunun politik olarak zor olmasının sebeplerinden birisi sadece kaybedenlerin değil, kazananların ve kaybedenlerin olması.

Ama tabi ki, doğal hayat, kutup ayıları.

Yüksek kuzey kutbundaki deniz buzları üzerinde tek seferde haftalarca kayak yaparak vakit geçirdim.

Onlar tamamen kaybedecek.

Ve uyum sağlama diye bir şey yok.

Bu sorun kesinlikle çözülebilir.

Bu jeo-mühendislik fikri, en basitçe şu şekilde uygulanabilir: ...

...Üst atmosfere, yani stratosfere...

...güneş ışınlarını dünyadan uzağa yansıtıp gezegeni soğutacak...

...sülfürik asit parçacıkları gibi imzalı parçacıklar yerleştirebiliriz.

Ve bunun kesinlikle işe yarayacağını biliyorum.

Olumsuz etkileri yok değil, fakat kesinlikle işe yarayacağını biliyorum.

Bunu sebebi de zaten yapılmış olması.

Ve gerçekleştirildi bizim tarafımızdan yada, benim tarafımdan değil, fakat doğa tarafından.

İşte 90'lı yılların başında Pinatubo Dağı. Bir atom bombası patlama...

...bulutunu andıran şekilde yüklü miktarda sülfür yollamıştı.

Bunun sonuçları bayağı geniş çapta etkiliydi.

Bundan ve önceki diğer volkanlardan sonra atmosferde...

...dikkate değer bir serinleme gözlemleniyor.

Alttaki bu çizgi, üst atmosfer olan stratosferi temsil ediyor ve...

...bu volkanlardan sonra ısınıyor.

Ama farkedeceksiniz ki yüzeyi ve alt atmosferi temsil eden...

...üstteki çizgi atmosferi biraz koruduğumuz için soğuyor.

Bunda büyük bir gizem yok.

Detaylarda yüklüce gizem var ve bazı kötü yan etkileri bulunmakta,

mesela birazdan değineceğim ozon tabakasının kısmen yokedilmesi.

Ama açıkça görülüyor ki bir soğuma var.

Bir diğer husus: Bu olay hızlı.

Bunu belirtmek çok önemli. Salınımları yavaşlatmak gibi yapmamız gereken...

...diğer bütün şeyler doğaları gereği yavaşlar çünkü salınımları...

...azaltmak için üretmemiz gereken makineleri yapmak zaman istiyor.

Sadece bu da değil, salınımları azalttığınızda yoğunluğu azaltmış olmuyorsunuz...

...çünkü havadaki karbondioksit miktarı olan yoğunluklar...

...salınımların zaman içindeki toplamıdır.

Yani frene bir anda basamazsınız.

Ama bunu yaparsanız etkisi çok hızlı.

Ve bazen bu şekilde hızlıca bir şeyler yapmak isteyebilirsiniz.

Merak ettiğiniz başka bir şey de işe yarayıp yaramadığıdır.

Güneş ışığını biraz gölgeleyerek ek karbondioksiti de etkin bir şekilde...

...telafi etmek ve eskisine benzer bir iklim oluşturabilir miyiz?

Ve bu sorunun cevabı evet gibi gözükmekte.

Burada daha önce bir çok defa gördüğünüz grafikler var.

Burada dünyanın, atmosferinde şu ankinin iki katı karbondioksit olduğunu...

...varsayan bir iklim modeline göre nasıl gözüktüğü gösterilmekte.

Aşağıdaki grafik şu ankinin iki katı karbondioksit ve mevcut olandan yüzde 1.8 daha az...

...güneş ışığı olduğundaki durumu gösteriyor ve böylece orijinal iklime dönüş sağlanıyor.

Bu grafik de Ken Caldeira'dan. Bunu söylemek önemli çünkü Ken...

...-sanırım Marty Hoffart'ında olduğu 90'ların ortasındaki bir toplantıda-...

...ve ben toplantının arka tarafında ayağa kalktık ve dedik ki...

..."Jeo-mühendislik işe yaramayacak".

Ardından toplantıyı yöneten kişiye dedik ki...

..."Atmosfer çok daha karmaşık.".

Bunun yeterli miktarda telafi sağlamayacağını bir sürü fiziksel sebeplerle açıkladık.

Ken gidip modellerini çalıştırdı ve işe yaradığını buldu.

Bu konu da eski.

1965 yılında ben iki yaşındayken Başkan Johnson'ın masasına giden...

...o rapor.

Zamanın modern iklim bilimi bilgilerini içeren o raporda...

tek yapmaktan bahsettikleri şey aslında jeo-mühendislikti.

Bu problem hakkındaki düşüncelerimizin yönünü değiştiren...

... şey olan salınımları kısmaktan behsetmemişler bile

Ben salınımları kesmemeliyiz demiyorum.

Kesmeliyiz ama raporda geçen tam olarak buydu.

Yani bir anlamda pek yeni bir şey yok.

Tek yeni şey bu araştırma.

Söylemeliyim ki sanırım orijinal Başkan Johnson raporunun zamanından ve...

...çeşitli Birleşik Devletler Ulusal Akademisi raporlarının zamanından...

...-1977, 1982, 1990- beri insanlar hep bu fikir hakkında konuştular.

Kesin işe yarayacak bir şey olarak değil ama konuşulacak bir fikir olarak.

Ama iklim son 15 tılda politik olarak -burada bir espri yapabilirsem- sıcak bir konu olduğunda...,

...o kadar politik olarak doğru olmayan bir şey olmuştu ki artık hakkında konuşamıyorduk.

Yüzeyin altına batmıştı. Hakkında konuşmamıza izin verilmiyordu.

Ama geçtiğimiz yıl Paul Crutzen bu araştırmayı yayınladı ve...

...genel olarak daha önce söylenenleri söyledi: Belki de bu problemin çözümünde...

sağladığımız yavaş ilerleme ve belirsiz sonuçlar yüzünden...

...bunun gibi şeyler hakkında konuşmamız gerekmekte.

Kabaca daha önce söylenen şeyleri söyledi.

İşin can alıcı noktası aynı kişinin ozon kimyası üzerine bir Nobel ödülü kazanmış olmasıydı.

Ve böylece bunu düşünmemiz gerektiğini söylediğinde, bazı ozon etkileri olacağı halde...

...insanlar onu ciddiye aldı.

Bu ozon etkilerini giderecek fikirleri de vardı.

Dünya basınında geniş şekilde yer buldu, hatta Economist gazetesi...

...ünlü filme gönderme yaparak "Dr. Strangelove Dünyayı Kurtaruyor" manşetini attı.

Ve bu beni düşündürdü. Bu konu üzerinde aralıklı olarak çalıştım...

...ama teknik olarak fazla değildi. Aslında bir gece yatakta yatarken düşünüyordum.

Bu çocuk oyuncağını düşündüm -konuşmamın başlığı da bu yüzden-

...ve acaba bu radyometrenin dönmesini sağlayan fizik kurallarının aynısını...

...atmosferin üst kısmına parçacık yükseltmek ve...

...orada kalmalarını sağlamak için kulllanılabilir mi dedim.

Sülfatlarla ilgili sorunlardan birisi onların çok çabuk alçalmalarıdır.

Dİğer bir sorun ise ozon katmanının tam içinde bulunmalarıdır ve...

...ben onların ozon katmanının da üzerinde olmalarını yeğlerim.

Ardından sonraki sabah uyandım ve bunu hesaplamaya başladım.

İlk temellerden başlayarak hesapları yapmak oldukça zordu. Afallamıştım.

Ama sonradan bu konuyu işleyen bir çok araştırmanın önceden yayınlanmış...

...olduğunu buldum çünkü bu olay zaten atmosferde doğal olarak gerçekleşmekte.

Öyle gözüküyor ki yaklaşık 100 kilometre yukarıda atmosferin mezosfer dediğimiz...

...kısmına yükselen ve bu etkiye zaten sahip olan...

...ince parçacıklar zaten varmış.

Size hızlıca bu etkinin nasıl işlediğini anlatcağım.

Bütün akşamı ayırmaktan zevk duyacağım ilginç karmaşıklıklar var...

...ama bunu yapmayacağım.

Ama diyelim ki güneş ışığı vuran bir parçacık var ve eşit olmayan biçimde ısınıyor.

Güneşe bakan tarafı sıcak ve diğer tarafı ise daha soğuk.

Gaz molekülleri sıcak taraftan sekiyor ve...

sekerken biraz hızlanıyorlar çünkü yüzey sıcak.

Böylece güneşten uzak tarafa doğru bir güç görüyorsunuz.

Buna fotoforetik güç deniyor.

Ben ve bazı meslektaşlarım bundan nasıl faydalanabileceğimiz...

...konusunda düşündüğümüz bir sürü biçimi var.

Bunlar henüz hakem denetiminden geçmediği ve henüz bu düşüncenin...

...ortasında olduğumuz için yanlış olma ihtimali var...

...ama şimdilik sorun yok gibi gözüküyor.

Görünüşe göre daha öncekinde de uzun atmosferik ömür sürelerine...

...erişebiliyormuşuz çünkü parçacıklar yükseltilmiş haldeler.

Çeşitli parçacıkları stratosferden mezosfere parçacıkları taşıyabilir ve...

...böylece temel olarak ozon sorununu çözebiliriz.

Eminim ki ortaya çıkacak başka sorunlar olacaktır.

Son olarak parçacıkların kutuplar üzerine gitmelerini sağlayabiliriz,...

...böylece iklim mühendisliğini iyice kutuplara odaklı şekilde ayarlayabiliriz.

Bu şekilde yaşadığımız bölge olan gezegenin orta kısmında etkileri en az olur...

...ve yapmamız gereken şey olan, bir gezegensel acil durum için kutupları...

...soğutmayı, en iyi şekilde sağlamış oluruz.

Bu fikir belki de sülfatları ekleme planından...

...daha zekice bir plan olabilir.

Bu fikir ya da başka bir fikir doğru olsa da...

...bence bizler kesinlikle...

...sadece sülfür eklemekten daha zekice fikirler bulacağız.

Eğer mühendisler ve bilim adamları ilgilerini buna yoğunlaştırırlarsa...

...gezegeni nasıl etkileyebileceğimiz çok şaşırtıcı.

Bununla ilgili bir şey, bize olağanüstü avantaj sağlaması.

Bu ileri bilim ve mühendislik, hoşumuza gitse de gitmese de...

...gezegeni etkilememiz, kontrol etmemiz ve hava ve iklim kontrolü için...

...bize daha fazla avantaj sağlıyor.

Bunu planladığımız ya da...

...istediğimiz için değil, bilim bize bunu parça parça ulaştırıyor ve...

... bunu, sistemin çalışması hakkında bilgi ve...

...onu etkileyecek daha etkili mühendislik araçları sağlayarak yapıyor.

Şimdi varsayın ki uzaylılar gezegenimize geliyor.

Belik aşağı taraftaki B.M. merkezine iniş yapacaklar,...

...ya da daha küçük bir yeri seçecekler...

ama varsayın ki geliyorlar ve size bir kutu veriyorlar.

Kutuda iki kontrol düğmesi bulunuyor.

Bir düğme küresel sıcaklığı kontrol etmek için.

Belik diğer düğme de karbondioksit yoğunluğunu kontrol etmek için.

Bu kutu için birbirimizle savaşacağımızı düşünebilirsiniz.

Çünkü bu düğmeleri hangi değere ayarlamamız konusunda bir fikrimiz yok.

Küresel bir yönetime sahip değiliz.

Ve farklı insanlar bu düğmeleri farklı değerlere ayarlamak isteyeceklerdir.

Bunun olacağını sanmıyorum. Pek muhtemel değil.

Ama bu kutuyu yapıyoruz.

Dünyanın mühendis ve bilim adamları...

...laboratuvarlarında parça parça inşa etmekteler.

İnşa etme sebepleri her ne kadar farklı olsa da.

Sadece çevreyi korumak konusunda çalıştıklarını düşünürlerken de.

Bütün gezegeni mühendislikle değiştirmek gibi çılgın fikirlere ilgileri yok.

Bunu yapmayı gittikçe kolaylaştıran bilimi geliştiriyorlar.

Sanırım benim bu konudaki görüşüm bunu yapmak istediğim değil -istemiyorum-...

...ama bu konuyu karanlık köşelerden çıkarıp hakkında ciddi şekilde konuşmamız gerektiği.

Çünkü er ya da geç bununla ilgili kararlar karşımıza çıkacak...

...ve bunun hakkında düşünmek, bunu neden asla...

...yapmamamız gerektiği gibi düşünceleri içerecek de olsa daha iyi olacaktır.

Bu konuyu düşünmek ile ilgili benim düşüncemin başlangıcı olan problem hakkında...

...size iki farklı yol sunacağım.

Ama bizim ihtiyacımız olan bu konu hakkında düşünen benim gibi bir kaç acayip kişi değil.

Daha geniş bir tartışmaya ihtiyacımız var.

İklim mühendisliği hakkındaki bu sorunla ilgilenen ve...

...etkileri hakkında ciddi olarak düşünen müzisyenleri,...

...bilim insanlarını, filozofları ve yazarları kapsayan bir tartışma.

Bu konuya bir bakışı şöyle görebilirsiniz.

Daha ucuz olduğu için salınımları kısmak yerine yaptığımız şeyi gösteriyor.

Sanırım bunun hakkında söylemediğim şey akıl almaz derecede ucuz olması.

Sülfatlar yönetmini ya da benim bulduğum yöntemi kullanarak GSİYH'nın...

...yüzde 0,001'i maliyetine bir buzul çağı başlatılabileceği düşünülebilir.

Yöntem çok ucuz. Avantajımız çok fazla.

İyi bir fikir değil ama o kadar önemli.

Avantajın ne kadar büyük olduğunu söyleyeyim: İşte bu kadar.

Ve bu hesaplamalar konusunda anlaşmazlık bulunmamakta.

Fikrin mantıklı olması konusunda şüphe edebilirsiniz ama avantajı gerçek.

Bu sebeple; basit şekilde salınımları azaltarak...

...problemin üstesinden gelebiliriz ve...

...tam da yoğunluklar artarken jeo-mühendislik...

...oranını arttırabiliriz.

Kimsenin bunu ciddiye aldığını sanmıyorum.

Çünkü bu senaryoda şu anki iklimde git gide...

...uzaklaşıyoruz.

Atmosferdeki karbondioksitten kaynaklanan okyanus asitlenmesi...

...gibi bir sürü sorunumuz bulunmakta zaten.

Belki bir ya da iki aykırı kişinin dışında bunu öneren yok.

Ama burada reddetmesi daha zor bir durum görüyorsunuz.

Diyelim ki jeo-mühendislik yapmıyoruz ve yapmamız gerekeni yapıp...

...salınımları kısmak konusunda ciddileşiyoruz.

Ama salınımları ne kadar hılzı kesmemiz gerektiğini bilmiyoruz.

Etrafta ne kadar iklim değişikliğinin aşırı görüldüğü konusunda çok belirsizlik var.

Diyelim ki çok uğraşıyoruz ve sadece frene dokunmakla kalmayıp...

...frene gerçekten asılarak salınımları ciddi şekilde azaltıyoruz ve...

...neticede yoğunlukları azaltıyoruz.

Belki bir gün -mesela 23 Ekim 2075-...

...yoğunlukların tepe noktasına ulaşıp o noktadan aşağı yuvarlandığı...

...güne ulaşıyoruz.

Dünya genelinde kutlamalar yapılıyor ve gerçekten de en kötü zamanlar...

...artık geride kaldı.

Ama belki aynı günde ayrıca Grönland buz tabakasının kabul edilemez...

...derecede hızlı eridiğini fark ediyoruz. Bu erimenin önümüzdeki 100 yılda...

...deniz seviyesinde metrelerce artışa yol açacağını ve haritalardaki...

...en büyük şehirlerin bazılarını yok edeceğini öğreniyoruz.

Bu çok imkan dahilinde olan bir senaryo.

O noktada, jeo-mühendisliğin belirsiz ve ahlaki açıdan mutsuz olmasına rağmen...

...jeo-mühendislik kullanmamamızın sonucundan daha iyi olduğuna karar verebiliriz.

Ve bu, soruna çok farklı bir bakış açısıdır.

Bu, planı faaliyet yerine risk kontrol aracı olarak kullanmaktır.

Bu, jeo-mühendisliği faaliyetin yerine kullanmak değil de...

...onu sıcaklığın en kötü kısmını düşürmek için kullanmak anlamına gelmektedir.

Ama bu bakış açısında bir sorun var.

Bu problem şudur:

Jeo-mühendisliğinin mümkün olduğunun bilgisi,...

...iklim etkilerini daha az korkunç hale getiriyor ve...

...bu da bizim salınımları azaltmak için daha az uğraşmamıza sebep oluyor.

Buna ekonomistler ahlaki tehlike diyorlar.

Ve bu, sorunun konuşulmasının bu kadar zor olmasının ana nedenlerinden birisi...

...ve bence genel olarak bu sorun hakkında konuşmanın...

...politik olarak kabul edilemez olmasının altındaki sebep.

Ama olayları çekmeceye tıkarak iyi ilkeler oluşturamazsınız.

Sizleri üç soruyla baş başa bırakacağım ve sonra son bir alıntı yapacağım.

Bu konuda ciddi araştırma yapmalı mıyız?

Bu konuyla ilgilenen ulusal bir araştırma programına sahip olmalı mıyız?

Sadece nasıl daha iyi yapabileceğimizi araştırmak için değil,...

...ayrıca uygulamanın riskleri ve olumsuz taraflarının ne olduklarını bulmak için.

Şu anda istekli bir kaç kişi bunun hakkında konuşmakta; bazıları olumlu yönlerini,...

...bazıları da olumsuz yönlerini - ama bu tarafta olmak tehlikeli çünkü...

...bu konu hakkında çok derin bir bilgi birikimi bulunmamakta.

Az bir miktar parayla bir bilgi derinliği oluşturabiliriz.

Çoğumuz - belki şimdi de ben - bunu yapmamız gerektiğini düşünmekte.

Ama benim bir çok tereddütüm var.

Benim tereddütlerim temel olarak ahlaki tehlike konusunda...

...ve bu ahlaki tehlikeyi en iyi şekilde nasıl önleriz bilmiyorum.

Bence ortada çok büyük bir sorun var: Bunun hakkında konuştukça...

...insanlar salınımları kesmek için o kadar çaba sarf etmek gerekmediğini düşünmeye başlıyorlar.

Bir diğer konu ise belki bir anlaşmaya ihtiyacımız olduğu.

Bunu kimin yapacağını belirleyen bir anlaşma.

Şu anda bunu A.B.D. gibi büyük ve zengin bir ülkenin yapacağını düşünebiliriz.

Ama Çin'in 2030 yılında uyanıp iklim etkilerinin kabul edilemez olduğunu...

düşünmesi ve bizim bunun yapılışı hakkındaki ahlaki tartışmalarımızla ilgilenmeyip...

...jeo-mühendislik olmayan bir dünya yerine jeo-mühendislik olan bir dünyayı...

...tercih ettiklerine karar vermesi gibi...

...ortaya çıkabilir.

Ve bizim bu kararı kimin vereceğini belirleyecek uluslararası bir mekanizmamız olmayacaktır.

Şimdi de, 25 yıl önce A.B.D. Ulusal Akademisi raporunda...

...benim söyleyebileceğimden çok daha iyi söylenmiş bir düşünce.

Ve bence bu söz nerede olduğumuzu gerçekten özetliyor.

Karbondioksit sorununun, duyduğumuz iklim sorununun bir çok şeyi...

...- enerji teknolojilerinde salınımları azaltacak yenilikler gibi -...

...yönlendirdiğini ama ayrıca...

...hoşumuza gitse de gitmese de kaçınılmaz olarak bizi iklim ve...

...hava kontrolü hakkında düşünmeye ittiği gibi.

Ve düşünmemizin sebebi,...

...bunu yapmamamız yönünde savlar oluşturmak için olsa dahi...

...düşünmeye başlamanın zamanı geldi.

Çok teşekkürler.