Thực hiện những bài tường thuật đáng tin cậy - Michele Weldon

Xem bài giảng đầy đủ tại: http://ed.ted.com/lessons/michele-weldon-capturing-authentic-narratives

Viết báo không chỉ đơn thuần là thuật lại. Một bài tường thuật xác thực, nhân văn có thể chạm đến độc giả và thu hút họ tiếp tục đọc. Hãy học cách viết một bài phóng sự đặt con người làm trung tâm, và tầm quan trọng của sự thật, ngữ cảnh và trái tim.

Hàng ngày chúng ta bị bội thực
bởi hàng loạt các kênh truyền thông

với nhiều câu chuyện cá nhân
liên tục xuất hiện khắp nơi

từ đáng xấu hổ và vặt vãnh

cho đến tàn khốc và phê phán.

Từ tín đồ ăn uống đăng ảnh chụp
mọi món lasagna anh ta gọi,

đến blogger người Iran miêu tả

vụ Nedā Āghā-Soltān bị súng bắn chết.

Tường thuật chân thực
là thứ dính kết con người,

đưa đến lý do thuyết phục
người ta tiếp tục đọc.

Nó khiến thứ cá nhân
trở thành điều được biết đến rộng rãi,

vượt qua cá nhân,

và khiến câu chuyện trở nên
nhân văn và bất tử.

Là một nhà báo, làm thế nào
để hỏi được những câu

để viết ra bài tường thuật như vậy?

Bạn phải biết hỏi gì về ai.

Trước hết bạn cần hiểu rằng
mỗi một mẩu báo

đòi hỏi một bộ ba nguồn.

Nếu bạn hình dung quá trình thuật lại
như một tam giác,

một cạnh sẽ là các nguồn chính thống,

cạnh khác sẽ là các nguồn tổng quan,

và cạnh còn lại
là các nguồn không chính thống.

Cả ba yếu tố đều cần thiết
trong mọi bài báo nội dung tốt.

Cạnh đầu tiên gồm các nguồn chính thức,

tức những người có chức vụ và chuyên môn,

chủ công ty;
hay người phát ngôn cho cuộc vận động.

Họ cho bạn biết những con số,
các câu trả lời

cho các câu hỏi nhiều thế nào, bao nhiêu,
ở đâu, khi nào và ai.

Cạnh thứ hai của tam giác này
gồm các nguồn tổng quan:

học giả, cố vấn, tác giả,

những người không liên quan trực tiếp
như các cổ đông,

nhưng có kiến thức tổng quan.

Nhưng cạnh thứ ba
- các nguồn không chính thức -

mới là những ai có sự hiểu thấu
từ góc nhìn cá nhân.

Đây là nơi bạn có thể tìm thấy
câu trả lời cho câu hỏi vì sao,

đưa ra hệ quả của sự việc, xu thế,
giai đoạn hay ý tưởng

và rằng về mặt tinh thần
một người chịu tác động là thế nào.

Vậy làm thế nào
bạn khai thác được những điều quý giá,

tách biệt được điều mang tính thuyết phục
khỏi những điều vặt vãnh?

Hãy hỏi những câu bất ngờ.

Để đạt được mối liên nhân
phức tạp, mong manh,

hãy tôn trọng
những câu chuyện thuộc mọi chủ đề.

Nhận ra rằng một câu chuyện nhỏ là oxy

đưa sức sống vào chuyện của sự bộc lộ,

các thông tin và con số.

Điều mà bác sỹ phẫu thuật đã làm ở nhà
vào buổi sáng anh phẫu thuật u não cho một phụ nữ.

Cảm giác khi khát khao và rèn luyện
cho Olympic suốt cả cuộc đời.

Có những lúc cần phải
truyền tải thông tin thật nhanh,

để trình bày một loạt dữ liệu và cập nhật.

Khi nào có tình huống khẩn cấp,
hoặc cần hành động cấp bách,

khi cần biết nơi nào lốc xoáy sẽ diễn ra,

lửa lan nhanh như thế nào,
có lan đến nhà bạn hôm nay không.

Nhưng những mẩu chuyện tường thuật cá nhân

đóng góp cho báo chí đa dạng

là những gì mang giá trị cao
của thông tin được truyền tải chậm rãi.

Đó là sự lôi cuốn đầy nghệ thuật
của thuật kể chuyện

khiến cho báo chí trở nên đáng nhớ

và sẽ truyền đạt mối liên hệ tường thuật
kết nối ta với nhau.