ဗိုင်းရပ်စ် စစ်ဆေးမှုတွေ ဘယ်လို အလုပ်လုပ်ကြလဲ။ Cella Wright
-
0:06 - 0:11ဗိုင်းရပ်စ်သစ်တစ်ခု ပေါ်လာပြီး
တောမီးလို ပျံ့နှံ့သွားတယ်။ -
0:11 - 0:12ဒါကို ထိန်းချုပ်ဖို့
-
0:12 - 0:18သုတေသီတွေဟာ ပထမဆုံး ကူးစက်ခံထားရ
သူတွေရဲ့ ဒေတာတွေကို ကောက်ယူရမှာပါ။ -
0:18 - 0:21အဓိက စမ်းသပ်နည်း နှစ်နည်းက
အလွန်အရေးပါပါတယ်။ -
0:21 - 0:23တစ်နည်းက သင့်မှာ ဗိုင်းရပ်ရှိ၊မရှိပြပြီး
-
0:23 - 0:26နောက်တစ်နည်းက သင့်မှာ
ရှိပြီးသားဆိုတာကို ပြသတာပါ။ -
0:26 - 0:29ဒီတော့ ဒီစမ်းသပ်မှုတွေ
အတိအကျ ဘယ်လို အလုပ်လုပ်ကြလဲ။ -
0:29 - 0:33PCR(သို့) ပိုလိုမာ ချိတ်ဆက်
ဓာတ်ပြုခြင်း စမ်းသပ်မှုဟာ -
0:33 - 0:36ခန္ဓာကိုယ်ထဲက ဗိုင်းရပ်စ်ရဲ့ဗီဇဆိုင်ရာ
ဒြပ်ပစ္စည်းကို ဦးတည်ထားပြီး -
0:36 - 0:40လောလောဆယ် ကူးစက်ခံရသူ
တစ်ဦးဦးကို ရောဂါရှာဖွေဖို့ အသုံးပြုတယ်။ -
0:40 - 0:45ဒါပေမဲ့ ဒီဗီဇဆိုင်ရာ ဒြပ်က ရှာဖွေရာမှာ
တကယ့်ကို ခက်ခဲရလောက်အောင် -
0:45 - 0:48မသိနိုင်တဲ့ ပမာဏမှာ ရှိနေနိုင်တယ်။
-
0:48 - 0:50ဒါက PCR ပါဝင်တဲ့ နေရာပါ။
-
0:50 - 0:54ဒါကို အလွယ်တကူ ကြည့်ရှုနိုင်ရလောက်အောင်
များပြားတဲ့ ပမာဏတွေအဖြစ် ဗီဇဆိုင်ရာ -
0:54 - 0:57သတင်အချက်အလက်ကို
ဆပွားပေးဖို့ အသုံးပြုတယ်။ -
0:57 - 1:00အရင်က မမြင်ဖူးတဲ့ ဗိုင်းရပ်စ်တစ်ခုအတွက်
PCR စမ်းသပ်ချက် တီထွင်ဖို့ -
1:00 - 1:04သုတေသီတွေဟာ ဦးဆုံး ၎င်းရဲ့ ဗီဇဆိုင်ရာ
ဒြပ်(သို့) ဂျီနူမ်းကို အစီအစဉ်ချပြီး -
1:04 - 1:09ဒီထူးခြားတဲ့ ဗိုင်းရပ်စ်အတွက် တစ်မူထူးတဲ့
နေရာတွေကို ရှာဖွေတယ်။ -
1:09 - 1:13ဒီနောက် PCR က ဒီထူးခြားတဲ့
အပိုင်းတွေကို ဦးတည်တယ်။ -
1:13 - 1:16နမူနာတစ်ခု ကောက်ယူခြင်းနဲ့
PCR စမ်းသပ်မှုစတယ်။ -
1:16 - 1:21ဒါက အသည်းရောင်ရောဂါအတွက်
သွေး၊ ပိုလီယိုဗိုင်းအတွက် မစင်နဲ့ -
1:21 - 1:25ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်တွေအတွက် နှာခေါင်းနဲ့
လည်ချောင်းက နမူနာတွေဖြစ်နိုင်တယ်။ -
1:25 - 1:27နမူနာကို ဗဟိုဓာတ်ခွဲခန်းကို ပို့ဆောင်ပြီး
-
1:27 - 1:32အဲဒီမှာဗိုင်းရပ်စ်ရဲ့ ဂျီနူးမ်း ရှိတာအတွက်
PCR စမ်းသပ်မှု လုပ်ဆောင်တယ်။ -
1:32 - 1:36ဗီဇဆိုင်ရာ သတင်းအချက်အလက်တွေကို
DNA သို့ RNA ကနေ ကုဒ်ရေးနိုင်တယ်။ -
1:36 - 1:43ဥပမာ HPV က DNA သုံးပေမဲ့
COVID-19 ရဲ့ အကြောင်းခံ SARS-CoV-2 က -
1:43 - 1:45RNA ကို သုံးတယ်။
-
1:45 - 1:49PCR မလုပ်ဆောင်ခင်
ဗိုင်းရပ်ဆိုင်ရာ RNA ကို "ရှိလျှင်" -
1:49 - 1:54လိုက်ဖက်တဲ့ DNA ရဲ့ အမျှင်တစ်ခု
ဖန်တီးဖို့ ပြောင်းပြန် မှတ်သားရမယ်။ -
1:54 - 1:57ဒီနောက် သုတေသီတွေဟာ PCR
လုပ်ဆောင်တယ်။ -
1:57 - 2:01နမူနာထဲမှာ ဗိုင်းရပ်စ် ရှိရင် ၎င်းရဲ့
ဗီဇဆိုင်ရာ ကုဒ်ရဲ့ ထူးခြားတဲ့ နေရာတွေကို -
2:01 - 2:05လိုက်ဖက်တဲ့ ပရိုင်မာတွေက တွေ့ရှိပြီး
အင်ဇိုင်းတွေနဲ့ ကူးယူမယ်။ -
2:05 - 2:09DNA အမျှင်တစ်ခုက သန်းရာချီ ဖြစ်လာတယ်။
-
2:09 - 2:13ဒါတွေကို အလင်းထွက်တဲ့ ဆိုးဆေးနဲ့
မှတ်ထားတဲ့ စမ်းတံကို သုံးပြီးရှာတယ်။ -
2:13 - 2:15PCR စက်က အလင်းကို အာရုံခံမိရင်
-
2:15 - 2:18နမူနာက ဗိုင်းရပ်ရှိတာကို စမ်းသပ်သိရှိတာပါ။
-
2:18 - 2:22လူတစ်ဦးဟာ ကူးစက်ခံရတယ်လို့ ဆိုလိုတာပါ။
-
2:22 - 2:24အခြားဘက်မှာတော့ Immunoassays က
-
2:24 - 2:27ခုံခံအားစနစ်ရဲ့ ဗိုင်းရပ်စ် မှတ်ဉာဏ်ထဲကို
ဝင်ရောက်တယ်။ -
2:27 - 2:30လူတစ်ဦးဟာ အရင်က ကူးစက်ခံရဖူးလား
ဆိုတာကို ပြသတာပါ။ -
2:30 - 2:34၎င်းတို့ဟာ ကူးစက်မှုအတွင်း ခုံခံအားစနစ်က
ထုတ်တဲ့ ဗိုင်းရပ် သီးခြားပဋိပစ္စည်းတွေကို -
2:34 - 2:36ဦးတည်ကာ လုပ်ဆောင်တယ်။
-
2:36 - 2:38ဒါတွေက ဗိုင်းရပ်စ်တွေကို ပင်ကိုသဘာဝ
-
2:38 - 2:42မဟုတ်တဲ့ အရာတွေကို ရှာဖွေ၊ တိုက်ထုတ်တဲ့
ပရိုတိန်းရဲ့ အထူးပြု အမျိုအစားတွေပါ။ -
2:42 - 2:47Immunoassays ဟာ အများဆုံးအမျိးအစား
IgG ပဋိပစ္စည်းတွေကို ရှာတွေ့လောက်ပြီး -
2:47 - 2:52ကူးစက်မှုအသစ်ကို တုံ့ပြန်ရာမှာ ထုတ်တဲ့
ပထမ အမျိုးအစား IgG ပဋိပစ္စည်းတွေ၊ပါ။ -
2:52 - 2:56IgG ပဋိပစ္စည်းတွေ ရှိတာက မကြာခင်က
ကူးစက်မှုတစ်ခုကို ညွှန်းပေမဲ့ -
2:56 - 3:00သိရှိနိုင်တဲ့ ပမာဏတစ်ခု ထုတ်လုပ်ဖို့
ခန္ဓာကို တစ်ပတ်ကြာ လွှမ်းမိုးတာကြောင့် -
3:00 - 3:03လက်ရှိ ကူးစက်မှုတွေကို ရှာဖွေရာမှာ
စိတ်မချရဘူး။ -
3:03 - 3:09တစ်ချိန်တည်းမှာ IgG ပဋိပစ္စည်းတွေက ကူးစက်
ပြီးနောက် ကာလတစ်ခုကြာလည်ပတ်နေတယ်။ -
3:09 - 3:13၎င်းတို့ရှိနေတာက လူတစ်ဦးဟာ ထိတွေပြီး
ပြန်သက်သာသွားတယ်ဆိုတာ အမြဲလို ညွှန်ပြတယ်။ -
3:13 - 3:15immunoassay မတိုင်မီက
-
3:15 - 3:18ကျန်းမာရေး ပညာရှင်တွေဟာ
တစ်ဦးချင်ဆီကနေ သွေးထုတ်ယူတယ်။ -
3:18 - 3:23ဒီနောက် ဒီနမူနာက စိတ်ဝင်စားတဲ့
ဗိုင်းရပ်ရဲ့ အပိုင်းတစ်ခုနဲ့ ထိတွေ့မိတယ်။ -
3:23 - 3:27ခန္ဓာကိုယ်ဟာ တကယ်ပဲအရင်တုန်းက
ဗိုင်းရပ်စ်နဲ့ တွေ့ထိဖူးတယ်ဆိုရင် -
3:27 - 3:31ခန္ဓာကိုယ်ရဲ့ ဗိုင်းရပ် သီးခြား ပဋိပစ္စည်း
တွေဟာစမ်းသပ်စဉ်မှာ ပေါင်းစည်းသွားမယ်။ -
3:31 - 3:36ဒီတုံ့ပြန်မှုက နမူနာ ရောဂါရှိတယ်ဆိုတာကို
ပြသတဲ့ အရောင်ပြောင်းလဲမှုတစ်ခု ထုတ်ပေးပြီး -
3:36 - 3:40ဒီလူဟာ ဗိုင်းရပ်စ်နဲ့ ထိတွေ့ခဲ့တယ်ဆိုတာပါ။
-
3:40 - 3:42Immunoassays ဟာ ရောဂါကူးစက်ထားပေမဲ့
-
3:42 - 3:44မစမ်းသပ်ရေးတဲ့ လူတွေကို နောက်ကြောင်းပြန်
-
3:44 - 3:47ရောဂါရှာတဲ့အခါ အထူး အရေးပါတယ်။
-
3:47 - 3:51ဗိုင်းရပ်စပ်တစ်ခုကို ခံနိုင်ရည် တိုးသွား
သူတွေအတွက် စိတ်လှုပ်ရှားစရာ အလားအလာပါ။ -
3:51 - 3:55တချို့ရောဂါတွေမှာ လောလောဆယ် ရောဂါကို
တိုက်ခိုက်နေတဲ့ လူတွေမှာ -
3:55 - 3:58သွေးရည်ကြည်ကို ကုသမှုအဖြစ် သုံးနိုင်တယ်။
-
3:59 - 4:02PCR နဲ့ immunoassays တွေ-
ပိုတိကျပြီး ပိုထိရောက်လာရေးအတွက် -
4:02 - 4:05အမြဲတမ်း လုပ်ဆောင်နေဆဲပါ။
-
4:05 - 4:06ဥပမာ
-
4:06 - 4:10PCR ထဲက ဆန်းသစ်တီထွင်မှုတွေဟာ တစ်နာရီ
အတွင်း ရလဒ်တွေကို ထပ်ဆင့်လွှင့်ပေးတဲ့ -
4:10 - 4:13အလိုလိုပါပြီးသား စမ်းသပ်ရေး ကိရိယာတွေ
အသုံးပြုရေးကို ဖြစ်စေတယ်။ -
4:13 - 4:17ရည်မှန်း DNA ရဲ့ သီးခြား အပိုင်းတွေကို
အဆင့်မီစေတဲ့ ဒစ်ဂျစ်တယ် PCR က -
4:17 - 4:20နောက်ထပ် မြှင့်တင်ပေးတဲ့ တိကျမှု
အလားအလာကို ပြသတယ်။ -
4:20 - 4:23immunoassays ဟာ အလျင်အမြန်
တီထွင်ဖို့ ခက်ခဲပေမဲ့ -
4:23 - 4:28စကင်္ာပူက သုတေသီတွေဟာ SARS-CoV-2
အတွက် တစ်ခုကို ဖန်တီးနိုင်ခဲ့တယ်။ -
4:28 - 4:31COVID-19 ကို ကမ္ဘာ့ကပ်ရောဂါတစ်ခုလို့
မကြေညာခင်ကတောင်ပါ။ -
4:31 - 4:34ဒါတွေကို တီထွင်တဲ့ သိပ္ပံပညာရှင်တွေနဲ့
ဒါတွေကို စီမံတဲ့ -
4:34 - 4:37ကျန်းမာရေး ပညာရှင်တွေနဲ့အတူ
ဒီစမ်းသပ်မှုတွေဟာ -
4:37 - 4:39လုံးဝ မရှိမဖြစ် လိုအပ်တာတွေပါ။ -
-
4:39 - 4:43စောစောစီးစီစီး ထိရောက်စွာ သုံးလိုက်ရင်
သန်းချီတဲ့ အသက်တွေကို ကယ်တင်နိုင်မှာပါ။
- Title:
- ဗိုင်းရပ်စ် စစ်ဆေးမှုတွေ ဘယ်လို အလုပ်လုပ်ကြလဲ။ Cella Wright
- Speaker:
- Cella Wright
- Description:
-
သင်ခန်းစာ အပြည့်အစုံကို https://ed.ted.com/lessons/how-do-virus-tests-actually-work-cella-wright တွင် ကြည့်ရှုပါ။
ဗိုင်းရပ်စ်သစ်တစ်ခု ပေါ်လာပြီး တောမီးလို ပျံ့နှံ့သွားတယ်။ ဒါကို ထိန်းချုပ်ဖို့ သုတေသီတွေဟာ ပထမဆုံး ကူးစက်ခံထားရသူတွေနဲ့ပတ်သက်တဲ့ ဒေတာတွေကို ကောက်ယူရမှာပါ။
အဓိက စမ်းသပ်နည်း နှစ်နည်းက အလွန်အရေးပါပါတယ်။ တစ်နည်းက သင့်မှာ ဗိုင်းရပ်ရှိ၊မရှိ ပြောပြပြီး နောက်တစ်နည်းက သင့်မှာ ရှိပြီးသားဆိုတာကို ပြသတာပါ။ ဒီတော့ ဒီစမ်းသပ်မှုတွေ အတိအကျ ဘယ်လို အလုပ်လုပ်ကြလဲ။ Cella Wright ကနေပြီး PCR စမ်းသပ်မှုတွေရဲ့ သိပ္ပံနဲ့ immunoassays ကို စူးစမ်းထားပါတယ်။သင်ခန်းစာကို Cella Wright က ပြုစုပြီး Hype CG က ရိုက်ကူးထားပါတယ်။
- Video Language:
- English
- Team:
closed TED
- Project:
- TED-Ed
- Duration:
- 04:44
![]() |
sann tint edited Burmese subtitles for How do you know if you have a virus? | |
![]() |
sann tint edited Burmese subtitles for How do you know if you have a virus? | |
![]() |
sann tint approved Burmese subtitles for How do you know if you have a virus? | |
![]() |
sann tint edited Burmese subtitles for How do you know if you have a virus? | |
![]() |
Myo Aung accepted Burmese subtitles for How do you know if you have a virus? | |
![]() |
Myo Aung edited Burmese subtitles for How do you know if you have a virus? | |
![]() |
sann tint edited Burmese subtitles for How do you know if you have a virus? | |
![]() |
sann tint edited Burmese subtitles for How do you know if you have a virus? |