1000 bài diễn thuyết chỉ với 6 từ. Sebastian Wernicke. TEDxZurich

Sebastian Wernicke nghĩ rằng mỗi bài diễn thuyết đều có thể được tóm lược trong 6 từ. Trong TEDxZurich, anh sẽ trình bày cách để tóm gọn nó--và ngắn hơn.

Hiện nay có hơn một nghìn bài diễn thuyết
trên trang chủ của TED.

Có thể nhiều người ở đây sẽ nghĩ
điều này thật tuyệt,

nhưng tôi lại không nghĩ thế.

Có một vấn đề ở đây.

Hãy thử nghĩ xem,
1000 bài diễn thuyết,

tương đương với 1000 ý tưởng đáng được truyền tải.

Vậy làm cách nào để truyền tải hết
từng đó ý tưởng?

Giả sử bạn cố gắng ghi nhớ hết những ý tưởng này

bằng cách xem cả nghìn video của TED,

điều này sẽ làm bạn mất hơn 250 giờ đồng hồ.

Tôi đã làm một phép tính đơn giản.

Cứ với mỗi người tiêu tốn chừng đó thời gian chỉ để xem video
thì nền kinh tế sẽ tổn hại khoảng 15 nghìn đô.

Điều này rõ ràng gây nguy hại đến nền kinh tế.

Chúng ta cần một giải pháp cho vấn đề này.

Đây là cách tôi đã tiếp cận vấn đề.

Với hơn một nghìn bài diễn thuyết,

và mỗi bài có trung bình 2.300 từ,

gộp lại, chúng ta có 2.3 triệu từ
cho một nghìn bài diễn thuyết.

Dài gấp 3 lần nội dung
của một cuốn Kinh Thánh.

(Cười ồ lên)

Hiển nhiên câu hỏi ở đây là:
Có cần đến 2.300 từ cho một bài nói không?

Liệu ta có thể rút gọn chúng?

Nếu bạn có một ý tưởng muốn truyền tải,

Bạn có thể rút gọn nó
thành một thứ gì đó ngắn hơn 2.300 từ.

Vấn đề duy nhất là:
Bạn có thể thu gọn nó đến mức nào?

Để hoàn thành một bài diễn thuyết
bạn cần tổi thiểu bao nhiêu từ?

Trong lúc suy nghĩ về câu hỏi ấy,

tôi tình cờ nhìn thấy một câu chuyện
về Ernest Hemingway,

ông đã đưa ra dẫn chứng rằng sáu từ sau:

"Bán: Giày trẻ em, chưa dùng",

là tiểu thuyết hay nhất ông từng viết.

Và tôi cũng đã bắt gặp một dự án
mang tên "Truyện kể sáu từ"

ở đó yêu cầu mọi người
ngẫm về cuộc đời mình

và tóm gọn lại chúng trong sáu từ, ví dụ như:

"Yêu đúng người, lấy người khác."

Hay "Cuộc đời này thật vô nghĩa."

Tôi rất thích câu đó.

Vậy, nếu một quyển tiểu thuyết có thể
được gói gọn trong sáu chữ

và cả một tự truyện dài vẫn có thể
được viết bằng sáu từ,

thì bạn không cần hơn sáu chữ
cho một bài diễn thuyết đâu.

Chúng ta có thể xong trước bữa trưa.

(Cười ồ lên)

Áp dụng tương tự với cả nghìn bài nói lúc nãy,

2.3 triệu từ sẽ được rút gọn xuống còn 6.000.

Cũng rất đáng để thử.

Tôi đã nhờ bạn bè

tóm tắt bài nói họ thích nhất trên TED trong 6 từ.

và đây là một vài kết quả tôi nhận được.

Khá là thú vị.

Cụ thể như, bài diễn thuyết của Dan Pink
về động lực,

nếu bạn chưa từng xem bài nói đó:
"Có thưởng có phạt mới thành công" ( Carrot = phần thưởng, Stick = trừng phạt)

Về cơ bản đó là những gì anh ta nói
trong suốt 18.5 phút.

Một vài cái còn bao gồm cả sự ám chỉ về diễn giả,

chẳng hạn bàn về phong cách diễn thuyết của
Nathan Myhrvold hoặc Tim Ferriss,

đôi lúc cách họ truyền đạt có vẻ khá căng thẳng.

Khó khăn ở đây là nếu tôi làm theo
một cách hệ thống như vậy,

thì cuối cùng tôi sẽ có nhiều bản tóm tắt,

chứ không phải nhiều bạn.

Vậy nên tôi đã thử một phương pháp khác,
chỉ nhờ những người không quen biết.

May là có một website gọi là
Mechanical Turk,

họ cho phép bạn đăng tải những công việc

mà bạn không muốn tự làm,

ví dụ như "Hãy tóm tắt đoạn văn này
chỉ với sáu từ."

Tôi nghĩ đây không áp dụng cho các
nước có thu nhập thấp,

nhưng tôi có thể có một bài tóm tắt sáu từ
chỉ với 10 cents,

giá đó khá hợp lý.

Dù vậy, không may là

chúng ta không thể tóm tắt
cho từng bài nói như thế được.

Bởi hãy thử tính xem, có cả
nghìn bài diễn thuyết trên TED

bạn trả 10 cents mỗi bài;

sẽ có nhiều hơn
một bản tóm tắt cho mỗi bài nói

bởi trong số đó có thể có
những bài chất lượng rất tệ.

Điều đó có thể khiến tôi tốn
hàng trăm đô.

Nên tôi đã thử nghĩ một cách khác,

vì tôi nghĩ những bài thuyết trình đều
xoay quanh một số chủ đề nhất định.

Thay vì để mỗi người
tóm tắt từng bài nói trong sáu từ,

thì tôi đưa họ 10 bài nói cùng lúc

và yêu cầu họ tóm tắt
tất cả chúng trong sáu từ?

Tôi sẽ bớt được 90% chi phí.

Như vậy chỉ với 60$,

tôi có thể tóm tắt một nghìn bài nói
thành 600 bản tóm tắt,

và tiết kiệm được nhiều chi phí.

Sẽ có những người nhận việc đó

và tôi trả mỗi người 10 cents.

Một số người trong các bạn lúc này
hẳn đang nghĩ:

"Thật điên rồ khi muốn tóm tắt
10 bài nói chỉ với 6 từ".

Nhưng thật ra thì không,

chúng ta có một ví dụ từ
Giáo sư chuyên ngành thống kê Hans Rosling.

Hẳn là nhiều người đã từng nghe
ông ấy diễn thuyết.

Ông ấy có 8 bài nói trên mạng,

và tất cả chúng về cơ bản có thể
tóm gọn lại trong bốn chữ,

đó là tất cả những gì ông ấy cho ta thấy
rằng trực giác của chúng ta rất tệ

và chứng tỏ mọi người sai.

Một số cư dân mạng không hoàn thành tốt.

Khi tôi nhờ họ tóm tắt 10 bài nói
của TED cùng lúc,

một số chọn đi theo lối mòn

là để lại những nhận xét chung chung.

Những người khác

một vài người trong số họ,
tôi nghĩ khá là vô duyên

khi sử dụng chính sáu từ đó để trả lời tôi

và bảo tôi dạo gần đây
bị "nhiễm" Google rồi.

(cười)

Cuối cùng thì tôi cũng chẳng hiểu nổi,

một số người tự tạo ra phiên bản
của chính .

Tôi không biết bài nói nào của TED
có nội dung này nữa

nhưng mà thôi!

Tuy nhiên, cuối cùng thì
chuyện này tạo nên sự hứng thú.

với mỗi 10 bài diễn thuyết mà tôi gởi đi,

Tôi cũng nhận được vài bản tóm tắt khá tốt.

Đây là vài bản tôi thấy ưng ý.

Ví dụ như những bài nói về thực phẩm,

Có người tóm lại còn: "Thức ăn ảnh hưởng đến
cơ thể, não bộ, và môi trường."

Cũng khá là tốt đó chứ.

hay bài nói về hạnh phúc: "Tìm đến
hạnh phúc là vượt qua bất hạnh".

nên tôi đây

đã khởi đầu với cả ngàn bài nói của TED

và rồi cũng có hẳn cho mình
bản tóm lược 600 từ của chúng

Đó là một khởi đầu suông sẻ,

nhưng với 600 từ của bản tóm tắt,
dường như là một con số khổng lồ

(cười)

Tôi thiết nghĩ, tôi nên có một bước
cải cách hơn nữa

cũng như tạo ra những bản tóm tắt
của tóm tắt và đó là những gì tôi đã làm

Tôi lấy bản tóm tắt 600 từ của mình ra,
chia ra thành 9 nhóm nhỏ

dựa theo phân loại về những bài nói
trên trang TED.com

và kêu gọi mọi người tóm tắt chúng

một lần nữa, lại có vài người hiểu sai ý.

Ví dụ nhé, tôi có một loạt các bài nói về
"Sắc đẹp"

một số người lầm tưởng tôi muốn tìm
hàng cuối cùng cần lấy ra

Nhưng cuối cùng, thật tuyệt khi,

lại có người có thể tóm tắt được.

Ví dụ, tất cả bài nói về dũng cảm của TED

"Người chết dần" còn gọi
"Người hứng chịu"

"Đâu đây có lời giải đáp"

hay là cách thức của một bài nói gây sốc:

"Hình ảnh lung linh của nhà soạn nhạc
cổ điển giữa ngân hà"

Ý tôi là đó là điểm mấu chốt.

Tôi có 9 nhóm, nhưng,
nó cũng đã rút ngắn khá nhiều rồi.

Dĩ nhiên, khi tóm tắt được chừng ấy,
bạn sẽ không muốn dừng ở mức đó đâu

tôi muốn làm cho đến nơi đến chốn,

bắt đầu với 1000 bài diễn thuyết.

Tôi muốn gói gọn chúng vỏn vẹn bằng 6 từ,

nghĩa là giảm đi 99.9997% nội dung

và tôi chỉ phải trả có $99.50,

vẫn ở mức tiêu tốn dưới $100.

Nhìn chung, tôi có 50 bài làm xong

lần này tôi trả 25 cents

bởi vì tôi nghĩ công việc lần này khó hơn

Không hay là khi tôi nhận được câu trả lời

Đây, bạn sẽ thấy 6 câu trả lời
mà tôi có đôi chút thất vọng.

Tôi nghĩ bạn cũng đồng ý rằng
họ toàn tóm tắt về vài phương diện của TED

Nhưng theo tôi thì họ hơi nhạt nhẽo,

họ chỉ thấy một mặt nhất định của TED thôi.

Và tôi gần như muốn từ bỏ

nhưng đến một đêm, tôi thử chơi đùa những câu này
theo một cách mới

và tìm ra được một cách vô cùng hay.

Cách giải quyết là đây,

một dàn ý tóm tắt bằng 6 từ cho 1000 bài nói của TED

chỉ với giá $99.50

"Tại sao lại lo lắng?
Tôi lẽ ra nên tự hỏi"

Cám ơn mọi người rất nhiều

(vỗ tay)