Return to Video

Γκιοτάκου: Η αρχαία Ιαπωνική τέχνη αποτύπωσης ψαριών - Κ. Έρικα Ντοτζ

  • 0:14 - 0:16
    Πόσο μεγάλο ήταν το ψάρι που έπιασες;
  • 0:16 - 0:17
    Τόσο μεγάλο;
  • 0:17 - 0:18
    Τόσο μεγάλο;
  • 0:18 - 0:20
    Τόσο μεγάλο;
  • 0:20 - 0:21
    Χωρίς φωτογραφικές αποδείξεις,
  • 0:21 - 0:24
    δεν υπάρχει τίποτα που να αποδεικνύει
    ότι πιάσατε κάτι μεγάλο,
  • 0:24 - 0:27
    και αυτό ήταν αλήθεια από την εμφάνιση της αλιείας.
  • 0:27 - 0:29
    Στην πραγματικότητα, εκατοντάδες χρόνια πριν,
  • 0:29 - 0:31
    πολύ πριν η φωτογραφία
    μπορέσει να συλλάβει τη στιγμή,
  • 0:31 - 0:33
    οι Ιάπωνες ψαράδες επινόησαν
    τον δικό τους τρόπο
  • 0:33 - 0:35
    για να καταγράψουν τα τρόπαια που ψαρεύαν.
  • 0:35 - 0:38
    Το ονόμασαν, Γκιοτάκου.
  • 0:38 - 0:41
    Το Γκιοτάκου είναι η αρχαία τέχνη
    της αποτύπωσης ψαριών
  • 0:41 - 0:43
    που προέρχεται από την Ιαπωνία
  • 0:43 - 0:44
    ως ένας τρόπος καταγραφής
    των τροπαίων που ψάρευαν
  • 0:44 - 0:47
    πριν από την σύγχρονη κάμερα.
  • 0:48 - 0:50
    Γκίο σημαίνει ψάρι
  • 0:50 - 0:52
    και τάκου σημαίνει εντύπωση.
  • 0:52 - 0:54
    Υπάρχουν αρκετές διαφορετικές ιστορίες σχετικά
  • 0:54 - 0:56
    με το πώς προέκυψε το Γκιοτάκου,
  • 0:56 - 0:57
    αλλά ουσιαστικά ξεκίνησε με τους ψαράδες
  • 0:57 - 1:00
    που χρειάζονταν έναν τρόπο
    για να καταγράφουν τα είδη και το μέγεθος
  • 1:00 - 1:03
    των ψαριών που έπιαναν πριν από 100 χρόνια.
  • 1:03 - 1:06
    Οι ψαράδες πήραν χαρτί, μελάνι και πινέλα
  • 1:06 - 1:07
    στο πέλαγος μαζί τους.
  • 1:07 - 1:10
    Έλεγαν ιστορίες για μεγάλες περιπέτειες
    στη θάλασσα.
  • 1:10 - 1:12
    Δεδομένου ότι οι Ιάπωνες έδειχναν σεβασμό
    σε ορισμένα ψάρια,
  • 1:12 - 1:15
    οι ψαράδες έπαιρναν ένα αποτύπωμα
    από τα ψάρια αυτά
  • 1:15 - 1:17
    και τα απελευθέρωναν.
  • 1:17 - 1:18
    Για να κάνουν το αποτύπωμα,
  • 1:18 - 1:21
    χρωμάτιζαν τα ψάρια με ατοξικό μελάνι sumi-e
  • 1:21 - 1:23
    και τα αποτύπωναν σε ρυζόχαρτο.
  • 1:23 - 1:25
    Με αυτόν τον τρόπο μπορούσαν να απελευθερωθούν
  • 1:25 - 1:27
    ή να καθαριστούν και να πουληθούν στην αγορά.
  • 1:27 - 1:30
    Οι πρώτες αποτυπώσεις σαν αυτήν
    ήταν μόνο για εγγραφές
  • 1:30 - 1:31
    με καμία επιπλέον λεπτομέρεια.
  • 1:31 - 1:33
    Παρά μόνο, στα μέσα του 1800
  • 1:33 - 1:35
    άρχισαν να ζωγραφίζουν λεπτομέρειες ματιών
  • 1:35 - 1:37
    και άλλα διακοσμητικά στοιχεία επάνω στις εκτυπώσεις.
  • 1:37 - 1:41
    Ένας διάσημος ευγενής, ο Λόρδος Σακάι,
    ήταν ένας φανατικός ψαράς,
  • 1:41 - 1:42
    και, όταν έκανε μια μεγάλη ψαριά,
  • 1:42 - 1:44
    ήθελε να διατηρήσει τη μνήμη
  • 1:44 - 1:46
    της μεγάλης κόκκινης τσιπούρας.
  • 1:46 - 1:50
    Για να γίνει αυτό, ανέθεσε σε ένα ψαρά
    να αποτυπώσει την ψαριά του.
  • 1:50 - 1:52
    Μετά από αυτό, πολλοί ψαράδες έφερναν
  • 1:52 - 1:55
    τις αποτυπώσεις Γκιοτάκου τους στον Λόρδο Σακάι,
  • 1:55 - 1:56
    και αν του άρεσε το έργο τους,
  • 1:56 - 1:58
    θα τους προσλάμβανε να αποτυπώνουν γι'αυτόν.
  • 1:58 - 2:01
    Πολλές αποτυπώσεις κρεμόντουσαν στο παλάτι
    κατά τη διάρκεια της περιόδου Έντο.
  • 2:01 - 2:04
    Μετά την περίοδο αυτή, το Γκιοτάκου
    δεν ήταν τόσο δημοφιλές
  • 2:04 - 2:07
    και άρχισε να ξεθωριάζει.
  • 2:07 - 2:09
    Σήμερα, το Γκιοτάκου έχει γίνει μια δημοφιλής μορφή τέχνης,
  • 2:09 - 2:10
    που χαίρει εκτίμησης από πολλούς.
  • 2:10 - 2:13
    Λέγεται ότι οι αποτυπώσεις
    φέρνουν καλή τύχη στους ψαράδες.
  • 2:13 - 2:16
    Αλλά η μορφή τέχνης είναι αρκετά διαφορετική
    από αυτή που ήταν.
  • 2:16 - 2:19
    Οι περισσότεροι καλλιτέχνες σήμερα μαθαίνουν
    μόνοι τους μέσω δοκιμής και λάθους.
  • 2:19 - 2:21
    Πριν ο καλλιτέχνης ξεκινήσει την αποτύπωση,
  • 2:21 - 2:24
    το ψάρι πρέπει να είναι έτοιμο για την αποτύπωση.
  • 2:24 - 2:26
    Καταρχάς ο καλλιτέχνης τοποθετεί το ψάρι
  • 2:26 - 2:28
    σε μια κοίλη επιφάνεια.
  • 2:28 - 2:29
    Τότε ο καλλιτέχνης απλώνει τα πτερύγια
  • 2:29 - 2:31
    και τα καρφιτσώνει στο ταμπλώ για να στεγνώσουν.
  • 2:31 - 2:34
    Στη συνέχεια, καθαρίζει το ψάρι με νερό.
  • 2:34 - 2:35
    Όταν έρθει η ώρα για την αποτύπωση,
  • 2:35 - 2:37
    υπάρχουν δύο διαφορετικές μεθόδοι.
  • 2:37 - 2:41
    Η έμμεση μέθοδος ξεκινά με επικόλληση
    υγρού υφάσματος ή χαρτιού
  • 2:41 - 2:43
    επάνω στο ψάρι χρησιμοποιώντας πάστα ρυζιού.
  • 2:43 - 2:45
    Στη συνέχεια, ο καλλιτέχνης χρησιμοποιεί ένα τόμπο,
  • 2:45 - 2:47
    ή ένα κομμάτι βαμβάκι καλυμμένο με μετάξι,
  • 2:47 - 2:51
    για να βάλει μελάνι στο ύφασμα ή στο χαρτί
    και να φτιάξει το αποτύπωμα.
  • 2:51 - 2:52
    Αυτή η μέθοδος απαιτεί μεγαλύτερη ικανότητα
  • 2:52 - 2:54
    και χρειάζειται μεγάλη προσοχή
  • 2:54 - 2:56
    κατά το τράβηγμα του χαρτιού από το ψάρι
  • 2:56 - 2:59
    ώστε να μην σκιστεί το χαρτί.
  • 2:59 - 3:00
    Στην άμεση μέθοδο,
  • 3:00 - 3:02
    ο καλλιτέχνης χρωματίζει απευθείας στο ψάρι,
  • 3:02 - 3:06
    και στη συνέχεια πιέζει απαλά
    το υγρό ύφασμα ή χαρτί στο ψάρι.
  • 3:06 - 3:07
    Με αυτές τις δύο μεθόδους,
  • 3:07 - 3:09
    δεν υπάρχουν δύο όμοιες αποτυπώσεις,
  • 3:09 - 3:12
    αλλά και οι δύο αποκαλύπτουν
    συγκλονιστικές εικόνες των ψαριών.
  • 3:12 - 3:13
    Για την τελευταία πινελιά,
  • 3:13 - 3:15
    ο καλλιτέχνης χρησιμοποιεί ένα χτύπημα,
    ή μια σφραγίδα,
  • 3:15 - 3:17
    και υπογράφει το έργο του
  • 3:17 - 3:18
    και μπορεί να το κρατήσει ψηλά και να πει,
  • 3:18 - 3:21
    «Το ψάρι ήταν ακριβώς τόσο μεγάλο!»
Title:
Γκιοτάκου: Η αρχαία Ιαπωνική τέχνη αποτύπωσης ψαριών - Κ. Έρικα Ντοτζ
Speaker:
K. Erica Dodge
Description:

Δείτε ολόκληρο το μάθημα: http://ed.ted.com/lessons/gyotaku-the-ancient-japanese-art-of-printing-fish-k-erica-dodge

Πώς ψαράδες κατέγραφαν τα τρόπαια που ψαρεύαν πριν από την εφεύρεση της φωτογραφίας; Στο 19ο αιώνα στην Ιαπωνία, τα αλιευτικά σκάφη ήταν εξοπλισμένα με ρυζόχαρτο, sumi-e μελάνι και πινέλα για να δημιουργήσουν τα γκιοτάκου: περίτεχνες αποτυπώσεις φρέσκων ψαριών. Η Κ. Έρικα Ντοτζ αφηγείται την ιστορία αυτής της ανταγωνιστικής κουλτούρας της αλιείας, καθώς και μερικές συμβουλές για το πώς να κάνετε τις δικές σας γκραβούρες.

Μάθημα από την Κ. Έρικα Ντοτζ, κινούμενη εικονογράφηση από τον Φράνκο Μπαροέτα.
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
03:38

Greek subtitles

Revisions Compare revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.