Michael Pritchard pis suyu içilebilir yapıyor

Dünyanın büyük bir kısmı temiz içme suyundan mahrum. Mühendis Michael Pritchard bu konuda bir şeyler yaptı -- en iç kaldırıcı suyu bile saniyeler içinde içilebilir yapan, Lifesaver filtresini icat etti. TEDGlobal 2009'dan muhteşem bir gösterim.

Herkese günaydın.

Bugün bir kaç konuya değinmek istiyorum.

Birincisi su.

Görüyorum ki hepiniz son bir kaç gündür

konferansta size sağlanan suyu zevkle

içiyorsunuz. Ve eminim ki

o suyun emin bir kaynaktan geldiğini hissediyorsunuz.

Ama ya öyle değilse?

Ya bu suyun kaynağı şunun gibiyse?

O zaman istatistiklere göre

yarınızda ishal vakaları

görülürdü.

İstatistik hakkında çok konuşma yaptım,

ve herkese temiz su sağlamak konusunda da.

Ama etkili oluyor gibi durmuyor.

Ve sanırım nedenini buldum.

Sebebi, şu anki düşünce yapısıyla,

problemin ölçeği o kadar büyük

gözüküyor ki sanki çözüm üretmek çok zor.

Biz de gözümüzü yumuyoruz.

Bizler, yani hükümetler ve yardım kurumları.

Bugün ise sizlere sadece değişik

bir düşünce etüdü ile, problemin

nasıl çözüldüğünü göstereceğim.

Bu arada, konuşmaya başladığımdan beri

dünyanın bir yerlerinde 13 bin kişi daha

ishal çilesini çekmeye başladı.

Ve dört çocuk da öldü.

Lifesaver şişesini icat ettim

çünkü sinirlendim.

2004 Noelinin ertesi günü, çoğunuz gibi, Asya tsunamisi hakkında

sarsıcı haberler yayınlanmaya başladığında

televizyon başında oturmakla

yetindim.

Ardından günler haftalar geçti,

tepelere kaçan millet,

ya kirli suları içmeye mahkum oluyor, ya da

ölümle yüzleşiyorlardı.

Aklımdan çıkaramadım.

Ardından, bir kaç ay sonra,

Katrina Fırtınası Amerikan kıyılarını vurdu.

"Tamam", diye düşündüm, "İşte bir Birinci Dünya ülkesi, bakalım ne yapacaklar."

Birinci gün: hiçbir şey.

İkinci gün: hiçbir şey.

Superdome'a temiz suyun tam beş gün sonra sağlandığını biliyor musunuz?

Sokaklarda millet televizyon ve su için,

birbirlerini vuruyorlardı.

O zaman bir şeyler yapmam gerektiğine karar verdim.

Sonraki bir kaç hafta ve ayları, garajımda zaman harcayarak geçirdim.

Tabi bir de mutfakta; karımın tüm kaygılarına rağmen.

Fakat, başarısız olan bir kaç prototipten sonra,

işte bu Lifesaver şişesi çıktı ortaya.

Pekiyi, şimdi biraz da bilim konuşalım.

Lifesaver'dan önce, en iyi filtreler bile sadece 200 nanometre

büyüklüğündeki nesneleri süzebiliyordu.

En küçük bakteri 200 nanometre civarıdır.

Yani 200-nanometrelik bir bakteri

200 nanometrelik bir delikten geçebilir.

Öte yandan en küçük virüs de

25 nanometre civarında.

Yani bu, o 200 nanometrelik deliklerden kesinlikle geçebilir demek.

Lifesaver'ın delikleri 15 nanometre.

Yani hiçbir şey geçemiyor.

Peki, size ufak bir gösteri yapacağım.

İzlemek ister misiniz?

Düzeneği kurmak için çok uğraştım. Sanırım göstermeliyim.

Güzel Oxford şehrindeyiz.

Şimdi -- kapak biraz sıkışmış.

Güzel Oxford şehri, evet, ne yaptım, gittim Cherwell nehrinden biraz

su aldım getirdim,

biraz da bu şehirde akan

Thames nehrinden. Ve işte bu su ortaya çıktı.

Ama düşünüyorum, hani,

eğer Bangladeş'te sel bölgesinin tam

ortasında olsaydık, bu su böyle gözükmezdi.

Bu yüzden gittim bir kaç şey daha ekledim.

Bu da benim göletimden.

(Kokluyor) (Öksürüyor) Kameraman bey, biraz koklar mısınız?

Tamam. (Gülüyor) Oldu.

Şimdi şunu da ekleyelim biraz.

Seyirciler: Iyy!

Michael Pritchard: Tamam. Biraz da kanalizasyon

arıtma tesisinden bir şeyler var.

Evet, onu da ekleyelim şuraya.

(Gülüşmeler)

Bunu da ekleyelim. Oldu işte.

(Gülüşmeler)

Biraz da başka parçalardan, onu da atalım şuraya.

Ve bir arkadaşımın tavşanından da bir hediyem var.

Evet, şimdi, bunu da ekleyeceğiz buraya.

(Gülüşmeler)

Tamamdır. (Gülüşmeler) Şimdi.

Lifesaver şişesi çok basit bir şekilde çalışıyor.

Suyu kepçeleyip alıyorsunuz.

Şimdilik bir sürahi kullanacağım

sadece gösterim amaçlı. Biraz da dışkıdan koyalım.

Hala yeterince kirli değil. Hadi biraz karıştıralım.

Tamam, yani bu gerçekten iğrenç sudan biraz alıp,

İçine dolduruyorum. Bir içki alır mısınız?

(Gülüşmeler)

Tamam. İşte başlıyoruz.

Kapağı takın.

Bir iki pompalayın. Tamam mı?

Tüm gerekli şey bu.

Emzik ucunu açar açmaz,

steril içilebilir su fışkırmaya başlayacak. Hızlı olmam gerekiyor.

Tamam, hazır mısınız?

Başlıyoruz. Elektrik aksamına dikkat.

Bu güvenli, steril içilebilir su.

(Alkış)

Şerefe.

(Alkış)

Chris sen de buyur.

(Alkış)

Tadı nasıl?

Chris Anderson: Lezzetli.

Michael Pritchard: Tamam.

Bakalım gösterinin devamı için Chris'in progamı neymiş. Tamam mı?

(Gülüşmeler)

Tamam. Lifesaver şişesi dünya çapında binlerçe kişi tarafından kullanılıyor.

6 bin litre suyu süzebilir.

Ve kullanım süresi bittiğinde koruma teknolojisi

sayesinde sistem kendini kapatır, kullanıcıyı korur.

Kartuşu atın. Yenisini takın.

Ve 6 bin litre daha süzebilirsiniz.

Şimdi de uygulamalarına bakalım.

Geleneksel olarak, kriz anında ne yaparız?

Su naklederiz.

Ardından, bir kaç hafta sonra, kamplar kurarız.

Ve herkes güvenilir temiz su temini için bu kamplara gelmek zorunda kalır.

20 bin kişi bir kampa doluşursa ne olur?

Hastalıklar yayılır. Daha fazla kaynağa ihtiyaç olur.

Problem kendi kendine büyümeye başlar.

Ama biraz değişik düşünsek,

ve bunlardan göndersek,

herkes yerinde kalır.

Kendi steril içme sularını yapabilirler,

ve hemen evlerini ve yaşamlarını tekrardan inşa etmeye koyulabilirler.

Şimdi, bunun işlemesi için illa ki bir felaket

olmasına gerek yok.

Eski düşünce yapısını, yani ülkenin altyapısını,

boru hatlarını kullanmak, çok pahalı.

Sayıları hesap makinesinden geçirmeye

çalışırken, kağıdınız biter.

Şimdi de "değişik düşünme" kısmı.

Su nakledeceğimize,

ve bu iş için insan gücü kullanacağımıza,

Doğa Ana'yı kullanalım. Harika bir sistemi var.

Şuradan suyu alıyor, tuzdan arındırıyor,

bedava, şuraya taşıyor ve dağların,

nehirlerin, akıntıların üzerlerine boşaltıyor.

Ve insanlar nelerde yaşarlar? Suyun yanında.

Yapmamız gereken

tek şey sterilize etmek.

Elbette, Lifesaver şişesini kullanabiliriz.

Ya da şunlardan bir tane kullanabiliriz.

Aynı teknoloji, bidonun içinde.

Bu ise 25 bin litre suyu işleyebiliyor.

Bu dört kişilik aileye üç sene boyunca

yetebilir bir miktar.

Peki ne kadara mal oluyor?

Çalıştığı her gün için yarım sent.

Teşekkürler.

(Alkış)

Yani, değişik düşünerek, ve suyu yerinde

işleyerek,

anneler ve çocukların, sularını almak için günde dört saat yürümelerine

gerek kalmaz.

Yakın bir kaynaktan alabilirler.

Ve sadece sekiz milyar dolar ile,

Bu yüzyılın hedefine ulaşabiliriz:

Güvenilir içme suyuna erişimi

olmayan insanların sayısını yarılamak.

Fikir vermesi açısından,

Birleşmiş Krallık her sene dış yardımlara 12 milyar

pound harcıyor.

Neden orada duralım ki?

20 milyar dolara herkesin güvenilir içme suyuna erişimi sağlanabilir.

Böylece her sene ishalden çile çeken

üç buçuk milyar insan, ve bunun

uzantısı olarak her sene ölen iki milyon çocuk da,

yaşar.

Teşekkürler.

(Alkış)