< Return to Video

"Irk ayrımcılığını neden açık açık konuşmalıyım" | Frederick Edwards Jr. | TEDxNDSU

  • 0:07 - 0:09
    Hadi, biraz konuşalım.
  • 0:09 - 0:11
    Benim tanıklığımdan konuşalım.
  • 0:12 - 0:17
    Beni bu olumsuz döngüye
    hapseden düşüncelerden,
  • 0:17 - 0:20
    zihnimi esir eden düşüncelerden konuşalım.
  • 0:20 - 0:23
    Silah şiddetinden
    45 arkadaşımı kaybettim.
  • 0:26 - 0:27
    O gecelerden konuşalım.
  • 0:29 - 0:32
    O acıdan konuşalım, dinliyor musunuz?
  • 0:33 - 0:35
    Beni duyamazsınız.
  • 0:37 - 0:38
    Benim acımı duyamazsınız.
  • 0:40 - 0:43
    Kendimi daha iyi hissettiremezsiniz.
  • 0:45 - 0:48
    Bunun asla parayla ilgili olmadığını
    çok küçük yaşta öğrendim.
  • 0:49 - 0:51
    Bir sürü arkadaşım bu yüzden hapiste
  • 0:51 - 0:55
    ama ben gururumu çiğneyip
    onlara bir mektup yazamıyorum.
  • 0:56 - 0:59
    Benim halkım niye bu kadar gösterişli
    olmak istiyor, bunu konuşalım.
  • 0:59 - 1:02
    Neden bu kadar
    rahatlık aradıklarını soralım.
  • 1:03 - 1:04
    Hepinizi suçlamıyorum.
  • 1:05 - 1:08
    Ama daha kodesin ne olduğunu bilmeden
    bana suçlu olduğumu siz söylediniz.
  • 1:09 - 1:12
    Toplama ya da çıkarma yapamazken
    bana "-den küçüksün" dediniz.
  • 1:12 - 1:16
    Arkadaşlarımın evindeki o gecelerde
    duyduklarımdan konuşalım.
  • 1:16 - 1:19
    "Bu zencinin evimde ne işi var?"
  • 1:20 - 1:22
    Beşinci sınıftayken
  • 1:22 - 1:25
    en iyi ilk arkadaşım benimle
    takılmayı bıraktı, neden?
  • 1:25 - 1:28
    "Çünkü siyah çocuklarla takılırsa
    başı derde girerdi."
  • 1:30 - 1:32
    Bir mağazaya girmeden
    sırf şüphe çekmeyeyim diye
  • 1:32 - 1:37
    ellerimi ceplerimden çıkarmak
    zorunda olduğumdan konuşalım.
  • 1:39 - 1:41
    Caddenin benimle aynı tarafında
    olur da bir kadın görürsem
  • 1:41 - 1:44
    nasıl karşıya geçmek
    zorunda olduğumu konuşalım.
  • 1:44 - 1:46
    Korkarım; o benden korkar diye.
  • 1:48 - 1:50
    Başıma gelen biber gazı
    olayından bahsedelim.
  • 1:50 - 1:52
    Bir kadının yanından geçerken hapşırdım,
  • 1:52 - 1:55
    bilemem, belki, beni kutsamaya çalışıyordu
  • 1:55 - 1:59
    ama kutsal su yerine elinde
    sadece biber gazı vardı.
  • 2:00 - 2:02
    Bu yanılgı ve şaşkınlık hakkında
  • 2:03 - 2:05
    konuşmaya ne dersiniz?
  • 2:05 - 2:08
    Beni tanımıyorsunuz
    ama beni tanımlayabilir misiniz?
  • 2:10 - 2:11
    Benim halkım kayboldu,
  • 2:12 - 2:14
    bense hâlâ beni bulmaya çalışıyorum.
  • 2:15 - 2:18
    Neden böyle yersiz korkularınız
    olduğundan konuşmak istiyorum
  • 2:19 - 2:21
    ama siz bundan konuşmak istemezsiniz.
  • 2:22 - 2:25
    Lisede, hikâyemi anlatma
    fırsatı vermişlerdi.
  • 2:26 - 2:29
    Washburn Lisesi'nin bodrumundaki
    simsiyah boyalı ufak bir oda,
  • 2:29 - 2:32
    kara kutu tiyatrosunu
    keşfettiğim yer oldu.
  • 2:33 - 2:34
    Crystal Spring adındaki bir kadın,
  • 2:34 - 2:37
    telefonlarımızı elimizden
    alıp şiir yazın dedi.
  • 2:38 - 2:40
    Hikâyeler yaratmamızı istedi.
  • 2:40 - 2:43
    Bize yüzlerce insanın
    önüne çıkma fırsatı verdi,
  • 2:43 - 2:45
    Minnesota'da okuldan okula götürdü.
  • 2:46 - 2:49
    Ama onun dersinden
    öğrenebileceğim en önemli şey,
  • 2:49 - 2:51
    duvarları kaplayan bir afişti.
  • 2:51 - 2:54
    Üzerinde, "Sessizlerin sesi," yazıyordu.
  • 2:54 - 2:56
    Şimdi bu benim amacım oldu.
  • 2:56 - 3:00
    Başıma gelen olayları anlatarak
  • 3:00 - 3:03
    ırk ayrımcılığından etkilenenlerin
    sesi olmak benim amacım.
  • 3:03 - 3:05
    Bu yüzden ırk ayrımcılığının sonuçlarının,
  • 3:05 - 3:08
    etnik gerçeklikle ilgili düşüncelerin
    karşısında duruyorum.
  • 3:08 - 3:11
    Çünkü kötülüğün açtığı
    yaraları iyileştirebiliriz.
  • 3:12 - 3:14
    Yaşadıklarıma rağmen
  • 3:14 - 3:20
    bireysel ve sistematik ayrımcılığa
    son verilebileceğine hâlâ inanıyorum.
  • 3:21 - 3:23
    Ama zihinlerimizi
    değiştirmeye yanaşmıyorsak
  • 3:24 - 3:26
    eleştirel düşünmüyoruz demektir.
  • 3:27 - 3:28
    Bilmenizi istediğim şey şu:
  • 3:28 - 3:30
    Ben sizin kardeşinizim,
  • 3:30 - 3:32
    sizin oğlunuzum,
  • 3:32 - 3:34
    ben yan dairenizdeki o çocuğum.
  • 3:34 - 3:38
    Siz de bana ırkçı olmadığınızı
    ispatlamak zorunda değilsiniz.
  • 3:39 - 3:43
    Siz beni sevseniz de sevmeseniz de
    ben sizi sevecek olan biriyim.
  • 3:44 - 3:47
    Ama ne olursa olsun size de
    büyük bir sorumluluk düşüyor.
  • 3:47 - 3:51
    Bazı şeylerin bittiğini, değiştiğini,
    düzeldiğini görmeye ihtiyacımız var.
  • 3:52 - 3:56
    Irk ayrımcılığı, beyazların neyi
    yanlış yaptığıyla ilgili değildir.
  • 3:56 - 3:58
    Siyahiler de diğer siyahilere
    ayrımcılık yapıyor.
  • 3:58 - 4:01
    Başka toplulukların da
    siyahilere karşı ön yargıları var,
  • 4:01 - 4:03
    ayrımcılık yapıyorlar.
  • 4:03 - 4:04
    Beyaz üstünlüğü yüzünden
  • 4:04 - 4:08
    nicedir karşılaştığımız bireysel
    ve sistematik ırksal engelleri yıkmaya
  • 4:08 - 4:10
    hepimiz yardımcı olmalıyız.
  • 4:12 - 4:15
    Yine de, beyazların suçluluk hissi
    hayatlarımızı kurtarmaz.
  • 4:16 - 4:18
    Bana sahte bir acımayla
    yaklaşmayı bırakın.
  • 4:18 - 4:20
    Çocuklarınıza renkleri
    görmemeyi öğretmeyin.
  • 4:20 - 4:23
    Anlıyorum, bu sizi
    ırkçı göstermekten koruyor
  • 4:23 - 4:27
    ama renkleri görmemeniz sadece
    bir siyahi olarak yaşadıklarımı yalanlar.
  • 4:28 - 4:30
    Renk görmüyor musunuz;
  • 4:30 - 4:32
    topluluğumdaki apaçık
    farklılıklara bir bakın:
  • 4:32 - 4:36
    eğitim eşitsizliği, ekonomik fırsatlar,
  • 4:36 - 4:38
    yaşadığımız çevre, çalışma koşullarımız.
  • 4:39 - 4:41
    Hepsinden beteri de ne biliyor musunuz?
  • 4:41 - 4:44
    İnsanların yaşadıklarımı
    görmeyi başaramayınca
  • 4:44 - 4:45
    gelip şöyle demeleri:
  • 4:45 - 4:47
    "Irkçılık değişmedi mi?"
  • 4:48 - 4:50
    Irkçılık değişti.
  • 4:50 - 4:53
    Annemin dediği gibi,
    "Irkçılığı balla kapladılar."
  • 4:54 - 4:58
    Çünkü artık sizinle çalışabiliyorum
    ama hayatımı onaylamak zorunda değilsiniz.
  • 4:59 - 5:02
    Artık sizinle aynı okula gidebiliyorum,
    sizinle futbol oynayabiliyorum
  • 5:02 - 5:04
    ama beni asla evinize davet edemezsiniz.
  • 5:04 - 5:07
    Sevdiğim yiyeceklerden bahsettiğimde
  • 5:07 - 5:09
    siz bunları hiç duymadım diyorsunuz.
  • 5:09 - 5:11
    Memleketim Kuzey Minneapolis dediğimde
  • 5:13 - 5:15
    gettoda yaşamak nasıl bir şey
    diye soruyorsunuz.
  • 5:16 - 5:17
    Bana karşı istemsiz,
  • 5:17 - 5:20
    bilinçsiz, ırkçılıkla dolu,
  • 5:20 - 5:23
    medyanın beslediği ırkçı ideolojilerinizin
    oluşturduğu sarmalı görebiliyorum.
  • 5:24 - 5:26
    Bana karşı olan tüm ön yargılarınızın
  • 5:26 - 5:28
    tamamen sizin suçunuz
    olduğuna da inanmıyorum.
  • 5:28 - 5:32
    Siyahiler televizyonda hep
    suçlu, tehlikeli, katil,
  • 5:32 - 5:35
    şovmen ya da atlet gibi gösteriliyor.
  • 5:35 - 5:37
    Az başarılı, isyankâr, saygısız,
  • 5:37 - 5:40
    hiddetli ve kaba algılanıyoruz.
  • 5:40 - 5:42
    Ama en önemlisi,
    halkımıza korku salıyoruz.
  • 5:43 - 5:46
    Bu ideolojiler, kölelik
    ve Jim Crow zamanlarında,
  • 5:46 - 5:52
    Amerikalılar siyahileri aşağı görsün
    diye propaganda olarak kullanıldı.
  • 5:53 - 5:54
    İşe yaradı ve bugün de işe yarıyor.
  • 5:56 - 5:58
    Bugün bile bir siyahi bir beyaz tarafından
  • 5:58 - 6:01
    New York'ta vurulup öldürülürken
  • 6:01 - 6:04
    sanki tek konuşulan
    beyazın nasıl şık giyindiği
  • 6:04 - 6:06
    ama siyahinin sabıka kaydına
    bakmak gerektiği.
  • 6:08 - 6:11
    Şunu bilin istiyorum:
  • 6:11 - 6:13
    Bana karşı ön yargılarınız olsa da,
  • 6:13 - 6:18
    bunların filmlerden ya da medyadan
    dolayı olduğunu söyleyip
  • 6:20 - 6:24
    kendinizi savunsanız da
    ben sizi gerçekten seviyorum.
  • 6:27 - 6:29
    Çünkü ırkçılık bizimle başlamadı
  • 6:30 - 6:31
    ama bizimle sona erebilir.
  • 6:33 - 6:35
    Siyahilerin daha itaatkar olmaları
  • 6:35 - 6:38
    böylece belki polis vahşetinden
    ölmeyecekleri mesajı veriliyor.
  • 6:39 - 6:41
    Bizim için hangi resmi çiziyorlar?
  • 6:45 - 6:47
    Sizin için hangi resmi çiziyorlar?
  • 6:49 - 6:53
    Tarihi zamanlar yaşıyoruz
    ve birçok tarihi şey önünüzde engel
  • 6:53 - 6:56
    ama size benim halkımın tarihinin,
  • 6:56 - 6:59
    sizinkinden çok farklı olduğunu
    söylemek zorundayım.
  • 7:00 - 7:03
    Hayatımın büyük bölümünü
    Kuzey Minneapolis'te geçirdim.
  • 7:03 - 7:06
    Sabahtan akşam karanlığına kadar
    basketbol oynayan çocuklar gördüm,
  • 7:06 - 7:09
    sokakta oturup
    saçlarını ören kızlar gördüm,
  • 7:09 - 7:13
    sokak lambaları arasında
    bisiklet süren kızlar, erkekler gördüm,
  • 7:13 - 7:15
    ama ne var biliyor musunuz?
  • 7:16 - 7:20
    Mahalledeki bütün çocuklara
    dondurma alanlar uyuşturucu satıcılarıydı,
  • 7:21 - 7:24
    eve sağ salim gitmenizi
    sağlayanlar çete üyeleriydi,
  • 7:25 - 7:27
    çocukların gidecek evleri olmadığında
  • 7:27 - 7:30
    o yetersiz anneler evlerinin
    kapısını onlara açtı.
  • 7:30 - 7:34
    Kendi süper kahramanlarımıza
    dönüştüğümüz yer grafiti dolu parklardı.
  • 7:35 - 7:37
    Hayatımın düzenli olduğu
    sonucuna varmıştım;
  • 7:38 - 7:41
    kendi topluluğumda olan şeyler
    diğer bütün topluluklarda da oluyordu.
  • 7:42 - 7:46
    Çok geçmeden bunun ne kadar
    çarpıtılmış bir bilgi olduğunu anladım.
  • 7:46 - 7:48
    Uyuşturucu baskınları normaldi.
  • 7:49 - 7:51
    Köşedeki dükkâna,
  • 7:51 - 7:54
    aynı anda yalnız iki çocuğun
    gidebilmesi benim normalimdi.
  • 7:55 - 7:59
    Mahallede babasını tanıyan bir avuç
    çocuktan biri olmak normalimdi.
  • 8:01 - 8:04
    Evimden bir sokak ötede yaşayan çocuk,
  • 8:04 - 8:06
    uykusundayken vuruldu ve öldürüldü.
  • 8:06 - 8:10
    Pekâlâ, bu normal değildi ama oldu.
  • 8:10 - 8:13
    Minneapolis'in güney tarafına
    taşındığımda bile yaşadığım çevrelerin
  • 8:13 - 8:17
    birbirine ne kadar benzediğini
    kısa zamanda fark ettim.
  • 8:17 - 8:19
    İşte size soruyorum:
  • 8:20 - 8:23
    Madem benim normalim buydu,
    sizin normaliniz niye bu değildi?
  • 8:25 - 8:28
    Martin Luther King'in halkı için
    hayal ettiği normal bu muydu?
  • 8:30 - 8:35
    Benim yaşadıklarımdan
    sizin yararlanmanızı istiyorum.
  • 8:38 - 8:40
    Size Afrika'ya özgü bir deyiş bırakıyorum:
  • 8:42 - 8:48
    "Bir insanın sırtında dikilirsen daha
    ileriyi görüp daha yükseğe ulaşırsın."
  • 8:50 - 8:52
    Sesimi yükseltmek için
    yaşadıklarımdan yararlanıp
  • 8:53 - 8:56
    sessizlere ses vererek
  • 8:57 - 9:00
    sizler benim sırtımda durabilir misiniz?
  • 9:01 - 9:02
    Tanrı sizinle olsun.
Title:
"Irk ayrımcılığını neden açık açık konuşmalıyım" | Frederick Edwards Jr. | TEDxNDSU
Description:

"Bu zor zamanlarda zihnimi kurcalayan düşüncelerden bahsedelim, hadi." Frederick Edwards Jr., günümüzdeki ırk ayrımcılığı yüzünden duyduğu endişeyi ve kendisininki de dahil olmak sayısız hayatın bundan nasıl etkilendiğini anlatıyor. Onun ayrımcılığa karşı mücadele eden biri olarak yaşadığı güç deneyimlere ve kararlılığına siz de kulak verin.

Kuzey Minneapolisli Frederick Edwards Jr., konuşmalarıyla insanlara destek olan bir sanatçı. Gördüğü şeyler, yaydığı enerjiyle birlikte karşısındakine geçiyor. Başkalarının içsel gücünü ve potansiyelini keşfetmesine yardımcı olmak konusunda tutkulu. Şimdiye kadar yüzlerce üniversitede, lisede ve orta okulda konuşma yaptı, tanık olduğu mücadele ve azim öykülerini paylaştı. Dokuz erkek ve kız kardeşi arasında Fred sonuncu çocuk. Annesinin dokuzuncu çocuktan sonra yeniden hamile kalma şansı %.0001 olarak görülüyordu. İşte, Fred o %.0001.

Bu konuşma, TED konferans formatı kullanılarak ve yerel bir topluluk tarafından bağımsız olarak bir TEDx organizasyonunda yapılmıştır. Daha fazlası için: https://www.ted.com/tedx

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDxTalks
Duration:
09:08

Turkish subtitles

Revisions