Ben Cameron: Sahne sanatlarının gerçek gücü

Sanat yöneticisi ve sahne gösterisi hayranı Ben Cameron, sahne sanatının durumuna bakıyor ve soruyor: Canlı tiyatro gösterilerinin, canlı müzik konserlerinin ve canlı dans gösterilerinin büyüsü Internet'le nasıl yarışabilir? Ben Cameron, TEDxYYC'de geleceğe cesur bir bakış atıyor.

Ben kültürle beslenen,

günlük yaşantısını

yanında taşıdığı iPod la sağlayan,

öyle bir iPod ki, içinde Wagner'in ve Mozart'ın

pop divası Christina Aguilera'nın

"country" şarkıcısı Josh Turner'ın

"gangsta rap" sanatçısı Kirk Franklin'in

konçertoların, senfonilerin ve daha birçoğunun olduğu bir iPod.

Gözü doymayan bir okurum,

Ian McEwan'dan Stephanie Meyer'e kadar okuyan.

"Twilight" dörtlemesini okudum.

Ve evimdeki sinema sistemi için yaşıyorum,

öyle bir sistem ki DVD'leri, videoları

ve televizyonu yiyip yuttuğum.

Benim için "Law and Order: SVU,"

Tine Fey ve "30 Rock"

ve "Judge Judy"'deki insanlar gerçek, davalar gerçek,

ve hükümler kesin.

Şimdi eminim ki, çoğunuz

benimle bu tutkuları paylaşıyorsunuz,

özellikle de "Judge Judy" tutkumu,

ve onu bizden ayırmak isteyecek

herkesle kavga edersiniz,

ama hayatımın temel tutkusunu paylaştığınızdan o kadar da emin değilim,

canlı profesyonel sahne sanatları için hissettiğim tutku,

evet, orkestra repertuvarını ifade eden ama aynı zamanda

caz, modern dans, opera, tiyatro

ve daha da fazlasını ifade eden.

Dürüst olmak gerekirse,

bu öyle bir alan ki, bu alanda çalışan çoğumuz

onun gelişen teknoloji yüzünden yok olma ve büyük ihtimalle parçalanma tehlikesiyle

yüz yüze olduğuna inanıyoruz.

İlk başlarda İnternet'i,

her problemimizi çözecek olan

harika bir pazarlama aracı olarak selamlamış olmamıza rağmen

şimdi fark ediyoruz ki İnternet

bu anlamda gereğinden fazla etkili oldu.

Kimi okuduğunuza bağlı olarak,

insanların ilgisini çekmeye çalışan

bir sanat organizasyonu ya da bir sanatçı,

artık normal bir vatandaşın her gün gördüğü

3 ila 5000

farklı pazarlama mesajıyla

rekabet etmekte.

Artık biliyoruz ki aslında

teknoloji boş zamanımızın en büyük rakibi haline geldi.

5 yıl önce,

X jenerasyonu mensupları 20.7 saati İnternet'te çevrim içi olarak ve

çoğunlukla da televizyon izleyerek geçiriyorlardı.

Y jenerasyonu mensupları daha da fazla--

23.8 saati, çoğunluk İnternet'te geçiriyordu.

Ve şimdi, normal

bir üniversite öğrencisi

üniversiteye başladığında

20,000 saatini İnternet'te,

ve 10,000 saatini de

bilgisayar oyunlarıyla

çoktan geçirmiş oluyor,

ki bu da bize

bilgisayar oyunlarının satışının

müzik ve film satışlarının toplamını

geçtiği bir kültürel bağlamda çalıştığımızın sade bir göstergesidir.

Dahası, teknolojinin bizim kültürel tüketim ile

ilgili varsayımlarımızı değiştirmiş olmasından endişe duymaktayız.

İnternet sayesinde zannediyoruz ki,

istediğimiz her şey, ne zaman istersek

kapımıza gelecek.

Sabahın 3'ünde ya da akşam 8'de

üzerimize göre yapılmış kotların siparişini verebiliriz.

Başlama saati, yeri belli olan

park veya ulaşım sıkıntıları yaşanan

sahne sanatlarıyla

kişiselleştirme

ve özelleştirme beklentileri

bir arada olamaz.

Ve ciddi bir şekilde farkındayız ki:

İnternet'ten günün 24 saati,

99 sente ya da bedavaya

şarkı indirmeye alışmış kültürel tüketiciden

bir senfoni, opera ya da bale bileti için

100 dolar ödemesini istediğimizde

bu ne anlam ifade edecek?

Bunlar, bu alanda çalışan bizler için

çok önemli sorular.

Ama ne kadar bize özgü görünürlerse görünsün,

biliyoruz ki yalnız değiliz.

Hepimiz, iletişim ve kültürün

şiddetli ve derin, yeniden

düzenlemesiyle meşgulüz,

bu yeni düzenleme gazete, dergi, kitap

ve basım endüstrilerini derinden

sarsmakta ve yok etmekte.

Sahne sanatlarıyla uğraşan herkes, tıpkı bizim gibi,

mekanik üretimleri ve yayınları kısıtlayan

ve çoğunlukla yasaklayan,

demode sendika sözleşmeleri ile

ancak 19. yüzyıla uygun,

fahiş fiyatlar talep edilen,

yüksek bilet gelirleri üzerine kurulmuş,

sanatçı ve seyirci arasındaki ideal ilişkiyi kalıplaştırmak için

tasarlanmış ticaret modelleri tarafından büyük tesislere tıkılmış durumda

ve bir çoğumuz,

Tower Records'un çökmesi üzerine ürpererek kendimize soruyoruz:

" Sırada biz mi varız?"

Sahne sanatlarında konuştuğum insanların hepsinin kulaklarında

Adrienne Rich'in, "Dreams of a Common Language"da

yazdığı şu sözler yankılanıyor:

"Hiçbir dili ve kuralı olmayan

bir ülkede yaşıyorz.

Yaptığımız her şey saf bir keşif.

Bize verdikleri haritalar

geçerliliğini yitirdi."

Ve sanata aşık sizler

beni gününüzü aydınlatmam için buraya davet ettiğinize memnun değil misiniz?

(Gülüşmeler)

(Alkış)

Şimdi, kendi yıkımımızın kenarındayız demek yerine,

tıpkı 16.yy'daki dini Reformda olduğu gibi

şu anda da önemli bir reformun içinde olduğumuza

inanmayı tercih ediyorum.

Sanat reformu, dini Reform'da olduğu gibi,

kısmen teknolojiyle birlikte

ama daha çok, dini Reform'da başı çeken

matbaa tarafından şekillenmiştir.

İki reform da, kavgacı tartışmalara

içsel şüphelere

ve demode iş modellerinin yeniden düzenlemelerine dayanıyordu.

Ve bana kalırsa, en derinde, iki reform da

aynı soruyu soruyordu:

Uygulamadan kimler sorumlu?

Uygulamadan nasıl sorumlu oldular?

Ve aslında, ruhani bir güçle

bir tecrübe yaşamak için

bir aracıya ihtiyacımız var mı?

Hepinizin bildiğini umduğum, Chris Anderson,

Wired dergisinin müdürü ve editörü, "The Long Tail"in yazarı,

bana kalırsa, bunun çoğunu kavrayan ilk kişiydi.

Bildiğiniz gibi, çok uzun zaman önce yazdığı üzere:

internetin,

web teknolojisinin

mini kameraların ve dahasının

icadı sayesinde, sanatsal üretim yöntemleri

insanlık tarihinde

ilk kez demokratikleştirildi.

1930'larda, aranızdan biri film yapmak istese,

ya Warner Bros. ya da RKO için çalışması gerekirdi,

çünkü kim film setinin

ve ışık ekipmanlarının ve kurgu ekipmanlarının

ve orkestranın ve dahasının parasını karşılayabilirdi ki?

Peki ya şimdi, aranızdan kim, 14 yaşında birinin

ikinci, üçüncü veya dördüncü filmi üzerinde çalıştığını bilmiyor?

(Gülüşmeler)

Benzer şekilde, sanatsal dağıtım yöntemleri de

insanlık tarihinde ilk kez demokratikleştirildi.

Yine '30'larda, Warner Bros, RKO bunu sizin için yaptı.

Şimdi, Youtube'a, Facebook'a girerseniz

odanızın kapısından dahi çıkmadan

dünya çapında dağıtım yapma imkanına sahipsiniz.

Herkesin potansiyel bir yaratıcı olduğu bu zamanlarda,

bu çifte darbe, kültürel pazarın geniş, yeniden bir tanımına

sebep oluyordu.

Açıkçası, şu an çevremizde önemli bir zamana

tanıklık ediyoruz,

bütün dünya değişirken,

seyirci sayısının azaldığı bir zamandan geçiyoruz.

Ama sanatla uğraşanların sayısı,

şiir yazan insanlar, şarkı söyleyenler,

kilise korolarında çalanlar

hayal edebileceğimizin bile ötesinde bir hızla artıyorlar.

Bu grup, başkalarının deyimiyle "pro ams",

profesyonel düzeyde iş yapan amatör sanatçılar.

Onları Youtube'da, dans yarışmalarında,

film festivallerinde ve dahasında görüyorsunuz.

Geleneksel kurumlarımızın

kültürel otonomlarını zorlarken ve kuyusunu kazarken,

potansiyel estetik dağarcığın kavramlarını

temelinden genişletiyorlar.

Sonuçta, şu anda, tüketimle değil

katılımla tanımlanmış

bir dünyada yaşıyoruz.

Açıkça söylemem gerekirse,

tıpkı dini Reform'un, resmi Kilise'nin ve

papazlığın sonunu getirmediği gibi

inanıyorum ki; sanatsal kurumlarımız da

belli bir öneme sahip olmaya devam edecekler.

Bu kurumlar, ekonomik saygınlık, bolluk değil saygınlık,

içerisinde yaşamak isteyen sanatçılar için,

en iyi fırsat konumundalar.

Ve bu kurumlar, belirli bir derecede kaynağa

sahip olarak çalışmak isteyen ve bunu hakeden sanatçılar için

ev olacaktır.

Ama bu kurumları,

tüm sanat camiasıyla eşdeğer tutmak

tabii ki, çok dar görüşlü bir düşünce olur.

Ve aslinda, biz amatörle profesyoneli

kutuplaştırma eğilimindeyken,

son 5-10 yilda gerçekleşen

en heyecan verici gelişme

öncelikli olarak

konser salonlarında veya sahnede değil de

daha çok kadın hakları

veya insan hakları

veya küresel ısınma konuları

veya AIDS yardımlari etrafinda

ekonomik nedenlerden ötürü değil de

sıkı bir sanat ortamında

gerçekleştirmesi mümkün olmayan

içsel ve derinden bir inançla iş yapmak isteyen

iyi eğitimli profesyonel veya profesyonel sanatçı tipinin

yükselişi oldu.

Bugünün dans dünyası

sadece Royal Winnipeg Ballet veya National Ballet of Canada ile değil de,

dansçilarinin yaşlari 18 ile 82 arasında değişen,

ve DNA sarmalını şekillendirmeye çalışan gen mühendisleri

ve CERN'deki nükleer fizikçilerle çalışan,

geniş yaş aralığına sahip,

profesyonel dans şirketi

Liz Lerman's Dance Exchange ile tanımlanıyor.

Bugünün profesyonel tiyatro topluluğu

sadece the Shaw and Stratford Festival ile değil de,

11 Eylül' den sonra,

10 farklı dini topluluğu

biraraya getiren --

Bahialara, Katoliklere,

Müslümanlara, Yahudilere

ve hatta Amerikan Yerlilerine

ve gay ve lezbiyen topluluklara,

topluluklar arası iyileşme için önemli bir ilk adım oluşturacak;

inançlarındaki farklılıkları keşfettikleri

ve benzerlikleri buldukları, kendi bireysel oyunlarını

ve bir büyük oyun yaratmalarına yardım eden,

sanatçılar kolektifi,

Cornerstone Theater of Los Angeles ile tanımlanıyor.

Rhodessa Jones gibi, bugünün sanatçıları

kadın mahkumların hapsedilme acısını

ifade edebilmeleri için kadın mahkumlarla çalışırken,

bugünün oyun yazarları ve yönetmenleri, şiddete alternatif kanallar aramak için

genç çetelerle çalışıyor ve bunun gibi

bir sürü bir sürü bir sürü örnek daha.

Ve aslında, bence, yok olmaktan ziyade

sahne sanatları, şimdiye kadar olduğumuzdan

çok daha önemli olacağımız bir zamanın

eşiğine geldi.

Biliyorsunuz, çok uzun zamandır söylüyoruz,

şehrinizdeki ekonomik toplumların sağlığı konusunda hassasız.

Ve kesinlikle.

Umarım biliyorsunuzdur ki, bir toplumda, bir sahne sanatları bileti için harcanan her dolar

yerel ekonomi için 5 ila 7 arası ek dolar oluşturuyor;

restoranlarda veya park yapmada,

kostümler için kumaş aldığımız kumaş mağazalarında,

piyanonun akordunu yapan akordçu için ve daha birçoğu için harcanan dolarlar.

Ama sanatlar, biz ilerledikçe ekonomiler için

çok daha önemli hale gelecek,

özellikle de henüz tahmin edemediğimiz endüstrilerde,

tıpkı iPod'un ve bilgisayar oyunlarının

merkezini oluşturdukları gibi,

ki bunu bazılarımız,

10 - 15 sene önce görmüşlerdi.

İş yönetimi; duygusal anlayışa,

içten dinleme yeteneğine,

empati kurmaya,

değişimi ifade etmeye,

diğerlerini motive etmeye çok daha fazla

bağımlı hale gelecek --

her karşılaşmada sanatların kapasiteleri daha da geliştirdiği.

Özellikle şu an,

toplumsal bilinç tarafindan

bilgilendirilmemiş, pazar-bazlı yönelimin

yanlışlığıyla yüzleşmek zorunda olduğumuz gibi,

bireysel ve ulusal karakterlerimizi,

özellikle de sıklıkla; sindirilmiş bir tecrübeden ziyade,

duyum bombardımanına maruz kalan

genç insanların karakterlerini şekillendirecek sanatların

gücünü anlamalı ve onları yüceltmeliyiz.

Sonuçta, özellikle şu anda,

reality TV programlarında

göçmenleri aşağılamayı meşrulaştıran

geriye yönelik ve ağır göçmen yasalarıyla dolu,

ve United States'te gün aşırı,

her tren istasyonunda

her otobüs durağında, her havaalanında

tekrar tekrar duyduğumuz

"Bayanlar ve baylar,

lütfen şüpheli hareketlerde bulunan

veya şüpheli gördüğünüz kişileri

en yakınınızdaki ilgili kişiye bildirin."

anonslarıyla yaşadığımız bu dünyada,

bizi hemcinsimiz insanoğluna düşmanca ve korkuyla ve nefretle

ve şüpheyle bakmaya teşvik ediyorlar.

Sanatlar, ne yaparlarsa, ne zaman bizi bir araya getirirlerse;

bizi, hemcinsimiz insanoğluna

cömertle ve merakla bakmaya davet ediyor.

Tanrı biliyor ki, insanlık tarihi boyunca

böyle bir güce ihtiyacımız olmadıysa bile,

şu anda var.

Biliyorsunuz, birbirimize kenetlendik,

bana kalırsa; teknoloji, eğlence ve tasarımla değil de

ortak bir neden için.

İnsanların acı çekmesini önleyecek,

daha düşünceli, anlamlı ve duyarlı bir dünya düzeni oluşturacak

sağlıklı ve enerji dolu toplumlar

oluşturmak için çalışıyoruz.

Amacınız ne olursa olsun,

hepinizi bu maceradaki birer aktivist olarak selamlıyorum

ve işlerinizdeki sanatı kucaklamaya ve ona değer vermeye çağırıyorum.

Size temin ederim ki; Doris Duke Charitable Foundation'ın eli

bugünden itibaren hepinize dostlukla uzanıyor.

Ve bugün beni dinlemekte gösterdiğiniz incelik ve sabrınız için hepinize teşekkür ederim.

Teşekkürler, yolunuz açık olsun.