< Return to Video

Meet the heart! | Circulatory system physiology | NCLEX-RN | Khan Academy

  • 0:02 - 0:05
    მე ძალიან მომწონს ეს სურათი ,რომელიც ვიპოვე,რადგან
  • 0:05 - 0:08
    ძალიან ლაკონურად ასახავს თუ სხეულის რომელ ნაწილში არის გული მოთავსებული
  • 0:08 - 0:13
    ასე რომ ვხედავთ,რომ გული არის გარშემორტყმული ორივე მხრიდან ნეკნებით,
  • 0:13 - 0:16
    რეალურად,მე ჯერ არ გამიმახვილებია ყურადღება ამაზე,მაგრამ უნდა გაჩვენოთ თუ სად
  • 0:16 - 0:20
    იქნება ფილტვები.ეს არის მარჯვენა ფილტვი
  • 0:20 - 0:23
    და მეორე მხარეს კი მარცხენა ფილტვი.ასე რომ ,
  • 0:23 - 0:28
    გული მდებარეობს:ორ ფილტვს შორის.მე ვამბობ
  • 0:28 - 0:31
    მარჯვენა და მარცხენა პირობითად აღებულია იმ ადამიანიდან გამომდინარე,ვისაც ეკუთვნის ეს
  • 0:31 - 0:36
    გული.ასე რომ ,ეს არის მარჯვენა და მარცხენა,რომელიც არის მოპირდაპირედ
  • 0:36 - 0:39
    ჩვენი,თუ ჩვენ ვუყურებთ მას პირდაპირ.გული ფაქტიურად მდებარეობს ორ ფილტვს
  • 0:39 - 0:43
    შორის დამცავი საშუალებებით
  • 0:43 - 0:47
    ნეკნები არის ძირითადი დამცავი ამ მნიშვნელოვანი ორგანოების
  • 0:47 - 0:51
    მათ ქვევით კი,თუ გახაზავ
  • 0:51 - 0:56
    შენ,ან მე თუ გავხაზავ,
  • 0:56 - 0:59
    დაინახავ,რომ ამ ადგილას არის
  • 0:59 - 1:03
    ძალიან მნიშვნელოვანი კუნთი.ამ კუნთს
  • 1:03 - 1:07
    არ აღნიშნავენ როგორც კუნთი,ან არც არის კიდეც კუნთი
  • 1:07 - 1:11
    ჩვეულებრივ ამ კუნთს ნახავ სპორტულ დარბაზებში მოსიარულე ადამიანზე.ამ კუნთს ეძახიან დიაფრაგმა(შუასაძგიდი).
  • 1:11 - 1:15
    ასე რომ დიაფრაგმა
  • 1:15 - 1:23
    და ნეკნები გარს ერტყმიან სივრცეს.დიაფრაგმა არის საყრდენი,ხოლო ნეკნები კი
  • 1:23 - 1:26
    კედლები ამ სივრცის.
  • 1:26 - 1:30
    რომ გადავხედოღ ამ სივრცეს,ვნახავთ რომ აქ არის ფილტვი
  • 1:30 - 1:34
    და გული.ასე რომ,მთელ ამ სივრცეს
  • 1:34 - 1:39
    ეძახიან გულმკერდს.
  • 1:39 - 1:42
    დავაზუსტოთ,რას აკეთებს გული? მოდი ცოტათი
  • 1:42 - 1:46
    ჩამოვწიოთ და გავზარდოთ
  • 1:46 - 1:48
    ზომა გულის ამ ვერსიისა
  • 1:48 - 1:54
    დავიწყოთ ორინტიერით გულის.ეს არის ჩვენი მარჯვენა ფილტვი
  • 1:54 - 1:58
    და მეორე მხარეს კი მარცხენა ფილტვი.ეს ყველაფერი იქნება
  • 1:58 - 2:01
    ყაფაზის შიგნით,არ გავუსვამ ხაზს ამჯერად,რადგან
  • 2:01 - 2:05
    რთულ წარმოსადგენს ხდის გულს.რომ ვიფიქროთ
  • 2:05 - 2:10
    რას აკეთებს გული ,ვფიქრობ რომ სწორი გზა რომ გავარკვიოთ თუ რას აკეთებს ,ჯერ უნდა
  • 2:10 - 2:13
    წარმოიდგინოთ,რომ თქვენ ხართ უჯრედი.ასე რომ,თქვენი თავი დააყენთ პრესპეკტივაში
  • 2:13 - 2:17
    უჯრედის და შეგვიძლია ვთქვათ ,რომ ხართ უჯრედი,რომელიც მოფენილია
  • 2:17 - 2:21
    ყველგან.ეს ხარ შენ და შეგიძლია
  • 2:21 - 2:25
    იფიქრო სხეულის ყველა ნაწილის ნაცვლად.განვიხილოთ
  • 2:25 - 2:28
    ფეხის უჯრედი.ვთქვათ,შენ ხარ ფეხის უჯრედი
  • 2:28 - 2:33
    და შენი დანიშნულება,რა თქმა უნდა,არის,რომ იცხოვრო და იყო ბედნიერი და
  • 2:33 - 2:37
    გვერდით გყავდეს სისხლძარღვები.ფაქტია,რომ სისხლძარღვი აქვს თითოეულ უჯრედს ჩვენი ორგანიზმისას.
  • 2:37 - 2:41
    და ეს ფეხის თითების უჯრედი
  • 2:41 - 2:44
    ცდილობას რომ იცხოვროს.და ფეხის თითების უჯრედებს,
  • 2:44 - 2:49
    თქმა უნდა,სჭირდება რაღაცები.მაგალითად,მათ ჭირდებათ ჟანგბადი.
  • 2:49 - 2:53
    მე დავწერ მას თეთრად ,რომ იყოს ნათელი.მათ ჭირდება ჟანგბადი
  • 2:53 - 2:57
    და აგრეთვე საკვები.
  • 2:57 - 3:00
    ასე რომ,უჯრედებს ჭირდება გარკვეული რაღაცები,რომ იცხოვრონ და იყვნენ ბედნიერები.
  • 3:00 - 3:04
    და მეორე მხრივ,ისინი აგრეთვე გამოიმუშავებენ ნარჩენ პროდუქტს.ისინი
  • 3:04 - 3:08
    გაგებით უდგებიან იმას,რომ გამოიმუშავებენ ნარჩენებს.ეს უკანასკნელნი,შეიძლება იყოს
  • 3:08 - 3:13
    ნებისმიერი სახეობის რაღაც და ერთ-ერთი ასეთი,რაც თავში მომდის არის
  • 3:13 - 3:15
    ნახშირორჟანგი(CO2).CO2 არის ნარჩენი პროდუქტი
  • 3:15 - 3:19
    უჯრედისთვის.ასე რომ,ის გამოიმუშავბეს
  • 3:19 - 3:23
    უვარგის პროდუქტს და ამ დროს წარმოიდგინე,რომ არ არის სისხლმომარაგება.
  • 3:23 - 3:26
    მიუხედავად იმისა ,რომ აქ არის ახლოს სისხლძარღვები
  • 3:26 - 3:30
    სინამდვილეში,არანაირი ნაკადი არ მოდის,ასე რომ მე დავწერ "არა მოდინებას"
  • 3:30 - 3:34
    ასე რომ ,პატარა უჯრედი
  • 3:34 - 3:39
    გამოიმუშავებს ნარჩენებს.ეს უვარგისი პროდუქტი აღვნიშნოთ პატარა ბურთებად აქვე,
  • 3:39 - 3:42
    ის აპირებს შეგროვებას,აგრეთვე შენც აპირებ შეაგროვო მეტი და მეტი
  • 3:42 - 3:45
    სანამ სისხლი ნამდვილად არ მოვა.და ის შეიძლება გახდეს
  • 3:45 - 3:50
    დასასრული ყველა პროცესისა რაც მიმდინარეობს ჩვენს ფეხის თითების უჯრედში.ასე რომ,ჩვენი ფეხის თითების უჯრედი
  • 3:50 - 3:54
    დაიფარება,სიტყვასიტყვით რომ ვთქვათ,იქნება დაფარული საკუთარი ნარჩენებით.
  • 3:54 - 3:59
    და მეორე მხრივ,გამოიმუშავებს კი ჟანგბადს და ნუტრიენტებს(საკვებ პროდუქტებს)? არა
  • 3:59 - 4:02
    მსგავს რაღაცებს არ გამოიმუშავებს.ასე რომ,ძალიან
  • 4:02 - 4:06
    ადრე,ვიტყოდი უცბად,რომ ჩვენი ფეხის თითების უჯრედები
  • 4:06 - 4:10
    ფიქრობენ,"კარცგი,ეს არის ცხოვრების ბედნიერი გზა!".ეს არის
  • 4:10 - 4:13
    ნამდვილად ძალიან მოსაწყენი და საშინელი და თუ ეს გაგრძელდება
  • 4:13 - 4:17
    ფეხის თითების უჯრედები მოკვდებიან.ასე რომ,რა
  • 4:17 - 4:21
    ჭირდებათ მათ და საერთოდ თითოეულ უჯრედს რა ჭირდება,ეს იქნება ფეხის უჯრედი ან
  • 4:21 - 4:25
    კანის უჯრედი,ან სხვა ნებისმიერი უჯრედი,რაც კი ცოცხლობს,ყველას
  • 4:25 - 4:29
    ჭირდება მოდინება.მათ ჭირდება სისხლის მოდინება,რომელიც იქნება მიზანმიმართული
  • 4:29 - 4:32
    და შეუფერხებელი.თუ აქ იქნება სისხლის მომარაგება
  • 4:32 - 4:36
    მივიღებთ განსხვავებულ სურათს,თუ იქნება მოდინება უეცარი ყველა
  • 4:36 - 4:40
    ნარჩენი პროდუქტი იქნება მოშორებული.
  • 4:40 - 4:43
    მიედინება დაშორებით და ეს გავს იმას,რომ ვიღაცა
  • 4:43 - 4:48
    მოვიდეს და ჩაყაროს ყველაფერი ნაგვის ურნაში,თითქოს არ გქონდეს ნაგვის ურნა სახლში.
  • 4:48 - 4:51
    ასე რომ,შემდეგ გექნება კარგი დინება და
  • 4:51 - 4:56
    ამის სანაცვლოდ ჟანგბადი და საკვები ნივთიერებები იქნება მოტანილი.ეს ნიშნავს რომ,ყველაფერს
  • 4:56 - 5:00
    მიეწოდება აგრეთვე. აგრეთვე,ყველა უჯრედი არის
  • 5:00 - 5:04
    ბედნიერი და აპირებს რომ იცხოვროს კარგად.
  • 5:04 - 5:07
    ასე რომ,თუ შენ გინდა რომ ყველა უჯრედმა შენს სხეულში იცხოვროს ასე კარგად
  • 5:07 - 5:11
    როგორც ეს უჯრედები არიან, უნდა გინდოდეს კარგი მოდინება მთელი სახეულის
  • 5:11 - 5:15
    გასწვრივ.ასე რომ ეს არის პირველი წერტილი.
  • 5:15 - 5:19
    არის რაღაც რაც ნამდვილად გჭირდებათ,რასაც შეუძლია ამოძრავოს სისხლის მიდინება და გადაქაჩოს
  • 5:19 - 5:22
    სისხლი მთელ სხეულში.ასე
  • 5:22 - 5:28
    რომ იმუშავოს მილიარდმა უჯრედმა საჭიროა,საკმაოდ ძლიერი
  • 5:28 - 5:31
    ტუმბო.რაღაცა, რაც გადაისვრის
  • 5:31 - 5:35
    სისხლს სხეულიდან და შემდეგ უკანვე გადაქაჩავს აგრეთვე.ამას აკეთებს გული.
  • 5:35 - 5:39
    ვგულისხმობ სწორედ იმ ძირითდს,რასაც გული აკეთებს.
  • 5:39 - 5:43
    ის არი შესანიშნავი ტუმბო,გადამქაჩავი სისხლის,ასე რომ
  • 5:43 - 5:46
    გაქვს კარგი სისხლმომარაგება.მე
  • 5:46 - 5:50
    ვაპირებ დავწერო მეორე მხარეს რაღაც სამუშაოს ნომერი.ეს სამუშაოა რასაც გული აკეთებს.
  • 5:50 - 5:53
    პირველი სამუშაო იქნება
  • 5:53 - 5:56
    სისხლმომარაგება.დავწერ ამას როგორც სისტემური
  • 5:56 - 6:01
    ნაკადი.ყველა
  • 6:01 - 6:05
    სისტემურ ნაკადში იგულისხმება მთელი სხეული.ასე რომ სისტემური,
  • 6:05 - 6:09
    როდესაც მე ვამბობ ამ სიტყვას,მე ვგულისხმობ მთელ სხეულს.ყველა უჯრედს
  • 6:09 - 6:13
    სხეულისა.ახლა,ზუსტად თუ რა მოხდება
  • 6:13 - 6:17
    შეგიძლია ნახოთ სურათზე.ასე რომ,აქ გაქვს უზარმაზარი
  • 6:17 - 6:21
    ვენა,ეს არის ვენა და გაქვს აგრეთვე არტერია.
  • 6:21 - 6:24
    ეს არის არტერია.
  • 6:24 - 6:29
    სისხლი ჩვეულებრივ მიდის არტერიის გასწვრივ,ამ გზით.
  • 6:29 - 6:33
    და ის ჩვეულებრივ შემოდის 2 ვენით,ერთი არის ზედა
  • 6:33 - 6:37
    ნაწილში,რომელსაც ეძახიან უმაღლესი,უმაღლესი ან რაც ნიშნავს
  • 6:37 - 6:40
    ზედას.ზედა ღრუ ვენა.ეს არის
  • 6:40 - 6:44
    ვენის სახელი.ქვემოთ კი აქ,შენ ვერ ნახავ მას,იმიტომ რომ,
  • 6:44 - 6:48
    ის არის გულის სხვა მხარეს,მაგრამ არის სხვა ვენა,რომელსაც ეძახიან ქვედა ღრუ ვენას.
  • 6:48 - 6:52
    და ეს 2 ვენა,ეს არის აგრეთვე ვენა,
  • 6:52 - 6:58
    სწორედ ამ ორ ვენას გადააქვს სისხლი მთელი სხეულიდან
  • 6:58 - 6:59
    გულში.
  • 6:59 - 7:03
    და შემდეგ,როდესაც გული არის მზად რომ გადაქაჩოს ის უკან,ის ამას აკეთებს
  • 7:03 - 7:07
    არტერიის საშუალებით,რომლის სახელია აორტა.
  • 7:07 - 7:11
    თუ გაგიგია აორტის შესახებ,ეს არის არტერია,რომელზეც ადამიანები
  • 7:11 - 7:15
    ლაპარაკობენ.ეს არის რითაც იღებს სისხლს და შემდეგ გადაქაჩავს
  • 7:15 - 7:19
    ირგვლივ,მაგრამ ეს არ არის მხოლოდ ერთადერთი სამუშაო გულის.სამუშაო,
  • 7:19 - 7:22
    მეორე სამუშაო გულის,არის
  • 7:22 - 7:27
    აგრეთვე სურათზე და მას ჰქვია ფილტვისმიერი დინება.
  • 7:27 - 7:31
    ფილტვისმიერი დინება.რას ნიშნავს
  • 7:31 - 7:34
    ეს?კარგი,ჩვენ ვიცით რომ,უჯრედები ელოდებიან
  • 7:34 - 7:39
    ჟანგბადს,ჩვენ ვიცით ეს და აქვთ აგრეთვე ძალიან ბევრი ნახშირორჟანგის
  • 7:39 - 7:42
    ნარჩენი.კარგი,კარგია რომ გადავიდეს რაღაცები გარშემო.
  • 7:42 - 7:45
    კარგია რომ იმოძრავის სისხლმა ირგვლივ.მაგრამ თუ შენ ნამდვილად არ მოიშორებ ნახშირორჟანგს
  • 7:45 - 7:50
    ან არ მოიტან ახალ ჟანგბადს,უჯრედები არ იქნებიან აგრეთვე ბედნიერები.
  • 7:50 - 7:53
    მე ვგულისხმობ,გაქვს სისხლის ნაკადი,მაგრამ რაღაც მომენტში გინდა კიდევ ჟანგბადი.
  • 7:53 - 7:57
    და გინდა რომ მოიშორო ნახშირორჟანგი.ამ დროს ერთვებიან
  • 7:57 - 8:01
    ფილტვები.სანამ გული
  • 8:01 - 8:05
    გააგზავნის სისხლს აორტაში,სანამ დააბრუნებ მას ორგანოში
  • 8:05 - 8:09
    ის აგზავნის მას
  • 8:09 - 8:13
    ფილტვებში.ის მიდის მარცხენა ფილტვში და მარჯვენა ფილტვში.
  • 8:13 - 8:17
    სისხლი ბრუნდება მარჯვენა ფილტვიდან
  • 8:17 - 8:21
    და მარცხენა ფილტვიდან და იგზავნება უკან
  • 8:21 - 8:25
    გულში და შემდეგ აწვება აორტას.ასე რომ,ეს არის
  • 8:25 - 8:28
    დამატებითი პატარა ეტაპი,სადაც სისხლი მიდის
  • 8:28 - 8:33
    და ფილტვებიდან და ეს არის ფილტვისმიერი ნაკადი.
  • 8:33 - 8:37
    საბოლოო რაღაც,რაც უნდა აღვნიშნო,თუ უყურებ ამ სურათს,რთული არ არის რომ შეამჩნიო,
  • 8:37 - 8:40
    ის რაც არის,რომ
  • 8:40 - 8:44
    გულის სიხლძარღვები დაკლაკნილნი არიან ჭიაყელასავით.რას ნიშნავს ეს?
  • 8:44 - 8:47
    მე ვგულისხმობ,წითლებს და ლურჯებს და რომ
  • 8:47 - 8:50
    ლურჯები არის ვენა და რომ წიტლები არის არტერიები,
  • 8:50 - 8:55
    მაგრამ არის კი ესენი სისტემური ნაკადის ნაწილი,ან ფილტვისმიერი ნაკადის ან სხვა რაღაცის?
  • 8:55 - 8:58
    კარგი,ყველა სისხლძარღვი,ყველა მათგანს,
  • 8:58 - 9:02
    ერთად ეძახიან კორონარულ(გვირგვინოვან)სისხლძარღვებს.
  • 9:02 - 9:07
    და შეიძლება კონკრეტულად გაგიგია კიდეც კვირგვინოვანი არტერიის შესახებ
  • 9:07 - 9:11
    ან გვირგვინოვანი ვენის,მაგრამ ორივეს ერთად ვეძახით
  • 9:11 - 9:14
    გვირგვინოვან სისხლძარღვს.მე დავამატებ სიტყვა სისხლს აქ.ასე რომ,
  • 9:14 - 9:18
    გვირგვინოვანი სიხლძარღვები აქტიურად ემსახურებიან გულის კუნთის მუშაობას
  • 9:18 - 9:21
    მე მინდა გავიხსენი,რომ გული
  • 9:21 - 9:25
    შედგება ათასზე მეტი და ათი ათასობით უჯრედისაგან
  • 9:25 - 9:30
    და ეს უჯრედები,არიან მსგავსი ჩვენი ფეხის თითების უჯრედებისა,რომელიც წინათ აღვნიშნე
  • 9:30 - 9:34
    მათ აგრეთვე ჭირდებათ ჟანგბადი,საკვები ნივთიერებეი და აქვთ ნარჩენი პროდუქტი.
  • 9:34 - 9:37
    ასე რომ,ამ უჯრედებს ჭირდება სისხლმომარაგება
  • 9:37 - 9:40
    აგრეთვე.ეს არის რასაც გვირგვინოვანი არტერია წარმოადგენს.ისინი სიტყვასიტყვით არიან
  • 9:40 - 9:44
    სისხლძარღვები,რომლებიც მიემართებიან და ემსახურებიან
  • 9:44 - 9:48
    გულს.ეს არის რაც ემსახურება გულს.
  • 9:48 - 9:51
    ახლა,თუ ისინი ინახავენ გულის კუნთს და
  • 9:51 - 9:56
    გულის უჯრედებს,შემდეგ,ვიფიქროთ იმაზე,რომ ისინი ავსებენ
  • 9:56 - 9:59
    სისტემურ ნაკადს ან ფილტვისმიერ ნაკადს?კარგი,თუ მათი
  • 9:59 - 10:03
    მთავარი დანიშნულება არის ემსახუროს უჯრედებს,შემდეგ
  • 10:03 - 10:08
    კი გვირგვინოვან სისხლძარღვს სისტემური დინებისთვის.
Title:
Meet the heart! | Circulatory system physiology | NCLEX-RN | Khan Academy
Description:
more » « less
Video Language:
English
Team:
Khan Academy
Duration:
10:09

Georgian subtitles

Revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.