< Return to Video

Christien Meindertsma: Jak świnie rządzą światem

  • 0:01 - 0:03
    Witam serdecznie. Chciałabym rozpocząć
  • 0:03 - 0:05
    od dwóch pytań. Pierwsze to
  • 0:05 - 0:08
    ilu ludzi tak na prawdę je wieprzowinę?
  • 0:08 - 0:10
    Proszę podnieść ręce.
  • 0:10 - 0:12
    Całkiem sporo.
  • 0:12 - 0:14
    A ilu z was w ogóle widziało
  • 0:14 - 0:16
    żywą świnię, od której to mięso pochodzi?
  • 0:16 - 0:18
    W zeszłym roku?
  • 0:19 - 0:21
    W Holandii, skąd pochodzę,
  • 0:21 - 0:24
    w ogóle nie widzi się świń, co jest na prawdę dziwne,
  • 0:24 - 0:26
    bo na 16 milionów ludzi
  • 0:26 - 0:29
    przypada aż 12 milionów świń.
  • 0:29 - 0:31
    I oczywiście, sami tych świń nie zdołamy zjeść.
  • 0:31 - 0:34
    Zjadamy około jedną trzecią, reszta jest eksportowana
  • 0:34 - 0:37
    do różnych krajów Europy i świata.
  • 0:37 - 0:39
    Duża część trafia do Wielkiej Brytanii i Niemiec.
  • 0:39 - 0:41
    I co szczególnie mnie zainteresowało,
  • 0:41 - 0:44
    przyglądając się historii, świnie zawsze wykorzystywano w całości,
  • 0:44 - 0:46
    żeby nic się nie zmarnowało.
  • 0:46 - 0:48
    Chciałam się dowiedzieć,
  • 0:48 - 0:50
    czy faktycznie tak jest.
  • 0:50 - 0:52
    Spędziłam około trzech lat na badaniach.
  • 0:52 - 0:54
    Śledziłam jedną świnię
  • 0:54 - 0:56
    opatrzoną numerem "05049"
  • 0:56 - 0:58
    od początku aż do samego końca
  • 0:58 - 1:00
    docierając do produktów, w których została wykorzystana.
  • 1:00 - 1:02
    Poznałam w tym czasie różnych ludzi,
  • 1:02 - 1:05
    rolników i rzeźników, co jest oczywiście logiczne.
  • 1:05 - 1:08
    Ale poznałam także odlewników aluminium,
  • 1:08 - 1:10
    producentów amunicji
  • 1:10 - 1:12
    i wielu, wielu innych.
  • 1:12 - 1:14
    Co mnie uderzyło to
  • 1:14 - 1:16
    to, że rolnicy nie mieli żadnego pojęcia,
  • 1:16 - 1:18
    co wytwarzane jest z ich świń,
  • 1:18 - 1:21
    także konsumenci, to znaczy my,
  • 1:21 - 1:23
    zupełnie nie wiedzieli,
  • 1:23 - 1:25
    że te świnie są we wszystkich tych produktach.
  • 1:25 - 1:27
    Następnym krokiem było
  • 1:27 - 1:29
    zebranie wyników moich badań
  • 1:29 - 1:32
    i złożenie ich w jedną całość, otrzymując katalog produktów z jednej świni.
  • 1:32 - 1:35
    Katalog jest opatrzony duplikatem oznakowania, które miała w uchu.
  • 1:35 - 1:37
    Znajduje się na grzbiecie książki.
  • 1:37 - 1:40
    Katalog składa się z siedmu rozdziałów,
  • 1:40 - 1:42
    które brzmią następująco: skóra, kości, mięso, organy wewnętrzne,
  • 1:42 - 1:45
    krew, tłuszcz i różne.
  • 1:45 - 1:47
    (Śmiech)
  • 1:47 - 1:49
    Całkowita waga świni
  • 1:49 - 1:51
    to 103,7 kilogramy.
  • 1:51 - 1:54
    I aby udowodnić Państwu, jak często
  • 1:54 - 1:56
    spotykają jej części każdego dnia,
  • 1:56 - 1:59
    pokażę kilka ilustracji z książki.
  • 2:00 - 2:02
    Prawdopodobnie każdy z was zaczyna dzień od prysznica.
  • 2:02 - 2:04
    Kwasy tłuszczowe w mydle
  • 2:04 - 2:06
    pochodzące z gotowania kości wieprzowych
  • 2:06 - 2:08
    są używane nie tylko jako utwardzacz,
  • 2:08 - 2:11
    ale dają mydłu błyszczący, perlisty wygląd.
  • 2:11 - 2:13
    Jeśli rozejrzycie się dookoła w łazience,
  • 2:13 - 2:15
    zobaczycie jeszcze więcej produktów
  • 2:15 - 2:17
    typu szampon, odżywka,
  • 2:17 - 2:20
    krem przeciwzmarszczkowy, balsam do ciała,
  • 2:20 - 2:22
    a nawet pastę do zębów.
  • 2:22 - 2:24
    Już przed samym śniadaniem
  • 2:24 - 2:26
    trafiliście na świnię tyle razy.
  • 2:27 - 2:29
    Następnie przy śniadaniu,
  • 2:29 - 2:32
    szczecina świni, czy białko pochodzące z jej włosia,
  • 2:32 - 2:35
    używane jest jako ulepszacz do ciasta.
  • 2:35 - 2:37
    (Śmiech)
  • 2:37 - 2:39
    Tak wygląda "ulepszanie" zdaniem producenta.
  • 2:39 - 2:42
    Wiadomo.
  • 2:42 - 2:44
    W maśle czy innych produktach o obniżonej zawartości tłuszczu,
  • 2:44 - 2:47
    wraz z tłuszczem znika również smak i struktura.
  • 2:47 - 2:50
    Więc dodaje się z powrotem żelatynę,
  • 2:50 - 2:53
    żeby zachować strukturę tych produktów.
  • 2:54 - 2:57
    Następnie, w drodze do pracy, asfalt czy budynki, które widzicie
  • 2:57 - 2:59
    mogą być zrobione z komórkowego betonu,
  • 2:59 - 3:01
    który jest jednym z lżejszych betonów.
  • 3:01 - 3:04
    Zawarte jest w nim białko pochodzące ze szpiku,
  • 3:04 - 3:07
    w pełni nadające się do wielokrotnego użytku.
  • 3:07 - 3:09
    Hamulce pociągów, przynajmniej w tych pochodzenia niemieckiego,
  • 3:09 - 3:11
    składają się miedzy innymi
  • 3:11 - 3:13
    ze spopielonych kości świni.
  • 3:13 - 3:16
    W serniku i innych deserach
  • 3:16 - 3:18
    typu mus czekoladowy, tiramisu, pudding waniliowy,
  • 3:18 - 3:20
    wszystko, co w supermarketach przechowuje się w zimnie
  • 3:20 - 3:23
    zawiera żelatynę, która sprawia, że wszystko wygląda apetycznie.
  • 3:23 - 3:25
    Porcelana kostna, zwana bone china jest już prawdziwym klasykiem.
  • 3:25 - 3:27
    Oczywiście zawartość kości w porcelanie kostnej
  • 3:27 - 3:29
    daje jej efekt półprzezroczystości,
  • 3:29 - 3:31
    a także jej wytrzymałość,
  • 3:31 - 3:33
    która z kolei umożliwa wykonanie takich delikatnych kształtów
  • 3:33 - 3:35
    jak ten jeleń.
  • 3:36 - 3:39
    Jeśli chodzi o dekorowanie wnętrz, świnia jest wszechobecna.
  • 3:39 - 3:42
    Jest obecna w farbach dla specyficznej tekstury,
  • 3:42 - 3:44
    ale także jej połysku.
  • 3:44 - 3:46
    W papierze ściernym, klej kostny
  • 3:46 - 3:49
    to klej, który przykleja piasek do papieru.
  • 3:50 - 3:52
    Pędzle do malowania są wykonane
  • 3:52 - 3:55
    ze świńskiej szczeciny, gdyż jest najbardziej odpowiednia
  • 3:55 - 3:57
    ze względu na swoją wytrzymałość.
  • 3:58 - 4:00
    Nie miałam w planach pokazywania żadnego mięsa,
  • 4:00 - 4:02
    bo prawie połowa tej książki jest o mięsie,
  • 4:02 - 4:04
    i pewnie domyślacie się, co to za mięso.
  • 4:04 - 4:06
    Ale nie chciałam, żeby ominęło was właśnie to.
  • 4:06 - 4:09
    Nazywa się to kontrolowanymi porcjami ścinków mięsa.
  • 4:09 - 4:11
    Można to znaleźć
  • 4:11 - 4:13
    w zamrażarkach w każdym supermarkecie.
  • 4:13 - 4:15
    Inaczej nazywa się to stekiem.
  • 4:15 - 4:17
    Można powiedzieć, że jest to krowa,
  • 4:17 - 4:19
    ale co dzieje się po uboju krowy,
  • 4:19 - 4:22
    jeśli chodzi o przemysłowe przetwórstwa mięsne,
  • 4:22 - 4:24
    po podzieleniu krowy zostają małe kawałki mięsa,
  • 4:24 - 4:26
    których nie można wprowadzić do sprzedaży jako stek.
  • 4:26 - 4:29
    Więc skleja się je ze sobą
  • 4:29 - 4:31
    za pomocą włóknika pochodzącego ze świńskiej krwi
  • 4:31 - 4:33
    w coś, co przypomina dużą parówkę,
  • 4:33 - 4:36
    którą następnie się zamraża, kroi w mniejsze plasterki
  • 4:36 - 4:38
    i sprzedaje się jako steki.
  • 4:39 - 4:42
    Stosuje się to także przy tuńczyku i przegrzebkach.
  • 4:45 - 4:47
    Do takiego steku dobrze jest wypić piwo.
  • 4:47 - 4:50
    Podczas warzenia piwa, powstaje dużo szumu.
  • 4:50 - 4:52
    Aby się go pozbyć,
  • 4:52 - 4:54
    niektóre firmy wykorzystują
  • 4:54 - 4:56
    żelatynowe sita, przez które przelewają piwo,
  • 4:56 - 4:59
    faktycznie je usuwając.
  • 4:59 - 5:02
    Wykorzystuje się to także w produkcji win jak i soków owocowych.
  • 5:04 - 5:06
    Jest taka firma w Grecji,
  • 5:06 - 5:08
    która produkuje papierosy
  • 5:08 - 5:11
    zawierające świńską hemoglobinę w filtrze.
  • 5:11 - 5:13
    Według nich, ma to działać
  • 5:13 - 5:15
    jak sztuczne płuco.
  • 5:15 - 5:17
    (Śmiech)
  • 5:17 - 5:20
    Można powiedzieć, że jest to zdrowszy papieros.
  • 5:20 - 5:22
    (Śmiech)
  • 5:22 - 5:25
    Kolagen, od lat '70 pochodzący od świń,
  • 5:25 - 5:27
    wstrzykuje się pod skórę w celu wypełnienia zmarszczek.
  • 5:27 - 5:30
    Organizm świń jest podobny do organizmów ludzkich,
  • 5:30 - 5:32
    kolagen także.
  • 5:34 - 5:37
    Następna rzecz jest chyba najdziwniejszą, jaką znalazłam.
  • 5:37 - 5:39
    Ta kula pochodzi
  • 5:39 - 5:42
    od dużej firmy produkującej amunicje w Stanach.
  • 5:42 - 5:44
    Podczas składania tej książki,
  • 5:44 - 5:46
    skontaktowałam się ze wszystkimi producentami omówionych tu rzeczy,
  • 5:46 - 5:48
    aby otrzymać prawdziwe egzemplarze
  • 5:48 - 5:50
    i prawdziwe próbki.
  • 5:51 - 5:53
    Wysłałam e-maila do tej firmy
  • 5:53 - 5:55
    przedstawiając się oraz mówiąc o moich badaniach.
  • 5:55 - 5:57
    Zapytałam, czy mogliby przesłać mi jedną taką kulę.
  • 5:57 - 5:59
    (Śmiech)
  • 5:59 - 6:01
    Nie oczekiwałam od nich żadnej odpowiedzi.
  • 6:01 - 6:03
    Ale oni się odezwali.
  • 6:03 - 6:06
    powiedzieli, że dziękują za wiadomość i że to bardzo interesujące.
  • 6:06 - 6:09
    Zapytali też, czy w jakiś sposób jestem związana z holenderskim rządem.
  • 6:09 - 6:11
    Wydało mi się to strasznie dziwne,
  • 6:11 - 6:13
    bo czy holenderski rząd rozsyłałby do kogolowiek e-maile?
  • 6:13 - 6:18
    (Śmiech)
  • 6:18 - 6:21
    Najpiękniejszą rzeczą jaką znalazłam,
  • 6:21 - 6:24
    moim zdaniem, jest zastawka serca.
  • 6:24 - 6:26
    Produkt ten jest jednocześnie dziecinnie prosty
  • 6:26 - 6:28
    i bardzo skomplikowany.
  • 6:28 - 6:31
    Jest prosty, bo jest to zwyczajnie zastawka serca świni
  • 6:31 - 6:33
    osadzona w bardziej zaawansowanej części,
  • 6:33 - 6:35
    która jest jakby metalowym opakowaniem.
  • 6:35 - 6:38
    Może być wszczepiona w ludzkie serce
  • 6:38 - 6:40
    bez konieczności przeprowadzenia otwartej operacji na sercu.
  • 6:40 - 6:42
    Kiedy już umiejscowi się ją we właściwym miejscu,
  • 6:42 - 6:44
    zdejmuje się jej zewnętrzną powłokę,
  • 6:44 - 6:46
    a zastawka serca wraca do swojego pierwotnego kształtu
  • 6:46 - 6:49
    i momentalnie zaczyna bić.
  • 6:49 - 6:51
    Jest to chwila niemalże magiczna.
  • 6:52 - 6:54
    Produkuje ją holenderska firma.
  • 6:54 - 6:56
    Zawdzwoniłam więc do nich i zapytałam
  • 6:56 - 6:59
    czy mogłabym pożyczyć od nich zastawkę serca.
  • 6:59 - 7:01
    Producenci byli zachwyceni
  • 7:01 - 7:04
    i powiedzieli, że wsadzą ją do słoika z formaliną
  • 7:04 - 7:06
    po to, żebym mogła ją pożyczyć.
  • 7:06 - 7:09
    Wspaniale. Potem przez tygodnie nie dawali znaku życia.
  • 7:09 - 7:11
    Wykonałam kolejny telefon,
  • 7:11 - 7:13
    pytając co dzieję się z zastawką.
  • 7:13 - 7:16
    Powiedzieli, że dyrektor firmy
  • 7:16 - 7:18
    zdecydował, żeby nie pożyczać mi tej zastawki,
  • 7:18 - 7:20
    ponieważ nie chce, aby jego produkt
  • 7:20 - 7:22
    był kojarzony ze świnią.
  • 7:23 - 7:26
    (Śmiech)
  • 7:26 - 7:29
    Ostatnim produktem, o którym wspomnę, jest energia odnawialna,
  • 7:29 - 7:31
    co z kolei odpowie twierdząco na moje pierwsze pytanie
  • 7:31 - 7:34
    czy świnie faktycznie wykorzystywane są w całości.
  • 7:34 - 7:37
    Tak się składa, że są. Bo resztki, których nie można wykorzystać już nigdzie
  • 7:37 - 7:39
    przerabia się na paliwo,
  • 7:39 - 7:42
    które może być używane jako odnawialne źródło energii.
  • 7:43 - 7:46
    Sumując, znalazłam 185 produktów.
  • 7:46 - 7:48
    Pokazały one, że
  • 7:48 - 7:50
    po pierwsze
  • 7:50 - 7:52
    jest to bardzo dziwne,
  • 7:52 - 7:54
    że nie traktujemy tych zwierząt
  • 7:54 - 7:57
    nawet z nikłym szacunkiem.
  • 7:57 - 8:00
    Po drugie, nie mamy żadnego pojęcia,
  • 8:00 - 8:03
    z czego są zrobione te wszystkie produkty wokół nas.
  • 8:03 - 8:06
    Możecie sobie Państwo pomyśleć, że przepadam za świniami,
  • 8:06 - 8:08
    owszem, trochę tak,
  • 8:08 - 8:10
    ale na ogół
  • 8:10 - 8:12
    bardziej lubię surowce.
  • 8:12 - 8:15
    Aby mieć większy wpływ na to,
  • 8:15 - 8:17
    co stoi za naszymi produktami,
  • 8:17 - 8:20
    tzn., żywy inwentarz, zboże, rośliny,
  • 8:20 - 8:22
    materiały nieodnawialne,
  • 8:22 - 8:25
    także ludzie biorący udział przy ich produkcji,
  • 8:25 - 8:28
    trzeba przede wszystkim uświadomić sobie, że one tam są.
  • 8:28 - 8:30
    Dziękuję za uwagę.
  • 8:30 - 8:32
    (Brawa)
Title:
Christien Meindertsma: Jak świnie rządzą światem
Speaker:
Christien Meindertsma
Description:

Christien Meinderstma, autorka "Świnia 05049", przygląda się zdumiewającemu życiu po życiu zwykłej świni, części której są nieodłączną częścią przynajmniej 185 produktów nie związanych z przetwórstwem mięsnym, od amunicji po sztuczne serca.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
08:33
Dorota Halewska added a translation

Polish subtitles

Revisions