Καβίτα Ραμντάς: Ριζοσπαστικές γυναίκες που αγκαλιάζουν την παράδοση

Πώς ξεχωρίζεις μια συνειδητοποιημένη γυναίκα; Υπάρχει περίπτωση να φοράει μπούρκα, χιτζάμπ, ή σάρι; Η Καβίτα Ραμντάς μιλάει για τρεις αξιόλογες γυναίκες που δοξολογούν την πολιτιστική τους κληρονομιά -- ενώ αγωνίζονται για την μεταρρύθμιση των καταπιεστικών παραδόσεών της.

[Ινδικά]

Καλημέρα.

Με βάση το βιογραφικό μου στο TED,

ίσως περιμένετε ότι θα σας μιλήσω για

τις τελευταίες φιλανθρωπικές τάσεις,

αυτές που κάνουν την Γουόλ Στρητ

και την Παγκόσμια Τράπεζα να παραμιλούν,

πως να επενδύσουμε στις γυναίκες,

πως να τις δώσουμε εφόδια, πως να τις σώσουμε.

Όχι εγώ.

Εμένα με ενδιαφέρει πώς οι γυναίκες

σώζουν εμάς.

Μας σώζουν επαναπροσδιορίζοντας

ένα μέλλον που αψηφά και παραμερίζει

αποδεκτές πολώσεις,

πολώσεις που θεωρούμε δεδομένες εδώ και πολύ καιρό,

όπως αυτές μεταξύ μοντερνισμού και παράδοσης,

του Πρώτου Κόσμου και του Τρίτου Κόσμου,

της καταπίεσης και της ευκαιρίας.

Εν μέσω αποθαρρυντικών προκλήσεων

που αντιμετωπίζουμε ως παγκόσμια κοινότητα,

υπάρχει κάτι σε αυτό

το ράγκα τρίτου τρόπου

που κάνει την καρδιά μου να τραγουδάει.

Αυτό που με ενθουσιάζει περισσότερο

είναι το πώς το καταφέρνουν οι γυναίκες,

παρόλα τα παράδοξα

που είναι τόσο απογοητευτικά όσο και συναρπαστικά.

Πώς γίνεται οι γυναίκες από τη μία

να καταπιέζονται βάναυσα από πολιτιστικές συνήθειες,

και από την άλλη

να είναι οι συντηρητές των πολιτισμών στις περισσότερες κοινωνίες;

Είναι το χιτζάμπ και η μαντίλα

σύμβολο υποταγής

ή αντίστασης;

Όταν τόσες γυναίκες και κορίτσια

καταχερίζονται, βιάζονται, ακρωτηριάζονται

καθημερινά

στο όνομα κάθε είδους σκοπού,

τιμής, θρησκείας, εθνικότητας,

πώς γίνεται οι γυναίκες να αναφυτεύουν δέντρα,

να ανοικοδομούν κοινωνίες,

να ηγούνται ριζοσπαστικά, μη βίαια κινήματα

για κοινωνική αλλαγή;

Είναι διαφορετικές γυναίκες

οι συντηρητές και οι ριζοσπάστες;

Ή μήπως είναι οι ίδιες;

Είμαστε ένοχοι, όπως μας υπενθύμισε η Τσιμαμάντα Αντίτσι

στο συνέδριο TED της Οξφόρδης,

επειδή πιστεύουμε ότι υπάρχει μόνο μία ιστορία

των αγώνων των γυναικών για τα δικαιώματά τους,

ενώ στην πραγματικότητα υπάρχουν πολλές.

Και τι ρόλο

παίζουν οι άνδρες σε αυτές;

Στο μεγαλύτερο μέρος της ζωής μου προσπάθησα

να βρω απαντήσεις σε αυτά τα ερωτήματα.

Η αναζήτηση αυτή με ταξίδεψε στον κόσμο,

και μου γνώρισε καταπληκτικούς ανθρώπους.

Έτσι, συγκέντρωσα μερικά κομμάτια

που με βοήθησαν να ρίξω λίγο φως σε αυτό το παζλ.

Μεταξύ των ανθρώπων που με βοήθησαν

να δω έναν τρίτο τρόπο,

είναι μια αφοσιωμένη Μουσουλμάνα στο Αφγανιστάν,

μια ομάδα αρμονικών λεσβίων στην Κροατία

και μια Λιβεριανή που αψήφισε τα ταμπού.

Τους είμαι ευγνώμον,

όπως είμαι και στους γονείς μου,

οι οποίοι για κάποια αμαρτήματα στην προηγούμενη ζωή τους

ευλογήθηκαν με τρεις κόρες στην τωρινή.

Και για λόγους εξίσου ασαφείς

φαίνεται να είναι υπέρμετρα υπερήφανοι για μας.

Γεννήθηκα και μεγάλωσα εδώ στην Ινδία,

και από μικρή ηλικία έμαθα

να είμαι βαθύτατα καχύποπτη με θείες και θείους

που έσκυβαν, μας χάιδευαν το κεφάλι

και έλεγαν στου γονείς μου,

με κανένα απολύτως δυσταγμό,

"Καημένοι. Έχετε μόνο τρεις κόρες.

Αλλά είστε νέοι. Μπορείτε να ξαναπροσπαθήσετε."

Η αγανάκτησή μου

για τα δικαιώματα των γυναικών

κορυφώθηκε όταν ήμουν 11.

Η θεία μου, μια απίστευτα

εύγλωττη και λαμπρή γυναίκα,

έμεινε χήρα νωρίς.

Ένα σμήνος από συγγενείς έπεσε πάνω της.

Της αφαίρεσαν το πολύχρωμο

σάρι της και την ανάγκασαν να φοράει ένα άσπρο.

Της έσβησαν το μπίντι από το μέτωπό της.

Της έσπασαν τα βραχιόλια της.

Η κόρη της, η Ράνι,

μερικά χρόνια μεγαλύτερή μου,

καθόταν στην αγκαλιά της σαστισμένη,

μην ξέροντας τι είχε συμβεί

στην μητέρα της που κάποτε ήταν

μια γυναίκα γεμάτη αυτοπεποίθηση.

Εκείνο το βράδυ, άκουσα τη μητέρα μου

να παρακαλάει τον πατέρα μου,

"Σε παρακαλώ κάνε κάτι Ράμου. Δεν μπορείς να παρέμβεις;"

Και ο πατέρας μου, σε χαμηλό τόνο, μουρμούρισε,

"Είμαι απλά ο μικρότερος αδερφός, δεν μπορώ να κάνω τίποτα.

Έτσι είναι η παράδοση."

Εκείνο το βράδυ έμαθα τους κανόνες για το

τι σημαίνει να είσαι γυναίκα σε αυτόν τον κόσμο.

Οι γυναίκες δεν φτιάχνουν τους κανόνες,

αλλά αυτοί μας ορίζουν, και ορίζουν

της δυνατότητές μας και τις ευκαιρίες μας.

Και οι άντρες επηρεάζονται από αυτούς τους κανόνες.

Ο πατέρας μου, που είχε πολεμήσει σε τρεις πολέμους,

δεν μπορούσε να γλιτώσει την αδερφή του

από αυτό το βάσανο.

Στα 18 μου, υπό την

εξαιρετική καθοδήγηση της μητέρας μου,

ήμουνα, όπως θα φαντάζεστε,

αψήφιστα φεμινίστρια.

Στους δρόμους φωνάζοντας,

[Ινδικά]

[Ινδικά]

"Είμαστε οι γυναίκες της Ινδίας.

Δεν είμαστε λουλούδια, είμαστε σπίθες αλλαγής."

Όταν πήγα στο Πεκίνο το 1995,

ήμουνα πεποισμένη ότι ο μόνος τρόπος

να επιτευχθεί η ισότητα των φύλων

ήταν να ανατραπούν αιώνες

καταπιεστικής παράδοσης.

Μόλις επέστρεψα από το Πεκίνο,

έτρεξα να εργαστώ στον θαυμάσιο οργανισμό, ιδρυμένο από γυναίκες,

για την στήριξη οργανισμών για

τα δικαιώματα των γυναικών ανά τον κόσμο.

Όμως, έξι μόλις μήνες στη νέα μου δουλειά

γνώρισα μια γυναίκα

που με ανάγκασε να αμφισβητήσω όλες μου τις παραδοχές.

Την λένε Σακήνα Γιακούμπι.

Μπήκε στο γραφείο μου

την εποχή που κανείς στις Ηνωμένες Πολιτείες

δεν ήξερε που βρίσκεται το Αφγανιστάν.

Μου είπε, "Δεν έχει να κάνει με τη μπούρκα."

Ήταν η πιο αποφασισμένη υπερασπιστής

των δικαιωμάτων των γυναικών που είχα ακούσει ποτέ.

Μου είπε ότι γυναίκες λειτουργούσαν κρυφά σχολεία

στις κοινότητες μέσα στο Αφγανιστάν

και ο οργανισμός της, το Αφγανικό Ινστιτούτο Μάθησης,

είχε ξεκινήσει ένα σχολείο στο Πακιστάν.

Είπε, "Το πρώτο πράγμα που γνωρίζει ένας Μουσουλμάνος

είναι ότι το Κοράνι επιβάλλει

και υποστηρίζει ένθερμα τον αλφαβητισμό.

Ο προφήτης ήθελε κάθε πιστός

να μπορεί να διαβάσει το Κοράνι από μόνος του."

Είχα ακούσει καλά;

Μια υποστηρικτής των δικαιωμάτων των γυναικών

επικαλούνταν τη θρησκεία;

Η Σακήνα αψηφά τις επιγραφές.

Πάντα φοράει μαντίλα.

Όμως, περπάτησα μαζί της στην παραλία

με το μακρύ μαλλί της να ανεμίζει στον αέρα.

Ξεκινάει κάθε μάθημα με προσευχή,

όμως είναι μια ανύπαντρη, αποφασισμένη,

οικονομικά ανεξάρτητη γυναίκα

σε μια χώρα όπου τα κορίτσια δίνονται για γάμο στην ηλικία των 12.

Είναι επίσης εξαιρετικά ρεαλίστρια.

"Αυτή η μαντίλα και αυτή η ενδυμασία," λέει,

"μου δίνουν την ελευθερία να κάνω αυτά που πρέπει

για να μιλήσω σ' αυτούς των οποίων τη στήριξη

και βοήθεια χρειάζομαι για το έργο μου.

Όταν έπρεπε να ανοίξω το σχολείο στον

προσφυγικό καταυλισμό, πήγα να δω τον ιμάμη.

Του είπα ότι είμαι θρησκευόμενη, και ότι γυναίκες και παιδιά

σε αυτές τις άθλιες συνθήκες

χρειάζονται την πίστη τους για να επιβιώσουν."

Χαμογέλασε πονηρά.

"Ήταν κολακευμένος.

Άρχισε να έρχεται δύο φορές τη βδομάδα στο σχολείο μου

επειδή οι γυναίκες δεν μπορούσαν να πάνε στο τέμενος.

Και όποτε έφευγε,

οι γυναίκες και τα κορίτσια έμεναν πίσω.

Ξεκινήσαμε με μια μικρή τάξη γραμματισμού

για να διαβάσουν το Κοράνι,

μετά μαθηματικά, μετά Αγγλικά, μετά υπολογιστές.

Μέσα σε λίγες εβδομάδες, όλοι στον προσφυγικό καταυλισμό

ερχόντουσαν στην τάξη."

Η Σακήνα είναι δασκάλα

σε μια εποχή όπου η μόρφωση των γυναικών

είναι ένα επικίνδυνο εγχείρημα στο Αφγανιστάν.

Η Σακήνα είναι στη λίστα στόχων των Ταλιμπάν.

Ανησυχώ κάθε φορά που ταξιδεύει μέσα στη χώρα.

Εκείνη ανασηκώνει τους ώμους όποτε αναφέρομαι στην ασφάλειά της.

"Καβίτα μου, δεν έχουμε την πολυτέλεια να φοβόμαστε.

Κοίτα τα νεαρά κορίτσια που συνεχίζουν να πηγαίνουν

σχολείο και ας τους ρίξαν οξύ στο πρόσωπο."

Και τότε χαμογελάω, και νεύω,

συνειδητοποιώντας ότι βλέπω γυναίκες και κορίτσια

να χρησιμοποιούν τις θρησκευτικές παραδόσεις και τα έθιμά τους,

να τις κάνουν εργαλεία

αντίστασης και δημιουργίας ευκαιριών.

Οι ίδιες δημιούργησαν το μονοπάτι τους

που οδηγεί σε ένα Αφγανιστάν

που θα είναι διαφορετικό.

Το να είσαι διαφορετική είναι κάτι που

οι γυναίκες της Λέσμπορ

στο Ζάγκρεμπ Κροατίας γνωρίζουν πολύ καλά.

Το να είσαι λεσβία,

μια ομοφυλόφιλη,

στην πλειοψηφία του κόσμου,

όπως και εδώ στην Ινδία, σημαίνει

να βρίσκεσαι σε ένα μέρος με τεράστιες σκοτούρες

και ακραίες προκαταλήψεις.

Σε μεταπολεμικές κοινωνίες όπως είναι η Κροατία,

όπου ο υπερ-εθνικισμός και η θρησκευτικότητα

έχουν δημιουργήσει ένα περιβάλλον αφόρητο

για οποιονδήποτε θεωρείται

κοινωνικά στιγματισμένος.

Φανταστείτε μια ομάδα ομοφυλόφιλων

νεαρών γυναικών που αγαπούν την παλιά μουσική

που κάποτε ακουγόταν σε ολόκληρη την περιοχή

από τα Σκόπια μέχρι τη Βοσνία,

από τη Σερβία μέχρι τη Σλοβενία.

Αυτές οι παραδοσιακές τραγουδίστριες γνωρίστηκαν στη σχολή φυλετικών σπουδών.

Πολλές είναι 20-άρες. Άλλες είναι μητέρες.

Πολλές είχαν δυσκολίες να φανερωθούν στις κοινότητές τους.

Οι θρησκευτικές πεποιθήσεις καθιστούν δύσκολο στις οικογένειες να αποδεχτούν

ότι οι κόρες τους δεν είναι άρρωστες,

απλά διαφορετικές.

Όπως η Λήα, μια από τους ιδρυτές της ομάδας, λέει,

"Μου αρέσει πολύ η παραδοσιακή μουσική,

όπως και η ροκ εντ ρολ.

Έτσι, στη Λεσμπόρ τις συνδυάζουμε.

Η παραδοσιακή μουσική για μένα είναι ένα είδος επανάστασης,

στην οποία οι άνθρωποι μπορούν να εκφράσουν τις απόψεις τους,

ειδικά τα παραδοσιακά τραγούδια

από άλλα μέρη της πρώην Γιουγκοσλαβίας.

Μετά τον πόλεμο, πολλά τραγούδια χαθήκανε.

Είναι όμως μέρος της παιδικής ηλικίας και

της ιστορίας μας, και δεν κάνει να τα ξεχνάμε."

Παραδόξως, αυτή η χορωδία των ΛΟΑΤ

μας δείχνει πώς οι γυναίκες

επενδύουν στην παράδοση για να επιφέρουν αλλαγή,

σαν αλχημιστές που μετατρέπουν τη διχόνοια σε αρμονία.

Το ρεπερτόριό τους περιλαμβάνει

τον Κροατικό εθνικό ύμνο,

ένα ερωτικό τραγούδι από τη Βοσνία

και Σερβικά ντουέτα.

Η Λήα προσθέτει με ένα χαμόγελο,

"Καβίτα, είμαστε ιδιαίτερα περήφανες για τη Χριστουγεννιάτικη μουσική μας

διότι αποδεικνύει ότι είμαστε ανοιχτές σε θρησκευτικά έθιμα

παρόλο που η Καθολική Εκκλησία

μισεί εμάς τους ΛΟΑΤ.

Οι συναυλίες τους ελκύουν κόσμο από

την ίδια την κοινότητά τους, ναι,

αλλά και από παλαιότερες γενιές,

γενιές που μάλλον είναι

προκατηλημμένες ως προς την ομοφυλοφιλία,

αλλά νοσταλγούν τη μουσική τους και το παρελθόν που αντιπροσωπεύει.

Ένας πατέρας που αρχικά απέφευγε την κόρη του

που συμμετείχε σε μια τέτοια χορωδία,

τώρα τους γράφει τραγούδια.

Κατά τον μεσαίωνα, τροβαδούροι

ταξίδευαν σε όλη τη χώρα

τραγουδώντας τις ιστορίες τους και μοιράζοντας τους στίχους τους.

Παρόμοια, οι Λέσμπορ ταξιδεύουν στα Βαλκάνια τραγουδώντας,

ενώνοντας ανθρώπους που τους χώρισε

η θρησκεία, η εθνικότητα και η γλώσσα,

Βόσνιοι, Κροάτες και Σέρβοι

βρίσκουν ένα σπάνιο κοινό έδαφος υπερηφάνειας για την ιστορία τους,

και οι Λέσμπορ τους υπενθυμίζουν ότι τραγούδια

που μια ομάδα επικαλείται ως αποκλειστικά δικά της,

στην πραγματικότητα ανήκουν σε όλους.

(Τραγούδι)

Χθες, η Μαλλίκα Σαραμπάι μας έδειξε

ότι η μουσική μπορεί να φτιάξει έναν κόσμο

που αποδέχεται καλύτερα την διαφορετικότητα

από ότι ο κόσμος που μας δόθηκε.

Ο κόσμος που δόθηκε στην Λάυμα Μπόουη

ήταν ένας κόσμος πολέμου.

Ο εμφύλιος κατασπάραζε την Λιβερία εδώ και δεκαετίες.

Η Λάυμα δεν ήταν ακτιβίστρια, ήταν μητέρα με

τρία παιδιά και την αρρώσταινε η ανησυχία.

Ανησυχούσε μην απαγάγουν το γιο της

και τον πάρουν για παιδί στρατιώτη.

Ανησυχούσε μήπως βιάσουν τις κόρες της.

Ανησυχούσε για τη ζωή τους.

Ένα βράδυ, είδε ένα όνειρο.

Είδε ότι η ίδια μαζί με χιλιάδες άλλες γυναίκες

έβαλαν τέλος στην αιματοχυσία.

Την επομένη στην εκκλησία, ρώτησε άλλες γυναίκες πως νιώθουν.

Όλες είχαν κουραστεί από τις μάχες.

Χρειαζόμαστε ειρήνη, και πρέπει οι ηγέτες μας να μάθουν

ότι δε θα αναπαυθούμε εώς ότου υπάρξει ειρήνη.

Μια από τις φίλες της Λάυμα, ήταν αστυνόμος και Μουσουλμάνα.

Της υποσχέθηκε να θέσει το ζήτημα και στη δική της κοινότητα.

Στην λειτουργία της επόμενης Παρασκευής.

οι γυναίκες στο πλευρικό δωμάτιο του τέμενους

άρχισαν να μοιράζονται την απελπισία τους για την κατάσταση.

"Τι νόημα έχει;" είπανε, "Μια σφαίρα δεν μπορεί να ξεχωρίσει

ένα Μουσουλμάνο από ένα Χριστιανό."

Αυτή η μικρή ομάδα γυναικών

αποφάσισε να βάλει τέλος στον πόλεμο.

Και επέλεξαν να χρησιμοποιήσουν τις παραδόσεις τους για να ακουστούν.

Οι γυναίκες της Λιβερίας συνήθως φοράνε

πολλά κοσμήματα και πολύχρωμα ρούχα.

Αλλά όχι, για αυτήν τη διαμαρτυρία

ντύθηκαν στα λευκά, χωρίς μακιγιάζ.

Όπως είπε η Λάυμα, "Φορέσαμε λευκά

λέγοντας ότι ζητούσαμε ειρήνη."

Σταθήκαν στην άκρη του δρόμου όπου περνούσε

η αυτοκινητοπομπή του Τσαρλ Τέυλορ κάθε μέρα.

Στέκονταν για εβδομάδες,

αρχικά 10, έπειτα 20, ύστερα 50, μετά εκατοντάδες γυναίκες

στα λευκά, τραγουδώντας, χορεύοντας,

λέγοντας ότι ζητάνε ειρήνη.

Τελικά, οι αντίπαλες δυνάμεις στην Λιβερία

ωθήθηκαν σε ειρηνευτικές συνομιλίες στην Γκάνα.

Οι συνομιλίες παρατείνονταν ξανά και ξανά.

Η Λάυμα και οι αδερφές της δεν άντεχαν άλλο.

Με ό,τι χρήματα είχαν απομείνει μια μικρή ομάδα γυναικών

πήγε στο χώρο όπου διεξάγονταν οι συνομιλίες,

και περικύκλωσαν το κτίριο.

Μια διάσημη πλέον μαγνητοσκόπηση του CNN

τις δείχνει καθιστές στο έδαφος σφιχτά αγκαζέ.

Το ξέρουμε αυτό στην Ινδία. Λέγεται [Ινδικά].

Τότε τα πράγματα αγριεύουν.

Η αστυνομία καλείται να απομακρύνει τις γυναίκες.

Καθώς ο ανώτερος αξιωματικός πλησιάζει με το κλομπ,

η Λάυμα σηκώνεται με σκοπιμότητα,

σηκώνει τα χέρια πάνω από το κεφάλι της,

και αρχίζει, πολύ αργά,

να λύνει το διακοσμητικό ένδυμα που καλύπτει τα μαλλιά της.

Φαίνεται το πρόσωπο του αστυνομικού.

Φαίνεται ντροπιασμένος. Κάνει πίσω.

Και την επόμενη στιγμή,

οι αστυνομικοί είχαν εξαφανιστεί.

Η Λάυμα ύστερα μου είπε,

"Ξέρεις, είναι ταμπού στην Δυτική Αφρική.

Όταν μια ηλικιωμένη γυναίκα γδύνεται μπροστά σε έναν άντρα

επειδή το θέλει εκείνη,

η οικογένεια του άντρα καταράσσεται."

(Γέλια)

(Χειροκρότημα)

Μου είπε, "Δεν ξέρω αν έκανε πίσω επειδή το πίστευε,

αλλά σίγουρα κατάλαβε ότι δεν σκοπεύμε να φύγουμε.

Δεν θα φεύγαμε εώς ότου υπογραφεί η ειρηνευτική συμφωνία."

Και η ειρηνευτική συμφωνία υπεγράφη.

Και οι γυναίκες της Λιβερίας

μετά κινητοποιήθηκαν υπέρ της Έλλεν Τζόνσον Σέρληφ,

μια γυναίκα που επίσης αψήφισε μερικά ταμπού

με το να γίνει η πρώτη γυναίκα που εκλέχθηκε

πρόεδρος στην Αφρική εδώ και χρόνια.

Όταν απήυθυνε την προεδρική της ομιλία,

αναφέρθηκε στις γενναίες γυναίκες της Λιβερίας

που της έδωσαν την δυνατότητα να νικήσει εναντίον

ενός σταρ του ποδοσφαίρου -- εσείς οι Αμερικάνοι

το λέτε σόκερ.

Γυναίκες σαν την Σακήνα και τη Λήα

και τη Λάυμα

με κάνανε μετριόφρων και με αλλάξανε

και μου έδωσαν να καταλάβω ότι δεν κάνει

να προτρέχω σε υποθέσεις.

Με σώσανε από τη δικαιολογημένη μου οργή

δείχνοντάς μου πώς δουλεύει ο τρίτος τρόπος.

Μια Φιλιππινέζα ακτιβίστρια μου είχε πει κάποτε,

"Πώς μαγειρεύεις ένα κέικ ρυζιού;"

Με θερμότητα από κάτω και θερμότητα από πάνω."

Οι διαμαρτυρίες, οι πορείες,

η ασυμβίβαστη θέση ότι τα δικαιώματα

των γυναικών είναι ανθρώπινα δικαιώματα, τελεία και παύλα,

είναι η θερμότητα από κάτω.

Εδώ ανοίκει ο Μάλκολμ Εξ και οι Σουφραζέτες

και οι παρελάσεις υπερηφάνειας.

Χρειάζεται, όμως, θερμότητα και από την κορυφή.

Και στην πλειοψηφία του κόσμου

η κορυφή εξακολουθεί

να ελέγχεται από άντρες.

Παραφράζοντας το Μαρξ: Οι γυναίκες επιφέρουν αλλαγή,

αλλά όχι σε συνθήκες που οι ίδιες επιλέγουν.

Πρέπει να διαπραγματευτούν.

Πρέπει να ανατρέψουν την παράδοση που κάποτε τις φίμωνε

ώστε να δώσουν φωνή σε νέες προσδοκίες.

Και χρειάζονται συμμάχους από τις κοινότητές τους,

συμμάχους όπως ο ιμάμης,

συμμάχους όπως ο πατέρας που γράφει τραγούδια

για μια ομάδα λεσβίων στην Κροατία,

συμμάχους όπως ο αστυνομικός που τίμησε ένα ταμπού και έκανε πίσω,

συμμάχους όπως ο πατέρας μου,

που δεν μπόρεσε να βοηθήσει την αδερφή του, αλλά βοήθησε

τρεις κόρες να κυνηγήσουν τα όνειρά τους.

Αυτό χρειάζεται διότι ο φεμινισμός,

σε αντίθεση με άλλα κοινωνικά κινήματα,

δεν εναντιώνεται σε συγκεκριμένο καταπιεστή.

Δεν είναι η άρχουσα τάξη

ή οι εισβολείς ή οι αποικιοκράτες.

Εναντιώνεται σε ένα σύνολο από βαθιά ριζομένες πεποιθήσεις και παραδοχές,

που ακόμα και εμείς οι γυναίκες

κατέχουμε συχνά.

Και ίσως αυτός είναι ο θησαυρός του φεμινισμού,

ότι κάτι προσωπικό στην ουσία είναι κάτι πολιτικό.

Όπως είπε η Έλινορ Ρούζβελτ για τα ανθρώπινα δικαιώματα,

το ίδιο ισχύει και για την ισότητα των φύλων,

ξεκινά σε μικρούς χώρους, κόντα στο σπίτι.

Στους δρόμους, ναι,

αλλά και στις διαπραγματεύσεις στο τραπέζι της κουζίνας

και στο συζυγικό κρεβάτι

και στη σχέση μεταξύ εραστών, μεταξύ γονειών

και αδελφών και φίλων.

Και τότε

γίνεται ξεκάθαρο ότι ενσωματώνοντας

πτυχές της παράδοσης και της κοινότητας

στους αγώνες τους,

γυναίκες σαν τη Σακήνα και τη Λήα και τη Λάυμα,

αλλά και τη Σόνια Γκάντι εδώ στην Ινδία

και τη Μισέλ Βάτσελετ στη Χιλή

και τη Σιρίν Εμπάντι στο Ιράν,

κάνουν κάτι άλλο.

Αμφισβητούν την ίδια την έννοια

των Δυτικών μοντέλων ανάπτυξης.

Λένε, δεν χρειάζεται να σας μοιάσουμε

για να επιφέρουμε αλλαγή.

Μπορούμε να φοράμε σάρι ή χιτζάμπ

ή παντελόνια ή μπουμπού,

και μπορούμε να είμαστε αρχηγοί κομμάτων και πρόεδροι

και συνήγοροι ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Μπορούμε με την παράδοσή μας να καθοδηγήσουμε την αλλαγή.

Μπορούμε να αποστρατιωτικοποιήσουμε κοινωνίες

και να μεταγγίσουμε τους πόρους μας

σε δεξαμενές αληθινής ασφάλειας.

Με αυτές τις μικρές ιστορίες,

τις ξεχωριστές ιστορίες,

βλέπω να γράφεται ένα ριζοσπαστικό έπος

από γυναίκες ανά τον κόσμο.

Σε αυτά τα νήματα,

που υφαίνονται για να γίνουν ανθεκτικό ύφασμα,

το οποίο θα στηρίξει κοινότητες,

βρίσκω ελπίδα.

Και αν η καρδιά μου τραγουδάει,

είναι επειδή, σε αυτά τα μικρά κομμάτια,

κάθε τόσο, μπορείς να ρίξεις κλεφτές ματιές

σε έναν ολόκληρο, ολοκληρωτικά νέο κόσμο,

Που είναι σίγουρα καθοδόν.

Ευχαριστώ.

(Χειροκρότημα)