Matematik ve Seks | Clio Creswell | TEDxSydney

Matematik ve seks derin bir şekilde iç içe geçmiştir. Dr. Clio Cresswell, matematiğin, seks hayatımızdaki örüntüleri ortaya çıkarmadan, belirli türden problemleri çözmede kullanılmasına ve bunların beynimizdeki evrimsel kökenlerini anlamaya kadar bilgilerini bizimle paylaşıyor.

[Konuşma cinsellik ögeleri içermektedir!]

Evet, böyle geç bir vakitte karşınıza
çıkacak o matematikçi benim.

(Kahkahalar)

Başlangıç için şu denkleme
dikkatle bakmanızı istiyorum.

Yani, tam şuradaki ilk orgazmın.

Ancak bunlar başarılı bir evliliğin

modelini gösteren çok karmaşık denklemler.

Bunlar çığır açan denklemler,

çünkü bu yüksek matematiğin,
romantizm alanında

gerçek anlamıyla ilk kullanılışı.

Bu formüller, yeni evlilerin
ilk altı sene boyunca

birlikte kalıp kalmayacağını,
%95 doğru tahmin ediyor.

Kadın için "W" ve koca için "H"

sembolleri olduğunu görebilirsiniz.

Yeni evlilerin aile ve para gibi
uyuşmazlık alanlarındaki

konuşmaları modellenmiş.

Daha sonra, bir partnerin diğerine

nasıl karşılık verdiğine bakılarak
tepkiler modellenmiş,

vücut dili dâhil.

Yüzeye çıkan şey ise
ilginç bir etki faktörü olmuş,

bu faktör sonda, şurada

ve aslında birbirine
en az karşılık veren çiftlerin

başarılı bir evlilik yürütme şansının

daha yüksek olduğu görülmüş.

Bunun anlamı --
(Kahkahalar)

"Bakıyorum bazılarınız
" Püf, bunu biliyoruz" diyor.

Yani, en az uzlaşma yapan çiftler

sonuçta daha uzun birliktelik yaşıyor.

Bu çok ilginç,

çünkü çoğu terapi
empati yapmaya dayanır.

Biraz önce güldün

ama belki eşin eve geldiğinde,
"Biliyorum sevgilim.

Dur ayaklarını ovalayıp sana
bir martini hazırlayayım" demiyorsun.

Çünkü aslında bunun en iyi yol
olmayabileceği ortaya çıktı.

Belki de en iyi yöntem
veya matematiğin söylediği,

yüksek standartlara
sahip olmak

ve bu standartlara ulaşmada
gidilecek yolu aramaktır.

Matematik, bir örüntü
(benzeşimlik) disiplinidir.

Gördüğünüz tüm semboller
aslında birer benzeşimliktir,

formüle örüntülerdir.

Matematiğin, fizik ve
mühendislik alanlarında

kullanılmasına çok aşinayız,

çünkü en fazla oralarda kullanıldılar.

Yani, e = mc2,
ta 1900'lerin başından kalma.

Aslında bir dönüşüm yaşanıyor.

80'lerde borsa analizlerinde,
risk analizlerinde matematiğin

yeni yeni işe dâhil olduğunu gördük.

1990 ve 2000'lerden beri ise matematiğin,

psikoloji, sosyoloji, antropoloji,
biyoloji gibi

bazen Sosyal Bilimler denen
disiplinlere girdiğini görüyoruz.

Her gün yeni bir matematik ortaya çıkıyor.

Size birkaç örnekle bunun
nasıl olduğunu hatırlatayım.

İşte birkaç yeni araştırma.

Burada antibiyotik kullanımı incelenmiş

ve antibiyotiklerin tüberküloz (verem)
hastalığında, hastayı

antibiyotik direnci oluşturmaksızın

tedavi etmede
nasıl uygulanacağı araştırılmış.

Birkaç hafta önce yayınlandı.

Bu araştırmada ise fikirlerin toplumda
nasıl yayıldığını incelenmiş:

Ne zaman birkaç fikir bir arada,
ne zaman büyük bir uzlaşma oluyor.

Bu biraz eski ama elimde değil,
en sevdiklerimden biri,

2009 yılından; mükemmel
çikolata nasıl üretilir.

Ağzında eriyen
ama elinde erimeyen.

Evet bunlar çok seksi eşitlikler,
eminim aynı fikirdesin.

Matematik bugünlerde kesinlikle
her yerde ama her yerde de kullanılıyor.

Şimdilerde aşk için bir eşitlik

görüyor olmamız hiç
sürpriz değil.

Aşk rezil bir şeydir.
Hepimiz bunu biliriz.

Evet, başlarda heyecanlı olursun

ama sonra çok korkarsın.
"Aman tanrım. Daha bitmedim"

Oturup telefona bakar,
"Lütfen çal!" dersin.

Sonra sana iki kelime mesaj atar

ve "Huh-huu, bu iş oldu." dersin.

(Kahkahalar)

Bu eşitlikler, hangi kişisel
özelliklerin, yüksek olasılıkla

yoldaşlık türü istikrarlı
bir aşk getirebileceğine bakıyor.

Çünkü bazı insanlar

aşkta sürekli gelgitler yaşar.

Charlie Sheen ile bir
ilişki yaşadığını düşün.

Bu hem bir maymunla
dans etmeye benzer,

hem de benzemezdi.

Matematiğe göre
çabucak kontrolden çıkardı.

Size şu kadarını söyleyeyim,

dikkat edeceğin şeylerden biri
eğer partnerin--

partnerini gözünüzde
büyütüp büyütmediğin.

Yani bazen partnerimize
ana baba gibi davranırız

"Ne kadar zeki. Ne kadar seksi.
Herkesin gözü adamın üstünde" gibi.

Her neyse..

(Kahkahalar)

Matematiğe biraz daha bakalım.

Şimdi, erkekler ortalama olarak
kadınlardan iki, üç veya dört kat

daha fazla kişiyle yattığını söylüyor ki

bu mantıksız bir durum.

(Kahkahalar)

Tamamen mantıksız.

Aklınızdaki soruyu biliyorum
"Fahişeler hesaba dahil mi?"

"Ya eski sevgilim?
O herkesle yatmıştı"

Hayır, bir adamın bir kadınla
yattığı her seferde--

diğer şeylerin ortalamaları var--

Ama yeterince çok örnek olduğunda

yaklaşık aynı olacaktır,
böyle farklı değil.

İşte bir örnek;

Bu Charlie Sheen; herkesle yatmış.

(Kahkahalar)

Sonraki erkek sadece bir
bir, bir, bir kişiyle.

Görüyorsunuz bu durumda
kadınların sonucu etkileniyor.

İlk kadın bir kişiyle.
Diğerleri 2 kişiyle yatmış

ve 2, 4 ,6, 8, 9. 9 bölü 5

ve sağ tarafta 5, 6, 7, 8, 9.
9 bölü 5.

Bir adamın bir kadınla yattığı her sefer

her iki tarafta genel toplama ekleniyor

Peki, bu fark neden?

Çünkü bu anketler gizli
ve isimler belirtilmiyor.

Öyle görünüyor ki bu tarz dolaşık
konularda insanlar acayip dürüst.

(Kahkahalar)

Bunun sayma stratejisi
ile ilgili olduğunu düşünüyoruz.

Eğer bir şeyi sayman istenirse
olduğundan az sayma eğiliminde olursun

ve eğer sayıyı tahmin etmen istenirse
olduğundan fazla tahmin etme eğiliminde.

Yani kadınlar şöyle yapar
" Justin, Brad

ve seksi pazuları olan adam, bu kadar."

Erkeklerse şöyle yapar
"Son 5 yıldır, yılda 20 kadınla"

Yani! (Kahkahalar) .

Bu verilerde en sevdiğim şey

erkeklerin sonuçlarının tamamı
5' e bölünebiliyordu.

(Kahkahalar)

Tabii ki bir matematikçi şöyle der
" İyi, hayır yalan söylüyorsun"

(Kahkahalar)

Biraz dalgalanmaya dönelim.

Kadınlarda şüphesiz
hormon dalgalanmaları olur.

Ve bu denklemler bir kadının
vücudundaki mekanizmalara bakıyor,

yani vücudun 28 gün geçtiğini
nereden biliyor?

Bu eşitlik, kadınların yola çıkmaya hazır
bütün o olgunlaşmamış yumurtalara

neden doğuştan sahip olduğunu
anlamaya dayalı.

Tamam, kadın hormonlarıyla ilgili
çok şey duyuyoruz,

ben erkeklerinkini de getirdim.

Bunlar... (Kahkahalar)

Bunlar gerçek, ben uydurmuyorum ki.

Bunlar beyinle testisler
arasındaki etkileşimi gösteriyor,

gün boyunca dalgalanmalar olurken.

(Kahkahalar)

Bunlar cidden gerçek.

Mesela, sabahları testesteron
zirveye ulaşıyor

ve akşamları hızla düşüyor.

Ama bu arada, her 2 veya 2,5 saatte bir

küçük zirveler yapıyor.

Yani bunun anlamı şu,
özellikle kadınlar bakımından:

Eğer bir erkek istediğin
iyiliği yapmadıysa

yarım saat bekle
ve tekrar iste, dene bakalım--

(Kahkahalar)

Bak bakalım, o düşüş anı bir geçsin.

Bunun bir nedeni var.

Zirve yapmasının da başka nedeni var.

Tamam bu çok eğlenceli,
yani matematik ve seks problemlerinden

saatlerce keyifle bahsedebilirim

ama benim asıl ilgi alanım
muhteşem beynimiz.

Soyut düşünebilmenin etkisi
ve soyut düşünebilmenin gücü.

Yani konuyu biraz değiştirip
size şöyle bir şey sorayım:

Eğer matematik çalışmadan önce
seks düşünsen

sence nasıl bir şey olur?

Çünkü aslında, bu dikkatini
darmadağın filan etmez,

aslında bu bazı beyinsel süreçlerde

daha iyi olmanı sağlar.

Beyinde iki tür ana süreç
olduğu anlaşıldı.

Ya yerel düşünürsün ya küresel.

Ya ağaçları ya ormanı.

Ve bir problem çözerken

çoğunlukla küresel (genel)
bir analizle başlarsın

ve sonra daha derine inip
çözüme giden ipuçları araman gerekir.

Son araştırmalarda şunu görmeye başladık

yaratıcı düşünme ve analitik düşünmenin
zıt olduğu ilintisi.

Ve dahası, bunun çok kolay

yönlendirilebileceği bulgusu.

Yani birine önce sevgiyi düşün
sonra problem çöz dendiğinde

genel düşünmede daha başarılı oluyor,

yani başlangıçta, yaratıcı kısımda.

Fakat birine seks düşün dendiğinde

problem çözme sürecinde
daha başarılı oluyor.

Bu kadar kolay.

Beni ilgilendiren büyük soru ise;

yaklaşık 2.000. yıl önce,
bütün dünyada,

birbirinden bağımsız yerlerde,
pat diye ortaya çıkan

ve pek çok kişinin
hayatta kafam basmıyor

dediği bu "matematik" denen şey nedir?

Burada pek birbiriyle
bağdaşmayan şeyler var.

Bu kadar yeni bir şeyi
bazı insanların beyinlerinin

birazcık artısı olmasıyla açıklayamayız.

Hayır, bu hiç mantıklı gelmiyor. Bu doğru
tetikleyicilerle karşılaşmakla ilgili.

Bu benim okul karnem,

Fransızca.

Annemle babam müthiş gezginlerdi
ve sürekli çılgın partiler ararlardı.

Esasında ben, üşütük, çılgın bir çiftin
muhafazakar evlatlarıyım.

Gördüğünüz gibi, Cannes'da yaşıyorduk
ve orada şahane partiler olurdu.

Ama daha önemlisi, görüyorsunuz;
matematiğim 20 üzerinden 2.

En iyi dersim ise 15
"Travaux Manuels et Technique"

yani el işi dersi.

(Kahkahalar)

Yani bence matematiksiz bir
hayatın neye benzediği çok açık.

Matematikle, 18 yaşında Avustralya'ya
geldiğimde tanıştım.

Hayatımda ilk kez bu kadar saf
ve bu kadar büyüleyici

bir şeyle bağlantı kuruyordum.

Yani bilirsiniz, benzeşimlik
(örüntü) tanıma

hayvanlarda çok temel bir yetenektir.

Yani bir sürüngen bile, bir şeyin

yenilecek mi, savaşılacak mı, yoksa
sevişilecek bir şey mi olduğunu bilir.

Bir deniz anası bile,
neresi yukarı neresi aşağı bilir.

Sayı olgusunun kökenleri

hayvanlar âleminin de
olmazsa olmazı.

Bir hayvan sürüsü,
diğer bir hayvan sürüsünün

daha kalabalık olup olmadığını bilir.

Bir fare, yiyecek almak için bir mandala

yaklaşık kaç kez
basması gerektiğini öğrenebilir.

"Yaklaşık" kelimesini
kullandığımı görüyorsunuz.

Çünkü bir farede bu içkin (yaradılıştan)
duyuları yakalayacak ve işleyecek

özfarkındalık ve dil yeteneği yoktur.

Yani fare mandala üç kez basıyorsa,
1, 2, 3 doğru yapıyor gibi gelir

ama 16 kez basıyorsa
zavallı fare aşırıya kaçıyor demektir,

bunun aşırı gittiğini bilmez.
Bizim durumumuz da benzerdir.

Sayamayacağımız şeylerle ilgili
bir deney yapıldığında

biz de farenin yaptığı hatanın
aynısını yaparız.

Biz daha ileri gittik.

2 + 5 = 5 + 2 gibi şeyler yaptık.

Sıraları değiştirebilirim
ama yine de aynı sonucu verir.

Biz daha da ileri gittik.

A + B = B + A

Bu formüldeki bütün sonsuz
sayıdaki rakamı veya rakamları

değiştirebilirim ve yine de
anlamı değişmez.

Görüyorsunuz, dil şeylere isim
vermekten çok daha ötesidir.

Sebep sonuç ilişkisini dil ile kurar,
temporal mantığımızı onunla çalıştırırız.

Söz dizimi kavrayışımızın en kesin
kullanım biçimi matematiktir.

Matematikle uğraşırken
ulaştığın her aşamada

benzeşimlikleri bağdaştırmanın
bir yolunu bulursun, belirsizlik yoktur.

Her aşamada yaptığın şey
çok kesindir,

her sınıflandırmada olan şeydir.
Doğru mu yanlış mı? Hepsi bu.

Norma uyuyor mu, uymuyor mu?
Çok açık, son derece kesin.

Matematik bu nedenle çok güçlüdür

ve cinsellik konusunda bile
sık kullanılma nedeni budur.

Ve bu kadar zor olmasının nedeni de

evrimimizin sınırlarını
sonuna kadar zorlamasıdır.

Onu kullanıyoruz,
yaradılıştan gelen duyularımızı

yapabildiğimiz en üst kesinlikte
işletiyoruz.

Yani biliyorsunuz, matematiğin

bütün dünyada birbirinden bağımsız
yerlerde ortaya çıkması nefes kesici.

İster savaşta ister barışta olsun,
insanlar bir araya geldiğinde

din, kültür, dil gibi şeylerde
uyuşmazlıklar yaşayabilir

ancak matematikleri, yani saf örüntüleri
tanımaları, tamamıyla uyumludur.

Görüyorsunuz, matematik
insanlığın tam kökeninden gelir.

Seks gibi, bütün kültürleri aşar.

Sizinle paylaşmak istediğim buydu.

Şehirdeki en seksi
hanımlar da sizlersiniz.

(Kahkahalar)

Çok teşekkür ederim.

(Alkışlar)