De beste statistieken die je ooit zag

Je hebt data nog nooit op deze manier gepresenteerd gezien. Statistieken-goeroe Hans Rosling ontkracht mythen over zogenaamde "ontwikkelingslanden" met het drama en de urgentie van een sportcommentator.

Ongeveer 10 jaar geleden
begon ik wereldontwikkeling te doceren

aan Zweedse bachelorstudenten.

Dit deed ik na 20 jaar doorgebracht
te hebben met Afrikaanse instellingen

die honger in Afrika bestudeerden.

Ze mochten dus aannemen
dat ik wat wist over de wereld.

Ik begon in onze medische universiteit,
het Karolinska Instituut,

met een bachelorcollege
Wereldwijde Gezondheid.

Maar als je zo'n kans krijgt
word je een beetje nerveus.

Ik dacht, deze studenten
die naar ons toekomen

hebben de hoogst mogelijke cijfers
binnen het Zweedse onderwijssysteem

dus misschien weten ze alles
wat ik ze ga doceren al.

Ik deed dus een test bij de start.

Een van de vragen waarvan ik
veel heb geleerd was deze:

"Welk land heeft de hoogste
kindersterfte van deze vijf paren?"

Ik stelde ze zo samen
dat in elk paar landen,

de één dubbel zoveel
kindersterfte heeft als de andere.

Dit betekent dat het verschil groter is
dan de onzekerheid van de statistieken.

Ik zal jullie geen toetsvragen voorleggen,

maar Turkije scoort het hoogst,
Polen, Rusland, Pakistan en Zuid-Afrika.

En dit zijn de resultaten
van de Zweedse studenten.

Ik berekende het betrouwheidsinterval.

Dat was vrij klein en daar
werd ik natuurlijk gelukkig van:

1.8 van de 5 antwoorden correct.

Dat betekende dat er plaats was voor
een professor Internationale Gezondheid --

en voor mijn college. (Gelach)

Op een late avond, toen ik
het rapport aan het opstellen was

deed ik pas echt mijn ontdekking.

Ik heb aangetoond dat Zweedse topstudenten

statistisch significant minder weten
over de wereld dan chimpansees.

(Gelach)

De chimpansee zou de helft goed scoren

als ik hem twee bananen zou geven
met Sri Lanka en Turkije er op.

De studenten zijn daar nog niet.
Mijn probleem was niet onwetendheid,

maar ingeprente misvattingen.

Ik deed ook een onethisch onderzoek
onder de professoren van het Instituut.

(Gelach)

-- dat de Nobelprijs in medicijnen uitreikt --

en ze scoren even goed als de chimpansee.

(Gelach)

Toen besefte ik dat er
nood aan communicatie was,

omdat de beschikbare informatie
over wat er gebeurt in de wereld

en de gezondheid van kinderen
van elk land eigenlijk erg goed is.

We maakten deze software
die het zo weergeeft:

elke bubbel is een land.

Dit land hier is China. Dit is India.

De grootte van de bubbel is de bevolking,
en op deze as staat de vruchtbaarheid.

Want mijn studenten zeiden,

als ze de wereld bekeken, en ik hen vroeg:

"Hoe kijk je echt tegen de wereld aan?"

Nou, ten eerste ontdekte ik
dat het studieboek vooral Kuifje was.

(Gelach)

En ze antwoordden:
"De wereld is nog steeds 'wij' en 'zij'.

Wij zijn de westerse wereld,
zij zijn de derde wereld."

"Wat bedoel je met
de westerse wereld?", vroeg ik.

"Een lang leven en een klein gezin,

en de derde wereld betekent
kort leven en groot gezin".

Dus dit kon ik laten zien.

Ik zet vruchtbaarheid hier:
het aantal kinderen per vrouw,

een, twee, drie, vier,
tot ongeveer acht kinderen per vrouw.

We hebben hele goede data
sinds rond 1960

over de grootte van families
in alle landen.

De foutenmarge is klein.

Hier zet ik levensverwachting bij de geboorte,

vanaf 30 jaar tot,
in sommige landen, ongeveer 70 jaar.

In 1962 was er een groep van landen hier.

De geïndustrialiseerde landen
hadden kleine families en leefden lang.

En dit waren de ontwikkelingslanden:

zij hadden grote families
en relatief korte levens.

Maar wat is er gebeurd sinds 1962?
Die verandering willen we zien.

Hebben de studenten gelijk?
Nog steeds twee soorten landen?

Of hebben de ontwikkelingslanden kleinere families en zitten ze hier?

Of leven ze langer en zitten ze hier?

We gaan kijken.
De wereld staat hier stil.

Dit zijn allemaal VN-statistieken.

Hier gaan we. Zie je dat daar?

Dat is China, de gezondheid zakt
en stijgt daar weer.

Al de groene Latijns-Amerikaanse landen
krijgen kleinere families.

De gele landen hier
zijn de Arabische landen.

Ze krijgen langer leven,
maar geen grotere families.

De Afrikanen zijn de groene
en die blijven nog hier beneden.

Dit is India. Indonesië beweegt vrij snel.

(Gelach)

In de 80er jaren zie je Bangladesh hier,
nog bij de Afrikaanse landen.

Maar nu, Bangladesh --
het is een wonder in jaren '80:

de imams beginnen
voorbehoedsmiddelen te promoten.

Ze gaan omhoog naar die hoek.

En in de jaren 90
is er de verschrikkelijke Aids-epidemie

die de levensverwachting
van de Afrikaanse landen laat dalen.

Alle anderen bewegen omhoog die hoek in,

waar we lange levens
en kleine families hebben.

En we hebben een compleet nieuwe wereld.

(Applaus)

Laat mij een vergelijking maken
tussen de Verenigde Staten en Vietnam.

1964: Amerika had
kleine families en lange levens,

Vietnam had grote families en korte levens.
En dit is wat er gebeurde.

De gegevens tijdens de oorlog
laten zien dat zelfs met al de doden,

er een stijgende levensverwachting was.

Aan het eind van het jaar
begon gezinsplanning in Vietnam

en kregen ze kleinere families.

In de V.S. kregen ze langere levens,

en behielden ze de familiegrootte.

In de jaren 80 gaven ze het communisme op
en gingen ze over op een markteconomie,

en het gaat zelfs sneller in het sociale leven.

Vietnam heeft tegenwoordig dezelfde
levensverwachting en familiegrootte

hier in Vietnam, 2003,
als in de Verenigde Staten in 1974,

aan het einde van de oorlog.

Ik denk dat we allemaal --
als we niet naar de gegevens kijken --

de overweldigende verandering
in Azië onderschatten,

dat eerst sociaal veranderde
voordat de economie volgde.

Laten we overgaan op een andere manier

om de verdeling weer te geven
van het wereldinkomen.

Eén Dollar, 10 Dollar
en 100 Dollar per dag.

Er zit geen gat meer tussen rijk en arm.
Dit is een mythe.

Er zit een kleine bult hier,
maar er zitten overal mensen.

En als we kijken waar al het geld
terecht komt -- het inkomen --

dit is 100 procent van het jaarlijkse wereldinkomen.

De rijkste 20 procent verdient
ongeveer 74 procent hiervan.

De armste 20 procent
verdient ongeveer 2 procent.

Dit laat zien dat het concept
ontwikkelingslanden erg twijfelachtig is.

We denken over ontwikkelingshulp
dat de mensen hier deze mensen helpen.

Maar in het midden hebben we
het grootste deel van de wereldbevolking,

met 24 procent van het inkomen.

We hebben het op andere
manieren gehoord. En wie zijn dit?

Waar zijn de verschillende landen?
Ik kan u Afrika laten zien.

Dit is Afrika.

Tien procent van de wereldbevolking.
Grotendeels in armoede.

Dit is de OESO. De rijke landen.
De countryclub van de VN.

Zij zitten hier aan deze kant.
Een flinke overlap van Afrika met de OESO.

Dit is Latijns-Amerika.
Ze hebben hier alles,

van de armsten tot de rijksten,
in Latijns-Amerika.

En daaroverheen kunnen we Oost-Europa,
Oost-Azië en Zuid-Azië projecteren.

En hoe zag het eruit rond 1970?
Toen was er meer sprake van een bult.

De meeste absoluut armen waren Aziaten.

Het probleem in de wereld was armoede in Azië.

En als ik de wereld laat verdergaan,
zal je zien dat de bevolking toeneemt,

en er honderden miljoenen Aziaten
uit de armoede geraken en sommige anderen

in de armoede, en dit is
het patroon dat we vandaag hebben.

De beste projectie van de Wereldbank
is dat dit zal gebeuren.

We zullen geen verdeelde wereld hebben.
De meeste mensen zullen in het midden zitten.

Nu is dit een logaritmische schaal,

maar ons economische concept
is procentuele groei.

We zien het als de kans
op procentuele groei.

Als ik dit verander en BNP per hoofd neem
in plaats van gezinsinkomen,

en ik vervang deze individuele data
door regionale data van het BBP,

en ik neem de regio's hier beneden --
de omvang van de bubbel is de bevolking.

Je hebt de OESO hier,
en Sub-Saharisch Afrika daar,

en we nemen de Arabische staten hier uit,

die komen uit Afrika en Azië,
en we zetten ze apart,

en we vergroten deze as,
en ik voeg hier een nieuwe dimensie toe,

met de sociale waarden, kinderoverlevingskans.

Ik heb nu geld op die as, en de kans
op overleven van de kinderen daar.

In sommige landen leven 99,7 procent
van de kinderen tot 5 jaar.

In andere maar 70.

En hier lijkt een kloof te zitten tussen
de OESO, Latijns-Amerika, Oost-Europa,

Oost-Azië, de Arabische staten,
Zuid-Azië en Sub-Saharisch Afrika.

Het verband tussen kinderoverlevingskans
en geld is heel sterk.

Laat me Sub-Saharisch Afrika uitsplitsen.
Beneden slechte, boven betere gezondheid.

Ik kan hier Sub-Saharisch Afrika
in zijn landen opsplitsen.

Als uit uiteenspat is de omvang
van de landenbubbel de bevolkingsgrootte.

Hierbeneden is Sierra Leone.
Daarboven Mauritius,

het eerste land zonder handelsgrenzen,
en ze konden hun suiker verkopen.

en hun textiel, tegen dezelfde voorwaarden
als de Europeanen en Noord-Amerikanen.

Er zijn grote verschillen in Afrika.
Ghana staat hier in het midden.

In Sierra Leone: humanitaire hulp.

In Oeganda: ontwikkelingshulp.
Hier: tijd om te investeren.

Daar kan je met vakantie gaan.

Er is zeer veel variatie binnen Afrika
die we bijna nooit zien,

het is allemaal gelijk.

Ik kan Zuid-Azië hier opsplitsen.
India is de grote bubbel in het midden.

Een groot verschil tussen
Afghanistan en Sri Lanka.

Ik kan de Arabische staten splitsen.
Hetzelfde klimaat, cultuur en religie.

Zeer grote verschillen, zelfs tussen buren.
Jemen: burgeroorlog.

Verenigde Arabische Emiraten:
geld dat goed en gespreid besteed is.

Niet zoals de mythe.

Inbegrepen zijn alle kinderen
van de buitenlandse arbeiders in het land.

Data zijn vaak beter dan je denkt.
Vele mensen zeggen dat ze slecht zijn.

Er is een marge van onzekerheid,
maar we zien het verschil:

Cambodja, Singapore.
De verschillen zijn veel groter

dan de zwakte van de data.

Oost-Europa: lang een Sovjeteconomie,
maar ze komen er 10 jaar later

heel, heel anders uit. Daar is Latijns-Amerika.

Tegenwoordig is Cuba niet het enige
gezonde land in Latijns-Amerika.

Chili zal over enkele jaren
lagere kindersterfte dan Cuba hebben.

Hier hebben we rijke landen in de OESO.

We hebben hier het hele patroon
van de wereld, dat min of meer zo is.

Als we het bekijken, hoe het eruit ziet --
de wereld in 1960. Het begint te bewegen.

1960 Dit is Mao Zedong. Hij bracht
China gezondheid. Toen stierf hij.

Deng Xiaoping bracht China geld,
en bracht ze terug naar de middenmoot.

We hebben gezien hoe landen
in verschillende richtingen bewegen.

Het is dus moeilijk om

een voorbeeldland te nemen
dat het patroon van de wereld toont.

Ik breng jullie terug naar ongeveer 1960.

Ik zou Zuid-Korea
willen vergelijken met Brazilië.

Het label is eraf.

En ik zou Oeganda willen vergelijken,
hier zo. Ik kan vooruitgaan, zo.

Je ziet hoe Zuid-Korea
zeer snel vooruitgang boekt,

terwijl Brazilië veel trager is.

Als we teruggaan en
een sleepspoor laten zien,

dan kan je opnieuw zien
dat de snelheid van ontwikkeling

erg verschilt en dat de landen min of meer

in hetzelfde tempo bewegen qua geld en gezondheid,

maar je kan blijkbaar veel sneller bewegen
als je eerst gezond bent, niet eerst rijk.

Om dat te tonen kan je naar
de Verenigde Arabische Emiraten kijken.

Ze kwamen daarvandaan,
een mineraal land. Ze vonden al die olie,

kregen al dat geld, maar gezondheid
koop je niet in de supermarkt.

Je moet investeren in gezondheid.
Je moet kinderen naar school krijgen.

Je moet de gezondheidswerkers opleiden.
Je moet de bevolking opleiden.

Sjeik Sayed deed dat redelijk goed.

Ondanks de dalende olieprijzen
bracht hij zijn land tot hier.

We hebben dus een meer
gemiddeld aanzicht van de wereld,

waarin alle landen neigen naar
beter gebruik van hun geld dan vroeger.

Dit is min of meer zo,

als je kijkt naar de gemiddelde data
van de landen. Die zijn zo.

Dat is wel gevaarlijk,
gemiddelden gebruiken,

omdat er zoveel verschillen zijn
binnen de landen.

Als ik dus daar ga kijken, zien we
dat Oeganda vandaag is

waar Zuid-Korea in 1960 was.

Splits ik Oeganda, dan zie ik
een groot verschil in het land.

Dit zijn de kwintielen van Oeganda.

Daar zijn de 20 procent
rijkste Oegandezen. Daar zijn de armsten.

Als ik Zuid-Afrika opsplits is het zo.

Hier beneden zie je Niger,
waar zo'n vreselijke hongersnood was,

Daar zijn de 20 procent armsten van Niger,

daar de 20 procent rijksten van Zuid-Afrika,

en toch blijven we debatteren
over de oplossingen voor Afrika.

Alles wat de wereld heeft,
heb je in Afrika.

Je kan niet debatteren over universele
toegang tot Aidsmedicijnen

voor dat kwintiel daar,
met dezelfde strategie als hier beneden.

De verbetering van de wereld
moet aan de context aangepast worden,

het is niet relevant
om het regionaal te bekijken.

We hebben meer detail nodig.

Studenten vinden het heel spannend
om dit te gebruiken.

Zelfs beleidsmakers en bedrijfssectoren
willen zien hoe de wereld verandert.

Waarom gebeurt het dan niet?

Waarom gebruiken we de data
die we hebben niet?

We hebben data in de VN,
in de nationale statistische bureaus,

in universiteiten en andere ngo's.

Omdat de data verstopt zitten
in de databases.

Het publiek is er, het internet is er,
maar we gebruiken het nog niet goed.

Alle informatie die we
in de wereld zagen veranderen,

komt niet van statistieken
met overheidsgeld.

Er zijn enkele van dat soort webpagina's,
maar ze halen hun mosterd bij de databases

en zetten er dan een prijs op,
een dom paswoord en saaie statistieken.

(Gelach) Dat zal niet werken.
(Applaus)

Wat hebben we dan nodig?
We hebben de databases.

Nieuwe databases zijn niet nodig.

We hebben prachtige designtools,
en er komen er alsmaar meer bij.

We startten dus een nonprofitonderneming
die we -- met link van data naar design --

Gapminder noemden, naar de Londense metro,
waar ze je waarschuwen: "mind the gap".

We vonden Gapminder dus gepast.

We begonnen software te schrijven
die de data zo konden verbinden.

Het was niet zo moeilijk. Het kostte
een paar manjaren, en we hebben animaties.

Je kan een dataset hier zetten.

We bevrijden VN-data.

Enkele VN-organisaties en landen aanvaarden

dat hun databases de wereld bereiken,

maar wat we echt nodig hebben
is natuurlijk een zoekfunctie.

Een zoekfunctie waarmee we de gegevens
in een doorzoekbaar formaat zetten

en ze op de wereld loslaten.
En wat horen we als we rondgaan?

Ik heb de belangrijkste statistische
diensten antropologisch benaderd.

Ze zeggen allemaal: "Onmogelijk.
Dat kan je niet doen.

Onze informatie is
zo bijzonder en gedetailleerd,

die kan je niet doorzoeken
zoals andere informatie.

We kunnen de gegevens niet vrijgeven

voor de studenten
en de ondernemers in de wereld."

Maar dit is wat we
zouden willen zien, niet?

Daar zijn de gegevens
met overheidsgeld betaald.

We zouden bloemen
willen zien bloeien op het Net.

Eén van de cruciale punten is
ze doorzoekbaar maken.

Dan kunnen mensen designtools gebruiken
om ze tot leven te brengen.

Ik heb best goed nieuws voor jullie.

De huidige nieuwe baas
van de VN-statistieken

zegt niet dat het onmogelijk is.

Hij zegt alleen: "We kunnen het niet doen."

(Gelach)

En dat is een redelijk slimme man, niet?

(Gelach)

We zien dus veel gebeuren
met data de komende jaren.

We zullen op een heel andere manier
naar inkomensverdeling kijken.

Dit is de inkomensverdeling
in China, 1970,

en de inkomensverdeling
van de VS, 1970.

Bijna geen overlap. En wat is er gebeurd?

Dit is wat er gebeurde:
China groeit, het is niet meer zo gelijk,

en het glijdt hier over de VS.

Bijna als een geest, niet?

(Gelach) Angstaanjagend.

(Gelach)

Ik denk dat het heel belangrijk is
om al deze informatie te hebben.

We moeten ze echt zien.
In plaats van hiernaar te kijken,

zou ik willen besluiten met een blik
op de internetgebruikers per 1.000.

In deze software hebben we toegang
tot 500 variabelen voor alle landen.

Het vraagt even tijd om dit te wijzigen,

maar op de as kan je gemakkelijk
elke gewenste variabele krijgen.

Het zou fantastisch zijn
om de databases gratis te krijgen,

doorzoekbaar, en ze met een tweede klik

om te zetten in grafisch formaat,
waar je ze gemakkelijk kan begrijpen.

Statistici houden daar niet van,

ze zeggen dat dit
de realiteit niet echt toont,

dat we statistische, analytische
methodes moeten hebben.

Maar dat zijn enkel hypothesen.

Ik besluit met de wereld.
Daar komt het Internet.

Het aantal internetgebruikers stijgt.
Dit is het BNP per hoofd.

Er komt een nieuwe technologie aan,

die verbazingwekkend gelijk opgaat
met de economie van de landen.

Dat is waarom de 100 dollar-computer
zo belangrijk zal zijn.

Maar het is een mooie tendens.

Het is alsof de wereld afvlakt, niet?

Deze landen gaan meer omhoog
dan de economie

en het zal erg interessant zijn
dit over de jaren te volgen,

zoals ik je graag wil laten doen
met alle gesubsidieerde data.

Veel dank.

(Applaus)