-
Zrobiłem mały błąd w filmiku
-
o łańcuchu transportu elektronów.
-
Teraz chciałbym go sprostować.
-
Będzie to też okazja do wprowadzenia kilku pojęć,
-
o których zapomniałem wspomnieć poprzednio.
-
Kiedy opisywałem łańcuch transportu elektronów,
-
pamiętacie, w cząsteczce NADH mamy
-
elektrony, które są przenoszone na inne cząsteczki.
-
Podczas tej wędrówki wytracają swoją energię
-
i uwalniają ją.
-
Ostatnim akceptorem elektronów w łańcuchu jest atom tlenu.
-
W tym miejscu tlen ulega redukcji.
-
Jeśli przyjrzycie się obu stronom tego równania, zobaczycie,
-
że potrzebuję dwóch atomów wodoru.
-
Jeśli mam dwa atomy wodoru w cząsteczce wody po prawej stronie równania,
-
to potrzebuję też dwóch atomów wodoru po lewej stronie.
-
Czyli tutaj powinny być dwa atomy wodoru.
-
To właśnie ten drobny błąd
-
w ostatnim filmiku.
-
Mam też szansę, żeby wprowadzić trochę
-
nowych terminów.
-
Ten cały proces nazywamy utlenianiem.
-
Kiedy NADH traci atom wodoru, utlenia się.
-
Według definicji utlenianie to utrata elektronów,
-
ale kiedy NADH traci wodór, to traci też okazję do
-
zagarnięcia elektronu należącego do atomu wodoru.
-
Wobec tego cały łańcuch transportu elektronów polega na tym,
-
że kolejne cząsteczki przekazują sobie elektrony i utleniają się,
-
aż elektrony trafią na ostatni akceptor i powstanie cząsteczka wody.
-
Przekazywanie elektronów to po prostu,
-
mówiąc ogólnie, utlenianie.
-
Drugi element łańcucha transportu elektronów,
-
właściwie powinniśmy traktować te reakcje jako
-
osobny proces - są to reakcje, podczas których
-
powstaje ATP.
-
Przyłączanie grupy fosforanowej do dowolnej cząsteczki
-
nazywamy fosforylacją.
-
Fosforylacja.
-
Wobec tego cały proces powstawania ATP
-
towarzyszący łańcuchowi transportu elektronów --
-
Podczas transportu elektronów uwalniana jest energia,
-
która jest wykorzystywana do utworzenia gradientu protonów wodoru.
-
Dzięki tej energii protony są wypompowywane do przestrzeni między błonami mitochondrium
-
tak tworzy się gradient protonów, które chcą z powrotem dostać się do
-
matriks mitochondrialnej i przechodzą przez błonę dzięki
-
syntazie ATP.
-
Ten sposób powstawania ATP nazywamy
-
fosforylacją oksydacyjną.
-
Fosforylacja oksydacyjna.
-
Dobrze znać ten termin.
-
Możecie się z nim spotkać na różnych egzaminach.
-
Nazywamy go tak, ponieważ
-
gradient protonów powstaje dzięki procesom utleniania.
-
Każda z tych cząsteczek zostaje utleniona podczas transportu elektronów,
-
kiedy traci atom wodoru albo
-
elektrony.
-
Dzięki temu powstaje gradient protonów.
-
Dzięki temu gradientowi, podczas chemiosmozy,
-
dochodzi do fosforylacji.
-
Kolejne słowo do zapamiętania.
-
Chemiosmoza to selektywny transport protonów
-
wodoru przez błonę z wytworzeniem ATP.
-
Znajdująca się w błonie syntaza ATP nie przepuści do matriks
-
mitochondrium dowolnej cząsteczki.
-
Przejdą przez nią tylko protony wodoru.
-
Transport protonów wodoru przez błonę z udziałem
-
syntazy ATP nazywamy chemiosmozą.
-
Chemiosmoza.
-
Kolejne słowo, które warto znać.
-
Cały ten proces nazywamy fosforylacją
-
oksydacyjną.
-
Utlenianie i fosforylacja nie zachodzą jednocześnie.
-
Dzięki utlenianiu powstaje energia potrzebna do
-
wyrzucenia protonów przez błonę.
-
Natomiast fosforylacja zachodzi wtedy, kiedy protony
-
dzięki chemiosmozie wracają do wnętrza mitochondrium, zmieniając budowę
-
syntazy ATP, tak, że możliwe jest dołączenie reszty fosforanowej do ADP.
-
Możemy to porównać
-
z fosforylacją substratową,
-
skoro już mam nastrój na wprowadzanie nowych pojęć.
-
Fosforylacja substratowa.
-
Mamy z nią do czynienia, gdy ATP powstaje
-
bezpośrednio podczas glikolizy i cyklu Krebsa.
-
Podczas glikolizy i cyklu Krebsa.
-
Wtedy pojawia się enzym, który
-
pozwala na syntezę ATP bez udziału
-
chemiosmozy czy gradientu protonowego.
-
Wyobraźcie sobie enzym -
-
dużą cząsteczkę białka.
-
Ta cząsteczka ma tutaj przyłączone ADP
-
z dwiema resztami fosforanowymi.
-
W innej części cząsteczki enzymu może przyłączyć się
-
wolna grupa fosforanowa, ten enzym
-
bez udziału chemiosmozy czy utleniania, tworzy
-
prawdopodobnie w połączeniu z innymi reakcjami,
-
którym towarzyszy uwalnianie energii, a które zachodzą
-
w innych miejscach cząsteczki enzymu --
-
Wyobraźcie sobie taką reakcję, gdzieś tutaj, ta energia
-
prowadzi do zmiany struktury cząsteczki enzymu.
-
To nie zachodzi dokładnie w ten sposób,
-
ale tak można to zilustrować.
-
Wtedy cząsteczka ADP i reszta fosforanowa zostają zetknięte ze sobą.
-
Jeżeli do syntezy ATP dochodzi dzięki działaniu enzymu,
-
bez chemiosmozy, która może zajść dzięki wcześniejszemu procesowi utleniania,
-
tak jak w łańcuchu transportu elektronów, mówimy
-
o fosforylacji substratowej.
-
Substratami nazywamy cząsteczki, które przyłączają się do
-
enzymu i dzięki niemu zbliżają się do siebie.
-
Mam nadzieję, że uznacie ten krótki filmik
-
za przydatny.
