Lược sử về cuộc đấu tranh đòi công bằng của người chuyển giới

Nhà hoạt động, người chuyển giới và là TED Resident, Samy Nour Younes, chia sẻ về lịch sử dài hàng thế kỉ đáng ghi nhận của cộng đồng người chuyển giới. Trong đó, đầy ắp những câu chuyện dũng cảm, những chiến thắng đầy cảm hứng - và cuộc đấu tranh cho dân quyền đã dấy lên từ rất lâu. "Hãy tưởng tượng cuộc đối thoại này sẽ thay đổi thế nào nếu ta công nhận rằng từ lâu, người chuyển giới đã lên tiếng đòi công bằng", Younes phát biển.

Tại sao người chuyển giới
tự nhiên xuất hiện nhiều thế?

(Tiếng cười)

Là nhà hoạt động và là người chuyển giới,
tôi thường bị hỏi thế.

Hãy nhớ rằng, dưới một phần trăm
người Mỹ trưởng thành

công khai là người chuyển giới.

Theo khảo sát GLAAD,
khoảng 16 phần trăm người Mỹ thẳng

nói rằng họ quen
một người chuyển giới.

Vậy cho 84 phần trăm còn lại,
đây có thể là một đề tài mới.

Nhưng người chuyển giới
không hề mới.

Sự đa dạng giới tính
xuất hiện từ lâu hơn bạn tưởng

và người chuyển giới
là một phần của di sản đó.

Từ Trung Phi cho đến Nam Mỹ,
vùng Đảo Thái Bình Dương và hơn thế,

có nhiều nơi
công nhận đa dạng giới tính,

và điều này có từ rất lâu.

Ví dụ, người hijra ở Ấn Độ và Pakistan

đã được nhắc đến
từ 2000 năm trước trong Kama Sutra.

Những bộ lạc người da đỏ
đều có thuật ngữ riêng,

nhưng hầu hết,
dùng từ chung "hai linh hồn".

Họ nhìn nhận
người đa giới

như pháp sư và thầy thuốc
trong cộng đồng của họ,

cho đến khi
chủ nghĩa thực dân lan rộng

họ được dạy nghĩ khác đi.

Hiện nay, tìm hiểu
về lịch sử chuyển giới

chúng tôi tìm kiếm cả người chuyển giới
và tập tục chuyển giới.

Ví dụ, một phụ nữ
thể hiện mình là nam

để có thể chiến đấu
trong cuộc nội chiến Mỹ.

Sau chiến tranh, hầu hết họ
lại trở lại làm nữ giới,

nhưng một số người, như Albert Cashier,
tiếp tục sống như nam.

Albert cuối cùng
bị nhốt vào nhà thương điên

và bị bắt mặc váy
cho đến hết phần đời còn lại.

(Tiếng thở dài)

Vào khoảng năm 1895,
một nhóm tự nhận là ái nam ái nữ

lập một nhóm hỗ trợ
người chuyển giới.

Sứ mệnh của họ là đoàn kết
chống lại sự bức hại tàn ác trên thế giới.

Họ là một trong những
nhóm trợ giúp người chuyển giới đầu tiên.

Đến khoảng năm 1940-50, khoa học y tế
bắt đầu nghiên cứu thuốc chuyển giới,

họ được hỗ trợ
bởi bệnh nhân chuyển giới,

như Louise Lawrence,
người chuyển giới nữ đã liên lạc mật thiết

với những người bị bắt
vì ăn mặc không phù hợp.

Bà đã giới thiệu nhà nghiên cứu
giới tính như Alfred Kinsey

cho mạng lưới người chuyển giới.

Nhiều người khác đã nối bước

như Virginia Prince, Reed Erickson
và Christine Jorgensen nổi tiếng,

người đã lên báo công khai
quá trình chuyển giới năm 1952.

Nhưng khi người chuyển giới da trắng
ở thành thị lập mạng lưới tương trợ,

nhiều người chuyển giới da màu
phải tự vẽ đường cho mình.

Như Cô MajorGriffin-Gracy đã
dự tiệc hoá trang của người chuyển giới.

Nhiều người được gọi là
"nữ hoàng đường phố",

luôn trong tầm ngắm của
cảnh sát vì thể hiện giới tính của mình

và dẫn đầu
trong các sự kiện quan trọng

trong phong trào
quyền LGBT.

Tiếp đến là bạo loạn
Cooper Do-nuts năm 1959,

Compton's Cafeteria
năm 1966

và bạo loạn ở quán bar nổi tiếng
Stonewall năm 1969.

Năm 1970, Sylvia Rivera
và Marsha P. Johnson,

hai người từng tham gia
vụ Stonewall,

lập nhóm STAR: Những Nhà Cách Mạng
Hành Động Chuyển Giới Đường Phố.

Người chuyển giới tiếp tục đấu tranh
để được bình đẳng trước pháp luật,

cho dù họ vẫn đối diện
với phân biệt đối xử tệ hại,

thất nghiệp, bắt bớ,
và bệnh dịch AIDS tràn lan.

Kể từ khi người chuyển giới hiện diện,

người có thế lực
đã tìm cách tước quyền của chúng tôi

vì đã dám sống
cuộc sống của mình.

Bức hình này
được chụp ở Berlin năm 1933,

đôi khi được sử dụng
trong sách lịch sử

để minh hoạ việc Phát Xít đốt bỏ
những nghiên cứu không phải của Đức.

Nhưng điều ít được nhắc đến
đó là trong đống đổ nát đó

là các nghiên cứu từ
Học viện Nghiên cứu Giới tính.

Các bạn thấy đấy, tôi vừa tóm tắt
phong trào chuyển giới ở Mỹ,

nhưng Magnus Hirschfeld
và đồng nghiệp ở Đức

đã làm trước tôi
hàng thập kỉ.

Magnus Hirschfeld là người
sớm ủng hộ cộng đồng LGBT.

Ông viết cuốn sách đầu tiên
về người chuyển giới.

Ông giúp họ lấy thuốc men
và làm giấy tờ tuỳ thân.

Ông làm việc
với sở cảnh sát Berlin

để dừng phân biệt đối xử
với nhóm LGBT,

và thuê họ vào làm ở Học Viện.

Nên việc Phát Xít
đốt thư viện của ông

gây hệ luỵ rất xấu tới nghiên cứu
về người chuyển giới toàn thế giới.

Đây là việc làm có chủ đích
để xoá bỏ người chuyển giới,

không là đầu tiên
cũng chẳng là cuối cùng.

Nên khi ai đó hỏi tôi

tại sao người chuyển giới
tự nhiên có ở khắp nơi,

Tôi chỉ muốn nói rằng
chúng tôi đã ở đây từ lâu.

Những câu chuyện
cần được kể,

cùng với những câu chuyện khác
đã bị chôn vùi bởi thời gian.

Chúng tôi không được hoan nghênh,
và những cuộc đấu tranh cũng bị lãng quên

và nó khiến vấn đề chuyển giới
dường như mới với một số người.

Hôm nay, tôi gặp nhiều người
nghĩ rằng phong trào này

chỉ là một giai đoạn,
rồi sẽ qua,

tôi cũng nghe những đồng minh có thiện chí
nói rằng hãy nhẫn nại,

vì phong trào của chúng tôi
"còn mới".

Cuộc đối thoại này
sẽ thay đổi thế nào

nếu biết rằng người chuyển giới
đã đòi công bằng từ rất lâu.

Liệu chúng tôi vẫn còn bị xem là làm quá?

Liệu chúng tôi có nên tiếp tục chờ?

và chúng tôi có nên,
ví dụ như,

làm gì đó về việc
phụ nữ chuyển giới da màu bị giết hại

mà hung thủ
không sa lưới pháp luật?

Hoàn cảnh này đã
đủ nghiêm trọng chưa?

(Thở dài)

Cuối cùng, tôi muốn người chuyển giới
biết rằng họ không lẻ loi.

Tôi từng nghĩ giới tính mình khác thường
và sẽ giữ bí mật đó đến chết.

Người ta nhồi ý tưởng
về sự khác biệt vào đầu tôi,

tôi tin vì tôi không biết
bất cứ ai giống mình.

Có lẽ nếu biết về
những tiền bối của mình sớm hơn,

tôi sẽ không mất nhiều thời gian
để tìm ra niềm tự hào

về giới tính
và cộng đồng của mình.

Vì tôi thuộc về một cộng đồng
những người nhiệt huyết tuyệt vời

giúp đỡ lẫn nhau
khi người khác quay lưng,

chăm sóc lẫn nhau,
ngay cả khi gặp khó khăn,

và bằng một cách nào đó,
dù còn nhiều khó khăn,

vẫn tìm ra lí do
để tán dương nhau,

yêu thương nhau,

nhìn vào mắt nhau mỗi ngày
và nói:

"Bạn không cô đơn.

Bạn có chúng tôi.

Và chúng tôi sẽ luôn ở đây."

Xin cảm ơn.

(Vỗ tay)