1901 Dünya Fuarı'ndaki siyahi kimliği inceleyen tarihsel bir müzikal
-
0:03 - 0:05Arşiv.
-
0:05 - 0:09Eski eşya kutuları
ve paketleriyle dolu -
0:09 - 0:11odaları ve rafları
gözünüzün önüne getirin. -
0:12 - 0:15Arşiv, derinlerine inecek kadar
sabırlı olanlara -
0:15 - 0:18geçmişe dokunma ve şu anda ölü olan
-
0:18 - 0:20ve arşivin derinliğinde gömülü olan
-
0:20 - 0:22bir zamanlar yaşamış insanların
-
0:22 - 0:27tecrübelerini hissetme ve öğrenme
imkanını sağlar ve bu değerlidir. -
0:28 - 0:32Peki ya arşivi hayata döndürmenin
bir yolu olsaydı? -
0:32 - 0:35Jon Michael Reese: "Dünya,
ırk hakkında yanlış düşünüyor." -
0:35 - 0:38Melissa Joyner: "Bu ülke 'Zencileri'
yargılamakta ısrar ediyor." -
0:38 - 0:40JMR: "Çünkü bilmiyor."
-
0:40 - 0:42AYGTK: Ya biri ona nefes aldırabilseydi?
-
0:42 - 0:44MJ: "En düşük
ve en kötü temsilcilere göre." -
0:44 - 0:45AYGTK: Konuş.
-
0:45 - 0:48JMR: "Dürüst, açık bir sergi."
-
0:48 - 0:50AYGTK: Bize şarkı söyle ki,
-
0:50 - 0:52arşiv herkes için erişilebilir olsun.
-
0:52 - 0:54Arşivi canlandırmak nasıl olurdu?
-
0:54 - 0:57Yalnızca gerçek bir olaya dayanmayan,
-
0:58 - 1:02ayrıca bir zamanlar ölü ve gömülü
olduğunu düşündüğümüz şeylerle -
1:02 - 1:04bizleri yüz yüze getiren bir performans.
-
1:04 - 1:05(Piyano müziği)
-
1:05 - 1:08"Buffalo'da" adındaki
üzerinde çalıştığımız yeni bir müzikal -
1:08 - 1:09tamamen bununla ilgili.
-
1:09 - 1:13Yaklaşık 30 arşiv kurumunun koleksiyonları
kullanılarak hazırlanan "Buffalo'da" -
1:13 - 1:19yirminci yüzyılda Buffalo, New York'ta
gerçekleştirilen, ilk Dünya Fuarı olan -
1:19 - 1:201901 Pan-Amerikan Sergisi'nin
-
1:20 - 1:22muazzam arşivini canlandırıyor.
-
1:22 - 1:24Bu fuardan haberdarsanız
-
1:24 - 1:27bunun nedeni o zamanki
ABD Başkanı William McKinley'in -
1:27 - 1:28suikaste uğramış olması olabilir.
-
1:28 - 1:30Yaklaşık 17 yıl boyunca
-
1:30 - 1:33bu fuarın kapıları
ve arşivi içerisinde kaldım, -
1:33 - 1:35yalnızca o hikâyeden ötürü değil
-
1:36 - 1:38fakat fuar alanında oynanan
-
1:38 - 1:41gerçek ve ırksal
bir ölüm kalım dramasından ötürü. -
1:41 - 1:45Disney Dünyası, Olimpiyatlar,
karnavallar, müzeler, -
1:45 - 1:47hepsinin bir arada bulunduğu
böyle bir yerde, -
1:47 - 1:51Birleşik Devletler'de siyahi olmanın
ne demek olduğuna dair -
1:51 - 1:53üç çelişkili sergi vardı.
-
1:53 - 1:56Arşiv, beyaz şovmenlerin,
-
1:56 - 1:5898 Batı ve Orta Afrikalılar şeklinde
-
1:58 - 2:01vahşi bir siyahi kökeni
temsil ettiğini söylüyor, -
2:01 - 2:04En Karanlık Afrika adı verilen
yeniden yaratılmış bir köyde yaşıyor -
2:04 - 2:06ve savaş dansları canlandırıyorlar.
-
2:07 - 2:09Sokağın karşısında ise
-
2:09 - 2:12mutlu bir köle hayatı canlandırılıyor,
-
2:12 - 2:15150 Güneyli siyahi oyuncu
-
2:15 - 2:17pamuk topluyorlar
-
2:17 - 2:21ve Eski Plantasyon adlı yeniden yaratılmış
bir savaş öncesi alanda -
2:21 - 2:24şarkı söyleyip
Orta Çağ dansları sergiliyorlar. -
2:25 - 2:27Buffalo'daki siyahi halk
-
2:27 - 2:31buna tepki olarak üçüncü bir
siyahilik sergisini desteklediler: -
2:32 - 2:33Siyahi Sergisi.
-
2:33 - 2:37Afrikalı-Amerikalı araştırmacı
W.E.B. Du Bois'nın tasarladığı bu sergide -
2:37 - 2:42siyahi Amerikalıların üstün başarılı
bir ırk olduğunu, eğitim ve gelişime -
2:42 - 2:45yatkın olduğunu göstermek amacıyla,
fotoğraflar, çizelgeler, kitaplar -
2:45 - 2:47ve daha fazlası sergileniyordu.
-
2:48 - 2:51Bu hikâyeyle ilk karşılaştığımda
-
2:51 - 2:53kendi deneyimlerimden de
anladığım kadarıyla -
2:53 - 2:56tehlikeli olan şey,
Afrika grubundaki üyelerin -
2:56 - 2:58birbirlerini bu şekilde görmeleriydi.
-
2:58 - 3:01Batı Afrika, Gana göçmeni bir ailenin
-
3:01 - 3:04Amerika'nın güneyinde doğmuş,
-
3:04 - 3:07ve Manhattan, Kansas'ta
yetişmiş çocuğu olarak -
3:07 - 3:08(Gülüşmeler)
-
3:08 - 3:11ve Du Bois gibi kişilerle aynı
seçkin okula gitmiş biri olarak, -
3:11 - 3:14Buffalo fuarının,
Kuzeyli siyahileri Güneyli siyahilerle -
3:14 - 3:16etkili bir şekilde
rekabete soktuğunu görebildim. -
3:16 - 3:18Eğitimsize karşı eğitimli
-
3:18 - 3:21ve Afrikalılara karşı
Afrikalı-Amerikalılar. -
3:22 - 3:23Şunu bilmek istedim:
-
3:23 - 3:28Siyahi halka ait bu üç farklı grup
bu tecrübeyi nasıl yönetti? -
3:29 - 3:33Arşivde bu tür soruların cevapları var
-
3:33 - 3:35fakat ne yazık ki cevaplar
-
3:35 - 3:37ırksal karikatürler, çelişkili bilgiler
-
3:37 - 3:39ve daha kötüsü,
sessizlik altında yer alıyor. -
3:39 - 3:42(Piyano müziği)
-
3:42 - 3:46Hâlâ eski gazete makalelerinin
sayfalarından gelen -
3:46 - 3:48müzik melodilerini duyuyorum,
-
3:48 - 3:49dans numaralarını
-
3:49 - 3:52ve kelimelerin ritmlerini görüyorum.
-
3:52 - 3:55Dünya Fuarı'nda,
fuar alanının her yerinde -
3:55 - 3:58müzik çaldığını öğrendim
-
3:58 - 4:02ve bu canlı, sürükleyici, olağanüstü
müzik tiyatrosunun, günümüz teknolojisiyle -
4:02 - 4:051901 fuarının arşivsel hikâyesini
-
4:05 - 4:08kutulardan çıkarıp hayata döndürecek
-
4:08 - 4:12en yakın tecrübe olacağını biliyordum.
-
4:13 - 4:16Hikâyeler, Tannie ve Henrietta gibi
-
4:16 - 4:18birbirine aşık
bir karı ve koca vodvil çiftin -
4:18 - 4:22eski plantasyonda haftada beş dolar
hayalleri için çabalarken -
4:22 - 4:24bu "zenci" halk şovlarını
sergileme konusunda -
4:24 - 4:26araları açılıyor.
-
4:26 - 4:29Afrikalı iş adamı
John Tevi'nin hikâyesi gibi -
4:29 - 4:30günümüzdeki Togo'da
-
4:30 - 4:34tutsak kaldığı insan hayvanat bahçesinin
-
4:34 - 4:36vahşi kurallarını yenmesi gerekiyor.
-
4:36 - 4:39Mary Talbert'in hikâyesi gibi
-
4:40 - 4:42Buffalo'da siyahi seçkinlerin
varlıklı bir lideri, -
4:42 - 4:44yaşadığı yerin ırksal gerçeklikleriyle
-
4:44 - 4:46uzlaşması gerekiyor.
-
4:46 - 4:48MJ: "Bu ülkedeki egemen ırk
-
4:48 - 4:51siyahileri en düşük
ve en korkunç temsilcileri üzerinden -
4:51 - 4:53yargılamakta ısrar ediyor."
-
4:53 - 4:55AYGTK: Eski Plantasyon
ve En Karanlık Afrika gibi. -
4:55 - 4:58MJ: "Daha zeki ve kıymetli sınıfları
görmek yerine." -
4:58 - 5:01AYGTK: Fuar yöneticileri
Mary Talbert ile Buffalo'nun -
5:01 - 5:04yerel siyahi topluluğun fuara
katılma isteğini gözardı ettiklerinde, -
5:04 - 5:06gazeteler Mary Talbert
-
5:06 - 5:09ve eğitimli Afrikalı-Amerikalı
kadınlar kulübünün -
5:09 - 5:11büyük bir protesto toplantısı
yaptığını söylediler. -
5:11 - 5:13Fakat bu toplantının detayları,
-
5:13 - 5:15hatta yaptığı coşkulu konuşma,
-
5:15 - 5:17arşivde tam olarak yer almıyor.
-
5:17 - 5:21Bu yüzden, "Buffalo'da,"
Mary'nin konuşmasının özünü -
5:21 - 5:23şarkıya çeviriyor.
-
5:24 - 5:27(Herkes söylüyor)
Yapmalıyız, aynı fikirdeyiz. -
5:28 - 5:32Yapmalıyız, aynı fikirdeyiz.
-
5:32 - 5:34MJ: Göstereceğimiz bir şey var --
-
5:34 - 5:38Buffalo'da bir ders vereceğiz.
-
5:38 - 5:42Özgürlükten bu yana gelişimimizi görmek
-
5:42 - 5:45ulusun yararına olabilir.
-
5:45 - 5:51Bu Pan-Amerikan sergisinde
beyaz olmayan insanlar temsil edilmelidir, -
5:51 - 5:55özgürlükten bu yana gelişimimizi görmek
-
5:55 - 5:59ulusun yararına olabilir.
-
6:00 - 6:06(Herkes söylüyor)
Irktan birisini görevlendirmeyerek -
6:06 - 6:12çok büyük bir hata yaptılar.
-
6:13 - 6:16Yapmalıyız, aynı fikirdeyiz.
-
6:17 - 6:20Yapmalıyız, aynı fikirdeyiz.
-
6:20 - 6:22Yapmalıyız, aynı fikirdeyiz.
-
6:22 - 6:26AYGTK: Mary Talbert, Siyahi Sergisi'nin
fuara gelmesini ısrarla talep ediyor. -
6:27 - 6:29Buffalo'daki Siyahi Sergi'ye sahip olmak,
-
6:29 - 6:34müzikalin, Du Bois'nın buna neden inandığı
ve Mary ile siyahi elitlerin -
6:36 - 6:39bunun neden acilen
gerektiğini düşündükleri -
6:39 - 6:42ardındaki hikâyeyi anlatması
gerektiği demekti. -
6:42 - 6:45JMR: "Dünya, ırk hakkında
yanlış düşünüyor." -
6:47 - 6:51Sam Hose'u, sandıkları kişi olduğunu
düşündükleri için öldürdüler. -
6:52 - 6:54Her gün onun gibi birçok insan,
-
6:54 - 6:58birçok "Zenci" insan,
onun gibi harap edildi. -
6:59 - 7:02Sonra -- o kırmızı ışın.
-
7:03 - 7:05Bir daha asla eskisi gibi olamayız.
-
7:06 - 7:09(Şarkı söylüyor) Kırmızı bir ışın
-
7:09 - 7:11[Bir adam Georgia'da avlanıyor]
-
7:11 - 7:12Masamı delip geçiyor
-
7:12 - 7:15[Çete Hose'un peşinde;
yakalanırsa linç edilecek] -
7:15 - 7:17Sam'in ellerinin
-
7:17 - 7:20gömüldüğü günde.
-
7:22 - 7:29Sadece kelimeler
haksız kanunlara direnebilir mi? -
7:29 - 7:30[Kaçış imkansız görünüyor]
-
7:30 - 7:36Sadece kelimeler şiddete direnebilir mi?
-
7:38 - 7:43Ah, hayır, ah.
-
7:43 - 7:44[Canlı yakıldı]
-
7:44 - 7:46[Sam Hose linç edildi]
-
7:46 - 7:51Ah, hayır, ah.
-
7:51 - 7:53[Vücudu parçalara ayrılıyor]
-
7:53 - 7:56Ah, hayır, ah.
-
7:56 - 7:58[Kazığa Bağlı Yakılıyor]
-
7:58 - 8:00[On Sent, Pişmiş Ciğer, Dilimleniyor]
-
8:00 - 8:02[Hatıralar için kavga.]
-
8:09 - 8:12(Herkes söylüyor) Kitapları kim okudu?
-
8:12 - 8:17Sayfa karşısında
-
8:17 - 8:22sayılarımız ve istatistiklerimiz
küçük görünüyor. -
8:22 - 8:26Kriz çoğaldı.
-
8:26 - 8:28İnsanlarımız linç edildi ve öldü.
-
8:28 - 8:31Ah, Tanrım.
-
8:31 - 8:37Bir şeyler değişmeli.
-
8:39 - 8:43AYGTK: Bir şeyler değişmeli.
-
8:44 - 8:48"Buffalo'da," Birleşik Devletler'in
-
8:48 - 8:52bugün, 1901 Amerika'sı ile benzer dönüm
noktasında nasıl durduğunu gösteriyor. -
8:52 - 8:55Tıpkı o zamanlar Sam Hose'un
adının gazeteleri doldurduğu gibi -
8:55 - 8:58günümüz medyası da şu isimleri taşıyor:
-
8:58 - 9:00JMR: Oscar Grant.
-
9:00 - 9:02MJ: Jacqueline Culp.
-
9:02 - 9:03Piyanist: Trayvon Martin.
-
9:04 - 9:05AYGTK: Sandra Bland.
-
9:06 - 9:08Ayrıca diğerleri.
-
9:09 - 9:131901 fuarının mirası,
hayal edebileceğimizden -
9:13 - 9:16daha fazla biçimde varlığını sürdürüyor.
-
9:18 - 9:19MJ: Mary Talbert
-
9:20 - 9:22ve Ulusal Siyahi Kadınlar Kuruluşu,
-
9:22 - 9:25linçlere ve siyahilerin
suçluluğu efsanesine karşı -
9:25 - 9:27hareketler başlattılar,
-
9:27 - 9:30tıpkı bugünkü siyahi kadınların
Siyahların Hayatı Önemlidir hareketi gibi. -
9:31 - 9:33JMR: Ayrıca Du Bois dahil,
Siyahi Sergiyi yaratan -
9:34 - 9:35ve onun için savaşan insanlar
-
9:35 - 9:37fuardan dört yıl sonra
-
9:37 - 9:40NAACP oluşumuna zemin hazırlayan
-
9:40 - 9:42Niagara Hareketini başlatmak için
-
9:42 - 9:46Buffalo'ya geldiler.
-
9:46 - 9:47AYGTK: 1901 fuarında
-
9:47 - 9:50garip bir deneyim yaşayanlar
sadece siyahiler değildi. -
9:50 - 9:53Resmi bir kılavuz,
fuar ziyaretçilerine şunu söylüyordu: -
9:53 - 9:55MJ: "Lütfen unutmayın,"
-
9:55 - 9:57JMR: "bu kapıdan girdiğinizde,"
-
9:57 - 10:00AYGTK: "artık şovun bir parçasısınız."
-
10:01 - 10:03"Buffalo'da"ki arşivi canlandırmak
-
10:03 - 10:06seyircilerin şunu sormasını sağladı:
-
10:06 - 10:08"Hâlâ kapıların ardında mıyız
-
10:08 - 10:13ve hâlâ şovun bir parçası mıyız?"
-
10:17 - 10:20(Müzik bitiyor)
-
10:21 - 10:27(Alkışlar ve tezahürat)
- Title:
- 1901 Dünya Fuarı'ndaki siyahi kimliği inceleyen tarihsel bir müzikal
- Speaker:
- Amma Y. Ghartey-Tagoe Kootin
- Description:
-
Sanatçı ve TED Fellow Amma Y. Ghartey-Tagoe Kootin, yakında çıkacak olan "Buffalo'da" müzikalinin ön gösterimini bu canlı konuşma ve performansta sunuyor. Buffalo, New York'ta düzenlenen bir dünya fuarı olan 1901 Pan-Amerikan Sergisinden arşiv materyalleri kullanarak gerçekleştirilen bu şov, fuarda sergilenen siyahi kimliklerin çelişkili temsillerini inceliyor -- yeni yüzyılın başlangıcındaki Amerikan toplumu ile bugünkü Amerikan toplumu arasındaki huzursuz edici ve alışılmış benzerliklere dikkat çekiyor ve soruyor; hâlâ şovun bir parçası mıyız?
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TEDTalks
- Duration:
- 10:40
Cihan Ekmekçi approved Turkish subtitles for A historical musical that examines black identity in the 1901 World's Fair | ||
Cihan Ekmekçi edited Turkish subtitles for A historical musical that examines black identity in the 1901 World's Fair | ||
Can Boysan accepted Turkish subtitles for A historical musical that examines black identity in the 1901 World's Fair | ||
Can Boysan edited Turkish subtitles for A historical musical that examines black identity in the 1901 World's Fair | ||
Cihan Ekmekçi rejected Turkish subtitles for A historical musical that examines black identity in the 1901 World's Fair | ||
Cihan Ekmekçi edited Turkish subtitles for A historical musical that examines black identity in the 1901 World's Fair | ||
Can Boysan accepted Turkish subtitles for A historical musical that examines black identity in the 1901 World's Fair | ||
Can Boysan edited Turkish subtitles for A historical musical that examines black identity in the 1901 World's Fair |