< Return to Video

De mythe van Herakles: 12 werken in 8 bits - Alex Gendler

  • 0:11 - 0:12
    Herakles,
  • 0:12 - 0:16
    zoon van Zeus,
    en kampioen der mensheid,
  • 0:16 - 0:18
    was vol afschuw toen hij zich realiseerde
  • 0:18 - 0:22
    dat hij kort daarvoor
    de ergste misdaad denkbaar had gepleegd.
  • 0:22 - 0:24
    De godin Hera,
  • 0:24 - 0:25
    die Herakles verfoeide
  • 0:25 - 0:28
    omdat hij werd geboren
    uit het overspel van haar echtgenoot,
  • 0:28 - 0:32
    had hem middels een tijdelijke vloek
    met razernij vervuld --
  • 0:32 - 0:35
    en zijn eigen familie was het slachtoffer.
  • 0:35 - 0:40
    Verteerd door verdriet
    bezocht Herakles het Orakel van Delphi,
  • 0:40 - 0:44
    volgens wie hij het pad der boetedoening
    bij zijn neef kon vinden,
  • 0:44 - 0:46
    koning Eurystheus van Tiryns,
  • 0:46 - 0:48
    een gunsteling van Hera.
  • 0:48 - 0:54
    Eurystheus hoopte Herakles te vernederen
    met tien onmogelijke taken
  • 0:54 - 0:59
    die hem tegenover machtige monsters
    en onmetelijke krachten zouden stellen.
  • 1:00 - 1:04
    De koning creëerde echter een setting
    voor een epische reeks avonturen
  • 1:04 - 1:08
    die als de werken van Herakles
    bekend zijn komen te staan.
  • 1:09 - 1:13
    Het eerste werk was het doden
    van de leeuw van Nemea,
  • 1:13 - 1:16
    welke vrouwen had ontvoerd
    en strijders had verslonden.
  • 1:17 - 1:21
    Zijn gouden vacht
    was ongevoelig voor pijlen,
  • 1:21 - 1:24
    maar Herakles dreef de leeuw
    in zijn donkere grot in het nauw,
  • 1:24 - 1:26
    sloeg hem met een knuppel bewusteloos
  • 1:26 - 1:28
    en wurgde hem met zijn blote handen.
  • 1:29 - 1:33
    Hij vond echter niets scherps
    om het beest te villen,
  • 1:33 - 1:38
    totdat de godin Athena adviseerde
    een van zijn eigen klauwen te gebruiken.
  • 1:38 - 1:43
    De leeuwenhuid dragend
    keerde Herakles terug naar Tiryns,
  • 1:43 - 1:48
    waardoor koning Eurystheus zo erg schrok
    dat hij zich in een wijnkruik verstopte.
  • 1:48 - 1:53
    Herakles werd opgedragen zijn trofeeën
    voortaan op veilige afstand te tonen.
  • 1:54 - 1:57
    Het tweede doel was de Hydra van Lerna,
  • 1:57 - 2:00
    een reusachtig serpent met vele hoofden.
  • 2:00 - 2:02
    Herakles vocht fel,
  • 2:02 - 2:06
    maar steeds als hij een kop afhakte,
    groeiden er twee terug.
  • 2:07 - 2:08
    De strijd was uitzichtloos,
  • 2:08 - 2:13
    totdat zijn neef Iolaos op het idee kwam
    de nekken met vuur dicht te schroeien,
  • 2:13 - 2:15
    zodat de koppen niet terug zouden groeien.
  • 2:16 - 2:20
    De resten van het dode serpent
    vormden het sterrenbeeld Waterslang.
  • 2:21 - 2:22
    In plaats van het te doden,
  • 2:22 - 2:26
    moest Herakles het volgende dier
    levend proberen te vangen.
  • 2:26 - 2:31
    De hinde van Keryneia was een hinde
    die sneller dan een pijl kon rennen.
  • 2:32 - 2:35
    Herakles volgde haar spoor een jaar lang
  • 2:35 - 2:39
    en ving haar uiteindelijk
    in het noordelijk gelegen Hyperborea.
  • 2:39 - 2:42
    Het dier bleek gewijd te zijn aan Artemis,
  • 2:42 - 2:43
    de godin van de jacht,
  • 2:43 - 2:45
    dus zwoer Herakles
    het dier terug te brengen.
  • 2:46 - 2:50
    Toen Eurystheus de hinde zag,
    eiste hij haar te mogen houden,
  • 2:50 - 2:54
    maar toen Herakles haar losliet,
    rende het dier meteen naar zijn meesteres.
  • 2:54 - 2:59
    Bijgevolg voltooide Herakles zijn taak
    zonder zijn belofte te breken.
  • 3:00 - 3:04
    De vierde missie was het vangen
    van het Erymantische zwijn,
  • 3:04 - 3:06
    dat vele velden had verwoest.
  • 3:07 - 3:10
    Op advies van de wijze centaur Cheiron
  • 3:10 - 3:13
    joeg Herakles het dier
    een dikke laag sneeuw in.
  • 3:14 - 3:17
    Bij de vijfde taak waren er geen dieren --
  • 3:17 - 3:18
    alleen hun restjes.
  • 3:19 - 3:23
    De stallen waar koning Augeias
    zijn enorme aantallen goddelijk vee hield,
  • 3:23 - 3:26
    waren in geen jaren onderhouden.
  • 3:26 - 3:30
    Herakles beloofde deze
    in één dag schoon te maken
  • 3:30 - 3:32
    als hij een tiende
    van het vee mocht hebben.
  • 3:33 - 3:35
    Augeias verwachtte dat de held zou falen,
  • 3:35 - 3:41
    maar Herakles groef enorme geulen
    om twee naburige rivieren om te leiden,
  • 3:41 - 3:44
    zodat deze de stallen
    brandschoon zouden spoelen.
  • 3:45 - 3:48
    Daarna volgden nog eens
    drie beestachtige vijanden,
  • 3:48 - 3:51
    ieder een slimme strategie
    om verslagen te worden verlangend.
  • 3:51 - 3:57
    De vleesetende Stymphaliden
    nestelden in een ondoordringbaar moeras,
  • 3:57 - 4:02
    maar Herakles gebruikte Athena's rammelaar
    om hen de lucht in te jagen,
  • 4:02 - 4:04
    waarna hij hen neerschoot.
  • 4:05 - 4:09
    Geen sterveling kon op
    tegen de losgeslagen stier van Kreta,
  • 4:09 - 4:12
    maar een wurggreep van achteren
    gaf de doorslag.
  • 4:13 - 4:15
    En de verknipte koning Diomedes,
  • 4:15 - 4:19
    die zijn paarden had getraind
    om zijn gasten te verslinden,
  • 4:19 - 4:21
    kreeg een koekje van eigen deeg
  • 4:21 - 4:24
    toen Herakles hem
    in zijn eigen stallen smeet.
  • 4:25 - 4:30
    Het feestmaal kalmeerde de dieren zodanig
    dat Herakles hun mond kon dichtbinden.
  • 4:31 - 4:34
    Het negende werk had echter
    betrekking op iemand
  • 4:34 - 4:36
    die vele malen gevaarlijker was
    dan eender welk beest --
  • 4:36 - 4:37
    Hippolyte,
  • 4:37 - 4:39
    koningin van de Amazones.
  • 4:40 - 4:42
    Herakles moest de gordel terughalen
  • 4:42 - 4:45
    welke ze had gekregen van haar vader Ares,
  • 4:45 - 4:46
    de god van de oorlog.
  • 4:46 - 4:49
    Hij zeilde naar het land van de Amazones,
  • 4:49 - 4:50
    Thermiskyra,
  • 4:50 - 4:52
    klaar om te strijden --
  • 4:52 - 4:55
    maar de koningin was zo onder de indruk
    van de held en zijn heldendaden
  • 4:55 - 4:57
    dat ze de gordel vrijwillig afstond.
  • 4:58 - 5:05
    Als tiende werk moest Herakles
    magisch rood rundvee roven bij Geryones,
  • 5:05 - 5:08
    een reus met drie hoofden
    en drie lichamen.
  • 5:09 - 5:13
    Onderweg ergerde Herakles zich zo
    aan de hitte van de Libische woestijn
  • 5:13 - 5:15
    dat hij een pijl naar de zon schoot.
  • 5:16 - 5:20
    Zonnegod Helios bewonderde
    de kracht van de held
  • 5:20 - 5:24
    en leende hem zijn strijdwagen
    voor de reis naar het eiland Erytheia.
  • 5:24 - 5:29
    Aldaar bevocht Herakles Geryones' herder
    en diens tweekoppige hond,
  • 5:29 - 5:32
    alvorens de reus zelf te doden.
  • 5:32 - 5:34
    Dat had het einde moeten zijn --
  • 5:34 - 5:38
    maar Eurystheus verklaarde
    dat twee werken niet geldig waren:
  • 5:38 - 5:42
    de Hydra, omdat Iolaos
    Herakles had geholpen deze te doden,
  • 5:42 - 5:45
    en de stallen, omdat hij
    een betaling had geaccepteerd.
  • 5:45 - 5:49
    Dus vertrok de held voor zijn elfde taak:
  • 5:49 - 5:53
    gouden appels uit de tuin
    van de Hesperiden halen.
  • 5:54 - 5:58
    Herakles ving eerst
    de oude man van de zee --
  • 5:58 - 6:00
    en gijzelde de van gedaante
    verwisselende god,
  • 6:00 - 6:03
    totdat deze de locatie
    van de tuin prijsgaf.
  • 6:03 - 6:08
    Daar aangekomen vond de held
    de hemelgewelf torsende Titan Atlas.
  • 6:08 - 6:13
    Herakles bood aan dit over te nemen
    als Atlas de appels zou halen.
  • 6:13 - 6:15
    Atlas stemde gretig in,
  • 6:15 - 6:19
    maar Herakles haalde een truc uit
    om weer met hem van plaats te wisselen,
  • 6:19 - 6:21
    en ontsnapte met de appels in zijn hand.
  • 6:22 - 6:27
    Het twaalfde en tevens laatste werk
    was het terugbrengen van Kerberos,
  • 6:27 - 6:30
    een driekoppige, dodenrijk bewakende hond.
  • 6:31 - 6:34
    Geholpen door Hermes en Athena
  • 6:34 - 6:37
    daalde Herakles neer
    en ontmoette Hades in eigen persoon.
  • 6:37 - 6:40
    De heer des doods stond toe
    dat Herakles het beest zou meenemen,
  • 6:40 - 6:42
    mits hij dit zonder wapens zou doen,
  • 6:42 - 6:46
    hetgeen hem lukte door de drie koppen
    tegelijkertijd te grijpen.
  • 6:47 - 6:50
    Toen hij de geschokte Eurystheus
    de hond toonde,
  • 6:50 - 6:54
    verklaarde de koning
    de dienstverlening afgerond.
  • 6:56 - 6:58
    Na twaalf jaar zwoegen,
  • 6:58 - 7:01
    had Herakles de tragische dood
    van zijn familie goedgemaakt
  • 7:01 - 7:04
    en een plaats in het pantheon verworven.
  • 7:05 - 7:08
    Maar zijn overwinning
    droeg een hogere betekenis dan dat.
  • 7:08 - 7:12
    Door de chaotische en monstrueuze machten
    van de wereld te overwinnen,
  • 7:12 - 7:18
    had de held hetgeen was overgebleven
    van de oerorde van de Titanen weggevaagd,
  • 7:18 - 7:21
    plaats makend voor een orde
    waarin de mensheid kon gedijen.
  • 7:21 - 7:23
    Middels zijn werken
  • 7:23 - 7:28
    temde Herakles 's werelds waanzin
    door te boeten voor die van hemzelf.
Title:
De mythe van Herakles: 12 werken in 8 bits - Alex Gendler
Speaker:
Alex Gendler
Description:

Bekijk de hele les op: https://ed.ted.com/lessons/the-myth-of-hercules-12-labors-in-8-bits-alex-gendler

Herakles -- zoon van Zeus, en kampioen der mensheid -- had vervuld van razernij door een tijdelijke vloek net de ergste misdaad denkbaar gepleegd. Als boetedoening voor de dood van zijn familie moest Herakles twaalf onmogelijke taken die hem tegenover machtige monsters en onmetelijke krachten zouden stellen, voltooien. Alex Gendler vertelt over deze epische reeks avonturen.

Les door Alex Gendler, geregisseerd door Jérémie Balais & Jeff Le Bar.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
07:42
Oeds Eilander edited Dutch subtitles for The myth of Hercules
Oeds Eilander approved Dutch subtitles for The myth of Hercules
Oeds Eilander edited Dutch subtitles for The myth of Hercules
Oeds Eilander edited Dutch subtitles for The myth of Hercules
Peter van de Ven accepted Dutch subtitles for The myth of Hercules
Peter van de Ven edited Dutch subtitles for The myth of Hercules
Oeds Eilander edited Dutch subtitles for The myth of Hercules
Oeds Eilander edited Dutch subtitles for The myth of Hercules
Show all

Dutch subtitles

Revisions Compare revisions